Şeyh Sait İsyanı Nedenleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-10-2012

Şeyh Sait isyanı Nedenleri
Şeyh Sait isyanı Nedenleri
1

Saltanat ve Hilafetin kaldırılmasına ,yapılamaya başlayan inkılaplara duyulan tepki

2

İngilizlerin Musul Meselesini kendi lehlerine çözmek ve Doğu Anadolu’da bir Kürt devleti kurmak için halkı kışkırtması
3

Terakkiperver cumhuriyet fırkasının halk üzerindeki etkisi
4

Dini çıkarlarına alet edenlerin cahil halkı kolayca kandırmaları

Ergani’nin Piran şehrinde başlayan (13 Şubat 1925),Şeyh Sait tarafından başlatılan isyan kısa sürede Diyarbakır ve Elazığ’a da yayıldı

İsyanı bastırmakta yumuşak davranan Fethi Okyar hükümeti istifa etti ve yerine İsmet Paşa hükümet kurdu

İlk iş olarak da,Takrir-i Sükun (Düzenin sağlanması) kanunu çıkarıldı (4 Mart 1925)

 (Takrir –Sükun kanunu;asayişin sağlanması,vatanın tehlikeden korunması,rejimin kökleşmesi için gereken tedbirleri almak yolunda hükümete geniş yetkiler vermişti

İsyanın bastırılmasında bu kanunun çok faydası olmuştur

İki yıl için çıkarılan kanun ,iki yıl daha uzatıldıktan sonra 4 Mart 1929’da yürürlükten kaldırılmıştır

)
Hükümet ayrıca biri Ankara’da biri de isyan bölgesi olan Diyarbakır’da olmak üzere tekrar iki İstiklal Mahkemesi kurmuştur

İsyan Nisan ayında bastırılmış ve elebaşları cezalandırılmıştır

Vatan ve Cumhuriyet büyük bir tehlike atlatmış ,Musul sorununun İngilizlerin istediği şekilde çözümlenmesine yardımcı olmuş ve ordumuz yıpranmıştı

Bazı mensupları olaya karıştığı için Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatılmıştır

Aynı zamanda çok partili rejim denemelerinin bir müddet askıya alınmasına sebep olmuştur

09-10-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Şeyh Sait İsyanı Nedenleri Şeyh Sait isyanı Nedenleri Şeyh Sait isyanı Nedenleri 1 Saltanat ve Hilafetin kaldırılmasına ,yapılamaya başlayan inkılaplara duyulan tepki 2 İngilizlerin Musul Meselesini kendi lehlerine çözmek ve Doğu Anadolu’da bir Kürt devleti kurmak için halkı kışkırtması 3 Terakkiperver cumhuriyet fırkasının halk üzerindeki etkisi 4 Dini çıkarlarına alet edenlerin cahil halkı kolayca kandırmaları Ergani’nin Piran şehrinde başlayan (13 Şubat 1925),Şeyh Sait tarafından başlatılan isyan kısa sürede Diyarbakır ve Elazığ’a da yayıldıİsyanı bastırmakta yumuşak davranan Fethi Okyar hükümeti istifa etti ve yerine İsmet Paşa hükümet kurduİlk iş olarak da,Takrir-i Sükun (Düzenin sağlanması) kanunu çıkarıldı (4 Mart 1925)  (Takrir –Sükun kanunu;asayişin sağlanması,vatanın tehlikeden korunması,rejimin kökleşmesi için gereken tedbirleri almak yolunda hükümete geniş yetkiler vermiştiİsyanın bastırılmasında bu kanunun çok faydası olmuşturİki yıl için çıkarılan kanun ,iki yıl daha uzatıldıktan sonra 4 Mart 1929’da yürürlükten kaldırılmıştır) Hükümet ayrıca biri Ankara’da biri de isyan bölgesi olan Diyarbakır’da olmak üzere tekrar iki İstiklal Mahkemesi kurmuşturİsyan Nisan ayında bastırılmış ve elebaşları cezalandırılmıştırVatan ve Cumhuriyet büyük bir tehlike atlatmış ,Musul sorununun İngilizlerin istediği şekilde çözümlenmesine yardımcı olmuş ve ordumuz yıpranmıştıBazı mensupları olaya karıştığı için Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatılmıştır Aynı zamanda çok partili rejim denemelerinin bir müddet askıya alınmasına sebep olmuştur