17. Yüzyıl İslahatlarının Genel Özellikleri

17 Yüzyıl Islahatlarının Genel Özellikleri
17 Yüzyıl Islahatlarının Genel Özellikleri
II Osman

Osmanlı tarihinde ilk köklü ıslahat girişimleri II Osman döneminde (1618 – 1622) başlamıştır II Osman dönemi yenilikleri şunlardır:
•II Osman, saray dışından evlilik yaparak sarayı halka açmıştır
•Şeyhülislam’ın fetva vermek dışındaki yetkilerini elinden aldı Böylece ilmiye sınıfının devlet işlerine karışması engellenmiştir
•Zamanın ihtiyaçlarına göre yeni kanunların yapılması planlanmıştır
•II Osman Hotin Seferi’nde yeniçerilerin durumunu görünce Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmak istedi Ancak, Genç Osman düşüncelerini zamansız açığa vurduğundan ve ıslahatlar sırasında kendisine yardımcı olacak tecrübeli devlet adamı olmadığından ıslahat planları gerçekleştirilememiştir

IV Murat
•Yeniçeri ve sipahi zorbaları ortadan kaldırıldı Bu durum İstanbul’da asayiş ve güvenliğin kurulmasını sağlamıştır
•Bütçe açığının saray masraflarının çokluğundan ve lüzumsuz hediye ve bahşişlerden kaynaklandığını görünce bunları azaltmaya çalışmıştır
•Mali yılın bütçesini önceden hazırlamıştır
•Divan üyeleri ve diğer yöneticilerden hazineye para aktarmıştır
•Hazineye borcu olan kişilerden bu borçları tahsil etmiştir

Köprülü Mehmet Paşa

Köprülü Mehmet Paşa;
•Memleketin iç durumunu ele aldı Dini yönden fikir ayrılığına düşen İstanbul ulemasını değişik yerlere göndererek kargaşaya son vermiştir
•Maliyeyi düzene sokan Köprülü Mehmet Paşa, Kuyucu Murat Paşa ve IV Murat gibi baskı ve şiddet kullanmıştır Onun ölümünden sonra, kendi tavsiyesiyle oğlu Fazıl Ahmet Paşa sadrazamlığa getirilmiştir
•Ordu ve donanmayı ele aldı Çanakkale Boğazı’nı ablukaya alan Venedik donanmasını buradan uzaklaştırıp, Venedik tarafından işgal edilen Limni, Bozcaada ve Gökçeada’yı geri alarak Akdeniz yolunu açmış ve Girit Adası’na yardım göndermiştir
•Erdel Beyi Rakoçi ve Halep Valisi Abaza Hasan Paşa’nın isyanlarını bastırarak asayişi sağlamıştır
•Tımarlar eskiden olduğu gibi savaşlarda yararlılık gösterenlere verilmiştir Anadolu ve Rumeli’deki tımarlı sipahilerin gerçek mevcudunu öğrenmek için yoklamalar yapılmıştır Haksızlık ve zorbalık yapan devlet memurları engellenerek kanun hakimiyeti kurulmaya çalışılmıştır
•Devletin duraklamasının ve kötü gidişatın durdurulması için neler yapılması gerektiğine ilişkin devlet ileri gelenlerinden raporlar alınmıştır XVII yüzyılın önemli şahsiyetlerinden biri olan Koçi Bey, devletin Kanuni’den sonra düştüğü sıkıntıları, kurumların nasıl bozulduğunu anlattığı “Koçi Bey Risalesi” adlı raporunu IV Murat’a takdim etmiştir
•İran üzerine iki defa sefer düzenlendi Bu seferler sırasında Anadolu’daki Celâliler ortadan kaldırılmış, emniyet ve güvenlik sağlanmıştır
•Uyuşturucu maddelerin ve tütünün kullanımı, gece sokağa çıkılması yasaklanmıştır

Tarhuncu Ahmet Paşa

Tarhuncu Ahmet Paşa mali alanda ıslahatlar yaparak devletin gelir – gider dengesini sağlamaya çalışmıştır Tarhuncu Ahmet Paşa;
•Bazı illerin gelirinin iltizama verilmesini, dirlik sahiplerinin gelirlerinin bir kısmının da hazineye aktarılmasını sağlamıştır
•Bütçe açığının saray masraflarının çokluğundan ve lüzumsuz hediye ve bahşişlerden kaynaklandığını görünce bunları azaltmaya çalışmıştır
•Mali yılın bütçesini önceden hazırlamıştır
•Divan üyeleri ve diğer yöneticilerden hazineye para aktarmıştır
•Hazineye borcu olan kişilerden bu borçları tahsil etmiştir