Orman Yangınları - Orman Yangınlarının Çevreye Olan Etkileri Nelerdir?

Orman Yangınları - Orman Yangınlarının Çevreye Olan Etkileri Nelerdir?
Orman Yangınları - Orman Yangınlarının Çevreye Olan Etkileri Nelerdir?

Orman yangınlarının etkileri, orman örtüsünün tabiatına ve yangının şiddetine bağlıdır Orman yangınları, küçük zararlardan tutun da, ormanın hem koruyucu ve hem de iktisadi faydalarını gelecek nesillere taşıyacak şekilde tamamen tahribine kadar büyük zararlar meydana getirebilir Orman yangınlarının çoğuna insanlar bilerek veya bilmeyerek neden olur: Hava şartları ise yangınlarda önemli bir çevre ve tetik faktörüdür Her yıl yıldırımların sebep olduğu yangınlar, Türkiye’de yaklaşık olarak 140 hektarlık ormanı tahrip eder
Nedenleri %988 gibi büyük bir oranda kasıtlı veya kasıtsız insan etkisine bağlı olsa da, orman yangınlarının oluşum yerlerine dikkat edecek olursak, meteorolojik şartların etkisini açıkça görebiliriz Meteoroloji parametrelerinin yanıcı madde (yakıt) üzerinde meydana getirdiği nem değişimleri hem yangın riski açısından, hem de yangın çıktıktan sonra hareket yönünün belirlenmesinde çok büyük bir öneme sahiptir Yakıt nemi, havanın bağıl nemi ve sıcaklığına bağlı olarak gün içerisinde değişim göstermektedir Ülkemizdeki yangınların %833’ü Haziran - Ekim ayları arasında meydana gelmekte, ayrıca çıkan yangınların %32 gibi önemli bir kısmı 12:00 - 15:00 saatleri arasında yani yakıt nem kapsamının en düşük olduğu dönemde meydana gelmektedir
Öneriler:Yangın tehlike sistemleri uygulanarak bulunan yangın tehlike riskinin bilinmesi, yangınla savaşta büyük bir yardımcıdır Fakat, bugüne dek yurdumuzda bu konuda ciddi bir çalışma yapılmamıştır Bunun en önemli nedenleri, ülkemiz şartlarına uygun, hassas bir sistemin oluşturulması ve uygulanması aşamalarında indeks değerlerini hesaplamada ve kalibre etmede kullanılabilecek verilerin yetersizliğidir Orman yangınlarının genellikle, dağlık ve kırsal alanlarda ortaya çıkması ve mevcut meteoroloji şebekesinin bu alanları temsil edebilecek yeterlikte olmaması, ayrıca çok önemli bir veri olan yakıt nemi ölçümlerinin yapılmayışı da bu konuda çok büyük eksikliklerdir Oysa gelişmiş ülkelerde olduğu gibi , yangınla mücadele çalışmaları çerçevesinde dağlık alanlardaki meteorolojik verileri de yansıtacak biçimde sabit ve seyyar meteorolojik gözlem ağlarını geliştirmeliyizOrman yangınları ile mücadelede erken müdahale esastır Bunun için, güvenilir ve uzun vadeli özel hava tahminleri ile değişik bölgelerdeki yangın söndürme ekiplerinin, özel meteorolojik indeksler ile belirlenecek olan, yangın potansiyeli ve olasılığının yüksek olduğu yerlere önceden gönderilebilmesi ve bazı önlemlerin alınması yoluna gidilmelidir Orman yangını esnasında, rüzgarın yönü ve şiddetindeki anlık değişimlerin meteorologlar tarafından tespit edilmesi, yangın söndürme çalışmalarını yönlendirmede hayati önem taşır Bu nedenle noktasal rüzgar tahminleri için bilinen yangın bölgelerinin, kompleks arazi simülasyon ve model çalışmalarına da önem verilmelidirAyrıca orman yangınları ile erken mücadele edebilmek için, ormanlara yaklaşan yıldırımlı fırtınaları takip edebilen, bunların ormanlarda çarptığı noktaları otomatik olarak belirleyip gösterebilen “Yıldırım Detektörleri” ağının, Türkiye’de de en azından Ege ve Akdeniz Bölgelerinde kurulup işletilmesi gerekirMeteorolojik teknoloji ve bilginin en etkili bir şekilde kullanılabilmesi için itfaiyeciler, ormancılar ile meteoroloji mühendislerinin daha yakın bir işbirliğine girmesi gereklidir Bu nedenle, gelişmiş ülkelerin orman teşkilatlarında olduğu gibi TC Orman Genel Müdürlüğü’nde de meteoroloji mühendislerinden oluşan özel bir meteoroloji analiz ve değerlendirme biriminin kurulup işletilmesi şarttırÜlkemizde, bu konuda bilimsel çalışmaların yapılabilmesi için DMİ ve Orman Genel Müdürlüğü, bir “Orman Yangınları Veri Tabanı” oluşturulup tüm araştırmacılara ücretsiz sunmalıdırGelişmiş ülkelerdeki gibi ülkemizde de gerektiğinde 2-aşamalı ve yerel Orman Yangını Bülteni ve İhbarları (sırasıyla “Yangın Gözetleme ve Yangın Uyarısı”) ile insanlarımız bilgilendirilme yoluna gidilebilmesi için, gerekli kadro ve teknoloji temin edilmeli, organizasyon ve hazırlıklar bir an önce yapılmalıdırAyrıca günümüzde süre giden küresel ısınma ile birlikte ülkemizin kuru kesimlerde yüksek sıcaklıklar ile birlikte orman yangını mevsimi ve sayısında artışlar olabilecektir Kuru kesimlerde yüksek sıcaklıklar ile birlikte orman yangınları ve tarımsal hastalık ve böcek zararlılarında büyük artışlar görülür Bu nedenle, muhtemel iklim değişikliği ve ozon gazı seyrelmesinin ormanlarımıza olası etkileri de bilimsel olarak araştırılmalıdırModern Hava Durumu programları ile orman yangınları mevsimlerinde yüksek sıcaklık ve düşük nemin bir arada yaşandığı yerler hakkında orman köylüsüne de sürekli olarak bilgi verilmelidir

Orman Yangınlarında Çiftçilerin Zararları Tespit Edildi

Çanakkalenin Çınarlı köyü ile Eceabat ilçesine bağlı Küçükanafartalar köyleri yakınlarında çıkan orman yangınlarının ardından Tarım İl Müdürlüğünce oluşturulan 3 ekip yangının etkili olduğu alanlarda inceleme yaparak zarar tespitlerini tamamladı

Yangınların 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu kapsamına girdiğinden 2090 Sayılı Tabii Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak Yardımlar Hakkında Kanun kapsamında değerlendirilemediği için zarar gören çiftçilere yerel kaynaklar kullanılarak ayni yardımda bulunulacak
Ekiplerin söz konusu bölgelerde yaptığı incelemenin ardından toplam 783 dekar tarım arazisi, 10 bin 436 adet yaşları 3 ile 60 yaş arasında değişen zeytin ağacı, 1583 adet meyve ağacı, 130 adet fındık ağacı, bin balya saman, 250 balya fiğ, 150 balya yulaf, 4 adet keçi ağılı, 10 arılı 200 boş arı kovanı, 13 ton arpa, 5 ton buğday, 573 adet sulama borusu, 16 dekar alanda 12 top damlama borusu, 1 tahıl ambarı, 1 gübre makinesi ile 1 ilaçlama makinesinin zarar gördüğü belirlendi

Orman Yangınlarının Sonuçları Nelerdir?

Bir yerde görülen orman yangınının yarattığı olumsuzlukları o ülke ya da bölgeyle sınırlamak mümkün değildir Çünkü ormanlar, Dünya'nın ortak malıdır ve dünya ekosistemi ve iklim sistemi içinde çok önemli bir yere sahip*tir Bu nedenle bir yerde görülen orman yangınının dünyasal boyutta olumsuz etkileri olduğu bir gerçektir Şüphesiz, görüldüğü yerde çok daha büyük can ve mal kayıpları ile, ekonomik ve sosyal sorunlara neden olmaktadır
Orman yangınlarının yarattığı olumsuzluklar sayısız denecek kadar fazla olmakla beraber, bunları aşağıdaki ana başlıklar altında gruplandırmak müm*kündür

Biyolojik çeşitlilik büyük zarar görür
Ormanlarda yaşayan canlıların yaşam alanları yok olur
Canlı vecansız örtünün yok olmasıyla aşağıdaki doğal afetlerin sayısın*da ve hızında artma görülür

-Erezyon
-Sel-taşkın
-Hava Kirliliği
İklim sisteminde (aşağıdaki meteorolojik değişkenlere doğrudan etki ede*rek) bozulmalar görülebilir

Sıcaklık
Rüzgâr
Nem ve yağış

Orman ve orman ürünlerine dayalı aşağıdaki ekonomik ve sosyal faaliyet*
ler olumsuz yönde etkilenirTurizm
Sağlık
Spor