|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
enerji, nelerdir, sağlamanın, sağlanır, tasarrufu, yolları |
![]() |
Enerji Tasarrufu Nasıl Sağlanır? Enerji Tasarrufu Sağlamanın Yolları Nelerdir? |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Enerji Tasarrufu Nasıl Sağlanır? Enerji Tasarrufu Sağlamanın Yolları Nelerdir?Enerji Tasarrufu Nasıl Sağlanır? Enerji Tasarrufu Sağlamanın Yolları Nelerdir? Enerji Tasarrufu Nasıl Sağlanır? Enerji Tasarrufu Sağlamanın Yolları Nelerdir? AYDINLATMADA ve EV ALETLERİNDE YAPILAN ENERJİ TASARRUFU Evlerimizde kullandığımız elektrikli ev aletleri istenilen hizmet ve konfor seviyesini etkilemeksizin daha az enerji ile kullanılabilir ![]() ![]() ![]() ![]() 1999 verilerine göre, ülkemizde elektriğin % 47 gibi önemli oranı bina ve hizmetler sektöründe tüketilmiştir ![]() Enerji türleri içerisinde elektrik enerjisinin maliyeti oldukça yüksektir ![]() ![]() ![]() Enerji ihtiyacının % 62'sini ithal etmek zorunda olan ve fosil yakıt kullanarak elektrik enerjisine dönüşüm sağlayan santralların toplam veriminin % 30 olduğu ülkemizde enerjinin verimli kullanımının önemi açıkça görülmektedir ![]() Çoğumuz çevresel olaylara duyarlı olmakla birlikte, artan enerji kullanımı ile orantılı olarak artış gösteren çevresel zararları azaltma konusunda ne yapabileceğimizden emin değilizdir ![]() ![]() STANDARTLARIN TÜKETİCİYE SAĞLADIĞI YARARLAR Standartlar, kalite, güven ve değişebilirlik açısından kesin garantiler ifade eder ![]() ![]() ![]() ![]() Gelecekte bütün elektrikli ev aletleri, enerji tüketimlerini gösteren etiketleri bulundurmak zorunda olacaklardır ![]() ![]() ![]() Elektrikli ev aletlerinde enerji etiketlemesi ile; •Tüketiciye alacağı ürünün yılda ne kadar enerji tüketeceği bilgisinin satınalma sırasında sağlanması, •İmalatçıların ürettikleri cihazların enerji tüketimlerini azaltmak için önlem almaya teşvik edilmesi, dolayısıyla enerjinin akılcı ve verimli kullanılmasının sağlanması amaçlanmıştır ![]() Enerji Etiketi Örneği ![]() Etikette yer alacak bilgiler aşağıdaki şekilde olmalıdır ![]() I ![]() ![]() II ![]() ![]() III ![]() ![]() ![]() IV ![]() çevre ödülü işareti sözkonusu direktifte belirtilen kurallara uymak kaydıyla ürüne iliştirilebilir ![]() V ![]() ![]() ![]() VI ![]() ![]() VII ![]() ![]() VIII ![]() ![]() ![]() IX ![]() ![]() AB Enerji Verimliliği Etiketi sınıflandırması bir aletin yıllık enerji tüketimi bazında yedi gruptan oluşmaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ENERJİ VERİMLİ LAMBA VE ALETLERİN SEÇİMİ Yeni bir ev için veya mevcut olanın değiştirilmesi amacıyla yeni lambalar ve aletler satınalınacağında, ekonomik gücün yetebileceği en verimli olanlar alınmalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() Bazen enerji verimli aletler satınalırken daha fazla, bazen ise daha az ödenir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() AYDINLATMADA ENERJİ TASARRUFU Evlerde aylık elektrik faturalarının yaklaşık %20'si aydınlatma amaçlı kullanıma aittir ![]() ![]() Aydınlatmada enerji tasarrufunun basit tedbirlerle sağlanması bizim için önemli bir avantajdır ![]() ![]() ![]() ![]() Düşük verimli ışık kaynakları yerine yüksek verimli ışık kaynakları kullanılarak uygun aydınlatma ve enerji tasarrufu sağlanabilir ![]() Ülkemizde yaygın olarak kullanılan lamba tipleri aşağıda yer almaktadır; Akkor Lambalar Işık elde etme biçimi ısıl ışıma olan akkor lambada, tungsten telden geçen elektrik akımı teli ısıtarak akkor duruma getirir ve telin ısınmaya başlamasıyla elektrik enerjisi ışınım enerjisine dönüşür ![]() ![]() ![]() Akkor Halojen Lambalar Akkor halojen lamba, akkor lambanın atmosferindeki gaz karışımının değiştirilmesi (halojen eklenmesi) ile oluşturulmuş bir ısıl ışır kaynaktır ![]() ![]() ![]() Fluoresan Lambalar Işınım elde etme biçimi ısıl ışıma olan fluoresan lambalarda, ışık üretimi iki aşamada ortaya çıkar ![]() ![]() ![]() ![]() Işık kaynaklarının enerji tasarruflu üretilmesi doğrultusunda yapılan çalışmalar sonucunda tüp şeklindeki fluoresan lambalarda da büyük gelişmeler gerçekleştirilmiştir ![]() ![]() ![]() ![]() Kompakt Fluoresan Lambalar Kompakt fluoresan lambalar konutlar ve ofisler için uygun olup, akkor lambaları kompakt fluoresan aydınlatmaya dönüştürmek kolaydır ![]() ![]() ![]() Ülkemizde, bu lambalar, pahalı olması nedeniyle gelişmiş ülkelere oranla yaygınlaşamamıştır ![]() ![]() ![]() ![]() Aşağıdaki formül, 8000 saat kullanım ömrü baz alınarak ayrı ayrı lambaların toplam aydınlatma maliyetlerini hesaplayarak karşılaştırma olanağı verir ![]() “Elektrik Maliyeti = Elektriğin kWh Maliyeti x Watt Değeri x Kullanım ömrü (h)/1000” Akkor Lamba ve Kompakt Fluorasan Lambanın Karşılaştırılması Üç yıl süresince (4,380 saat), günde 4 saat ve aynı miktarda aydınlatma sağlayan iki lamba tipi için basit bir karşılaştırma yapalım ![]() ![]() ![]() Lamba Tipi 100WAkkor Flamanlı 23W Kompakt Florasan Satınalma fiyatı $0 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Balastlar, fluoresan tüpleri ve kompakt fluoresan lambalara ilk çalışma komutunu verir ve çalıştırırlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Manyetik Balastlar: Manyetik veya elektromanyetik olarak adlandırılan balastlarda bir demir cevheri etrafında alüminyum veya bakır tel vardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Elektronik Balastlar : Elektronik balastlar, lambanın titreme ve gürültüsünü azaltan manyetik balastlara göre daha yüksek frekansta çalışırlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Elektronik ve manyetik balastlar daha yüksek hat kayıplarına yol açan şekil bozulması veya faz atlaması nedeniyle düşük güç faktörüne sahip olabilir ![]() ![]() Aşağıdaki Tabloda konutlarda kullanılan lamba tiplerinin özellikleri verilmiştir ![]() Tipi Güç (Watt) Verim ömür (saat) Işığın Rengi Renk Geri Verimi Maliyet Kullanım önerileri Akkor Flamanlı Normal 15 1000 -10 20 -1000 sıcak iyi düşük Kısa süreli çalışmalarda, genel amaçlı yerlerde, Halojen 20 2000 -20 25 -2000 3000 sıcak çokiyi orta Yüksek yoğunluklu aydınlatmada, iyi renk geriverimi gereken yerlerde, Fluoresan Tüp 6 - 65 50 - 95 -4000 7000 çeşitli renkler ortadan iyiye orta Sürekli veya kesintili aydınlatmada, Genel amaçlar için, iyi renk geriverimi gereken yerlerde, Kompakt 9 - 25 45 - 80 -8000 -10000 sıcak iyi orta İç ortamlarda, yüksek kaliteli aydınlatma gereken yerlerde, Verimlilik; lümen/watt olarak ifade edilmektedir ![]() (Giren enerji birimi başına çıkan ışık akısı birimi ![]() Doğru Aydınlatmanın Seçilmesi Doğru ampulün seçimi, onun ne amaçla ve nerede kullanılacağına bağlıdır ![]() ![]() ![]() Saatlik maliyet verimliliği Lamba sayısı arttıkça, daha uzun ömürlü ve verimli olanlarına yatırım yapmak en doğru karardır ![]() ![]() Başlama Karakteristikleri Çeşitli tipteki ampullerin ilk çalışma karakteristikleri farklıdır ![]() ![]() ![]() Renk Standart akkor lambalar sıcak sarı-beyaz bir renk vermektedir ![]() ![]() ![]() Ağırlık Özellikle hafif, kırılgan armatür ve içindeki tesbit parçaları için lamba ağırlığı, karar vermede önemli bir faktör olabilir ![]() ![]() Yerleştirme İç mekan kullanımı için tasarlanan lambalar dış aydınlatmada kullanılmamalıdır ![]() ![]() Yönlendirme Lamba seçiminde ihtiyaç olan yere ne kadar faydalı aydınlatmanın yönlendirileceği gözönüne alınmalıdır ![]() ![]() Ayarlama Ayar anahtarı mod ayarlama (kısma) yoluyla standart akkor lambalarda enerji tasarrufu olanağı verir ![]() ![]() Belirli bir saatte otomatik olarak lambaları kapatan bir saatin monte edilmesi veya çevrede birisi olduğu zaman lambaları açacak optik veya ultrasonik sensörlerin kullanılması ile bu anahtarları alternatif şekillerde kullanmak mümkündür ![]() Fiyat En ucuz ampulü seçmek, uzun dönemde para tasarrufu sağlamaz ![]() ![]() ![]() Lümen/Watt oranı Lamba seçiminde etkinlik faktörü (lümen/Watt) yüksek, uzun ömürlü, zamanla oluşan ısı akısı düşümü az olan lambalar tercih edilmelidir ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Enerji Tasarrufu Nasıl Sağlanır? Enerji Tasarrufu Sağlamanın Yolları Nelerdir? |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Enerji Tasarrufu Nasıl Sağlanır? Enerji Tasarrufu Sağlamanın Yolları Nelerdir?Aydınlatmada Enerji Tasarruf Noktaları ![]() 1 ![]() %80 kadar aydınlatma maaliyeti azalır ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() 4 ![]() ![]() ![]() ![]() 5 ![]() ![]() ![]() 6 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 7 ![]() ![]() 8 ![]() ![]() 9 ![]() ![]() ![]() 10 ![]() ![]() 11 ![]() ![]() ![]() ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ BUZDOLAPLARI Önemli bir enerji kullanıcısı olan buzdolapları, periyodik olarak çalıştırılan çoğu aracın tersine, günün 24 saatinde ve yılda 365 gün çalışmaktadırlar ![]() Bir soğutucu ya da dondurucuda kullanılan yalıtıcı malzemenin kalınlığı ve kalitesi, buz eritme sistemi ve kapı-dolap dizaynı gibi faktörler istenen ısı düzeyini sürdürmek için harcanan elektrik enerjisi tüketimini etkiler ![]() Buzdolapları, klimalar ve ısı pompaları aynı prensipte çalışırlar ![]() ![]() ![]() Soğutma Çevrimi ![]() Buzdolapları ve klimalar 4 ana elemana sahiptir ![]() 1 ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() 4 ![]() ![]() ![]() Isı pompaları ısıtma veya soğutma amacına göre soğutucunun akış yönünü otomatik olarak değiştiren bir mekanizmayı da içerir ![]() Yeni Buzdolabı Seçiminde Dikkat Edilecek Noktalar Çalışma ömrünün sonlarına gelen bir buzdolabının bozulmasını beklemek yerine, değiştirmekle bir çok sıkıntı ve fazla ödemelerden kurtulmak mümkündür ![]() ![]() Yeni bir buzdolabı alınacağı zaman, istenilen özelliklere sahip, ihtiyaca uygun ölçülerde ve mutfağa en iyi uyabilecek model araştırılmalı ve diğer istenilen özelliklerin biraraya geldiği en az elektrik tüketen buzdolabı seçilmelidir ![]() Doğru ölçü Geniş buzdolapları küçük olanlardan daha fazla enerji kullanacağı için yanlızca ihtiyaç olan kadar büyüklükte bir buzdolabı seçmek yararlı olacaktır ![]() Bir veya iki kapı Daha uzun soğutma tüpleri ve daha geniş kompresörlere ihtiyaç olacağından birden fazla kapılı modeller genellikle daha fazla enerji kullanımı anlamına gelirler ![]() Üst ve alt derin dondurucular Üst ve alt dizaynlı modeller yanyana olanlardan daha verimlidirler ![]() ![]() Otomatik defrost El ile ayarlı buzdolapları verimlidir fakat 1/4 inç kalınlığında buzun oluşması verimin azalması için yeterlidir ![]() ![]() ![]() ![]() Anti-yoğuşma sistemi Sıcak tüplü, anti-yoğuşma sistemli bir model seçilirse buzdolabının cidarlarında terleme olmayacaktır ![]() Watt oranı Bir çok buzdolabının arkasında ünitenin elektrik aksamı ile ilgili bilgi veren küçük bir etiket veya enerji etiketi bulunur ![]() ![]() Bazı buzdolabı etiketlerinde güç HP (Beygir Gücü) olarak verilir ![]() ![]() Soğutucunun tasarımından kaynaklanan tüketime ilaveten, aletin kullanılış biçimi de elektrik tüketimini etkiler ![]() Enerji Tasarruf Noktaları 1 ![]() Buzdolaplarının verimli kullanılmasında düzenli bakım esastır ![]() ![]() ![]() 2 ![]() Serpantinli buzdolaplarının arkasında duvar ile en az 10 cm mesafe olmalıdır ![]() ![]() ![]() 3 ![]() Fırın ve diğer ısı kaynaklarından gelen sıcak hava, buzdolabınızın serin kalmak için daha çok çalışmasına neden olacaktır ![]() ![]() 4 ![]() Koruyucuların kalınlığı arttıkça, buzdolabı içindekileri serin tutmak için daha çok çalışacaktır ![]() ![]() ![]() 5 ![]() ![]() ![]() 6 ![]() ediniz ![]() 7 ![]() ![]() Buzdolabının dondurucu ve gövde kapısının açılıp kapanması esnasında önemli ölçüde soğuk hava kayıpları olur ![]() ![]() 8 ![]() ![]() ![]() 9 ![]() ![]() ![]() Ülkemizin bir kısmı yaz aylarında aşırı sıcak olmakta, bu durum çalışma ve yaşama koşullarını olumsuz yönde etkilemektedir ![]() ![]() Bu araçların kullanımında elektrik enerjisinden tasarruf sağlayabilmek için uygun ölçülerde klimanın tercih edilmesi en doğru karardır ![]() ![]() ![]() Aşağıdaki tabloda tavsiye edilen ölçüler verilmektedir: Alan (m2) Klima ölçüsü (BTU/saat) 13-15 7000-9000 16-17 9000-11000 18-22 11000-13000 23-24 13000-16000 30 18000-20000 40 24000 Elektronik termostat kontrolü performansı arttırabilir ve enerji kullanımının % 30'u kadar tasarruf sağlar ![]() Dönel bir kompresör, pistonlu bir komresörden daha verimli olabilir ![]() ![]() Enerji Verimlilik Oranı (EVO) en yüksek olanı, başka bir ifade ile Btu/saat birimindeki ölçü aralığında, en düşük Watt değerine sahip en az elektrik kullanan modeller seçilmelidir ![]() ![]() ![]() Split Sistem Ünitesi İçin Etiket örneği Model ismi Model Numarası ıç ünite Soğutma Kapasitesi Faz Volt Amper Watt Güç Faktörü Dış ünite Soğutucu gaz Faz Frekans Volt Amper Watt 8300 Btu/saat tek 220/240 volt 0 ![]() 40 watt 97 % R-22 ![]() ![]() tek 50 Hz 220/240 volt 3 ![]() 690 Klimalarda enerji verimliliğini tahmin etmenin en kolay yolu Enerji Verimlilik Oranı'nı (EVO) hesaplamaktır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() “EVO = Soğutma Kapasitesi (BTU/Saat)/ Watt Değeri” Eğer bir split sistem seçilirse, yukardaki formülde toplam Watt değerini elde etmek için iç ünitenin Watt değerine, dış ünitenin Watt değeri ilave edilir ![]() Maksimum verim için iç ve dış serpantinlerin verimlilik oranlarının uyumlu olup olmadığından emin olunmalıdır ![]() ![]() Yüksek verimli bir ünite, aynı ölçüdeki daha düşük verimli bir üniteden daha ucuza satın alınabilir ![]() ![]() Dış ünite evden veya ofisten yaklaşık 50-60 cm kadar mesafede serin, gölgeli bir yere uygun olarak yerleştirilmelidir ![]() Ünitenin daha çok çalışmasına neden olacak direkt güneş ışığından sakınılmalı, ayrıca hava almasını engelleyecek çalılık veya kuytu yere yakın olmamalıdır ![]() Enerji Tasarruf Noktaları 1 ![]() Düzenli olarak filitrelerin değiştirilmesi, sistemin kontrol edilmesi ve fan kayışının ayarlanması yalnızca enerji tasarrufu sağlamaz, aynı zamanda verimliliği arttırır ve klimanın ömrünü uzatır ![]() ![]() 2 ![]() Evin güneş alan kısımlarının ağaçlarla gölgelenmesi, cam filmleri, pencere ve duvar tenteleri pasif soğutma yöntemlerinin uygulanması önemli ölçüde soğutma yükünü azaltacaktır ![]() OCAK VE FIRINLAR Yiyecek hazırlama ve pişirme faaliyetlerinde, enerji verimli pişirme araçlarının kullanımı ile de enerji tasarrufu sağlanabilir ![]() ![]() Enerji Tasarruf Noktaları 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ÇAMAŞIR MAKİNELERİ Çamaşır makinelerinde harcanan elektrik enerjisinin büyük bir bölümü suyu ısıtmak için kullanılır ![]() Enerji Tasarruf Noktaları 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() ![]() BULAŞIK MAKİNELERİ Bu aletlerin seçiminde de, kapasitesi, kaplayacağı alan gibi faktörlerin yanısıra enerji tüketim değerleri gözönüne alınmalıdır ![]() ![]() Enerji Tasarruf Noktaları 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() ELEKTRİKLİ SÜPÜRGELER Enerji Tasarruf Noktaları 1 ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() DİĞER EV ARAÇLARI Televizyon, Bilgisayar, Yazıcı, Video, CD gösterici, Radyo Elektronik teknolojilerindeki gelişmeler, toplumun tüketim ihtiyaçlarını önemli ölçüde etkilemektedir ![]() ![]() ![]() Bilgisayarlar dünyada en hızlı elektrik yükü oluşturan cihazlardır ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|