Prof. Dr. Sinsi
|
Rus Çarlığının Kuruluşu Ve Korkunç İvan
RUS ÇARLIĞININ KURULUŞU VE KORKUNÇ İVAN
Rus Çarlığının Kuruluşu ve Korkunç İvan
Çarlıktan önce;
Moskova krallığı olarak örgütlenen rus knezlerinin ilk ataları olarak bilinen Rurik roma imparatorluğu soyundan geldiğine inanılıyor
Slavlar 6 , 7 , 8 yüzyıla kadar politik kurumlardan yoksun, askeri kabiliyetleri olmayan zayıf bir kavimdirler Hristiyanlığı kabul edene kadar Avrupa dahi bayan kölelerin büyük bir kısmını Slavlardan karşılıyordu (İngilizce dahi Slave (Köle) kelimesi buradan geliyor )
Balkanlarda Bizanslar diyalog kuran Slavlara Bizanslılar misyonerler gönderdiler Aziz Kyrillos Slav alfabesinin temelini attı (Kiril Alfabesi) Hristiyan edebiyatının büyük bir kısmı Slavcaya tercüme edildi
Bulgar Kralı Symeon’un Constantinopolis’te eğitim alması ve keşis olması ilk Slavlar üzerindeki Bizans kültürünün yoğunluğu dahi fazla hissedildi
Slavlar Bizans uygarlığının iki kaynağından (antik yunan kültürü, Hristiyanlık) hristiyanlıktan etkilendiler Çünkü antik yunan kültürünü hazmedecek birikime sahip değillerdi Kiril alfabesi ile Slavlaştırılan Bizans edebiyatı Rus, Bulgar, Romen edebiyatlarının gelişimini hızlandırdı
Moskova knezi III İvan Bizans kraliçesi ile evlenmesi ile knezler kendilerini Bizansın mirasçısı olarak görmeye başladılar
Bir manastır rahibi (Filofey) tarafından sistematize edilen “Üçüncü Roma Nazariyesi” ile Ruslar, Bizansın mirasçısı oldukları ideolojisini dillendirmeye başladılar Bu nazariyeye göre; dünya hakimiyetinin merkezi Roma idi sonra Constantinopolis ikinci roma oldu Her iki Roma da düştü (1 Roma 476) (2 Roma 1453) Üçüncü Roma Moskova’dır Hristiyanlıktaki … inancı gereği 4 Roma olmayacaktır
Çarlığın Kuruluşu
Rusların ilk çarı olarak 1547’de tahta çıkan IV İvan “Korkunç İvan” kabul edilir
Sekiz yaşında annesi Elena zehirlenince öksüz kaldı İvan intikam ve kinle büyüdü Çocukken oyunlarında bile kan dökmekten ve başkalarına ıstırap vermekten çok hoşlanırdı Kedi, köpek yavrularını, kuşları birbir eziyet ederek öldürmek en büyük zevkiydi
IV İvan Bizans tarihlerinin yanısıra Ortodoks eserlerinin büyük bir kısmını okudu ve Tanrının yardımı ile Moskova tahtına seçilmiş olduğu … sahip oldu 13 yaşında iken rakiplerinden birini av köpeklerine parçalatarak öldürttü
1564’de …… den ayrılarak Obriçnina’yı kurdu Obriçnina’da muhaliflerine türlü işkenceler uyguluyordu 300 kişiden oluşan tarikat arkadaşlarıyla yapılan ayinlerde şarap iççilir Aziz ve Meryem ana ile alay edilirdi 20 yıllık iktidarı döneminde binlerce insanı işkence ile öldürttüğü için “Korkunç İvan” olarak adlandırılıyor
1582’de Oğlu İvan’ın itirazına sinirlenen Korkunç İvan elindeki demir çubuk ile oğlunun kafasına öyle vir vurdu ki oğlu 2-3 gün sonra öldü
Rus çarlığının sadece Ruslardan oluşan bir devlet olmaktan çıkarak çeşitli milletlere hakim bir imparatorluk olması (1552) Kazan ve (1556) Astrahan’ın alınması ile olmuştur
Rus yayılmacılığının önlenmesine dair bkz “Don-Volga Kanal Projesi”
|