Verginin Kaynakları Nelerdir? Vergi Nasıl Toplanır?

Verginin Kaynakları Nelerdir? Vergi Nasıl Toplanır? Verginin Kaynakları Nelerdir? Vergi Nasıl Toplanır?

Verginin Kaynakları ve Toplanması
Vergiler çok çeşitli kaynaklardan toplanabi*lir Bazı durumlarda, toplanan vergilerle bu vergilerin kullanım yerleri arasında doğrudan bir bağ vardır Örneğin, ABD'nin bazı eyalet*lerinde, motorlu taşıtların benzin ve motorin gibi yakıtlarından alman vergiler yeni yolların yapımında kullanılmak üzere ayrılır ya da "tahsis" edilir Türkiye'de de şirketler, öde*dikleri Kurumlar Vergisi'ne ek olarak, bu verginin belirli bir yüzdesini Savunma Sanayi*ini Destekleme Fonu için öderler Bu fonda biriken kaynaklar savunma sanayisini geliştir*mek için kullanılır Ama vergiler genellikle merkezi bir fonda toplanır ve hükümet bu fonu uygun bulduğu biçimde dağıtır Bazı ülkelerde, verginin türüne ve tutarına ilişkin kararlar hükümet tarafından yılda bir kez, bütçeyle birlikte açıklanır

Vergi miktarını belirlemek için temel alı*nan gelir, genel olarak vergi matrahı ya da yalnızca matrah olarak adlandırılır Matraha göre vergilendirmenin en yaygın uygulama alanı, maaş, ücret ve kârları kapsayan kişi ve şirket gelirleridir Gelirden alınan vergilerle sağlanan para miktarı ülkeden ülkeye değişir Örneğin, 1981'de kişisel gelir vergisinin top*lam vergi gelirleri içindeki payı Yeni Zelanda' da yüzde 60 iken Fransa'da yüzde 15'in altın*da kalmıştır

Birçok ülkede kişisel gelirin vergilendirile-bilmesi için belirli bir düzeye ulaşmış olması, yani bireylerin belirli bir miktarın üzerinde gelir elde etmeleri gereklidir Bu miktar kişinin ailesinin büyüklüğüne göre değişebil*mektedir Belirlenen miktarın üzerinde kalan gelirlerden vergi alınır ve genellikle, bireyin geliri arttıkça daha fazla vergi ödemesini sağlayacak biçimde değişen oranlı bir vergi sistemi uygulanır Böylece, yıllık kazancı yük*sek olan bir kişi gelirinin yansından çoğunu vergi olarak öderken, düşük kazançlı biri yalnızca dörtte birini ödeyebilir Bu sistem, artan oranlı vergi sistemi olarak bilinir
Birçok ülkede servet de bir vergi matrahı*dır Servet üzerinden alınan vergiler çok çeşitli olmakla birlikte, genel olarak, bireyle*rin malvarlıklarını vergilendirmeyi amaçlar Bu vergi bir ev, arsa, antika eşyalar, tahvil ve hisse senedi gibi değerli malları kapsayabilir

Servet vergisinin ilginç tarihi örneklerinden biri de İngiltere'de 1696–1851 arasında uygu*lanan "Pencere Vergisi"dir Buna göre, evin*de 10'dan fazla pencere bulunan kişiler vergi*lendirilirdi Bu nedenle, bugün hâlâ bazı eski İngiliz evlerinde görüldüğü gibi pencereler tuğla ile örülmüştür Türkiye'de de II Dünya Savaşı sırasında 1942–44 arasında uygulanan Varlık Vergisi, yalnız bir kez alınan olağanüs*tü bir servet vergisidir Savaş nedeniyle orta*ya çıkan karaborsa ve stokçuluk toptancı tüccarların ve büyük çiftçilerin servetlerinde büyük artışlara neden olmuştu Varlık Vergisi bu vergilendirilmemiş servetlerden vergi ala*bilmek amacıyla çıkarıldı Vergisini 30 gün içinde ödemeyen kişiler için tutuklanma, ça*lışma kamplarına gönderilme gibi cezalar öngörülmüştü

Servet aktanım da vergilendirilebilir Ver*gilendirilen bu servetin konusu değerli arma*ğanlar ya da ana baba öldüğünde çocuklarına kalan para olabilir Türkiye'de Veraset ve İntikal Vergisi miras üzerinden alınan vergile*re bir örnektir