Prof. Dr. Sinsi
|
Salyangozun Dişleri Var Mıdır? Salyangozun Dişleri Olurmu Salyangozlar Hakkında Bilgi
Salyangoz, Yaşadığı yerler: Tatlı su, deniz ve karada yaşayan çeşitleri vardır Rutubetli yerlerde bol rastlanır Özellikleri: Vücutları kabuklu veya çıplaktır Karın altlarındaki kaslı ayakla sürünürler Ağızlarında “radula” denen dişl bir dil mevcuttur Karada yaşayanlar bahçelere büyük ziyanlar yapar Ömrü: Kara salyangozu (Helix spiriplana) 15 yıl kadar yaşar Çeşitleri: Yüzlerce türü mevcuttur
;Familyaları: Helicidae, Bullidae, Muricidae, vs ;Yaşadığı yerler: Tatlı su, deniz ve karada yaşayan çeşitleri vardır Rutubetli yerlerde bol rastlanır
;Özellikleri: Vücutları kabuklu veya çıplaktır Karın altlarındaki kaslı ayakla sürünürler Ağızlarında radula denen dişli bir dil mevcuttur Karada yaşayanlar bahçelere büyük ziyanlar yapar
;Ömrü: Kara salyangozu (Helix spiriplana) 15 yıl kadar yaşar
;Çeşitleri: Yüzlerce türü mevcuttur
Yumuşakçalar şubesinin karından bacaklılar ({{Taksonomi
Gastropoda) sınıfına giren birçok türe verilen ad Alt kısımda hareketi sağlayan kaslı bir ayak, sırt tarafta vücudu örten bkz Karından bacaklılar
helezon kıvrımlı bir kabuk ve başta iki çift anten bulunur Çekilebilen antenlerin öndekileri kısa olup, dokunum ve koku görevi yapar Gözler, arkadaki uzun çiftin ucundadır Kabuksuz olanlarına
sümüklü böcek (Limox) veya
sülük salyangozu denir Deri altlarında çok küçük bir kabukları mevcuttur Rutubetli yerlerde taşlar altında bulunur, ormanlık ve ağaçlık yerlerde bol rastlanır Bitkilerin yeşil kısımlarını yediklerinden bahçe ve bostanlara büyük zarar yaparlar
Salyangozlar
Genelikle otçul olanlar, bitkinin taze sürgünlerini yediği için zarara sebep olabilirler Çiftçiler ürünlerini salyangozlardan korumak için çeşitli yöntemlere başvurular Az sayıda oldukları takdirde, toplanıp uzak bir yere götürerek ya da çok olduklarında bahçe duvarlarına, sebze aralarına, ağaçlara Bitki, fotosentezle beslenme, embriyon dokularının bireyin bütün yaşamı boyunca etkinliğini sürdürdüğü sınırsız büyüme özelliği, hücre çeperlerinin selülozlu ve görece sert oluşu, yer değiştirmeyi sağlayacak organların yokluğu nedeniyle yaşamını bulunduğu yere bağlı olarak sürdürme, duyu ve sinir sistemlerinin bulunmayışı gibi temel özelliklerle tanımlanan yaşam biçimi
  Tümünü okumak için linke tıklayınız
sarımsak suyu dökerek ya da sarımsak asarak uzak kalmalarını sağlarlar Kullanılan diğer bir yöntem ise, Sarımsak (Allium sativum), zambakgiller (Alliaceae) familyasına ait Allium cinsinden bir soğanlı bir bitki türüdür 25-100 cm yükseklikte; yapraklarında, saplarında ve toprak altındaki soğanında kokulu yağ bulunur
bakır şeritler asmaktır Bakır şeritlerin salyangozların salgıladığı sümüksü maddeyle etkileşime girerek bir Alm Kupfer, Fr Cuivre, İng Copper Sembolü Cu olan bir metal Kırmızı renklidir Takriben M Ö 8000 yıllarında kullanıldığı bilinmektedir
Özellikleri: Periyodik cetvelde 1B grubundadır Hakiki metal olup, eksi değerleri yoktur Gümüş ve altın ile aynı gruptandır Atom numarası 29, Atom ağırlığı 63,546’dır
elektrik akımı oluşturduğu ve uzaklaşmalarına neden olduğu düşünülmektedir
Salyangozlarla beslenen çok sayıda hayvan vardır Elektrik bir enerji şeklidir Bir atomun elektrik yükleri kaybolduğu zaman, negatif yükler serbest kalır ve bu elektronların serbest hareketiyle madde içinde bir elektrik akımı meydana gelir
  Tümünü okumak için linke tıklayınız
Kuşlar, küçük memeli hayvanlar, Kuşlar vücutları tüylerle örtülü, akciğer solunumu yapan, sıcakkanlı, yumurtlayan, gagalı, kanatlı omurgalı hayvanların ortak adı
kertenkeleler,
kurbağalar, Kurbağa Familyası: Kara kurbağasıgiller (Bufonidae) Su kurbağasıgiller (Ranidae) Yaşadığı yerler: Suda, karada ve ağaçlarda Avustralya ve çevre adaları hariç, bütün dünyaya yayılmışlardır Özellikleri: Vücutları çıplak ve tıknazdır Kuyrukları yoktur Uzun arka bacakları sıçramaya elverişlidir Erginleri akciğer, larvaları solungaç solunumu yapar Ömrü: 10-40 yıl Çeşitleri: 2000 kadar türü bilinmektedir Su kurbağası, kara kurbağası, göl kurbağası, ağaç kurbağası, petekli kurbağa, Amer
kırkayaklar, Kırkayak Familyası: Kırkayakgiller (Julidae) Yaşadığı Yerler: Sıcak ve ılık iklimlerin nemli bölgelerinde, çürümüş kütük, yaprak ve taşlar altında Özellikleri: Vücutları yuvarlak ve halkalıdır Her halkadan ikişer çift bacak çıkar Bitkisel besinlerle beslenir Çeşitleri: 7000’den fazla türü vardır
Çok bacaklılar (Myriapoda) sınıfının “Diplopoda” takımının Julidae familyası türlerinin genel adı Vücutları belirgin bir baş ve çok sayıda benzer halkalardan (bölüt) meydana gelmiş eklem
böcekler ve bazı büyük salyangoz türleri salyangozlarla beslenen canlılardandır
Salyangozların tatlı su, deniz ve karada yaşayan çeşitli boy ve renkte birçok çeşidi vardır Eski devirlerde güzel renk ve şekilli birçok deniz salyangoz kabuğu Böcekler (İnsecta), eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin bir sınıfı Böceklerin dış yapısını, anatomisini, fizyolojisini, çevre ile olan ilişkilerini, üreme ve gelişmelerini ve bunlara karşı mücadele metodunu inceleyen ilme Entomoloji denir Yeryüzünde bulunan hayvan türlerinin yaklaşık olarak dörtte üçünü
para yerine kullanılırdı Çoğu Para genel kabul gören değişim aracına verilen isimdir Para, malların birbiriyle değiştirilebilmesini sağlar Para: karşılığında Mal ve Hizmet almaya ve vermeye ; ve bunların ekonomik değerlerini takas etmeye yarayan üzerinde rakamsal değerler taşıyan kâğıt ( kâğıt olarak değer taşımayan kâğıt parçası ) Para genel kabul gören değişim aracına verilen isimdir Para, malların birbiriyle değiştirilebilmesini sağlar
yosun, suda yetişen bitkilere verilen ad
  Tümünü okumak için linke tıklayınız
yaprak gibi bitkisel gıdalarla beslenir Ağızlarında Radula denen dişli dilleri vardır Yaprak, bitkilerde fotosentez, transprasyon ve solunumun gerçekleştiği temel organlardır Gövde ve yan dalların üzerindeki boğumlardan çıkan ve büyümesi sınırlı olan yapılardır
Marul, Marul Familyası: Bileşikgiller (Compositae), Türkiye'de yetiştiği yerler: Anadolu'nun her yerinde yetiştirilmektedir
30-100 cm boylarında, tüysüz, sarı renkli çiçekler açan, beyaz bir süt taşıyan iki yıllık otsu bir bitki Kültür formları ve değişik varyeteleri, çok eskiden beri yetiştirilmektedir Bostan marulu olarak da bilinir
Kullanıldığı yerler: Sebze olarak kullanılır Taze yaprakları baş ağrısına karşı, süt arttırıcı, hafif müshil ve idrar arttırıcı olarak kullanılır Marul
  Tümünü okumak için linke tıklayınız
çilek ve bostanların yeşil kısımlarını törpüleyerek büyük ziyanlar verirler Aşınan kitinsel dişler tekrar yenilenir İç organları 180 derecelik bir dönme yapmıştır Koruyucu kabukları, 
manto adı verilen derilerinin salgısı sonucu meydana gelir Manto Litosfer ile çekirdek arasında yer alan sıcak ve plastik bir kattır Kalınlığı 2860 km'ye yakındır Ultrabazik veya Ultramafik kayaçlardan oluşur Ağırdır; yoğunluğu 3 5 - 6 gr/cm3 arasında bulunur Üç kısma ayrılır:
Eklembacaklılar gibi kabuk değiştirmezler Hayvan geliştikçe buna bağlı olarak kabuk da büyür
Yürekleri iki gözlü olup, Eklembacaklılar (Arthropoda); Alm Gliederfüsser, Arthropoden (pl ), Fr Arthropodes (m pl ) İng Arthropods Omurgasız hayvanların en büyük şubesi 700 000 kadar türü vardır Kabuklular (Crustacea), örümceğimsiler (Arachnoidea), çokayaklılar (Myriapoda) ve böcekler (Insecta) olmak üzere dört sınıftan meydana gelir
Vücutları; baş (caput veya cephalo), göğüs (thorax) ve karın (abdomen) olmak üzere üç bölgeden meydana gelir Her bölge çeşitli sayıda s
perikartla (yürek zarı) çevrilidir Açık kan dolaşımına sahiptirler Kan, manto boşluğunda bulunan solunum organlarında temizlendikten sonra yüreğe gelir Yüreklerinde daima temiz kan bulunur
Deniz salyangozları, solungaç solunumu yaparlar Bazı kabuksuz türlerde deri uzantıları da solungaçlara yardımcı olur Dağ ve bahçe salyangozu gibi karada yaşayanlar Solungaç, su hayvanlarının solunum organı Suda erimiş oksijenin kana alınmasını ve kandaki karbondioksitin atılmasını sağlıyacak yapıdadır Solunum yüzeyinin kıvrılması ve dallanması ile meydana gelirler Solungaç solunumu, sürekli suda yaşıyan omurgasız hayvanlarda, balıklar ve kurbağa larvalarında görülür Amfiyoksüsta barsağın ön kısmı genişlemiş ve birçok yarıkla delinerek solungaç sepeti denilen kan damarlarıyla zengin özel bir organ halini almıştır
  Tümünü okumak için linke tıklayınız
akciğer solunumu yaparlar Daha doğrusu önde bulunan manto boşluğunun bol damarlı tavan bölgesi, solunum organı görevini üstlenmiştir Tatlı suda yaşayan akciğerli salyangozlar solungaç boşluklarını hava ile doldurmak için zaman zaman su yüzeyine çıkmak zorundadırlar Salyangozlar yönlerini yerin manyetik alanına göre bulurlar Sürünürken sümüksü bir iz bırakırlar Kabuk vücuda bir kasla bağlıdır
Kara salyangozlarında gözler, daha uzun olan arka anten çiftlerinin ucunda yer alır Kısa olan ön duyargalar, dokunum ve koku sinirlerince zengindir Su salyangozlarının çoğunda ise gözler, antenlerin dibinde kısa sapçıkların üzerinde bulunur Kara salyangozları bitkisel besin ve çürümüş hayvansal artıklarla beslenir ve nemli yerleri tercih ederler Çoğunlukla Akciğer, hava soluyan omurgalılardaki temel solunum organıdır Ana görevi atmosferdeki oksijeni kan dolaşımına nakletmek ve kan dolaşımındaki karbondioksiti atmosfere çıkartmaktır Bu görev, gaz değişiminin vuku bulduğu milyonlarca küçük, müstesna biçimde çok ince duvarlı hava kesecikleri oluşturan özelleşmiş hücrelerin mozaiği sayesinde gerçekleşir Akciğerlerin solunumla ilgili olmayan görevleri de vardır
yağmurdan sonra ve gece faaliyet gösterirler
Soğuk bölgelerde yaşayan kara salyangozları Yağmur, bir çeşit yağıştır Diğer yağış türleri içinde kar, sulusepken, dolu ve çiğ vardır Yağmur bulutlardan Dünya'nın yüzeyine ayrı su damlalarının düşmesi ile oluşur Tüm yağmur damlaları yüzeye ulaşmaz, bazıları düşme esnasında kuru havadan geçerken buharlaşır Sıcak ve kuru çöl bölgelerinde virga olarak adlandırılan bir olay vardır, bu olay hiçbir yağmur damlasının yüzeye ulaşmaması durumunda oluşur
kış uykusuna yatar Kabuklarının içine çekilerek, kabuk ağzını boynuzsu bir kapak veya sertleşen mukus salgı ile kapatarak toprağa gömülür veya kendilerini ağaç gövdelerine yapıştırırlar Kış uykusu, bazı sıcakkanlı ve soğukkanlı hayvanların, kışı uyku veya uyuşuk gibi bir dinlenme halinde geçirmesi Kış uykusu, soğukkanlı hayvanların hareketsizliği veya sıcakkanlı omurgalı hayvanların (memeli ve kuşlar) vücut sıcaklıklarının düşerek sıfır dereceye yaklaşması ve metabolizmalarının yavaşlaması olarak da tarif edilebilir Kış uykusunun süresi türlere ve çevre sıcaklığına göre birkaç haftadan altı aya kadar değişir
Hibernasyon, yani kış uykusu tabiattaki bilmecelerden belk
İlkbaharda uyanarak büyük bir iştahla bahçelere saldırırlar Ömürleri 3-5 yıl kadardır
Kirpiler ve birçok kuş bunları yiyerek üremelerini kontrol altında tutarlar Tatlı su ve denizlerde de balıklara önemli bir besin kaynağı olurlar Tropik bölgelerin kara salyangozları bütün yıl aktiftir Soğuk bölgelerde yaşayan kabuksuz sülük salyangozları Eylül ve Ekim aylarında üredikten sonra erginlerin çoğu kışın ölürler
Salyangozların çoğu Kirpi Yaşadığı yerler: Güneydoğu Asya hariç, Asya ve Avrupa’da, Yeni Zelanda’da bulunurlar Avrupa’dan götürülmüştür Özellikleri: Sırtı dikenlerle kaplı küçük bir memeli Boyu 13-30 cm, ağırlığı ise 400-1200 gr kadardır Zehirlere karşı çok dayanıklıdır Tehlike anında tostoparlak olup dikenlerini kabartır Ömrü: 18 yıl kadar Çeşitleri: adi kirpi (E europaeus) ve Malaya kirpisi (G gymnura) familyanın iyi bilinen türleridir Oklu kirpiler ise farklı takım ve familyadandırlar
Böcekç
erdişi ( hermafrodit) olduğundan aynı birey hem dişi hem de erkek üreme organlarına sahiptir Üreme dönemlerinde karşılıklı aşk okları atarak birbirlerini tahrik ederler Erdişi salyangozlar, karşılıklı olarak birbirini döllediği gibi bazan de eşlerden biri erkek, diğeri dişi olarak görev yapar Kara salyangozları, kabuklu yumurtalarını toplu olarak yaprak altlarında veya toprak kovuklar içine bırakırlar Su türleriyse yumurtalarını Hermafrodit hem erkek hem de dişi üreme organı bulunduran canlılara verilen addır (Bkz : Hermafroditizm)
jelatinsi bir kitle içinde zemine yapıştırır veya akıntıya bırakırlar Açık denizlerde rastlanan böyle yumurta köpükleri, eskiden denizciler tarafından sabun olarak kullanılırdı Kara salyangozlarının yumurtalarından erginlere benzer yavrular çıkar Deniz türlerinin birçoğunda metamorfoz (değişim) olduğundan üremeleri karmaşıktır Salyangozların çoğu otçuldur Parazit birkaç türün dışında denizlerde yaşayan etçil olanları da vardır
Bunların içinde; zehir salgılayanlara, sülfürik asit püskürtenlere, midye ve istiridye kabuklarını açabilen usta avcılara rastlanır Hatta güçlü hortumlarıyla, balık avlayanları bile vardır Deniz yosunları yiyerek geçinen bir çeşidi klorofili sindiremediğinden, yapraklara benzeyen deri saçaklarda depolar Buradaki klorofil güneş ışığında fotosentez sonucu salyangoza şekerli madde üretir
Bazı Uzakdoğu ve Batı ülkelerinde, salyangoz aranan bir yiyecektir Romalılar, etrafı çevrili özel bahçelerde yemek için salyangoz beslerlerdi Salyangozların bazıları zehirli madde ürettiğinden ve birçok parazite de ara konaklık yaptıklarından birçok tıbbi rahatsızlıklara sebep olurlar İslam dininde salyangoz yenilmesine müsaade edilmemektedir
|