Oğuzlar’In Kurduğu “Oğuz Yabgu Devleti”,Oğuz Yabgu Devleti Hakkında

Oğuzlar’ın kurduğu “Oğuz Yabgu Devleti”,Oğuz Yabgu Devleti Hakkında
Oğuzlar’ın kurduğu “Oğuz Yabgu Devleti”,Oğuz Yabgu Devleti Hakkında

Oğuzlar’ın kurduğu “Oğuz Yabgu Devleti” yıkıldıktan sonra, oğuzların bir bölümü Avrupa’ya göç ederken, bir bölümü de Selçuk Bey’in yönetiminde Cent şehrine gelerek yerleşmişlerdir Selçuk Bey ve Oğuzlar burada Müslüman olmuşlardır Selçuk Bey vefat edince, yerine oğlu Arslan Bey geçmiştir Gazne Sultanı Mahmud Arslan Bey’i hapsettirince, Tuğrul ve Çağrı Beyler devletin başına geçtiler 1035’te Oğuz Boyları Karahanlı ve Gazneli baskısından kurtulmak için Horasan’a göç ettiler Ancak burada Gazneliler ile savaşlar yaptılar En sonunda 1040’ta Dandanakan Kalesi yakınlarında Sultan Mesud ağır bir yenilgiye uğradı Bu zafer ile Büyük Selçuklu Devleti kuruldu ve Tuğrul Bey de Selçuklu sultanı ilan edildi
1063 yılında vefat eden Tuğrul Bey, çocuğu olmadığı için hayatta iken Çağrı Bey’in çocuklarından olan Süleyman Bey’i veliaht gösterdi Ancak Tuğrul Bey’in vefatından sonra Çağrı Bey’in diğer oğlu Alp Arslan bu kararı kabul etmeyerek isyan etmiş ve tahtı ele geçirmiştir
Alp Arslan 1064’te Güney Kafkasya’ya gelerek Gürcü Krallığını ortadan kaldırdı Devrin en güçlü surlarına sahip olduğu için fethedilemez denilen Ani Kalesi’ni fethetti Ayrıca Kars ve Van’ı da aldı Ertesi yıl Maveraünnehr’e yöneldi Harezm Ülkesi’ne kadar ilerledi Oradaki Oğuz kitlelerini, yeni fethedilen yerlere gönderdi
Kendisi Maveraünnehr’de iken Gümüş Tigin, Afşın, Emir Sanduk gibi ünlü Türk komutanları Anadolu’ya akınlar düzenlediler ve birçok şehri ele geçirdiler
Bu sırada Bizans, iç karışıklıklar ve taht kavgaları ile karşı karşıyaydı Türk akınları karşısında aciz kalan Bizans, Anadolu’nun elden gitmekte olduğunu görüyordu Bu kötü gidişe dur demek için dul imparatoriçe, Kayserili bir general olan Romanos Diogenes (Romen Diyojen) ile evlendi Böylece Romanos Diogenes Bizans’ın yeni imparatoru oldu Romanos Diogenes Anadolu’ya geçerek, Selçuklular’a karşı büyük bir ordu hazırlamaya başladı Anadolu’daki birçok Bizans Kalesi yenilendi Ordunun ihtiyacı olan zahire ve mühimmat toplandı Nihayet Romanos Diogenes Anadolu’ya iki sefer düzenledi Romanos Diogenes çeşitli sebeplerle İstanbul’a dönmek zorunda kaldı
Alp Arslan’ın öncelik verdiği iş, İslam Dünyası’nın bozulan birliğini sağlamaktı Bunun için Mısır’ı fethederek, oradaki Şii-Fatimî idaresine son vermeliydi
Ordusunu Azerbaycan’da toplayarak, Diyarbakır ve Halep üzerinden Mısır’a inmek üzere harekete geçti 1070 yılı ortalarında Alp Arslan, birçok Bizans Kalesi’ni de alarak Diyarbakır’a geldi Diyarbakır hükümdarları ona bağlılıklarını arz ettiler Sonra Halep’e geldi Halep hükümdarı Mahmud, önünde diz çöktü Tam Halep’ten Mısır’a doğru bir günlük yol almıştı ki, Anadolu’dan gelen haberciler, Bizans İmparatoru’nun büyük bir orduyla doğuya yürüdüğünü, Türklerin elindeki bazı kaleleri de geri aldığını bildirdiler Bunun üzerine Alp Arslan ordunun bir kısmını Suriye’nin fethi için orada bıraktı ve yıldırım hızıyla Ahlat üzerinden Malazgirt’e geldi Bu süratli yürüyüş sırasında; yaşlı,yorgun ve hasta askerleri bıraktı Bütün askerleri 45 bin kadardı Buna Doğu Anadolu Müslümanları’ndan 10 bin kişilik gönüllü bir ekip katıldı
Durum Türkler için korkunçtu Çünkü Bizans’ın Ermeni, Gürcü, Frank, Norman, Rus, Uz ve Peçenekler’den oluşan ordusunun sayısı 200 bindi Alp Arslan herhangi bir felakete karşı veziri Nizamülmülk’ü Hemedan’a gönderdi ve gerekli tedbirleri aldırdı Yerine daha önceden, oğlu Melikşah’ı veliaht tayin etmişti Bağdat’taki Abbâsi Halifesi bu büyük tehlike karşısında, Allah’ın Alp Arslan’a yardımını niyaz etmek üzere bütün İslam Alemi’ne haber saldı Camilerde milyonlarca Müslüman dua etmeye başladı
Alp Arslan, kumandanlarından Sav Tigin’i Romanos Diogenes’e elçi gönderdi ve barış teklif etti Bizans İmparatoru barış teklifine karşı Sav Tigin’e :
-Barışı Rey’de görüşeceğiz Ordum İsfahan’da kışlayacak, hayvanlarımız Hemedan’da sulanacaktır, diye son derece kibirli bir cevap verdi Sav Tigin de bunun üzerine :
-Hayvanlarınız elbette Hemedan’da kışlayacak ama sizin nerede kışlayacağınızı ancak Allah bilir, dedi ve geri döndü
Alp Arslan savaş için mübarek Cuma gününü seçti Bütün komutanlarını ve ordusunu toplayıp şöyle konuştu:
-Beylerim, yiğit erlerim! Babamın, amcam Sultan’ın ve benim yanımda yıllarca her türlü cefaya göğüs gererek din ve devlet için kanlarınızı akıttınız İçimizden niceleri şehid olup Allah katına vardı, hepsinin yeri cennet olsun İşte bugün bizim için en büyük imtihan gelip çatmıştır Burada Allah’tan başka sultan yoktur, emir ve kader sadece O’nun elindedir Hepimiz onun hükmü altındayız Benimle birlikte savaşmakta veya benden ayrılmakta serbestsiniz Bugün burada ne emreden bir sultan ne de emir alan bir asker vardır Bugün ben de sizlerden biri olarak sizinle birlikte savaşacağım Biz, Müslümanların eskiden beri yapageldikleri bir gaza yapıyoruz Beni takip edenler ve nefislerini Yüce Allah’a adayanlardan şehit olanlar cennete, sağ kalanlar ise ganimete kavuşacaktırlar Ayrılanları ahirette ateş, bu dünyada ise alçaklık beklemektedir

Askerler:
-Allah şahid olsun, seni asla bırakmayacağız! diye bağırdılar Alp Arslan:
-Askerlerim, işte atımın kuyruğunu bağladım Bir er gibi savaşa gireceğim Üzerimde sultanlık belirtisi hiçbir şey yoktur Şehid olursam şu üzerimdeki beyaz elbise kefenim olsun O zaman ruhum göklere çıkacaktırYa Rabbî! Seni kendime vekil ediyor, azametin karşısında yüzümü yere sürüyor ve senin uğrunda savaşıyorum Ey Allah’ım niyetim halistir, bana yardım et Sözlerimde yalan varsa beni kahret
Üzerinde yay ve ok kesesi yoktu; sadece kılıcını ve gürzünü almıştı Gerçekten bir er gibi göğüs göğüse çarpışacaktı Yanına kumandanlarından Sav Tigin, Afşın, Kutalmışoğlu Süleyman, Ahmed Şah ve Artuk Bey’ i çağırarak son bir görüşme yaptı Savaşta Turan Taktiği uygulanacaktı
26 Ağustos 1071 Cuma günü sabah, Türk süvarileri Bizans ordusunu sağdan soldan ok hücumuyla yoklamaya başladılar Türk süvarileri hücumlarının boşa gittiğini anlayınca, geri çekilirmiş gibi yaparak geri döndüler(Sahte Ricat) Türklerin geri çekildiğini gören Bizans ordusu, takibe başladı Bizans ordusu pusuya düştüğünü geç farketti Geri çekilmeye başladıkları sırada Ermeniler ve yedek kuvvetler kaçtılar Uzlar ve Peçenekler ise Selçuklu saflarına geçtiler Romanos Diogenes kapanan çemberi yarmaya çalıştıysa da başaramadı Bizans ordusu adeta yok edildi Romanos Diogenes yaralı olarak ele geçirildi
Alp Arslan, Romanos Diogenes’i huzuruna getirdiklerinde onu kucakladı, bir çadır kurdurarak emrine hizmetçiler verdi Ayrıca Alp Arslan malum imparatora:
-Müteessir olmayınız Zira insanların maceraları böyledir Korkmayınız, size bir esir değil bir hükümdar muamelesi yapacağım, dedi Alp Arslan, amcazadesi El-Basan’ı niçin teslim etmediğini ve barış tekliflerini niçin reddettiğini sordu Romanos Diogenes :
-Ey Sultan! Senin ülkelerini almak için türlü ırklardan çok sayıda insan topladım ve çok para harcadım Zafer mümkün olmadı Şimdi isnatları bırak da istediğini yap, deyince Alp Arslan:
-Ben bu duruma düşsem sen ne yapardın?
-Düşmana yapılması gerekeni yapardım
-Şimdi sana ne yapacağımı sanıyorsun?
-Üç ihtimal vardır Birincisi beni öldürebilirsin, bu kasap işidir İkincisi; zaferini göstermek için beni şehirlerde dolaştırır ve satarsın, bu da sarraf işidir Üçüncü ihtimali söylemek hayal ve deliliktir, deyince Alp Arslan, bununla neyi kastettiğini sordu Romanos Diogenes:
-Beni tahtıma iade edersin Sana dost kalır, yıllık haraç öderim
-Ben muzaffer olursam sana iyi muamele edeceğimi Allah’a ahd etmiştim Serbestsiniz, ülkenize gidebilirsiniz, diye cevap verdi
Alp Arslan’ın kazandığı zaferin haberleri hemen bütün İslam Dünyası’na yayıldı Milyonlarca Müslüman, lütuf ve yardımından dolayı Allah’a şükrettiler
Romanos Diogenes’in yenildiği duyulunca yerine VII Mikhail Dukas geçti Dukas Romanos Diogenes’in gözlerine mil çekti ve onu bir manastıra hapsetti Anlaşmanın yerine getirilmediğini gören Alp Arslan Kutalmışoğlu Süleyman Şah’a barışla alınamayan yerlerin savaşla alınmasını emretti Kendi de Maveraünnehr’e yöneldi
1072 yılı Mayıs ayında fethettiği bir Karahanlı kelesinin komutanı ile konuşurken kale komutanı birden hücum ederek Sultan’ı göğsünden hançerledi Aldığı yara ile ölen Alp Arslan, henüz 43 yaşında idi Vezir Nizamülmülk, onun oğlu Melikşah’ı tahta oturttu
Malazgirt Zaferinin sonuçları Türk ve Dünya Tarihi açısından büyük önem taşımaktadır
Bu zaferle Bizans’ın direnci kırıldı, böylece Doğu Anadolu sınırları boyunca yığılan Türkmenler’in önü açıldı Türkmen Beyleri karşılarına çıkacak bir kuvvet kalmayınca Ege Denizi’ne kadar ilerlediler
Malazgirt Zaferi ile Anadolu Türkler’in ebedî vatanı olmuştur Zaferden sonra Anadolu’da birçok Türk Devleti kurulmuş, Türkiye Cumhuriyeti’ne kadar uzanan Türkiye Tarihi başlamıştır
Bu zaferle, Türkler’in İslam Dünyası’ndaki prestiji ve liderliği daha da güçlenmiştir
Malazgirt Zaferi Avrupa’da da derin izler bırakmıştır Bizans’ın yenilmesi üzerine Avrupa Devletleri Türkler’e karşı ittifaklar oluşturmuşlardır Haçlı Seferleri aslında bu zafere tepki olarak doğmuştur Haçlı Seferleri ile, Türk ilerleyişi durdurulmak istenmiştir
Türk ve İslam Tarihi’nin son 900 yıllık kaderini çizen insanlar, şüphesiz ki Alp Arslan ve Malazgirt de savaşan insanlardır Onların Türkler’e Anadolu’nun ve bütün İslam Alemi’ne de Ortadoğu’nun kapılarını açmış olmaları tarihin gidişini değiştirmiştir Onlardan sonra Türk Tarihi, İslam Tarihi olmuştur
Türk ve İslam Dünyası o mübarek Cuma sabahı, tekbirlerle hücuma kalkan Alp Arslan’a ve ardındaki 50 bin kişiye daima müteşekkirdir

KAYNAKÇA:

GÜNGÖR, Erol, Tarihte Türkler, İstanbul, 1988

OSMANLI ANSİKLOPEDİSİ, İz Yayınevi, İstanbul, 1996
SAĞLAM, Vedat, Batı’da İslam İmajı, İstanbul, 1997
SOSYAL BİLİMLER ANSİKLOPEDİSİ, Risale Yayınevi,
İstanbul,1990