Battalname Ve Danişmendname Nedir? Battalname Ve Danişmendname Farkları Nelerdir?

Battalname Ve Danişmendname Nedir? Battalname Ve Danişmendname Farkları Nelerdir?
Battalname Ve Danişmendname Nedir? Battalname Ve Danişmendname Farkları Nelerdir?

Danişmendname Nedir ?

Anadolu’nun fethini ve bu mücadelenin kahramanlarını anlatan, 12 yüzyılda sözlü olarak şekillenen 13 yüzyılda yazıya geçirilen İslâmî Türk destanlarındandır Danişmendnâme’de hikâye edilen olayların tarihi gerçeklere uygunluğu, kahramanlarının yaşamış Türk beyleri olmalarından, Anadolu coğrafyasının gerçek isimleriyle anılmasından dolayı uzun süre tarih kitabı olarak nitelendirilmiştir Köroğlu metni destan adıyla anılmakla ve bazı destanî niteliklere de sahip olmakla birlikte XX yüzyılda Anadolu’dan derlenen örnekleri daha çok halk hikâyesi geleneğine yakındır Anadolu’da hikâyeci âşıklar tarafından 24 kol halinde anlatılır

Danişmendname

Anadolu’nun Müslüman-Türklerin hakimiyetine girmesi hakkında yazılmış halk destanı Danişmend Gazi ve Melik Gazi’nin kahramanlıklarını, gazalarını anlatan, Battalname tarzında yazılmış olan Danişmendname’nin ne zaman ve kimin tarafından yazıldığı kesin olarak bilinmemektedir
Eser ilkönce Anadolu Selçuklu Sultanı İkinci İzzeddin Keykavus’un emriyle İbn-i Ala tarafından derlendi İbn-i Ala halk arasındaki rivayetlerin doğrularını toplayıp, Danişmendname’yi yazdı Hikaye edilen vak’alarla adı geçen kahramanların tarihten alınmış olması ve coğrafi isimlerin Anadolu’ya uygunluğu, eserin Türk edebiyatında uzun süre tarih kitabı gibi kabul edilmesine sebeb oldu Osmanlı Hükümdarı Sultan İkinci Murad’ın emriyle Tokat Dizdarı arif Ali, Danişmendname’yi Türkçe olarak aralarında manzum parçaların da bulunduğu bir nesir diliyle 17 bölüm halinde yazdı
Danişmendname’nin konusu özetle şöyledir: Peygamber efendimizin hicretinden 360 sene sonra, Battal Gazinin torunlarından Melik Ahmed Danişmend, halifeden izin alarak, birçok beyle birlikte Anadolu’da fetihlere başlar Uzun bir zamandır harab olan Sivas’ı mamur hale getirerek buraya yerleşir Burada mücahidleri ikiye ayırır Turasan idaresindeki mücahidler İstanbul üzerine giderler Fakat Alemdağ önlerinde şehid olurlar Melik Ahmed Danişmend ise Sivas’tan Karadeniz’e kadar olan bölgeyi fethetmeyi kararlaştırır Artuhi isminde bir Hıristiyanın Müslüman olmasına vesile olur ve onu yanından ayırmaz Tokat, Zile, Amasya, Çorum ve Niksar bölgelerini fethederek halkı Müslüman olmaya davet eder
Halkın büyük bir kısmı İslamiyeti seve seve kabul eder Ancak bir müddet sonra Niksarlılar dinden çıkarak bölgedeki birçok Müslümanı öldürürler Danişmend Gazi, Niksar’ı tekrar alarak Canik’e doğru yola çıkar Fakat yolda pusuya düşürülerek şehid edilir Vasiyeti üzerine Niksar Kalesi karşısında bir yere defnedilir
Danişmend Gazinin şehid edilmesinden sonra Hıristiyanlar kaybettikleri yerleri tekrar alırlar Danişmend Gazinin oğlu Melik Gazi Bağdat’a giderek halifenin huzuruna çıkar Babasının fethettiği yerleri Hıristiyanlardan tekrar alır Niksar’a babasının mezarının üzerine bir türbe yaptırır Melik Gazinin fetihlerini Anadolu Selçukluları hakimiyetine bağlayan destanda olaylar birbiri arkasına devam ettirilerek anlatılır
Battalname’nin bir devamı olarak kabul edilen bu eserde münacaatlar, Allah’a sığınıp yardım dilekleri, Hızır aleyhisselamın görünüp yaraları iyileştirmesi, bazı Hıristiyanların rüyalarında Peygamber efendimizi görerek Müslüman olmaları, kimi Hıristiyan kızlarının mücahidlerle evlenmeleri gibi dini motifler yanında tarihi ve efsanevi unsurlar da çoktur Eserin son bölümü bir sonsözden ibarettir Yazar burada dünyanın faniliğinden bahsederken dini ve ahlaki nasihatler verir Danişmendname’de tarihi, masallaştıran ve pekçok vak’a için yanında tarihe ışık tutan parçalar da vardır Eserde gazalara kimlerin hangi sıra ile katıldıkları belirtilmekte, özellikle başı açık, yalın ayak harb eden dervişlerin küffar ile yapılacak gazaya yürüyüşleri hakkında bilgi verilmektedir
Danişmendname’nin kahramanı olan Melik Danişmend Gazi, Battal Gaziye benzeyen bir kişi olup, bilgili, dindar ve usta bir kumandandır Bir kılıç darbesiyle, düşman askerinin başını ve vücudunu oturduğu atın eğer kayışına kadar ikiye böler Muharebe esnasında attığı naralarla koca bir orduyu dağıtır
Halk şairleri tarafından bu tür eserlerin nazmında çok kullanılan “Mefailün mefailün faulün” vezninde ve o devir halkının kolay anlayabileceği dille söylemiş ve yazılmış olan Danişmendname, tarihçiler için kaynak eserlerden sayılmıştır Osmanlı tarihçileri devirlerinin tarih zevkine uygun buldukları bu eserden bir tarih kaynağı olarak faydalandılar On beşinci yüzyılda yaşayan arif Ali yazdığı Danişmendliler tarihini anlatan Mirkat-ül-Cihad adlı eserinde Danişmendname’den çok faydalandı Anadolu’da birçok yazması bulunan eserin bir nüshası da Paris Milli Kütüphanesindedir İstanbul’da Millet Kütüphanesi Ali Emiri Bölümü (Tarih Nu: 571) ile Belediye (İnkılap) Kütüphanesi Muallim Cevdet Bölümü (Nu: K441)nde birer nüshası daha vardır Eser, 1960 senesinde batı dillerine tercüme edilerek La Geste de Melik Danişmend, Etude Critique Danişmendname adı altında yayınlandı Eser üzerinde son ilmi çalışma İréne Melikof tarafından yapılmış ve La Geste Melik Danişmend Tome I, Edition Critique Tome II adı ile iki cilt halinde yayımlanmıştır

Battalname

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Git ve: kullan, ara
Battal Gazi ile ilgili menkıbeler, henüz yaşadığı sırada halk arasında yayılmaya başlamıştır Daha sonra bilinmeyen bir yazar bunları toplamış, Haçlı Seferleri sırasında oluşan başka menkıbelerin de katılmasıyla Zâtü'l-Himme (ve ya Zü'l-Himme) adıyla anılan bir Arap halk öyküsü oluşmuştur Bu kitapta Battal Gazi ancak ikinci bölümde ortaya çıkar Birinci bölümde ise onunla ilgili menkıbeler Başkomutan Mesleme bin Abdülmelik'in arkadaşı Sahsah'ın başından geçmiş gibi anlatılır Ayrıca Hristiyanlarla Müslümanlar arasındaki savaşları konu edinen Bizans halk öyküsü Digenis Akritas'ın da Battalname ve betül-Himme ile benzer yönleri vardır
Türkçe Battalname'nin 11 yüzyıl sonları ile 12 yüzyıl başları yazıldığı sanılmaktadır Battalname'nin Türk halk öykülerinin geleneksel yapısı ve anlatım özelliklerine uymaması, onun Zâtü'l-Himme'den ayrı (bugün kayıp) başka bir metnin çevirisi ya da uyarlaması olabileceği düşüncesini de güçlendirmektedir
Battalname'deki olaylar da Zatü'l-Himme'de olduğu gibi Malatya ve çevresinde geçer 8 yüzyıldaki Arap - Bizans savaşlarını, 9 yüzyılda Malatya'da kurulan Arap emirliğinin Bizans ordularıyla yaptığı savaşları, 10 yüzyıl ve 11 yüzyıldaki bazı tarihsel olayları da içine alan ve bunları Battal Gazi'ye mal eden Battalname, İslam dininin Anadolu'da yayılışı ile ilgili ilginç izler taşımaktadır

İslam dinini yaymak için savaşan Battal Gazi'ye ayrıca Dahhak, Rüstem ve Hamza gibi eski ve ünlü savaşçıların silahları da ulaştırılmıştır
Battalname'de ve bugün Anadolu halkı arasında dolaşan menkıbelerde Battal Gazi, 12 yüzyılda Malatya yöresinde de egemen olan Danişmentlilerin sınır boylarındaki savaşlarda yiğitlikler gösteren bir kahraman olarak betimlenmiştir
Battalname'nin düzyazı ve manzum olmak üzere birçok yazması bulunmaktadır Bunlardan en eskisi 1436 - 1437 tarihli düzyazı metindir Bilinen tek manzum Battalname ise 18 yüzyıl divan şairlerinden Darendeli Kâtipzade Bakayî (ö