![]() |
Kimyasal Tepkime Türleri Kimyasal Tepkime Türleri Nelerdir Kimyasal Tepkime Çeşitleri |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Kimyasal Tepkime Türleri Kimyasal Tepkime Türleri Nelerdir Kimyasal Tepkime ÇeşitleriKimyasal Tepkime Türleri Kimyasal Tepkime Türleri ve Sorular Kimyasal Tepkime Türleri Nelerdir? Kimyasal Tepkime Türleri Hakkında Bilgi Kimyasal Tepkime Çeşitleri Kimyasal Tepkime Türleri Kimyasal Tepkime Türleri Nelerdir Kimyasal Tepkime Çeşitleri Asit Baz Tepkimeleri, Asit Baz Tepkimesi, Asit oksit Baz Tepkimesi, Asit Bazik Oksit Tepkimesi,Asit oksit Bazik Oksit Tepkimesi,Tuz Asit tepkimesi,Metal Asit Tepkimesi,Metal Baz Tepkimesi,Aktif metal Su tepkimesi,Yer Değiştirme Tepkimesi,Sentez Birleşme Analiz Tepkimesi,Ekzotermik ve Endotermik Tepkime, Redok Tepkimeleri Kimyasal Tepkime Türleri 1 ![]() Asit veya asidik özelliğe sahip olan maddeler baz veya bazik özelliğe sahip maddelerle tepkime verirler ![]() ![]() a) Asit – Baz Tepkimesi: Asitler bazlarla tepkimeye girerek tuz ve su meydana getirir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Örnek: Asit + BazTuz + H2O b) Asit oksit – Baz Tepkimesi: Asit oksitler, bazlarla tepkimeye girerek tuz ve suyu meydana getirir ![]() ![]() Örnek: Asit Oksit + BazTuz + H2O c) Asit – Bazik Oksit Tepkimesi Asitlerin, Bazik oksitlerle tepkimesi de asit-baz tepkimesidir ![]() ![]() Örnek: Asit + Bazik oksitTuz + H2O d) Asit oksit – Bazik Oksit Tepkimesi: Asit oksitler ( asitanhidratlar yani susuz asitler) bazik oksitlerle (bazanhidratlarla yani susuz bazlarla) tepkime verirler ![]() ![]() Örnek: Asit oksit + Bazik oksitTuz e) Tuz – Asit tepkimesi (karbonat) iyonu içeren tuzlar asitlerle tepkime verirler ![]() ![]() ![]() Örnek: Tuz + AsitTuz + CO2 + H2O 2 ![]() Soymetaller ( Cu, Hg, Ag, Pt ve Au) hariç diğer metaller asitlerle tepkime verir ![]() ![]() ![]() Örnek: Ancak Cu, Hg ve Ag yükseltgen ( karşısındakini yükseltgeyen) HNO3 ve H2SO4 gibi asitlerle tepkime verirler ![]() ![]() ![]() HNO3 değişik şartlarda farklı oksit verir ![]() ![]() H2SO4 sadece sıcak ve derişik ortamda Cu, Hg ve Ag ile tepkime verir ![]() ![]() Örnek: 3 ![]() Ancak amfoter (asitler karşısında baz gibi, bazlar karşısında asit gibi davranan) metaller ( Al, Zn, Cr, Sn ve Pb ) bazlarla tepkime verir ![]() Tepkime sonucu asit – metal tepkimelerinde olduğu gibi tuz ve H2 gazı meydana gelir ![]() ![]() Örnek: Al + HCl AlCl3 + H2 Al + NaOH Na3AlO3 + H2 Zn + HCl ZnCl2 + H2 Zn + NaOH Na2ZnO2 + H2 Not: Al ile Cr aynı (+3) Zn ile Sn ve Pb aynı (+2) değerliği aldığı için denklemleri aynı olacaktır ![]() Örnek: Al + 3NaOH Na3AlO3 + 3/2 H2 Cr + 3NaOH Na3CrO3 + 3/2 H2 4 ![]() 1 ![]() ![]() ![]() Tepkime sonucu baz ve H2 gazı meydana gelir ![]() ![]() Örnek: Li + H2O LiOH + 1/2H2 Na + H2O NaOH + 1/2H2 Ca + 2H2OCa(OH)2 + H2 Ba + H2O Zn + H2O Cu + H2O 5 ![]() Yalın haldeki element, kendisiyle benzer kimyasal özellik gösteren iyonik bağlı bileşikteki elementten daha aktif ise yer değiştirme tepkimesi gerçekleşir ![]() Aktif metal aşınırken pasif metal çöker ![]() ![]() Örnek: X(k) + YCl(aq)XCl(aq) + Y(k) tepkimesi kendiliğinden gerçekleşiyor ise X metali Y metalinden aktif demektir ![]() Ca(k) + MnCl2(aq) Ba(k) + Al2S3(aq) Not: Asitler iyonik bağlı bileşik olmadığı halde H den aktif olan metallerin asitlerle tepkimeleri de yer değiştirme tepkimesi olarak değerlendirilir ![]() ![]() Fe(k) + 2HCl(aq)FeCl2(aq) + H2(g) Fe metali H den aktif olduğu için yukarıdaki tepkime gerçekleşti ![]() Cu(k) + HCl(aq)Tepkime gerçekleşmez Cu metali H den aktif olmadığı için tepkime gerçekleşmedi ![]() 6 ![]() Birden fazla madde birleşerek bir madde oluşuyor ise sentez, bir madde birden fazla maddeye dönüşüyor ise analiz tepkimesidir ![]() Sentez Tepkimesi Analiz Tepkimesi (Birleşme Tepkimesi) (Ayrışma Tepkimesi) X + Y ZZX + Y Yukarıdaki denklemlerde yer alan maddelerden ; X element veya bileşik Y element veya bileşik Z ise kesinlikle bileşiktir ![]() Örnek: H2 + I2 2HI CO + ½ O2 CO2 O2 + H2OH2O2 CaO + CO2 CaCO3 Yukarıda yer alan tepkimeler sentez tepkimesidir ![]() ![]() Aşağıdaki tepkimeleri sentez veya analiz olmalarına göre sınıflandırınız ![]() 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() 7 ![]() Maddelerin O2 ile vermiş oldukları tepkimelerdir ![]() ![]() Örnek: H2 + ½ O2 H2O CO + ½ O2 CO2 N2O + 2O2 N2O5 H2O ½ O2 H2O2 8 ![]() Isı veya enerji veren tepkimelere Ekzotermik tepkime, ısı veya enerji alan tepkimelere ise Endotermik tepkime denir ![]() Ekzotermik tepkimelere örnek: H2 + ½ O2H2O + ısı HCl + NaOH NaCl + H2O + ısı CaO + CO2 CaCO3 + ısı Endotermik tepkimelere örnek: N2 + O2 + ısı 2NO 2NH3 + ısı N2 + 3H2 PCl5 + ısı PCl3 + Cl2 Fiziksel olaylarda da endotermik ve ekzotermik ifadeler kullanılır ![]() Örneğin kağıdın yanması, suyun donması ekzotermik iken buzun erimesi olayı endotermiktir ![]() Sizlerde 5 endotermik veya ekzotermik olayı fiziksel veya kimyasal olmalarına göre belirtiniz ![]() 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() 4 ![]() 5 ![]() 9 ![]() Yükseltgenme – İndirgenme tepkimeleridir ![]() ![]() Kimyasal tepkimelerde elektron veren yükseltgenir, indirgen özellik gösterir ![]() Soru: Bir tepkimenin redox tepkimesi olup olmadığı nasıl anlaşılır? Cevap: 1 ![]() ![]() Örnek: H2 + ½ O2 H2O Fe2O3 + 3CO 2Fe + 3CO2 2 ![]() ![]() Örnek: X2(YO4)3 + Y2O3 XO2 + YO2 FeS + HNO3Fe(NO3)3 + NO + H2SO4 + H2O Aşağıdaki kimyasal tepkimelerden hangileri redox tepkimeleridir? 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() 4 ![]() 5 ![]() Sorular: 1 ![]() ![]() II ![]() III ![]() Yukarıdaki tepkimelerden hangileri asit baz tepkimesidir? A) Yalnız IB) I ve III C) I ve II D) II ve IIIE) I ,II ve III 2 ![]() I ![]() ![]() II ![]() ![]() III ![]() ![]() İfadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız IB) I ve III C) I ve II D) II ve IIIE) I ,II ve III 3 ![]() ![]() II ![]() Denklemlerine göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) XO nötr oksittir ![]() B) X, metaldir ![]() C) X amfoter karakterlidir ![]() D) XO su ile tepkime vermez ![]() E) X, HCl ile de tepkime verir ![]() 4 ![]() Soğuk su + YBaz + H2 Nitrik asit + Z Tuz + Oksit + Su Yukarıdaki tepkimeleri veren X,Y ve Z metalleri aşağıdakilerden hangisi olabilir? XY Z A)Na CaCu B)ZnNaAg C)AlMg Na D)CuAgAl E)MgZnNa 5 ![]() maddelerden hangisi ile tepkime vermez? A) NaOH B) HFC) NH3 D) CH3COOHE) HNO3 6 ![]() maddelerden hangisi tepkime vermez? A) NaB) BaC) Ca D) KE) Mg 7 ![]() Y+ Z+2Y+2 + Z Tepkimelerine göre X, Y ve Z metalleri için; I ![]() ![]() II ![]() ![]() III ![]() tir ![]() İfadelerinden hangileri yanlıştır? A) Yalnız IB) Yalnız IIC) Yalnız III D) I ve IIIE) II ve III 8 ![]() I ![]() ![]() ![]() Yukarıda yer alan kaplara üzerlerinde belirtilen metaller ilave ediliyor ![]() Metallerin aktiflikleri sırasıyla Y, X ve Z olduğuna göre hangi kaplarda tepkime gerçekleşir? A) Yalnız IB) Yalnız II C) I ve II D) II ve IIIE) I, II ve III 9 ![]() Tepkimesi için; I ![]() ![]() II ![]() ![]() III ![]() ![]() İfadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız IIB) Yalnız III C) I ve II D) II ve IIIE) I, II ve III 10 ![]() hidrojen gazı açığa çıkmaz? A) Cr + NaOH B)Na + H2O C)HF + Ba(OH)2 D)Fe + H2SO4 E)HCl + Ca 11 ![]() ![]() II ![]() III ![]() Reaksiyonları türleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? I IIIII A) Asit-baz Yanma Redoks B) Asit-bazYer değiştirmeSentez C) Redoks AyrışmaYanma D) Asit-baz Yanma Analiz E) Analiz Yanma Redoks 12 ![]() Reaksiyonu ile ilgili olarak; I ![]() ![]() II ![]() ![]() III ![]() ![]() İfadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız IB) I ve IIC) I ve III D) Yalnız IIE) I, II ve III 13 ![]() edildiğinde H2 ve NO gazları meydana geldiğine göre: I ![]() ![]() II ![]() ![]() III ![]() ![]() Yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız IB) I ve IIC) I ve III D) Yalnız IIE) II ve III 14 ![]() Denkleminde yer alan maddeler için; I ![]() ![]() II ![]() içermektedir ![]() III ![]() ![]() Yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız IB) Yalnız II C) I ve II D) II ve IIIE) I, II ve III 15 ![]() HCl ve NaOH içeren iki farklı kaba konuluyor ![]() gerçekleştiğine göre; I ![]() ![]() II ![]() ![]() III ![]() gazı açığa çıkar ![]() Yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız IIC) Yalnız III D) I ve IIIE) II ve III |
![]() |
![]() |
|