Türkiye Selçuklu Devleti Anadolu Selçuklu Devleti'nin Beyl,Kler Dönemi Türk Uygarlığı

Türkiye Selçuklu Devleti Anadolu Selçuklu Devleti'nin Beyl,kler Dönemi Türk Uygarlığı
Türkiye Selçuklu Devleti Anadolu Selçuklu Devleti'nin Beyl,kler Dönemi Türk Uygarlığı

TÜKİYE SELÇUKLULARI VE BEYLİKLER DÖNEMİ TÜRK UYGARLIGI
Tarih boyunca kurulan Türk devletleri, birbirlerin devamı olmuşlardırDevlet teşkilatı,ordu,yargı,ekonomik hayat,dil sanat anlayışı hemen hemen aynıdırTabii ki buyuk değişikliklerde olabilir bun lar iki sepebten gerçekleşir:
Birincisi:Kültürde derin iz bırakan değişimlerdir,özellikle din alanında çok etkileri görülmüştürBu etkiler devletin yönetimini etkilemiştir
İkincisi:Yapılan göçlerdir ve göç sırasında karşılaşılan kültürlerden etkilenmeyle olmuşturBunlara ek olarak corafi ve iklim şartlarıda etkili olmuştur
Aslında Türk kültürü devletin yönetimini hep etkilemiştir bu etki özellikle birbirleri ardına kurulan devletlerde daha çoktur
Türkiye Selçuklu Devleti Anadolu Selçuklu Devleti'nin bir kolu olarak ortaya çıkmıştır ve devam etmiştir,hatta hükümdarlar bile aynı ailelerden gelmişlerdirHer iki devlette de Türkler müslümandı,tükçe konuşurlardı ve gelenek görenekleri aynıydıCoğrafi olarakta yakınlıkları mevcuttu

1TOPLUM YAPISI

a)Sosyal Yapı

Türkiye Selçuklularında halk şehirli ve köylü olarak ikiye ayrılırlardıGenelde şehirliler daha kaliteli bir hayat sürerlerdi fakat Moğol istilasıyla zenginlik ve refah ları bozulmuştur
Beylikler döneminde ise şehirleşme ve imar faaliyetleri hız kazanmıştırKırlık kesimde hayvancılıkla uğraşan Türkmenler konar göçer bir hayat sürdürüyorlardıYerleşik hayata geçenlerse tarımcılıkla uğraşıyorlardı ve elde ettikleri gelirin onda birini devlete vergi olarak veriyorlardıMoğol istilasıyla, doğudan yeni Türk kafileleri Anadolu'ya gelmişti ve onlarıda uc denilen sınır bölgelerine yerleştirdilerAnadoludaki Türkler hristiyanlarla iyi ilişkiler içerisindeydiler ve giyim kuşam gibi engel koymamışlardı

b)Toprak Rejimi

Selçuklularda topraklar şahısların değil,devletin mülkiyetinde bulunuyorlardı ve çiftçilere işleyebilecekleri kadar toprak veriyorlardıAyrıca bu topraklar ekip biçildikçe babadan oğla geçiyorlardıBu sayede çifçlerarasında toprak farkından doğan büyük uçurumda ortadan kalktıSelçuklular hep Bizansa lılar ve Haçlılarla savaş halinde oldukları için toprakları hep zarar görmüştür bu sebeble Selçukluların çiftçiye ihtiyacı vardı,fethettikleri bölgelerin iç kısımlarına çiftçileri gönderiyorlardı

c)Sosyal Güvenlik ve Dayanışma

Türkler arasında refah a çok önem verilirdi bu sebebten dolayı Anadoluya huzur diyarı gibi isimler konulmuşturSelçuklular bir çok hastahane ve imaret gibi binalar yapmıştır ve bu kurumlarin hizmet ve yonetimleri düzenli yürütülürdü

A) Ahillik

Türkiye Selçuklularında en ilgi çeken kuruluşlardan biri ahilliktirBu kuruluş esnafın kendi arasında yardımlaşmak için kurduğu bir kuruluştuBu kuruma katılanlarin her biri zor durumda olanlara yardim etmek durumundaydi ve haram mal yememeliydilerAhilliğin kılıçlı koluda vardıBunlar ise savaşlara katılanlardı ve bir çok savaşta çok yararlari görülmüştür
a)Sultan

Devletin başındaki kişiye 'Sultan' denirdiSultan devlete ortak sayılırdıSultanın meşurluğu halifenin tasdikine bağlıydıSultanın temel görevi halkı refah,mutluluk ve güven içinde yaşamasını sağlamaktıSultan adına para basılır ve hutbe okutulurduSultan ayrıca başkomutandı
b) Veliaht

Türkiye Selçuklularında taht boşaldığı zaman sultanın oğullarından birisi yerine geçerdi ve bunun mutlaka büyük oğlu olması gerekmezdiAyrıca sultanlar ölmeden önce tahta kimin geçeceğini belirleye bilirlerdiHukumdar adaylarına veliaht denirdiBunlar melik olarak ulkenin çeşitli yerlerinde devlet yönetimi ve askeri eğitim için gönderilirlerdiTürkiye Selçuklularında taht boşaldığında genellikle veliahtlar arasında kavgalar olmuşru ve bu devleti oldukça etkilemiştir

c) Merkez Teşkilatı

Türkiye Selçuklularında devlet eyaletlere ayrılarak yönetilirdiBu eyaletlerin başında melik veya emirler bulunurduŞehirlerde güvenliği yüksek rütbeli subaşılar sağlardı

3) Ordu

Türkiye Selçuklularında orduya çok önem verilirdi özellikle Moğol istilası yüzündenOrdunun genel kuruluşu genel olarak şöyleydi:

1)Türkmenler:

Bu askerler uc larda bulunuyorlardı ve hıristiyanlarla yakın oldukları için devamlı savaşa hazır biş şekildeydiler ve düşmana saldırılar yaparak saldırı güçlerini düşürürlerdi

2)Tımarlı sipahiler:

Ordunun ikinci kalabalık birliğidir ve gelirlerini toprakların vergilerinden alırlardıBarış zamanı savaş eğitimi verirler savaş zamanında ise savaşa katılırlar

3) Hassa Askerleri:

Küçük yaşta asker eğitimi görmüş askerlerden oluşuyorduBunların içinde hristiyan ailelerin çocuklarıda bulunuyoruduSayıları yaklaşık 10 dolayındadır ve devletten maaş alırlardı

4) Bağlı Devletler Askerleri:

Devlete bağlı beyliklerin askerlerinden oluşurlardı savaş durumunda Selçuklulara donanımlı asker gönderirlerdi

5)Ücretli askerler:

Savaş çıktığı zaman,orduda geçici olarak göreve alınırlardı ve devletten bu hizmetleri karşılığında ücret alırlardı

Orduda sultan olmadığı zaman emirü'l-ümera lar orduyu kumanda ederlerdi

4)Din

Anadolu'ya gelen tukler hemen burayı anayurtları olarak bellemişlerdi ve çeşitli nedenlerden dolayı islamı din olarak seçtiler ve dinlerini yavaş yavaş alıştılarBu arada çeşitli tasavvuf erbabları ve şehler orataya çıktıTürkler müslümanlığa derin manevi destekler vermiştirİslam dinin iyi bilen kişilerden bağzıları şunlardır:
Mevlana,Celaleddin Rumi,Sadreddin Konevi örneklenebilirsultan II Kılıç Arslanın bir özelliği ise hristiyanların muslumanlarda din konusunda tartışmasın da bir sakınca görmemiştir ve hristiyanlar rahatça tartışabilmekteydiler

5) Hukuk

Büyük Selçuklu devleti nin aynısıdır ve adliye şer'i yargı ve örfi yargı olarak ikiye ayrılırdı

Şer'i Yargı:

Davalara kadılar bakarlardı, kadılar miras evlenme boşanma gibi konulara bakarlardı ve onları Kadıü'l-kuzat lar denetlerdiBu yargı kurumunda din ile ilgili konulara bakılırdı

Örfi Yargı:

Örfi yargıda ise din dışı işlere bakılırdı,kanunlara uymayanlar ve huzuru bozanlar yargılanırlardıBu yargı organın başında Emir-i dad bulunurduAskeri konularda kadıasker ve ağır suçlarda isedivan-ı mezalim bakardı ve kararları kesindi

6)Fikir ,Dil ve Edebiyat

Fikir hayatı Türkiye Selçuklularında çok önemli bir yere sahipti ve oldukça önem verirlerdiBunun sonucunda çeşitli Mevlana Celaleddin Rumi gibi kişiler orataya cıkmıştırAşık Paşa ise türkçeye önem verilmediğini belirten şiirlerle kendini belli etmiştir

7)Ekonomik Hayat:

Anadolu Asya ile Avrupa arasında bir köprü oluşturduğu için ticaret ve sanaiiye oldukçe yatkın bir yerdi fakat Selçuklular bu durumu iyi degerlendiremediler ve geri kaldılarDaha sonra önlerideki engeli kaldırıp ticaret ve sanaiiyi geliştirmek için kolları sıvadılarGümrük ücretlerini azalttılar dış ticaretçilerin dikkatini çektiler gelen kervanlara yemek ilac hasta bakımı gibi ikramlarda bulundular yooları güzelleştirdilerBütün bunların sonucunda sanayii ve ticaret gelişti ulke ekonomisi güzel bir hal aldı

Para:
Ticaretin gelişmesiyle yenilikler oldu bankacılık mesleği ve para ortaya çıktıSelçukluların paraları yüksek ayarlı altından ve buyuk yapılırlardı ayrıca bu paraların sınır dışarı çıkartılması yasaktı

8) Sanat

Selçuklular sanata çok önem verirlerdi ve bu nedenle sanat alanında bir çok değerli ve paha biçilmez eserliri bulunmaktadirTabii ki bi o kadar değerlide sanatçıları vardiSelçulularda yapılan bazi sanatlar şöyledir:

Mimar alanında: Hanlar,medreseler,kümbetler,köprülerkaleler,cam ile ,hastahaneler,sebiller

Resim alanında:Çini üzerine,kumaş,halı üzerine,saray duvarlarına

Heykel alanında:Kabartma,oyma şekiller,kale ve şehir surları, genel olarak çift başlı kartal,arslan heykelleri vb

Müzik alanında:Musiki takımları,mızıka,dans grupları,davul, zurna