Dokunulmazlık, Masuniyet

DOKUNULMAZLIK

Dokunulmazlık,MASUNİYET olarak da bilinirhukukta,sorumluluktan bağışık tutulmaİngiltere ve ABD"de yasama meclisi üyeleri hakkında meclis görüşmeleri sırasında yaptıkları konuşmalardan dolayı hiçbir yasal kovuşturma yapılamazCeza hukuku kapsamına giren suçlarda da tutuklanma konusunda dokunulmazlıkları vardırama işledikleri bir suçla ilgili olarak haklarında dava açılırFransız hukuk sisteminde yasama meclisi üyeleri görev dönemi içinde meclisin onayı olmaksızın tutuklanamazlarBu uygulama Almanya,Belçika,İsviçre,İtalya,İspanya ,Japonya ve daha birçok ülkede de benimsenmiştir

Uluslararası antlaşmalar uyarınca,diplomatik temsilciler ceza ve hukuk davalarında yerel yargı yetkisinin dışında kalırBu dokunulmazlık diplomatik temsilcinin makam yerini ve konutunu da kapsar

Ayrıca kamu savcıları bir suçla ilgisi olmasından kuşkulanılan kişilere,öteki sanıklara karşı tanıklık yapmak koşuluyla davanın dışında tutulma biçiminde bir dokunulmazlık tanıyabilirABD hukuk sisteminde ceza dokunulmazlığı iki türe ayrılırHak kazandırıcı dokunulmazlık,sanığın katıldığı suçla ilgili hiçbir konuda kovuşturmaya uğramamasını sağlarYararlandırıcı dokunulmazlık ise sanığa yalnızca tanık olarak verdiği ifadelerin ,dokunulmazlık hakkını almasından önce savcılıkta bilinmeyen bir suçla ilgli olarak ,kendisinin ve suç ortaklarının aleyhine kullanılmayacağı güvencesini içerir

Türk hukukunda dokunulmazlık,ilişkin olduğu kamu görevleri ve mesleklere göre farklı biçimlerde düzenlenmiştirAskerlik dokunulmazlığı,belli asker kişilerin belli suçları işlemeleri durumunda askerlik hizmetinin yargılama engeli sayılmasıdırYasama dokunulmazlığı ,milletvekillerinin meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden ,mecliste ileri sürdükleri düşüncelerden,başkanlık divanının önerisi üzerine meclisçe başka bir karar alınmadıkça bunları meclis dışında yinelemekten ve açığa vurmaktan sorumlu tutulmamasıdırBu salt dokunulmazlıktırGeçici dokunulmazlık ise seçimden önce ya da sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekilinin tutulamaması,sorguya çekilememesi,tutuklanamaması ve yargılanamamasıdırBu yasama dokunulmazlığı,ilgilinin yasama meclisi üyeliği süresiyle sınırlıdırüyelik süresince zamanaşımı işlemezMeclis bir milletvekilinin geçici yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına karar verebilirBakanlık dokunulmazlığı yasama dokunulmazlığıyla aynı niteliktedirTek farkı bakanın yasama meclisi üyesi olması koşuluna bağlı tutulmamış olmasıdırMemur dokunulmazlığı,bazı memurlar hakkında yiyicilik,rüşvet,zimmet ve ihtilas gibi görev suçlarından dolayı kovuşturma yapılmasının belli makamların izin ya da uygun görme kararına bağlı tutulmuş olmasıdırYargıçlık ve savcılık dokunulmazlığı bu kişiler hakkındaki ceza kovuşturmasının,avukatlık ve noterlik dokunulmazlığı ise bu kişilerin görev suçlarından dolayı yapılacak ceza kovuşturmasının adalet bakanlığının iznine bağlı olmasıdırDiplomatik dokunulmazlık ,Türkiye"deki yabancı misyon mensupları hakkında işledikleri suçlardan dolayı Türk yargılama makamlarının ceza kavuşturması yapamamasıdır

Kaynak;AnaBritannica cilt 10 frmsinsinet için derlenmiştir