Wikileaks Nedir?-Wikileaks Kurucusu Kim?-Wikileaks İ Kim Yaptı?-Wikileaks Hakkında

Wikileaks Nedir? - Wikileaks Kurucusu Kim? - Wikileaks i Kim Yaptı? - Wikileaks Hakkında
Wikileaks Nedir?-Wikileaks Kurucusu Kim?-Wikileaks i Kim Yaptı?-Wikileaks Hakkında

Geçtiğimiz hafta başında, dünya basını on binlerce gizli belgenin istilasına uğradı WikiLeaks sitesinin, Afganistan savaşı hakkında yayımladığı belgeleri incelemek uzun sürecek olabilir ama yayılmaları sadece dakikalar sürdü

Pentagon’dan yapılan açıklamada geçtiğimiz hafta başında Wikileaks’te yayımlanan Afganistan savaşıyla ilgili belgelerin ne kadar etki yaptığını belirlemek için haftalar gerektiği ifade edildi Ancak olayın kamuoyunun habere erişimini ne kadar değiştirdiğini görmek için birkaç dakika yeterli oldu
Wikileaks Afganistan’daki savaşla ilgili 90 binden fazla belgeyi internet sitesinde yayımladı ancak yeterince ilgi çekmelerini ve basında fazlasıyla yer almalarını sağlamak için de belgeleri önce New York Times, Guardian ve Der Spiegel’e gönderdi
Bu olay internet ve sosyal iletişim ağlarının bundan birkaç yıl önce varlığından kimsenin haberi bile olmayan gruplara gazetecilikte nasıl merkezi bir yer verdiğini ve klasik haber alma kanallarının nasıl hala çok etkili olduğunu gösteriyor
Dahası, internet çağında bu klasik kanalların eski ihtişamı kalmamış olsa bile, marka değerlerinin haberin önemine ne kadar katkı yaptığını da görebiliyoruz

ÇOK YENİ BİR OLGU
Wall Street Journal’ın eski yönetici editörü, ProPublica isimli araştırmacı gazeteciler grubunun da genel yayın yönetmeni olan Paul Steiger, “Wikileaks’in yaptığı işi nasıl nitelendirmem gerektiğini bilmiyorum Ama bunu eleştiri için söylemiyorum Yaptıkları şey çok yeni bir olgu” dedi
New York Times gibi gazetelerin “Yayımlanabilecek her türlü haber”i “korku ya da kayırma olmaksızın” yayımlamak gibi tarihi politikaları olsa da, Wikileaks’in kurucusu Julian Assange, Der Spiegel’e “Zarar görebilecek insanlara yardım etmeyi seviyorum ***lerin sonunu hazırlamayı da seviyorum” diyerek tarafsızlık konusunda o kadar da hevesli olmadığını ifade etmiş oldu
Wikileaks daha önce çeşitli kaynaklardan eline ulaşan ve şirketlerle hükümetlerin yolsuzluklarını ortaya koyduğunu ifade ettiği binlerce sayfa belgeyi internette yayımladı Bunlar arasında 2007’de Irak’ta bir ABD helikopterinin siviller üzerine düzenlediği saldırıyla aralarında iki Reuters muhabiri de olan 12 kişiyi öldürdüğü olayın videoları da var Wikileaks bu filmi “Collateral Murder” (Ek Cinayet) olarak adlandırarak tavrını zaten ortaya koyuyor
Bu video ABD ordusu için olduğu kadar Wikileaks için de eleştiri kaynağı oldu Bazı gruplar Wikileaks’i kendi görüşünü desteklemek için videonun çeşitli yerlerini makaslamakla suçladı Ancak şüphesiz ki yüzlerce yıldır bütün basın-yayın organları bu tür eleştirilere maruz kalıyor
SIZINTININ BÜYÜKLÜĞÜ ÖNEMLİ
Son olayda Wikileaks, Afganistan belgelerini ilk olarak hem gazetecilik kalitesiyle dünya çapında ünlü olan hem de neredeyse evrensel bir biçimde güven duyulan kanallara vererek çok dikkat çekti
Birçok gözlemci belgelerde çok önemli ve çok fazla bilinmeyen şey olmadığını söylese de, Wikileaks’in belgeleri abartması dünya genelindeki etkisini artırdı İnternette çıktıktan birkaç dakika sonra linkleri Twitter’da yayılmaya, bloglarda tartışılmaya başlamıştı bile
Assange, “Bir sızıntı ne kadar önemli ve büyük olursa, bir anda bütün her yere dağıtılması durumunda hakkında düzgün haberler yapılması ihtimali de o kadar düşük olur” dedi Wikileaks bu yüzden belgeleri inceleyebilsinler diye gazetelere bir ay öncesinden gönderdi
Bazı açılardan Wikileaks geleneksel habercilik metotlarını ortadan kaldırıyor Bilgi kaynağı olarak tek bir muhbire güvenmektense bir insanlar ağının bir yığın belgeyi bir süzgeçten geçirmesi amaçlanıyor
Bu son olayda Wikileaks ekibi belgeleri kendisi de inceledi ancak New York Times, Guardian ve Der Spiegel’i bilginin kalitesinin değerlendirilmesi adına tanınmış ve kabul edilmiş karar mekanizmaları olarak kullandı İnternet dünyasında bugüne kadar böyle bir işbirliğinin benzeri görülmedi
Lexington Virginia’da bulunan Washington ve Lee Üniversitesi Medya Etiği Profesörü Edward Wasserman, “Ellerindeki belgeleri bir anda internette yayımlasalardı sorumsuzlukla suçlanırlardı Şu an olduğu kadar ilgili ve prestiji de asla toplayamazlardı” dedi