Mantarlar Ve Teknolojide Kullanım Alanları Nelerdir?

Mantarlar Ve Teknolojide Kullanım Alanları Nelerdir?
Mantarlar Ve Teknolojide Kullanım Alanları Nelerdir?

Mantarlar
Mantarlar, sitoplâzmalarında zarla çevrili bir çekirdeğe sahip olan ökaryot hücreli canlılardır Mantarlar genellikle çok hücrelidir Klorofil içermeyen, yaşamları için gerekli olan besini hazır olarak sağlayan heterotrof canlılardır
1 Mantarların Genel Özellikleri
Mantarlar, yüksek yapılı bitkilerdeki kök, gövde ve yaprak gibi organlara sahip değillerdir Fakat hücrelerinin etrafında belirli bir hücre çeperinin olması, sporla çoğalmaları ve genellikle hareketsiz oluşları nedeniyle bitkilere benzer canlılardır Şapkalı mantarların çeşitli türleri ülkemizde doğal olarak yetişir, bazı türleri zehirlidir Şapkalı mantarlar besin ve ilâç yapımında kullanılmak üzere özel olarak da yetiştirilmektedir
2 Mantarların Çeşitleri
Mantarlar maya mantarları, küf mantarları, şapkalı mantarlar ve enfeksiyon yapan mantarlar olarak gruplandırılır
Maya mantarları; genellikle tek hücreli organizmalar olup, hücre çeperleri kitinden yapılmıştır Mayaların en önemli özelliği eşeysiz üremelerinin tomurcuklanma yolu ile olmasıdır Özellikle şekerli ortamlarda, toprakta, hayvan atıklarında bol miktarda görülür Hamurun mayalanmasında, bira üretiminde maya mantarlarından yararlanılır
Küf mantarları; çürümekte olan böcek, balık, kuş artıkları üzerinde saprofit olarak yaşarlar Eşeyli ve eşeysiz ürerler Besinlerin küflenmesine neden olurlar Mantarların sporları peynir, salça, ekmek, limon ve yemekler üzerinde çoğalarak besinlerin küflenmesine neden olur
Şapkalı mantarlar; genellikle ağaç altlarında, çayırlarda yetişen tipik şemsiye şeklinde olan mantarlardır Bu mantarların zehirli ve zehirsiz türleri vardır Zehirsiz türlerinin kültürü yapılarak kolayca yetiştirilir Şapkalı mantarlar; demir, bakır, fosfor, vitamin ve protein açısından zengin olduklarından besin olarak tüketilir
Enfeksiyon mantarları; insanda ağız ve boğaz hastalıkları, üreme organları ve deride enfeksiyonlara neden olan mantarlardır Bebeklerde görülen pamukçuk, saç dökülmesine neden olan saçkıran örnek verilebilir
3 Mantarların Biyolojik, Ekonomik Önemi ve İnsan Sağlığı ile İlişkisi
Mantarların en önemli görevleri yeryüzündeki madde dönüşümünde rol almalarıdır Mantarlar, ölü bitki ve hayvan kalıntılarının çürüyerek toprağa karışmasında rol oynarlar Bitkilerin sonbaharda dökülen yaprakları, mantar ve bakteriler tarafından çürütülerek humuslu organik maddelere dönüştürülür Oluşan fosfat ve nitrat gibi mineraller bitkiler tarafından alınarak yaşam döngüsüne katılır
Mantarlar, gıda ve fermantasyon endüstrisi, ilâç sanayii ve çeşitli ürünlerin elde edilmesinde kullanılmaktadır
Peynir, alkol, ilâç, ekmek yapımında mantarlardan yararlanılır Ekmek yapımında hamura katılan maya, kimyasal tepkimeler sonucunda karbon dioksit gazının çıkışına yol açar ve hamur kabarır Bazı maya mantarları da salgıladıkları enzimlerle, glikozu parçalayarak alkole dönüştürürler Bira ve şarap gibi alkollü içecekler şekerin fermantasyonu sonucu oluşur
Şapkalı mantarlar, eski çağlardan beri tüketilen önemli bir gıdadır Mantarın besin değeri oldukça yüksektir Özellikle içerdiği protein, vitamin ve mineral maddeler mantarın beslen*medeki önemini arttırmaktadır
Mantarda, mineral maddelerden kalsiyum, demir, fosfor, potasyum ve bakır bulunmaktadır
Mantarlar, ilâç yapımında da kullanılmaktadır Çeşitli antibiyotikler, steroit hormonlar, birçok vitamin*ler mantarlardan elde edilen ilâçlardır Son zamanlarda mantarlar kanser tedavisinde de kullanılmaya başlanmıştır Penicillium chrysogenum mantarının ürettiği penisilin antibiyotiği, bakteriyel hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır
Doğadaki mantarların zehirli ve zehirsiz cinsleri bulunmaktadır Bu mantarların ayırt edilememesi sonucu zehirlenmelere çok rastlanmaktadır Bilinçsizce toplanan zehirli mantarların tüketilmesi insanların ölümüne neden olmaktadır Bu tehlike kültür mantarlarında görülmez Bu nedenle kültür mantarlarının tüketilmesi gereklidir Kültür mantarları lâboratuvar şartlarında kolayca yetiştirilebilir Nemli ve karanlık ortamlarda, gübre ve saman karışımında kolayca yetiştirilen ve zehirleme tehlikesi olmayan önemli bir besin kaynağıdır

Mantar Parke

Mantar parkeler diğer parkelerle karşılaştırıldığında evinizde ısı ve ses yalıtım özellikleriyle fark yaratıyor

Estetik, bakımı kolay, ses emici, anti alerjik, elastik ve doğal olan bu ürünleriyle manter parkeler, uzun yıllar kullanım olanağı sunuyor

Mantar parkeler diğer parkelerle karşılaştırıldığında ısı ve ses yalıtım özellikleriyle açık ara fark yaratır Estetik, bakımı kolay, ses emici, anti alerjik, elastik ve doğal olan bu ürünler dayanıklılığıyla da uzun yıllar kullanım olanağı sunar

Mantar nedir?

Mantar, modern teknolojinin bile alternatifini üretemediği ekolojik bir malzemedir Tamamıyla doğal olan bu ürün, tek bir ağaç kesilmeden elde edilir Bu özelliği mantarı gerçek bir çevre dostu ürün haline getirir Mantar milyonlarca mantar hücresinden oluşur

Her hücre, birer ses ve termal yalıtıcı olarak görev yaptığı gibi küçük bir amortisör işlevi de görür Yaya trafiği ne kadar yoğun ya da üzerine uygulanan basınç ne şekilde olursa olsun, mantar orijinal şeklini yeniden kazanarak esnekliğini daima korur

Mantarın doğal özellikleri nelerdir?

Mantar, mantar meşesinin kabuklarından elde edilir Yenilenebilir ve uzun ömürlü bir hammadde kaynağı olması, doğal kaynakların korunmasına yönelik talebin arttığı günümüzde mantarı daha da ideal bir malzeme haline getirmiştir Mantar meşesinden elde edilecek ilk mantar kabuğu ancak 25–30 yıllık ağaçtan budanır Çünkü ancak bu süreden sonra ağaç tamamıyla yetişkin olarak nitelendirilir

Kabukların katmanlar halinde soyulma işlemi yüzyıllar öncesine dayanan bir gelenekle elle yapılır Bu işlem esnasında budanan ağaç zarar görmediği gibi soyulan kabuklar her bir budama sonrasında tamamıyla yeniden büyüyerek çok daha pürüzsüz bir dokuya kavuşur Budama işlemi her 9 yılda bir yapılırken, mantar meşesinin ömrü 150–200 yıldır

Bu nedenle her bir mantar meşesi, yaşam süresi boyunca maksimum 20 defa güvenle budanabilir Bu açıdan da gerçek bir tükenmez doğal kaynaktır Mantarın yerini tutacak benzeri bir sentetik materyal yoktur Mantarın yapısı petek dokusuna çok benzer ve her cm2’si 40 milyon hücreden oluşur Hücreler gibi bu hücreler arasındaki boşluklar da havaya benzer gaz bir karışımla doludur

Mantar nasıl elde edilir?

Bu denli olumlu özelliğinden ötürü sıkça tercih edilen mantar parkelere ilişkin en merak edilen konu nasıl elde edildiği noktasında birleşir Mantar kabuğu Akdeniz ormanlarında yetişen mantar meşesinden elde edilir Mantar meşesi sadece Batı Akdeniz’de; İspanya (Basin), Portekiz, Fransa, İtalya, Moroko, Cezayir ve Tunus olmak üzere 7 ülkede bulunur

İdeal yetişme ortamı deniz seviyesinden 100-300m yükseklikte, yıllık yağış miktarının 400/800mm olduğu ve sıcaklık değerlerinin 50 derecenin altına düşmediği yerlerdir Dünya genelinde mantar ağaçlarının %30’u Portekiz’de bulunur

Dünya genelindeki mantar meşesi üretiminin %51’den fazlasına sahip olan Portekiz, dünya üretiminin de %75’e yakınını işlemektedir Bu açıdan Portekiz üretici olduğu kadar hammadde olarak da diğer ülkelerden mantar ithal etmektedir Mantar, her on yılda bir kabuğun ağaçtan soyulmasıyla elde edilir Bu özelliği mantar parkeleri çevre dostu ürünler haline getirir Çünkü mantar elde ediliş şekliyle ormanların kesilmesini önler

Neden mantar parke?

Mantarın sayılan bu eşsiz yapısal özellikleriyle zemin malzemesi olarak kullanımda birçok avantajı da beraberinde getirir:

Dayanıklılık

Mantarın eşsiz yapısal özelliklerinden ötürü dayanıklılığı oldukça yüksektir İnce, yüksek topuk ve mobilya ayaklarından kaynaklanan yoğun basınca karşı dayanımı yüksek olup, ilk günkü görüntülerini de uzun yıllar korur

Ses yalıtımı

Mantar içyapısı gereği sesi kesen bir özelliğe sahiptir Hücre içine hapsettiği sesi dışarı yansıtmazken, mekanlar arası ses geçişini de büyük ölçüde azaltır Ses yalıtım özelliği açısından mantar parkenin evdeki huzur ortamına katkısı büyüktür

Isı yalıtımı

Bu parkelerin benzerlerine üstünlük sağlayan bir diğer avantajı ise ısı yalıtım özelliğidir Mantar parke doğal ısı yalıtım özelliği ile üzerinde çıplak ayak bile rahatlıkla yürüyebileceğiniz bir zemin sunar

Konfor

Mantar parkenin benzersiz özelliklerinden bir diğeri ise sağladığı konfordur Amortisör özelliğiyle basış rahatlığı sağladığı gibi şeklini de uzun yıllar koruyarak deforme olmaz

Sağlık dostu

Mantar parkelerde kullanılan yüzey cilaları kir, mikrop ve mantar oluşumunu önleyen özelliktedir Mekanlarda hijyenik ve sağlıklı bir ortam yaratır Tamamıyla doğal bir ürün olması nedeniyle mikro fiberleri ne dışarıya verir ne de içine hapseder Bu açıdan iç mekan hava kalitesine olumlu katkı sağlar

Bakım kolaylığı

Mantar parkelerin bakımı da oldukça kolaydır Yüzey cilalarında uzmanlaşmış firmaların kaliteli ürünleriyle yapılacak düzenli bakım uygulamaları mantar parkelerin ilk günkü görünümlerini uzun yıllar korumasını sağlar

Çevre dostu

Mantar parkeler ağaçların canlı kalmasını sağladıklarından çevre dostu ürünlerdir Tamamıyla ekolojik olan bu materyaller zeminlerde çevre dostu çözümler sunar Çevre duyarlılığının arttığı günümüzde doğal kaynakların korunması ve çevreye saygı kapsamında mantar parkeler gerçek bir çevre dostudur

Mutfak ve banyolarda ideal kullanım

Tüm diğer özelliklerinin yanı sıra mantar parkeler su geçirmez yapılarından ötürü mutfak ve banyo zeminlerinde de rahatlıkla kullanılabilir

Özellikle mutfaklar evlerdeki belki de en sık kullanılan ve genellikle oldukça uzun süreler ayakta durarak çalıştığımız yerlerdir Bu nedenle dayanıklı ve ergonomik bir zemin mutfak için önem kazanır Bu nokta da mantar parkeler mutfakta yerine göre saatler boyunca çalışırken ayakta duran kişiye büyük bir konfor sağlar

Mantar parke bakımı nasıl yapılmalı?

Uzun süreli güzel bir görünüm öncelikle kaliteli bir zemin kaplaması satın almakla başlar Bundan sonraki aşama ise bu zeminlerin uygun ve sürekli bakımlarının yapılmasıdır

Mantar parkelerin ömrünü bazı önlemler alarak daha da uzatabilirsiniz:

• Adeta bir zımpara kağıdı gibi zeminin çizilmesine neden olan kir ve toz zerreciklerinin oluşumunu önlemek için düzenli vakumlama ve süpürme işlemi uygulanmalıdır
• Temizlik esnasında önerilen temizlik ve bakım malzemeleri kullanılmalıdır Islak bakım tamamıyla yasaktır
• Dökülen sıvılar anında silinmelidir
• Kapı girişleri ve mutfak önlerinde paspas kullanılmalıdır Kauçuk altlı veya hava geçirmeyen paspaslar kullanılmamalıdır
• Mutfakta ocak ya da evye önü gibi yoğun olarak çalışılan yerlerde kilim veya paspas kullanılmalıdır Böylelikle bölgesel aşınmaların önüne geçilebilir
• Mobilya ayaklarına uygun koruyucular yerleştirilmelidir
• Özellikle ofislerde kullanılan tekerlekli koltukların altına koruyucu bir altlık yerleştirilmelidir
• Mekan içinde 50% oranında nem sağlanmalı, gerekli koşullarda nem oranı arttırılmalıdır
• Belli aralıklarla zemindeki aşınma izleri kontrol edilmelidir
• Ağırlık dağılımı oyuk ve zedelenmeleri önlemede ana unsurdur Bu hususa dikkat edilmelidir
• Mantar organik pigmentler içerir Diğer ahşap ürünlerde olduğu gibi mantarın da rengi solar Bu nedenle direkt güneş ışığıyla temasından kaçınılması gerekir Mümkün olan her yerde kumaş ya da benzeri sistemlerle yoğun güneş ışığının mantarla teması önlenmelidir Mantar solduğunda sarımtırak bir renk alır
• Ahşap zemin sistemleri ısı ve nem oranlarındaki dalgalanmalara bağlı olarak çekme ve genişleme yapar Mevcut çevreyi, 50% seviyelerindeki uygun ısı ve bağıl nem oranını koruyarak, zeminin normal daralma ve genişlemeden kaynaklanan görünür etkileri en az seviyeye indirebilir

Mantarın estetik ve dayanıklılık özellikleri yüzyıllardan beri bilinmektedir Bu özelliklerine istinaden eğer farklı veya aktif bir mekan yaratmak istiyorsanız Zeminde mantar parke kullanımı uygun bir tercih olacaktır Mantarın doğal güzelliği ve dikkat çeken zarafetinin yanı sıra makul fiyat özellikleri kullanım oranını gün geçtikçe arttırmaktadır
Kaynak: wikipedia

Mantar meşesi, Quercus suber, Oak, Mantar elde etmek, mantarın kullanım alanları

Mantar meşesi denen herdemyeşil yani yaz kış yeşil kalabilen bir meşe
türünün (Quercus suber) gövde ve dallarından şişe tıpası ve cankurtaran yeleği gibi bazı ürünlerin yapımında kullanılan süngersi bir kabuk çıkarılır Mantar adı verilen bu kabuk aslında bitkiyi dış etkilerden koruyan, içi hava dolu ölü hücrelerden oluşmuş mantardoku katmanıdır Ortalama 18-20 metreye kadar boylanabilen mantar meşeleri genellikle 20 yaşından sonra soyulmaya başlanır



Mantar elde etmek için kabukların soyulması işlemi sanıldığı gibi ağaca zarar vermez, tersine yarar sağlar Ağacın kendi doğal mantar katmanının kalın ve çatlaklı bir yapıda olmasına karşılık soyuldukça alttan daha düzgün dokulu bir katman çıkar Bu yüzden, yaklaşık dokuz yıllık aralarla sürdürülen soyma işlemleriyle baştan kaba ve niteliksiz, ama sonraları üstün nitelikli ürünler elde edilir Her bir ağaçtan ortalama 100 yıl ürün alınır



Temmuz ve ağustos aylarında soyulan kabuklar önce üst üste yığılıp birkaç hafta ya da bir mevsim süreyle açık havada bekletilerek kurutulur Daha sonra yumuşaması ve bileşimindeki tanenin giderilmesi için kaynatılır Kaynatma sonucu yaklaşık 5 cm kalınlığında düz levhalar haline gelen ürün kurutularak mantar işleme fabrikalarına gönderilir
Dünyada en çok mantar üreten ülkelerin başında İspanya ve Portekiz gelir Dünyadaki toplam mantar üretiminin üçte ikisini sağlayan bu ülkeleri Kuzey Afrika ülkeleri, Fransa ve İtalya izler