Boyun Terlemesi Neden Olur

Boyun Terlemesi Neden Olur
Boyun Terlemesi Neden Olur
Boyun Terlemesi Neden Olur,

İnsan vücudunda yaklaşık 4 milyon ter bezi bulunmaktadır Bunların yaklaşık 3 milyonu kokusuz, berrak bir sıvı salgılayan ter bezleridir Berrak ter salgılayan bezlerin çoğu eller, ayak tabanı ve yüz bölgesinde bulunur

Koyu kıvamlı ve kokulu ter salgılayan ter bezleri ise koltuk altı ve genital bölge gibi belirli yerlerde bulunur Koltuk altlarında berrak ve kıvamlı ter salgılayan ter bezi sayıları eşit olmasına karşın, diğer bölgelerde berrak ter salgılayan ter bezi sayısı on kat fazladır

Terlemenin temel fonksiyonu vücut sıcaklığının ayarlanmasıdır Berrak ter salgılayan ter bezlerinden salgılanan sıvı (ter) buharlaşma yoluyla uçarak vücudun soğutulmasına yardım eder

Vücut ısısı beynin hipotalamus bölgesindeki ısı düzenleme merkezi tarafından kontrol edilir Bu işlem berrak ter salgılayan ter bezlerinden ter atılması ve cildin kan akımı düzenlenmesiyle yapılır Bu merkez sadece vücut sıcaklığına duyarlı değildir Duygusal ve fiziksel aktiviteler, hormonlar ve içsel ısıyı artıran maddeler de ısı düzenleme merkezini etkilerler

Eller ve ayaklardaki ter bezleri birincil olarak duygusal uyarılarla (stres, heyecan, kaygı, sinirlenme) çalışmasına karşılık, koltuk altı ter bezleri hem duygusal hem de ısı düzenleme uyarılarıyla çalışırlar

Beynin ısı düzenleme merkezinden çıkan uyarılar; otonom (istemsiz) sinir sisteminin bir bölümü olan sempatik sinir sistemi tarafından derideki ter bezlerine iletilir ve ter salgılanır Berrak ve kıvamlı ter salgılayan her iki tür ter bezleri de sempatik sinir sistemi tarafından uyarılır

Vücudun kendisini soğutmak için günde 4-5 defa terlemesi normal olarak kabul edilir Terlemenin günlük hayatı etkileyecek derecede fazla olmasına hiperhidroz (aşırı terleme) adı verilmektedir

Aşırı terleme olan kişilerde ter bezlerinin yapısında, sayısında ve büyüklüğünde bir anormallik yoktur Ter bezinin normal duygusal ve fiziksel uyarılara karşı cevabında ve ter üretiminde bir artış vardır

Aşırı terleme bölgesel veya yaygın (vücudun genelinde) olarak ortaya çıkabilir

Bölgesel (fokal) Aşırı Terlemeler:
1) Koltuk altları, eller, ayaklar ve yüzde ortaya çıkar
Çocukluk veya ergenlik döneminde başlarHayat boyu devam eder Aralıklı veya devamlı olabilirSıcak mevsimlerde daha belirgindir
Duygusal uyarılar çok etkiler (stres, heyecan, sinirlenme, kaygı)
Uyku esnasında ortaya çıkmazToplumun %2-3’ünde görülür
Hastaların %30-35’inde aile hikayesi (genetik veya ırsi geçiş) vardır
Erkek ve kadınlarda eşit oranda rastlanır
Çoğunlukla bir hastalık veya nedene bağlı değildir

Isı düzenleme merkezinin uyarılma (tetiklenme) eşik seviyesinin düşük olması sonucu normal uyarıya anormal aşırı terleme şeklinde cevap verilmesi şeklinde oluşurNadiren nöropatiler ve omurilik yaralanmalarına (hastalıklarına) bağlı olabilir

2) Yaygın (generalize) Aşırı Terlemeler:
Yukarıdaki bölgelerle birlikte sırt, kalça veya vücudun tamamında ortaya çıkabilir
Beynin ısı düzenleme merkezini, uyarıyı taşıyan sempatik sinir sistemini veya ter bezlerini etkileyen birçok hastalık yaygın aşırı terlemeye neden olabilir Nadiren hiç bir neden veya hastalık olmadan görülebilir

Aşırı terlemeye neden olan hastalıklardan sık rastlananlar :
1)Akut ateşli hastalıklar (enfeksiyon gibi)
2) Alkolizm
3) Diabet (şeker hastalığı)
4) Gut hastalığı
5) Kalp yetmezliği
6) Hipertirodizm (zehirli guatr)
7) Lenfoma
8) Menapoz
9) Obezite (aşırı şişmanlık)
10)Parkinson hastalığı
11) Gebelik
12) Romatoid artrit

Terlemeye neden olan bir hastalık tespit edilirse öncelikle bu düzeltilir

Tedavi seçenekleri; etki süresi, yan etkileri, terlemenin şiddeti ve bölgelere göre değişebilir

1) Krem ve deodorantlar

Hafif terlemelerde terleyen bölgeye lokal olarak uygulanan krem, losyon veya deodorant şeklindeki ilaçlardır Terleme önleyici olarak ilk önerilen basit tedavi şeklidir Özellikle koltuk altı terlemelerinde ilk seçilen ilaçlardan biridir El ve ayak terlemelerinde hafif ve orta şiddetteki olgularda kullanılabilir Lokal ilaçlar sıkıştırma etkisi ile ter bezi kanalının ağzını tıkarlar ve ter bezlerinden ter atılımını önlerler

Tedavide ilaç gece kuru deriye uygulanır ve 6-8 saat kadar burada kalır Ertesi sabah tamamen yıkanarak temizlenir Önce her gün, durum düzeldikçe daha seyrek uygulanır Tedavinin tekrarlanması gerekir Erken dönemde hastaların yarısında cilt tahrişi gelişebilir Cilt tahrişi yapması ve cevabın gecikmesi nedeniyle uzun süreli tedaviler bıktırıcıdır

2) İyontoforez:

Orta şiddette el ve ayak terlemelerinde kullanılabilir Koltuk altı terlemelerinde pek etkili değildir Eller ve/veya ayaklar içinde elektrolit solüsyonu veya metal plaka bulunan küvete konulur Cihaz ile insanı rahatsız etmeyen düşük şiddette elektrik akımı verilir Elektrik akımının etkilediği iyonlarının ter kanallarını tıkaması ile terleme bir süre durur Her seansın uygulama süresi 30-40 dakika kadardır Başlangıçta 3 günde bir, sonra haftada bir tedavi yapılır Durumun şiddetine bağlı olarak tedavi aralıkları değişebilir Uygulama ağrısız olup hafif iğne batması şeklinde duyum alınabilir
Emniyetli bir tedavi yöntemidir Gebelikte, kalp pili ve metal ortopedik implant (protez, plak vb) olanlarda uygulanmaz Tedavinin sürekli tekrarı gerekir Zaman alıcı, bıktırıcı ve toplamda pahalı bir yöntemdir

3) Botoks :

Orta şiddetli koltuk altı terlemelerinde kullanılan, bazen de orta şiddetli el ve ayak terlemelerinde kullanılabilen enjeksiyon şeklinde bir tedavidir Botulinum toksini tedavisi daha çok kozmetik amaçla yüz ve boyun bölgesinde kırışıklıkları gidermek için kullanılan bir yöntem olarak bilinmektedir Sinir iletiminde geçici olarak felç oluşturur Aşırı terleme olan bölgede sempatik sinir iletimini engelleyerek ter bezlerinden ter üretimini önler Terleme olan bölge işaretlenerek deri içi enjeksiyonlar gerçekleştirilir
Tedaviden sonra enjeksiyon yerlerinde birkaç gün devam eden ağrılar olabilir Tedavinin etkisi birkaç saat veya gün sonra ortaya çıkar İlk uygulamadan sonra ikinci seans 2-3 hafta sonra yapılır Etkisi geçici (3-6 ay) olduğundan tedavinin tekrarı gerekir
El ve ayak terlemelerinde de uygulanabilir Ancak bu durumda ellerde ve ayaklarda his kaybı, bazen de güç kaybı oluşabilir Birkaç bölgede birden terleme varsa kullanılan ilaç miktarı fazla olacağından, ayrıca en az altı ayda bir tekrarı gerektiğinden pahalı bir yöntemdir Bu ilaca karşı alerjisi olanlarda, gebelerde ve kas hastalığı olanlarda kullanılmaz Antibiyotikler veya kas gevşetici ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır

4) Sistemik ilaç tedavileri :

Genel vücut terlemelerinde, diğer yöntemlerin uygulanamadığı terlemelerde, kısa süreli etki beklenen durumlarda ağızdan alınan ilaç şeklinde tedaviler uygulanabilir Sistemik tedavide kullanılan ilaçlar içinde: Antikolinerjikler, Benzodiazepinler, Diltiazem, Clonidin ve diğer ilaçlar sayılabilir

Antikolinerjikler (antimuskarinik, atropin benzeri) en çok denenen ilaçlardır Ancak ciddi yan etkileri nedeniyle kullanımları sınırlıdır Ağız kuruluğu, idrar birikimi, kabızlık, görme bulanıklığı, sersemlik, dikkat dağılması ve aritmi gibi yan etkileri nedeniyle aktif kişilerde kullanımı zordur

Benzodiazepinler özellikle strese bağlı ve anksiyetenin ortaya çıkardığı terlemelerde bir süreliğine faydalı olabilir Ancak uzun süre kullanımda bağımlılık yaparlar ve sakinleştirici etkilerinin hastalar tarafından tolere edilmesi zordur
Diğer ilaçlar birkaç hasta veya küçük gruplarda denendiğinden yaygın kullanım sonuçları belli değildir

5) Koltuk altı doku eksizyonu :

Sadece koltuk altında görülen terlemelerde kullanılabilir Koltukaltı ter bezlerinin bölgesel cerrahi yöntemlerle çıkarılmasıdır Bu yöntemler arasında liposakşın gibi deri altı dokusunun boşaltılması, deri altı dokusunun küretle veya lazerle kazınması, terleyen bölge deri ve deri altı dokusunun kesilip çıkarılmasından sonra plastik onarım sayılabilir

Bu yöntemlerin %10-20 tekrar etme riskleri vardır Terleme 4-6 haftada kesilebilir, ancak kalan ter bezlerinin tekrar fonksiyona başlaması ve tahrip edilen sinirlerin yeniden oluşmasına bağlı olarak 3-6 ay sonra terleme geriye dönebilir Hastaların çoğunda kalıcı iyileşme, bazılarında tam şifa sağlayan yöntemlerdir Kesi yerlerinin izleri görülebilir

6) Lomber Sempatektomi :

Sadece ayaklarda olan çok şiddetli terlemelerde çözüm sağlayan cerrahi bir yöntemdir Genel anestezi ile uygulanır Göbeğin iki yanında 7-8 cm uzunluğunda kesiden (veya laparoskopik yöntemle) bel bölgesindeki (lomber) sempatik sinirlere ETS benzeri bir operasyon yapılır Ameliyat süresi bir saatin altındadır Hasta 7-10 gün içinde işine dönebilir