Liken Hastalığı Nedir? Liken Hastalığı Neye Denir? Liken Hastalığı Ne Demektir?

Liken Hastalığı Nedir? Liken Hastalığı Neye Denir? Liken Hastalığı Ne Demektir?
Liken Hastalığı Nedir? Liken Hastalığı Neye Denir? Liken Hastalığı Ne Demektir?

LİKEN PLANUS (LP)

Çok nadir görülen bir cilt hastalığıdırGenel nüfusun %1'ini etkilerLP nedir? Bu hastalık nasıl bulaşabilir? Tedavi edilebilir mi? İşte cevapları;
LP Ne Değildir?
Bu hastalığı birinden kapmak ya da birine bulaştırmak imkansızdır Kısaca LP bulaşıcı bir hastalık değildirBu hastalık kötü tabiatlı değildirYani kanser değildirKalıtsal veya beslenme ile ilgili bir rahatsızlık da değildir
Peki , Bu Ne?
Bu hastalık, en başta deri ve mukozaları etkiler Nadiren de saç ve tırnakları tutar LP'nin sebebi genellikle bilinmez Hastalığın başlamasını bazı ilaçlar, enfeksiyonlar, aşılar ve stres tetikler Kadın ve erkekler bu hastalıktan eşit derecede etkilenirler ve genellikle orta yaştaki yetişkinlerde görülür
LP'un Deri Tutulumu
Ciltteki LP oldukça rahatsız edici bir durum sayılır Ciltte; kırmızı-mor üzeri, düz-kesik, çok kaşındırıcı bir döküntü olarak tanımlanır



El Bileğinde Liken Planus
Vücudun her yerinde oluşabilir ama en favori yerleri el ve ayak bilekleridir Aynı zamanda bel ve boynun alt kısmı, cinsel organlarda oluşur Nadir durumlarda da saç ve tırnaklarda oluşur LP'nin dış görünüşü klinik olarak tanınmasını kolaylaştırmasına rağmen deri biopsisi ile teşhis edilmesi gerekir % 20 olguda ciltte hafif semptomlar oluşturur ve tedavi gerektirmez ama çoğu zamanda da çok şiddetli kaşıntılara neden olur LP'nin sebepleri bilinmiyor LP'a benzer diğerklinik bulguları yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve romatizma ilaçları kullananlarda da görebiliriz Bu durumları doğru teşhis etmek gerekirBu hastalıklara karşı kullanılan ilaçları keserek birkaç hafta içinde döküntülerin kaybolduğunu gözleyebiliriz
LP hastaları ortalama iki sene boyunca bu hastalığı taşırlar İyileşseler bile Liken Planus, cildin üzerinde koyu kahverengi lekeler olarak kalabilir Bu lekeler zaman içinde tedavi edilmeden kendi kendilerine yok olurlar İyileşen insanların yaklaşık beşte biri tekrar LP hastalığına yakalanabilirYani yinelemeler görünebilir
Tedavi Yöntemleri
LP'a karşı belli, bilinen bir tedavi yoktur ama kaşıntıları azaltmak ve döküntüler kaybolana kadar yapılan tedaviler çoğu kez etkili olur LP hastalığının farklı klinik görünümleri olduğu için tedavi yöntemleri de farklıdır Çok kullanılan yöntemlerden ikisi, dıştan kortikosteroid kremler ve antihistaminik ilaçlardır İkisi de kaşıntı ve iltihabi azaltmaya yardımcı olur LP'nin çok şiddetli durumlarında ultraviyole ışınlarıyla PUVA tedavisi yapılabilir Ancak herhangi bir ilacı kullanmadan önce bir dermatoloğa danışmak gerekir



Ayak Bileğindeki Liken Planus
Ağızda LP Tutulumu
Ağızdaki LP'de ağız içi ve dil etkilenir Ağızdaki Lichen Planus, ciltteki Liken Planus'a göre daha zor tedavi edilir ve çok uzun süre kalır Neyse ki, ağızdaki LP'nin görüntüsü çok ciddi problemler oluşturmaz Ağızdaki LP hastalarının %30'unda LP'nin cilt tutulumu da vardır Vajinal LP ise, kadınlarda oluşurNadirdir
Özellikleri
Ağız LP'nin özelliği normal, beyaz çizgili, noktalı ve dantel gibi olmasıdır Bunların çoğu, check-up sırasında diş doktoru tarafından fark edilebilir Ağız LP'unun rahatsız edici durumlarından birisi ise, dokunulduğunda çok ağrılı olmasıdırLP'la birlikte maya enfeksiyonu olma ihtimali de vardır Bu durumlarda öncellikle maya enfeksiyonunun tedavi edilmesi zorunludur Maya enfeksiyonu için tedaviler genelde LP'a da iyi gelir Nadiren, diş dolgu malzemelerine LP-benzeri allerjik reaksiyonlar gelişebilir Bu diş dolgu maddelerini kaldırmak için çok zaman harcandığı ve maliyeti yüksek olduğu için son tedavi yöntemi olarak başvurulabilir
Tedaviler
Ağızdakı LP'ta belli bir tedavi yokturÇünkü çoğu zaman, bu hastalık hiç bir rahatsızlık oluşturmadığı için tedaviye gerek yoktur Ancak, LP'un ağrılı ve hassas klinik tipleri içi tedavi gerekebilir Bu ilaçlar ise genelde ağızdan alınır Ağızdakı LP'u çok dikkatli takip etmeniz lazımdır Çünkü ,LP diş sağlığını zayıflatır ve diş eti hastalığına neden olabilir LP'li hastaların yılda 2 kez dermatolog ve diş hekimlerine görünmeleri gerekir
Siz tehlikede misiniz?
Lichen Planus'un çok şiddetli göstergelerinden biri ise, dilin altında oluşmasıdır Bu çok nadiren ağız kanserine neden olabilir Bu nedenle alkol ve sigara ürünlerinin kullanılmaması uygun olur
Yemekler ve LP
LP'li hastalar; baharatlı yemekleri, asitli meyve sularını, domatesten yapılan yemekleri, kahve, kola gibi kafein içeren içecekleri, tost ve mısır cipsi yemeyi azaltmalıdırlar Çünkü bunlar LP'un iyileşmesine engel olduğu gibi, hastayı daha da kötüleştirebilir
Tırnak Bağlantısı
LP hastalarının %10'unda tırnak değişiklikleri olmaktadır Tırnak değişikliklerinin çoğu, tırnağın büyüdüğü kısmın zarar görmesiyle oluşur El ve ayak parmağının ise sadece birkaçında değişiklik görünmesine rağmen bazen bütün parmak tırnakları da etkilenebilir LP'a ait olan tırnak değişikleri ise tırnak kaybı, tırnağın incelmesi, kırılması ve soyulması şeklinde olabilir Çok şiddetli bir durum ise, geçici ya da sürekli olarak tırnağın yok olmasıdır



Tırnaklarda incelme ve renk değişimine sebep olan Liken Planus
Saç Bağlantısı
Nadir durumlarda LP saçlı bölgeleri de etkiler Buna Liken Planopilaris denir ve tamamen saç kaybına bile sebep olabilir
Liken Planus hakkında Daha Fazlası
LP kalıcı bir durumdur Şiddeti ve dağılımı ilk 2 aydan sonra pek artmaz LP'u anlatan pekçok teori olmasına rağmen dermatologlar bunu, bağışıklık sistemi hastalığı olarak sınıflandırırlar

KAYNAK
1 AAD , 1995 , Patient Education Pamplet