Avcı Bitkiler |
09-06-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Avcı BitkilerAvcı Bitkiler Avcı Bitkiler: Venüs Bitkisi Toprağa tamamen bağımlı yaşayan bitkiler alemi, çarpıcı güzellikleri, birbirinden ilginç türleri, yeryüzüne yayılma yöntemleri ve daha bir çok özellikleriyle her zaman insanların ilgisini çekmistir Bilimadamlari yaptıklari araştirmalarla her geçen gün bu renkli dünyanin içinde barındırdığı sırları gözler önüne sermektedirler Bitkiler alemindeki farklı türlerden biri de umulmadık kadar hızlı bir avcı olan venüs bitkisidir (Dionaea muscipula) Bu bitkinin en büyük özelliği topraktan aldığı minerallerle değil, yakaladığı böceklerdeki proteinle beslenmesidir Venüs bitkisi, bitkiler arasında gezinerek kendine yiyecek arayan bir sinek için oldukça cazip bir görüntüye sahiptir Yeşil yaprakları arasinda kırmızı rengi ile bir çok sineğin dikkatini çeker Fakat Venüs bitkisinin çevresinde dolanan avlarını yakalayabilmesini sağlayan esas silahı, kırmızı renginden çok yapraklarinin çevresindeki bezlerden salgıladığı şeker kokulu salgısıdır Salgılanan kokunun dayanılmaz etkisine kapılan sinek, kendisine yapılan davete hemen cevap verir Ve Venüs’ün yapraklarının arasında bir yiyecek bulmak ümidiyle gezinmeye başlar Fakat bu yaprakların arasında gezinirken kendisi hiç farketmeden venüs bitkisinin son derece duyarlı tüylerini uyarır Ve bitki aniden kapaklarını kapayarak sineği hapseder Artık yaprakların arasında hapsolan sineğin kaçış imkani kalmamıştır Hiç hareketsiz duran bu bitkinin aniden kapanarak bir tuzak görevi görmesi akla pek çok soru getirmektedir Bunlardan ilki venüs bitkisinin nasıl bu kadar hızlı olabildiğidir Düşünün ki, avucunuza konan sineği bile yakalamak çok zordur VENÜS BİTKİSİ NASIL KAPANIYOR? Araştırmalar venüs bitkisinin içinde elektriksel bir sistem olduğunu ortaya koymustur Bu elektriksel sistemin işleyişi ise ince bir planın göstergesidir Kapanma işleminin ilk aşamasi yapraklar arasındaki bir kaç tüycüğün hareketiyle başlar Çiçek üzerine konan sinek, burada dolaşırken ister istemez bu tüycüklere temas eder Ancak tek bir temasta çiçek kapanmaz Çünkü böyle olsaydi çiçek her etkide -örnegin tek bir yağmur damlası sebebiyle- boşu boşuna kapanacaktir Çiçeğin kapanması için bu tüycüklerin bir süre uyarılması gereklidir Eğer oluşan bu mekanik itme yeterince güçlüyse, alıcılardan tıpkı bir havuzdaki dalgalar gibi yaprak boyunca elektriksel sinyaller yayılır sinyaller motor hücrelere ulaşır Bitki içindeki bu hücreler elektriksel uyarıyı alır almaz bünyelerindeki su dengesini değistirirler Kapanın iç tarafındaki hücreler bünyelerindeki suyu bırakıp çöker Bu olay havası alınmış bir balonun sönmesine benzer Kapanın hemen dışındaki hücreler ise aşırı su alarak şişer Ve kapan bir tarafı gevşeyip bir tarafı kasılarak kapanır Bu öylesine mükemmel bir mekanizmadır ki, içeride sıkışıp kalan böcek her çırpınışında hassas tüyleri daha da çok uyarır ve yaprakların daha sıkı kapanmasına neden olur Bundan sonra venüs bitkisi, içine kapattığı böceği sindirmek için özel bir sıvı salgılamaya başlarŞimdi bu etkileyici avlanma sistemi üzerinde düşünelim Bitkinin avını yakalayabilmesi ve sindirilebilmesi için tüm sistemin varolması gereklidir Birinin bile eksikliği bitki için ölüm demektir Örnegin; yaprak içindeki tüyler olmasa böcek içeride gezmesine rağmen reaksiyon hiçbir zaman başlayamayacağından bitki kapanamayacaktir Veya kapama sistemi olsa ancak böceği sindirecek salgılardan mahrum olsa, tüm sistem boşa gidecektir Kısaca sistemin bir parçasının eksik olmasi demek bitkinin ölümü demektir Buradaki en önemli nokta ise, sözkonusu usta avcının düşünceden mahrum bir canlı olmasıdır Bitki, elbette avlandiğinin farkında bile değildir O da, diger tüm bitkiler gibi hiçbir çaba sarfetmeden beslenebilecek bir sistemle birlikte yaratılmıştır Her canlıya rızkını veren Allah ona da böyle bir beslenme yolu takdir etmiştir |
|