Çocukları Etkileyen Sonbahar Ve Kış Hastalıkları Nelerdir?

Çocukları Etkileyen Sonbahar Ve Kış Hastalıkları Nelerdir?
Çocukları Etkileyen Sonbahar Ve Kış Hastalıkları Nelerdir?



Sonbahar ve Kış Aylarında Çocukları Etkiliyen Hatalıklar
Çocukları En Çok Etkileyen Sonbahar ve Kış Hastalıkları Neler?
Çocuklar hava soğukken neden daha çok hastalanır?Bunun pek çok nedeni var Birincisi çocuklarda özellikle solunum yolu enfeksiyonu yapan virüs ve bakterilerin soğuğu sevmesiİkinci nedeni;Okulların açık olmasıOkullar,çoğu zaman enfeksiyonların hızla yayıldığı bir ortam oluyorÜçüncü nedeni de soğuk havalarda insanların daha çok kapalı yerlerde olması ve birbirlerine enfeksiyon bulaştırma şanslarının artması

HASTALIKLAR

1-NEZLE
Pediatride görülen hastalıklar içinde en sık rastlanılanlarından biridir
Etkeni:Rhinovirüs,coronavirüs gibi virüsler
Kuluçka dönemi:Genellikle 3-7 gün
Bulaştırıcılık:Burun akıntısı geçene kadar,genellikle 1 hafta
Süresi:Ortalama 1 hafta
Seyri:Çoğu çocukta burun akıntısı,hafif öksürük ve boğazda hafif kızarıklık olabilir
Ateş çoğu kez gözükmez, ancak bazı çocuklarda 40’a kadar varabilirBu ikincil bir bakteri enfeksiyonu olmadan da olabilirBurun akıntısı birkaç gün sonra epitel hücreler atıldığı için biraz koyulaşır,yeşilimsi bir kıvam kazanırBu illa bakteriyel bir enfeksiyon ilave olduğu anlamına gelmez
Tedavi:Antibiyotiklerin yeri yoktur Soğuk algınlığı ilaçlarının çocuklardaki etkinliği kanıtlanmadığı gibi güvenlik verileri de,özellikle 2 yaş altında yeterli değildir
Özellikle burunun erken dönemde tuzlu su solüsyonlarıyla temizlenip açılması önemlidirNem makineleri çocuğu rahatlatmaya yardımcıdırBol sıvı,bal (1 yaş üstü) ,zencefil,kekik,taze sıkılmış meyve suları gibi doğal çareler yardımcı olabilir
Eğer 14 gün içinde hastalık geçmiyor,ya da ikincil bir ateş ilave oluyorsa sekonder bir bakteri enfeksiyonu düşünmek gerekebilirBöyle bir durumda antibiyotik gerekebilir
Önleme:El yıkama önemli bir önleme yöntemidirErken dönemde burnun iyi temizlenip açık tutulması da,kulak enfeksiyonu gibi ikincil komplikasyonları önleyebilir

2-ÜST SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU
Genellikle nezle ve üst solunum yoluna dair viral enfeksiyonları ifade etmek için kullanılır
Etkeni:Nezle gibi rhinovirüs,coronavirüs,adenovirüs,enerovirüs,R SV,p arainfluenza virüsleridir
Kuluçka dönemi:Virüse göre değişse de,genellikle 2-7 gün arasıdır
Bulaştırıcılık:Genellikle öksürük ve burun akıntısı gibi belirtiler geçene kadar çocuk hastalığı bulaştırabilirOrtalama 1 haftadır
Süresi:Ortalama bir haftadır
Seyri:Çoğu çocukta burun akıntısı,öksürük,boğaz ağrısı gibi bulgular birlikte olurAteş de özellikle adenovirüs, parainfluenza virüsü gibi etkenlere bağlı olarak görülebilir
Tedavi:Virüse bağlı üst solunum yolu enfeksiyonunda antibiyotiklerin yeri yokturBoğazda ya da burunda kızarıklık ya da yeşil burun akıntısı da illa ki antibiyotik gerektirmez Antibiyotik ancak doktor tarafından ikincil bir bakteri enfeksiyonu teşhisi konduğu zaman kullanılır
ÖNLEME:El yıkamaC vitaminin ilk dönemde etkisi olabileceği düşünülüyorProbiyotiklerin üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayabileceğine dair çalişmalar mevcutİlk dönemde burnu açık tutmak hastalığın ilerlemesini engelleyebiliyor

3-RİNOSİNÜZİT
Artık sinüzit terimi yerine rinosinüzit terimi yaygınlaşmıştırBu terim,sinüslerle birlikte burun mukozasının da etkilendiğini göz önüne almaktadır
Rinosinüzit ya da sinüzit dendiğinde bir bakteri enfeksiyonu kastedilmektedir,ancak bu ayrımın iyi yapılması ve gereksiz antibiyotik kullanılmaması için yeni bir algoritma çıkmıştırTanı 10-14 günlük burun akıntısı ya da kötüleşen ateşli burun akıntısı ya da sinüs ağrısı gibi bulgularla konur
Etkeni:Genellikle viral bir etkenin üzerine ilave olmuş pnömokok, Hinfluenza,Mcataralis gibi bakterilerAnatomik etkenler de rol oynar
Kuluçka dönemi:Genellikle bakteri virüsün üzerine ilave olduğu için kuluçka dönemi olarak sınıflanabilecek bir dönem yoktur
Süresi:Tedavisiz aylarca sürebilir,kronikleşebilirTedavi ile süresi genellikle 2 hafta kadardır
Bulaştırıcılık:Sinüzit genellikle direk olarak çocuktan çocuğa bulaşan bir enfeksiyon değildir
Seyri:Belirtiler yavaş yavaş ya da bir anda başlayabilirGenellikle burun akıntısı,geniz akıntısı,yüzde basınç ya da ağrı hissi,koku alamama,ateş,öksürük,diş ağrısı gibi belirtiler olabilir
Komplikasyonları:Eğer tedavi edilmezse nadir de olsa göz etrafında,kemikte ya da beyinde iltihaba neden olabilir
Tedavi:10 gün düzelmeyen burun akıntısı olan ya da yeşil burun akıntısı 4-5 gün düzelmeyen çocuklarda antibşyotşk tedavisi önerilirEğer 48-72 saat içinde cevap yoksa dirençli bir mikroorganizma düşünülebilirBurun damlaları tedaviye yardımcıdır
Önleme:Nezle ya da üst solunum yolu enfeksiyonlarında burun temizliğine önem verilmesiEvde sigara içilmemesiAllerjik hastalıkların tedavi edilmesi

4-AKUT ORTA KULAK İLTİHABI
Akut orta kulak iltihabı ya da otitis media,orta kulaktaki enflamasyonla tanımlanır
Etkeni:Hem pek çok üst solunum yolu enfeksiyonu etkeni virüs hem de pnömokok,hinfluenza,moraxella cataralis gibi bakterilerdirAşılamalar bakteri görülme oranını azaltmıştırGrip ve RSV sonrası sıklıkla ikincil bakteriye bağlı kulak enfeksiyonu görülür
Kuluçka dönemi:Viral etkenlerde genellikle 3-7 gündürBakteriler de virüslerin üzerine ilave oldukları için tam bir kuluçka döneminden söz edilemez
Süresi:Etkene göre kendi kendine 5-7 günde iyileşebileceği gibi kronikleşebilir
Seyri:Kulak ağrısı,ateş,iştahsızlık,kusma gibi bulgularla kendini gösterebilir
Komplikasyonları:Eğer bakteriye bağlı ise çene kemiğinin iltihabı gibi komplikasyonlara neden olabilirSık görülen kulak iltihaplarına bağlı olarak duyma kaybı da olabilirBazen kulak enfeksiyonu sonrası 1-3 ay kulakta sıvı birikebilirBu normal ama doktor tarafından sıkı kontrol gerektiren bir durumdur
Tedavi:Son yıllarda dünyanın pek çok yerinde 2 yaşın üstünde ve hasta görünmeyen çocuklarda iki gün antibiyotiksiz bekleme seçeneği kabul görmüştüriki yaşın altında ya da kulak ağrısı ya da ateşi olan çocuklarda antibiyotikler kullanılırAyrıca ağrı kesici ateş düşürücüler kullanılabilirAntibiyotiksiz bekleme seçeneğinde eğer 48-72 saatte düzelme olmazsa antibiyotik kullanılır
Koruma:Grip,pnömokok ve karma aşılar önemli koruma sağlarEvde sigara içilmemesi,anne sütü,üst solunum yolu enfeksiyonunun başında burunun açılmasına önem verilmesi de önemli korumalardir
5-VİRAL FARENJİT
Aslında çocuklarda farenjitlerin %90 a yakını virüslere bağlıdırAncak %10 u streptokoka bağlıdırDört tane sık görülen tipi vardır
a) Enfeksiyoz mononükleoz (Mono ya da öpücük hastalığı)
Etkeni:Epstein Barr virüsü
Kuluçka dönemi:1-2 ay
Süresi:7-10 gün arası,bazılarında daha uzun seyri olabilir
Seyri:İki,üç günlük halsizlik,bulantı gibi belirtileri takiben 39 derecelere varan ateş,boğaz ağrısı ve farenjit,ön ve arka boyun bezelerinde şişme ve zaman zaman ağrıBazı hastalarda karaciğer ve dalakta büyüme ve sarılık gibi belirtiler görülebilirBazı hastalarda da hafif bir döküntü vardırUzun süre yorgunluk,halsizlik görülebilirBazen belirti vermeden de geçirilebilir
Beta streptokoka bağlı farenjit ile ayrımı güç olabilirMononun kesin teşhisi kan tehlilleri iledirBazı çocuklarda mono,streptokok enfeksiyonu ile beraber görülebilirBazı çocuklarda da streptokok taşıyıcılığı olduğu için streptokok testleri pozitif çıkabilir
Komplikasyonları:Nadir de olsa dalağın rüptürüne (patlamasına) neden olabilirMono teşhisi alan çocuklar dalağın normal boyutuna indiğinden emin olunana kadar kompetitif sporlardan uzak durmalıdır
Nadir de olsa kronikleşebilir
Tedavi:Direk bir tedavisi yoktur Bazı hastalarda yatak istirahati gerekebilir
Ateş düşürücüler ve boğazı rahatlatacak semptomatik tedaviler kullanılabilir
Enfeksiyoz mononukleoz geçiren çocuk sıkı bir şekilde doktor takibinde olmalıdır
b)Herpanjina
Etkeni:Cocksackie A ve B virüsleri
Kuluçka dönemi:3-4 gün
Süresi: 5-6 gün
Seyri:Ateş,boğaz ağrısı ve boğazın arka kısmında bulunan sivilceciklere neden olurİştahsızlık,bulantı,kusma,karın ağrısı gibi belirtiler de olabilir
Ağızdan alım kısıtlandığı zaman sıvı kaybı da görülebilir
Komplikasyonları:Çok nadiren kaburgalarda ağrı ve kalp tutulumu gibi bulgulara neden olabilir
Tedavi:Virüse bağlı olduğu için antibiyotikler etkisizdirBol sıvı,taze meyve suları ve bal ilaveli bitki çayları verilebilirsıvıyı azar azar vermek gerekebilirBoğaz ağrısı için semptomatik tedaviler işe yarayabilir

c)Faringokonjunktival ateş
Etkeni:Adenovirüs
Kuluçka dönemi:4-5 gün
Süresi:4-5 gün
Seyri:Ateş (bazen yüksek seyredebilir),boğaz ağrısı,gözde kızarıklık ve akıntı gibi bulgular görülürOldukça bulaşıcıdırÖzellikle kreş ortamlarında hızla çocuktan çocuğa bulaşırBazı çocuklarda adenovirüs yalnızca boğaz enfeksiyonuna da neden olabilirBoğaz kültürü ve boğaz testi genellikle negatiftir

6-BAKTERİYEL FARENJİT
Aslında çocuklarda farenjitlerin ancak %10’u bakterilere bağlıdırBakteriya bağlı streptokok enfeksiyonunun en önemli nedeni streptokoklardırDaha nadir olmakla beraber mycoplasma pneumonia adlı mikrop da neden olabilir

STREPTOKOK FARENJİTİ
Etkeni-:Beta hemolitik streptokok denen bakteri
Kuluçka dönemi:2-5 gündür
Süresi :Tedavi ile 2 gün tedavisiz genellikle 5-7 gündür
Seyri:Ateş,boğaz ağrısı,karın ağrısı,iştahsızlık kusma gibi belirtilere neden olur
Tipik olarak okul çocuklarının hastalığıdır Ancak küçüklerde de görülebilir
Bazen 1-2gün kızıl döküntüsüne neden olabilirBoğaz muayenesinde tipik olarak büyümüş kızarık bademcikler ile bademciklerin üzerini kaplayan beyaz bir tabaka (eksüda) görülürOldukça bulaşıcıdır
Komplikasyonları:Streptokok enfeksiyonunun en önemli komplikasyonu akut eklem romatizmasıdır9 gün içinde tedavi edilmesi bu komplikasyonu önler
Ayrıca bademcik etrafında apse,selülit,kulak iltihabı gibi komplikasyonları olabilir
Tedavi:Antibiyotikler,en çok da penisilin grubu antibiyotiklerdirAntibiyotikler
genellikle oldukça etkindirYanıt 48-72 saat içinde genellikle görülür

7-KIZIL HASTALIĞI
Etkeni-:Beta hemolitik streptokok denen bakteri
Kuluçka dönemi:2-5 gündür
Süresi :Tedavi ile 2 gün tedavisiz genellikle 5-7 gündür

YILDA KAÇ ENFEKSİYON NORMAL?
Bir çocuğun yılda 6-12 solunum yolu enfeksiyonu geçirmesi normaldir

NE ZAMAN ENDİŞE ETMELİ?
Çocuğun sıklıkla üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmesi normalken,sık zatürre geçiren bir çocukla ilgili endişe edilirÇok sık kulak enfeksiyonu geçiren çocuklarda altta bir sebep olup olmadığına bakılmalıÇocuğun hastalıkları ne kadar ağır geçirdiği,arada tümüyle iyileşip iyileşmediği doktor tarafından dikkatle değerlendirilmelidirÇocukta hep aynı aralıklarla tekrarlayan ateş var ise çocuk periyodik ateş sendromları yönünden değerlendirilmelidir

ÇOCUKLARIN DAHA SIKLIKLA SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU GEÇİRMESİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER
Alerjik hastalıklar,astım,geniz eti gibi problemler çocukların daha sıklıkla solunum yolu enfeksiyonları geçirmesine neden olurSigara dumanına maruz kalmak da enfeksiyonları erttıran önemli bir faktördürÇok çocuklu ailelerin çocukları ve yuvaya erken başlayan çocuklar elbette ki daha fazla hasta olurlar

ÜST SOLUNUM YOLU VE ALT SOLUNUM YOLU NEDİR?
Üst solunum yolu kulak,burun,sinüsler,boğaz ve larinks (ses tellerinin bulunduğu bölge)ten oluşurBronşlar,bronşların altındaki bronşiyol denen küçük ampülcükler ve akciğer dokusu ise alt solunum yolunu oluşturur
Üst solunum yolu enfeksiyonları,genel üst solunum yolu enfeksiyonu,nezle,kulak iltihapları,boğaz iltihapları,sinüzit,krup gibi hastalıklardır
Alt solunum yolu hastalıkları ise zatüre,bronşit,bronşiyolit gibi hastalıklardır

OKULUN BİRİNCİ YILI
İster anaokulundan başlansın,ister ilkokul,ister kreş okulun birinci yılı genellikle pek çok solunum yolu enfeksiyonu geçirilen,çocuğun sıklıkla hasta olduğu bir dönemdirHatta bu süreç iki yıl sürebilirBu dönemde bağışıklık sistemi hiç görmediği enfeksiyonlarla karşılaşmakta ve aslında vücut bir yandan da bağışıklanmaktadırBirkaç yıl içinde durum genellikle düzelir