Yağların Kapalı Formülü - Yağların Kapalı Formülü Nedir? Yağların Formülleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Yağların Kapalı Formülü - Yağların Kapalı Formülü Nedir? Yağların Formülleri
Yağların Kapalı Formülü - Yağların Kapalı Formülü Nedir? Yağların Formülleri

Çizelge 1

Doğada bulunan başlıca doymuş yağasitleri ve kimi özellikleri (Wachs, 1964)
Kapalı Formül Sistematik adı
Yaygın adı
Mol

ağ

, g
Donma nok

, °C
Ergime nok

, °C
Kay

nok

, °C
Asit sayısı
Doğada bulunduğu yerler

C3H7OOH Bütanoik Asit
Bütirik Asit
88

10
-8

0
-5

6
163

5/ 760
636

8
Süt yağında %2

5-4

5

C5H11C3OH Heksanoik Asit
Kapronik Asit
116

16
-3

4
- 1

5
205

8/ 760
483

0
Süt yağında % 1-2

C7H15COOH Oktanoik Asit
Kaprilik Asit
144

21
16

0
16

0
239

7/ 760
389

0
Koko yağında %6-8

C9H15COOH Dekanoik Asit
Kaprinik Asit
172

26
31

3
31

3
270

0/ 760
325

7
Süt ve palm çekirdeği yağında

C11H23COOH Dodekanik Asit
Laurik Asit
200

31
43

5
43

6
130

5/1 mm
280

1
Süt ve Palm yağında

C13H27 COOH Tetradekanoik Asit Miristik Asit
228

36
54

4
54

8
149

2/1 mm 245

7
Pek çok bitkisel ve hay

yağlarda
C15H26 COOH Heksadekanoik
Asit
Palmitik Asit
256

42
62

9
62

6
167

4/ Imm
218

8
Bütün yağlarda

C17H33 COOH Oktadekanoik Asit
Stearik Asit
284

47
69

6
69

6
183

6/1 mm
197

2
Hayvan vücut yağı, süt yağı ve tropikal bitki

tohum yağında

C19H39 COOH Eikosanoik Asit
Araşidik Asit
312

52
75

4
75

3
205

0/1 mm
179

5
Yerfıstığı yağında %3, diğer yağlarda eser miktarda

C21H43 COOH Dokosanoik Asit
Behenik Asit
340

57
79

9
79

9
306

0/60 mm
164

7
Kolza ve yer fıstığı yağlarında %1'den az

C23H47 COOH Tetrakosanoik Asit
Lignoserik Asit
368

62
84

2
84

1
- -
152

2
Yerfıstığı ve kolza yağlarında %3'den az

Çizelge 2

Doğada bulunan monoen yağasitleri ile kimi fiziksel ve kimyasal özellikleri, (Kaufmann 1958)
Kapalı formülü
Sistematik adı
Yaygın adı
Mol

ağ-
Asit sayısı
iyot
sayısı
Ergime nok

°C
Kayn

nok

°C
Bulunduğu Yerler

CH3 (CH2)4CH=CH(CH2)2COOH
4-Desenoik asit
Obtusilik asit
170

2
330
149
--
150/

3
Lindera yağı

CH2=CH(CH2)7COOH
9-Desenoik asit
Kaproleik asit
170

2
330
149
--
148/15
Süt yağında

CH3 (CH2 )6CH=CH(CH2)2COOH
4-Dodesenoik asit
Linderik asit
198

3
283
128
1

3
172/13
Laureceae toh

CH3(CH2)5CH=CH(CH2)3COOH
5-Dodesenoik asit
Lauroleik asit
198

3
283
128
--

Balina yağı

CH3CH2CH=CH(CH2)7COOH
9-Dodesenoik asit

198

3
283
128
--

Süt yağında

CH3(CH2)8CH=CH(C H2)2COOH
4-Tetradesenoik a

Tsuzuik ast
226

3
248
112
16-18

5

Lauraceae toh

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)3COOH
5-Tetradesenoik asit
Fiseterik asit
226

3
248
112

Deniz hay

yağı

CH3(CH2)3CH=CH(CH2)7COOH
9-Tetradesenoik asit
Miristoleik asit
226

3
248
112
-4

5-(4)

Depo ve Süt Yğ

CH3(CH2)5CH=CH(CH2)7COOH
9-Heksadesenoik a

Palmitoeik asit
254

4
221
100
0-5

Tüm yağlarda

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)7COOH
9-Oktadesenoik asit
Oleik asit
282

5
199
90
13- 16
235/l5
Tüm yağlarda

CH3(CH2)5CH=CH(CH2)9COOH
11-Oktadesenoik aç

Vaksenik a (t) 282

5
199
90
39

Sığır iç yağı

CH3(CH2)8CH=CH(CH2)4COOH
6- Oktadesenoik asit
Petroselik asit
282

5
199
90
32-33

Umbellifera T

CH3(CH2)9CH=CH(CH2)7COOH
9-Eikosenoik asit
Gadoleik asit
310

5
181
82
23-23

5

Deniz hy

Yğ

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)9COOH
1 1-Eikosenoik asit

--- 310

5
181
82
20

Yoyoba yağı

CH3(CH2)9CH=CH(CH2)9COOH
1 1-Dokosenoik asit
Setoleik asit
338

6
166
75

Deniz hy

Yğ

CH3(CH2)7CH=CH(CH2), ,COOH
13-Dokosenoik asit
Erusik asit
338

6
166
75
33

5
254/,2
Krusifera T

yğ

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)ı3COOH
15-Tetrakosenik asit
Selaholeik as

366

6
153
69
39

Balık yağı

CH3(CH2)15CH=CH(CH2)7COOH
9-Heksakosenik asit
---
394

7
142
64
-

Yosun yağı

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)15COOH
1 7-Hexacosenoik a

Ximenik asit
394

7
142
64

Ximenin Th

Yğ

CH3(CH2)7CH=CH(CH2)19COOH
21-Triacontenoic a

Lumekuik asit
450

8
124
56

Ximenin Th

Yğ Çizelge 4

Doğada Bulunan Başlıca İsolen Yağasitieri (Baltes, 1975)
Sistematik adı
Yaygın adı
Kapalı formülü
Molekül ağırlığı g iyot sayısı
Ergime nok

°C

2,6-Dekadienoik asit
--
C,oH,602
168

23 301

7
-

2,8-Dodekadienoik asit
--
C,2H20O2
196

28 258

6
-

9,12-Oktatekadienoik asit
Linoleik asit
C18H32O2
280

44 181

2
-5

2

1 1,14-Eikosadienoik asit
--
C20H36O2
308

49 164

5
--

6,10,14-Heksadecatrienoik asit
Hiragonik asit
C,6H26O2
250

37 310

6
-

9,12,15-Oktatekatrienoik asit
Linoienik asit
Cı8H3oO2
278

42 273

8
- 11

6,9,12-Oktatekaırienoik asit
--
C18H30O2
278

42 273

8
-

8,1 1,14-Eikosatrienoîk asit
--
C2oH34O2
306

47 284

4
—

4,8,12,1 5-Oktatekatetraenoik asit
Morptctîk asit
C18H28O2
276

40 367

6
~

5,8,1 1,14-Eikosaıevraenoik asit
Araşioonîk asit
C2oH32O2
304

46 333

5
-49

5

4,8, 12, 15, 18-Eikosapentaenoik asit
Timnodonik asit
C2oH3oO2
302

44 419

7
—

4,8, 12, 15, 18, 21Dokosaheksaenoik
Klupanodonik a

C22H28O2
328

47 463

8
—

3,8,12,15,18,21Teirakosaheksaenoik a

Nişin ik asit
C24H36O2
356

41 427

2

09-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Yağların Kapalı Formülü - Yağların Kapalı Formülü Nedir? Yağların Formülleri Yağların Kapalı Formülü - Yağların Kapalı Formülü Nedir? Yağların Formülleri Yağların Kapalı Formülü - Yağların Kapalı Formülü Nedir? Yağların Formülleri Çizelge 1Doğada bulunan başlıca doymuş yağasitleri ve kimi özellikleri (Wachs, 1964) Kapalı Formül Sistematik adı Yaygın adı Mol ağ, g Donma nok, °C Ergime nok, °C Kay nok, °C Asit sayısı Doğada bulunduğu yerler C3H7OOH Bütanoik Asit Bütirik Asit 8810 -80 -56 1635/ 760 6368 Süt yağında %25-45 C5H11C3OH Heksanoik Asit Kapronik Asit 11616 -34 - 15 205 8/ 760 4830 Süt yağında % 1-2 C7H15COOH Oktanoik Asit Kaprilik Asit 14421 160 160 2397/ 760 3890 Koko yağında %6-8 C9H15COOH Dekanoik Asit Kaprinik Asit 17226 313 313 2700/ 760 3257 Süt ve palm çekirdeği yağında C11H23COOH Dodekanik Asit Laurik Asit 20031 435 436 1305/1 mm 2801 Süt ve Palm yağında C13H27 COOH Tetradekanoik Asit Miristik Asit 22836 544 548 1492/1 mm 2457 Pek çok bitkisel ve hay yağlarda C15H26 COOH Heksadekanoik Asit Palmitik Asit 25642 629 626 1674/ Imm 2188 Bütün yağlarda C17H33 COOH Oktadekanoik Asit Stearik Asit 28447 696 696 1836/1 mm 1972 Hayvan vücut yağı, süt yağı ve tropikal bitki tohum yağında C19H39 COOH Eikosanoik Asit Araşidik Asit 31252 754 753 2050/1 mm 1795 Yerfıstığı yağında %3, diğer yağlarda eser miktarda C21H43 COOH Dokosanoik Asit Behenik Asit 34057 799 799 3060/60 mm 1647 Kolza ve yer fıstığı yağlarında %1'den az C23H47 COOH Tetrakosanoik Asit Lignoserik Asit 36862 842 841 - - 1522 Yerfıstığı ve kolza yağlarında %3'den az Çizelge 2 Doğada bulunan monoen yağasitleri ile kimi fiziksel ve kimyasal özellikleri, (Kaufmann 1958) Kapalı formülü Sistematik adı Yaygın adı Mol ağ- Asit sayısı iyot sayısı Ergime nok°C Kayn nok°C Bulunduğu Yerler CH3 (CH2)4CH=CH(CH2)2COOH 4-Desenoik asit Obtusilik asit 1702 330 149 -- 150/3 Lindera yağı CH2=CH(CH2)7COOH 9-Desenoik asit Kaproleik asit 1702 330 149 -- 148/15 Süt yağında CH3 (CH2 )6CH=CH(CH2)2COOH 4-Dodesenoik asit Linderik asit 1983 283 128 13 172/13 Laureceae toh CH3(CH2)5CH=CH(CH2)3COOH 5-Dodesenoik asit Lauroleik asit 1983 283 128 -- Balina yağı CH3CH2CH=CH(CH2)7COOH 9-Dodesenoik asit 1983 283 128 -- Süt yağında CH3(CH2)8CH=CH(C H2)2COOH 4-Tetradesenoik a Tsuzuik ast 2263 248 112 16-185 Lauraceae toh CH3(CH2)7CH=CH(CH2)3COOH 5-Tetradesenoik asit Fiseterik asit 2263 248 112 Deniz hay yağı CH3(CH2)3CH=CH(CH2)7COOH 9-Tetradesenoik asit Miristoleik asit 2263 248 112 -45-(4) Depo ve Süt Yğ CH3(CH2)5CH=CH(CH2)7COOH 9-Heksadesenoik a Palmitoeik asit 2544 221 100 0-5 Tüm yağlarda CH3(CH2)7CH=CH(CH2)7COOH 9-Oktadesenoik asit Oleik asit 2825 199 90 13- 16 235/l5 Tüm yağlarda CH3(CH2)5CH=CH(CH2)9COOH 11-Oktadesenoik aç Vaksenik a (t) 2825 199 90 39 Sığır iç yağı CH3(CH2)8CH=CH(CH2)4COOH 6- Oktadesenoik asit Petroselik asit 2825 199 90 32-33 Umbellifera T CH3(CH2)9CH=CH(CH2)7COOH 9-Eikosenoik asit Gadoleik asit 3105 181 82 23-235 Deniz hy Yğ CH3(CH2)7CH=CH(CH2)9COOH 1 1-Eikosenoik asit --- 3105 181 82 20 Yoyoba yağı CH3(CH2)9CH=CH(CH2)9COOH 1 1-Dokosenoik asit Setoleik asit 3386 166 75 Deniz hy Yğ CH3(CH2)7CH=CH(CH2), ,COOH 13-Dokosenoik asit Erusik asit 3386 166 75 335 254/,2 Krusifera Tyğ CH3(CH2)7CH=CH(CH2)ı3COOH 15-Tetrakosenik asit Selaholeik as 3666 153 69 39 Balık yağı CH3(CH2)15CH=CH(CH2)7COOH 9-Heksakosenik asit --- 3947 142 64 - Yosun yağı CH3(CH2)7CH=CH(CH2)15COOH 1 7-Hexacosenoik a Ximenik asit 3947 142 64 Ximenin ThYğ CH3(CH2)7CH=CH(CH2)19COOH 21-Triacontenoic a Lumekuik asit 4508 124 56 Ximenin Th Yğ Çizelge 4 Doğada Bulunan Başlıca İsolen Yağasitieri (Baltes, 1975) Sistematik adı Yaygın adı Kapalı formülü Molekül ağırlığı g iyot sayısı Ergime nok°C 2,6-Dekadienoik asit -- C,oH,602 16823 3017 - 2,8-Dodekadienoik asit -- C,2H20O2 19628 2586 - 9,12-Oktatekadienoik asit Linoleik asit C18H32O2 28044 1812 -52 1 1,14-Eikosadienoik asit -- C20H36O2 30849 1645 -- 6,10,14-Heksadecatrienoik asit Hiragonik asit C,6H26O2 25037 3106 - 9,12,15-Oktatekatrienoik asit Linoienik asit Cı8H3oO2 27842 2738 - 11 6,9,12-Oktatekaırienoik asit -- C18H30O2 27842 2738 - 8,1 1,14-Eikosatrienoîk asit -- C2oH34O2 30647 2844 — 4,8,12,1 5-Oktatekatetraenoik asit Morptctîk asit C18H28O2 27640 3676 ~ 5,8,1 1,14-Eikosaıevraenoik asit Araşioonîk asit C2oH32O2 30446 3335 -495 4,8, 12, 15, 18-Eikosapentaenoik asit Timnodonik asit C2oH3oO2 30244 4197 — 4,8, 12, 15, 18, 21Dokosaheksaenoik Klupanodonik a C22H28O2 32847 4638 — 3,8,12,15,18,21Teirakosaheksaenoik a Nişin ik asit C24H36O2 35641 4272