|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
cumhuriyet, dönemi, gelişmeleri, nelerdir, tanımı |
![]() |
Cumhuriyet Dönemi Cumhuriyet Dönemi Gelişmeleri Nelerdir? Cumhuriyet Dönemi Tanımı |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Cumhuriyet Dönemi Cumhuriyet Dönemi Gelişmeleri Nelerdir? Cumhuriyet Dönemi TanımıCumhuriyet Dönemi Cumhuriyet Dönemi Gelişmeleri Nelerdir? Cumhuriyet Dönemi Gelişmeleri Tanımı Cumhuriyet Dönemi Cumhuriyet Dönemi Gelişmeleri Nelerdir? Cumhuriyet Dönemi Tanımı A) Cumhuriyetin İlanı ve Halifeliğin Kaldırılması: 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() B) Partiler ve Çok Partili Döneme Geçiş Dönemleri: 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() C) İnkılabın Gelişimi, Devlet ve Toplum Kurumlarının Laikleşmesi ![]() 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() D) Eğitim ve Kültür Alanında İnkılap Hareketleri: 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() 5 ![]() ![]() 6 ![]() ![]() E) Toplumsal Yaşayışın Düzenlenmesi : 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() F) Ekonomik Alanda Gelişme: 1 ![]() a) Cumhuriyetin İlk Yıllarında Ekonomi ![]() b) Milli Ekonomi İlkesi ve Uygulanması ![]() c) Tarım (Köycülük siyaseti, kooperatifçilik, toprak reformu, vergi sistemi üzerinde durulması) ![]() d) Ticaret (Kabotaj hakkının açıklanması ![]() e) Sanayi ve Madencilik 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() Atatürk inkılaplarının tümü bir bütün oluşturur ![]() ![]() Türk inkılabının amacı, Türk halkını çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmaktır ![]() Saltanat' ın kaldırılması (1 Kasım 1922) : Nedenleri : Milli mücadele sırasında İtilafçılarla beraber hareket etmişti, “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” hükmü padişahlıkla çelişiyordu ![]() Lozan barışı sırasında İtilafçılar sultanı da görüşmelere davet ederek Türk heyetinde ikilik yaratmak istiyordu ![]() ![]() * Bu nedenle saltanat 1 Kasım 1922’te kaldırıldı ![]() M ![]() ![]() ![]() ![]() Halifeliğin Kaldırılması ( 3 Mart 1924 ) : 1-Halife peygamber ve Emeviler döneminde hem devlet lideri hem de ordu komutanı idi ![]() ![]() ![]() 2-Halife Türkiye’de de devlet işlerine karışmaya başlamış ve cumhuriyete karşı olanlarla iş birliği yapmaya başlamıştı ![]() ![]() Devlet hizmetlerinin halka daha iyi ulaştırılabilmesi için Türkiye’nin idari teşkilatı yeniden düzenlendi ![]() ![]() ![]() Türkiye’nin başkenti, Ankara olarak belirlendi ![]() Milli mücadelenin bütün çalışmaları burada yapılmıştı, TBMM, burada açılmış ve çalışmıştı, Ulaşım, haberleşme ve bütün diğer imkanlar açısından Türkiye’nin tüm bölgeleriyle bağlantılıydı ![]() ![]() Atatürk yeni Türk Devleti’nde demokratik rejimi yerleştirmenin yolunun demokrasi olduğunu biliyordu ![]() ![]() Demokrasi değişik fikirlerin varlığını kabul eder ![]() ![]() Kurtuluş Savaşı sırasında siyasi partiler yoktu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bir süre sonra Atatürk’ün bazı arkadaşlarında fikir ayrılıkları başlamış ve onlar da kendi fikirlerini uygulamak üzere terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nı kurdular ![]() ![]() Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nda toplananlar, saltanatın ve halifeliğin yeniden tesisi için çalışıyorlardı ![]() ![]() ![]() M ![]() ![]() ![]() 1925-1930 yılları arasında inkılaplara devam ediliyordu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Menemen olayı, cumhuriyete karşı olanların halkın dini, duygularını kullanarak çıkardıkları bir ayaklanmadır ![]() ![]() ![]() Hukuk, vatandaşların birbirleriyle ve devletle olan ilişkilerini düzenleyen yazılı kuralların bütünündür ![]() Hukuk alanında yapılan inkılaplar: 1-Anayasanın Kabulü (20 Ocak 1921) ( Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ) Anayasanın Önemli Hükümleri: a)Egemenliğin millete ait olduğu, b)Kuvvetler birliği(Yasama, yürütme ve yargının TBMM’nde toplanması) ![]() c)TBMM’nin devleti yönetecek en üstün organ olduğu, 29 Ekim 1923’te Cumhuriyetin ilanı üzerine anayasanın 1 ![]() ![]() ![]() ![]() 2-Türk Medeni Kanunu, Türk Ceza Kanunu ve Türk Ticaret Kanununun Kabulü: Türk Medeni Kanunu’nun Özellikleri: Kadın ve erkek sosyal ve ekonomik olarak eşit hale getirildi, Tek eşlilik ve resmi nikah esası getirildi, Evlenmelerde iki tarafın isteği esas alındı, Kadınlara da boşanma hakkı tanındı ![]() ![]() Eğitim ve Kültür Alanında İnkılap: 1-Çağdaşlaşma ve Uygarlık: Çağdaşlaşma, aklın ve bilimin ışığında yaşadığımız zamana ayak uydurmaktır ![]() ![]() ![]() 2-Milli Eğitim: a)Tevhid-i Tedrisat(Öğretim Birliği) Kanunun Kabulü ve Medreselerin Kaldırılması: Osmanlıların son zamanlarında iki türlü eğitim yapılıyordu ![]() ![]() ![]() ![]() Bugünkü Eğitim Sistemimizin Esasları: Eğitim birliği, Kız-erkek eşitliği, Eğitimin tüm yurtta yaygınlaştırılması, Eğitimde uygulamaya ağırlık verilmesi, Programların ihtiyaçlara göre hazırlanması, Programların bilimsel olması, Saygılı, sevgili ve sorumlu bir disiplin Yetenekli ve mesleğini seven fertler yetiştirme, b)Yeni Türk Harflerinin Kabulü: Osmanlılarda Arap alfabesi kullanılıyordu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Atatürk’ün ilkelerinden milliyetçilik, insanın tarihine bağlılığı da ifade eder ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Atatürk, birleştirici bir tarih anlayışına sahipti ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Atatürk, milli birlik ve beraberliği sağlayan unsurlardan biri olan dil konusuna da önem vermiş ve Türkçe’nin geliştirilmesi için Türk Dili Tetkik Cemiyeti(Türk Dil Kurumu)’ni kurmuştur ![]() Milli kültür, manevi özellikler, yaşayış ve davranış şekilleri ile düşünce birliğinden oluşur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Güzel sanatlar, uygar olmanın belirtisi ve kültürlü insan yetiştirmede bir eğitim aracıdır ![]() ![]() ![]() ![]() Gerçek anlamda halkı için çalışan sanatçıya Atatürk büyük önem vermiştir ![]() ![]() ![]() Toplumsal alanda yapılan başlıca inkılaplar ve düzenlemeler: 1-Din kurumlarının düzenlenmesi: Tarikat, Tanrı’ya ulaşmak için izlenen yollardan her birine denir ![]() ![]() Zamanla bu tarikatların gerçek amacından uzaklaşıp cumhuriyete karşı faaliyetlere başlayınca tekke ve zaviyeler ile türbeler çıkarılan bir kanunla kapatıldı(1925) ![]() 2-Kıyafette değişiklik: Atatürk yaptığı inkılaplarla yarattığı yeni insanın dış görünüşü ile de uygar insanlar sınıfına katılmasını istedi ![]() ![]() ![]() 3-Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik: Cumhuriyetten önce Hicri ve Rumi takvimler kullanılıyordu ![]() ![]() ![]() ![]() Saat durumu ise önceleri Güneş’in doğuşuna göre yapıldığından ülkede zamanlamada birlik sağlanamıyordu ![]() ![]() Ölçü alanında da değişiklikler yapıldı ![]() ![]() ![]() 4-Soyadı Kanunu: Osmanlı devletinde insanların soyadı olmayıp genellikle isimlerinin yanında lakap, baba adı, ayrıcalık ifade eden bazı unvanlarla anılırdı ![]() ![]() Bu karışıklığın önüne geçmek için 1934 yılında Soyadı Kanunu çıkarıldı ![]() ![]() 5-Kadının Sosyal ve Siyasal Hakları: İlk Türk devletlerinde kadının yeri önemliydi ![]() ![]() İslamiyet ile beraber Arap kültürü etkili olunca Osmanlılarda kadının yeri gerilemeye başladı ![]() ![]() ![]() Cumhuriyetle beraber kadın-erkek eşitliğini yeniden sağlamak için bir takım düzenlemeler yapıldı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() EKONOMİK ALANDA GELİŞMELER : Ekonomi: İnsanların üretim, pazarlama ve tüketim alanında yaptıkları etkinliklerin tümüdür ![]() Osmanlı ekonomisi, 1750’lerden itibaren çöküşe geçmiştir ![]() ![]() Cumhuriyet döneminde ekonominin düzeltilmesi, askeri zafer kadar önemliydi ![]() ![]() Yeni Türk Devleti’nin ekonomi politikası İzmir İktisat Kongresi’nde belirlenmiştir: Öncelikle milli kaynaklardan yararlanılacaktır, Üretici korunacaktır, Sanayi ve ihracat geliştirilecektir, Özel girişimciler desteklenecektir, Çiftçilerin desteklenmesi için bankacılık geliştirilecektir ![]() Tarım alanında yapılan başlıca etkinlikler: Köylüyü rahatlatmak için “aşar” vergisi kaldırıldı, Ziraat Bankası aracılığı ile çiftçilere kredi sağlandı, Kooperatifçilik geliştirildi, Tarımda makineleşmeye önem verildi, Verimi arttırmak için tohum ıslahı ve çiftçinin eğitilmesine önem verilmiştir ![]() Ticaret alanında yapılan etkinlikler: Cumhuriyet öncesi ticaret azınlıkların elindeydi ![]() 1-Bankacılığa önem verilerek ilk özel banka olan İş Bankası kuruldu, 2-Tüccarlara kredi sağlandı, 3-Türk limanları arasında yolcu ve yük taşıma hakkı(Kabotaj hakkı) Türk denizcilerine verildi ![]() Sanayi alanında yapılan etkinlikler: Devlet sanayi kuruluşlarını kurarken özel girişimciler de desteklendi, 1933 yılında “devletçilik” ilkesi uygulanarak girişimcilerin yapamadığı yatırımlar yapıldı, 1939’da Karabük demir-çelik fabrikası kuruldu, Madencilik faaliyetleri için MTA Enstitüsü kuruldu ![]() Bayındırlık alanında : özellikle ulaşıma önem verilerek demir ve kara yolları geliştirildi ![]() ![]() ![]() Türk Ordusu ve Milli Savunma Türk devletlerinin kuruluş ve yıkılışlarında ordu genellikle birinci derecede rol oynamıştır ![]() Türk ordusu gerektiğinde milletle bir bütün oluşturmuştur ![]() ![]() ![]() Bugün TSK, dört ana bölümden oluşur: Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ![]() Türk ordusunun görevi, anayasada belirtildiği gibi, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni iç ve dış tehlikelere karşı korumak ve kollamaktır” ![]() ![]() Milli savunma, Milli Savunma Bakanlığı’nca yürütülmektedir ![]() ![]() ![]() ALTINCI BÖLÜM TÜRKİYE CUMHURİYETİNİN DIŞ SİYASETİ 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() 6 ![]() ![]() 7 ![]() ![]() 8 ![]() ![]() Milli dış politikamız: Atatürkçü düşünce sisteminin esasları doğrultusunda barışçı bir yönde oluşturulur ![]() Milli dış politikamızın dayandığı başlıca esaslar: Öncelikle milli gücümüze dayanmak ve bağımsızlığımızı üstün tutmak, Milli sınırlar içinde kalmak, Gerçekçi ve barışçı olmak, Uluslar arası ilişkilerde eşitliğe dayanan ilişkiler kurmak, Milli politikayı yürütürken iç teşkilatı dikkate almak, Başka devletlerin politika ve yönetim sistemlerinden etkilenmemek, Bilim ve teknolojiyi rehber kabul etmek ![]() Atatürk dış ilişkilerde özellikle bağımsızlığımızın zedelenmemesine dikkat edilmesini istemiştir ![]() ![]() ![]() ![]() Musul Sorunu ve Sonucu: Musul sorunu Lozan Anlaşması’nda çözülememişti ![]() ![]() 1924’te başlayan görüşmelerde İngiltere, Musul’un Irak’a ait olduğunu belirtiyordu ![]() ![]() ![]() İlk başta görüşmelerden sonuç alınamamış ve sorun, İngiltere tarafından Milletler Cemiyeti’ne götürülmüştür ![]() Bu arada İngilizler, Türkiye’yi iç işlerinde uğraştırmak için ortaya çıkan Şeyh Sait Ayaklanması’nı desteklemiştir ![]() Türkiye, Milletler Cemiyeti ve Lahey Adalet Divanı kararlarını reddetmiştir ![]() ![]() ![]() ![]() Montrö Boğazlar Sözleşmesi : Lozan Anlaşması ile Boğazların her iki yakası askersiz bırakılıyor ve yönetim uluslar arası bir komisyon tarafından sağlanıyordu ![]() ![]() ![]() Lozan Anlaşmasını imzalayan ülkelere bir nota gönderen Türkiye, İsviçre’nin Montrö kentinde bir konferansın toplanmasını sağladı ![]() 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() 4 ![]() 5 ![]() ![]() Balkan Antantı I ![]() ![]() ![]() ![]() Sadabat Paktı 1935 yılında İtalya’nın Habeşistan’a saldırması, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’yu tehlikeye düşürmüştü ![]() ![]() Hatay Sorunu ve Sonucu: 20 Ekim 1920’de, Fransa ile imzalanan Ankara anlaşması ile Türkiye-Suriye sınırı çizilmiş ve Hatay Fransa’nın mandası altında kalmıştı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hatay’ın ülkemize katılmasında Atatürk’ün üstün çabası etkili olmuştur ![]() ![]() Jeopolitik: Bir devletin ekonomik, coğrafi, siyasal ve stratejik özelliklerinin dış politikayı etkilemesidir ![]() Türkiye, sahip olduğu coğrafi konum, uluslar arası politikaları etkileyen özelliklere sahiptir ![]() Türkiye’nin Asya, Avrupa ve Afrika’yı birleştiren stratejik bir konumda olması, Boğazlar sayesinde deniz ticaret yollarına hakim olması, Batı ile Orta Doğu arasında bir köprü durumunda olması, Bir dünya savaşı ihtimalinde çok önemli bir coğrafi konumda olması, Zengin eski uygarlıkların mirasına sahip olmasıdır ![]() Türkiye’nin bu önemi, güçlenmemizi istemeyen bazı devletleri, aleyhimizdeki bazı faaliyetleri desteklemekte ve gelişmemizi engellemeye çalışmaktadırlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bütün bu tehditlerin önüne geçmek ve sahip olduğumuz stratejik avantajları korumak, toplum olarak birlik olmamız ve her alanda güçlenme çalışmaları yapmamızla mümkündür ![]() |
![]() |
![]() |
|