Antimikrobik İlaçlar |
09-06-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Antimikrobik İlaçlarAntimikrobik İlaçlar Antienfektik tedavinin temel amacı,enfeksiyon hastalıklarının ilaçla tedavisidirKemoterapi,ehrlich 19yy’da ortaya atmış olduğu bir terim olup mikrorganizma ve parazitleri konakçıya zarar vermeden öldürebilen ilaçlarla yapılan tedavidirAntimikrobik ilaçlar terimi hem antibakteriyel ilaçlar hemde antibiyotikler için ortak kullanılırAntibiyotikler mikroorganizmalar tarafından oluşturulan maddelerdirÖR penicillin penicillium natatum adı verilen bir küf mantarı tarafından üretilirAntibakteriyel ajanlar araştırma labratuvarlarında geliştirilen bileşiklerdirÖR:sülfanamidler Antimikrobik ilaçlar bugün 5 temel mekanizma ile etkili olduğu bilinmektedir 1Bakteri hücre duvarının sentezinin inhibe edilmesi 2sitoplazmik membranın permeabilitesinin artması 3bakteri ribozomlarındaki protein biyosentezinin engellenmesi 4nükleik asit sentezinin bozulması 5intermedier(hücre içi olaylar)biyokimyasal metabolizmanın bozulması Antibiyotikler,kimyasal maddelerdir ve bunlar belirli bazı mikroorganizmalar tarafından üretilen ve diğer mikroorganizmaları öldüren veya inhibe eden etkiye sahiptirlerAntibiyotikler kemoterapatik ajanların özel bir sınıfını oluştururlar ve bunlar doğal ürünler olmaları(mikrobiyal aktivite ürünleri)bakımından sentetik kimyasallardan(insan aktivitesi ürünlerinden)ayrılırlarAntibiyotikler büyük ölçekli mikrobiyal prosesler yoluyla üretilmiş maddelerin en önemli sınıfını teşkil ederlerlerPekçok antibiyotiğin keşfedilmesine rağmen tıpta pratik değeri olan belkide %1’den daha azdır Bu yüzden enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde ciddi bir öneme sahip olması bakımından kullanışlıdırBundan başka bazı antibiyotikler kimyasal modifikasyonlarla daha fazla etkin kullanılabilirlerBunlara semisentetik antibiyotikler denirMikroorganizmaların antibiyotiklere ve diğer kemoterapatik ajanlara hassasiyeti değişiklik göstermektedirGram(+) bakteriler antibiyotiklere Gram(-) bakterilerden genellikle daha hassastırlarBir antibiyotik hem Gram(-) hemde Gram(+) bakterileri etkileyebilmektedir Böyle antibiyotiklere geniş spektrumlu antibiyotikler denir(broad spectrum) Genelde geniş spektrumlu antibiyotikler dar spektrumlu antibiyotiklerden daha yaygın medikal kullanım alanı bulurlarÇünkü dar spektrumlu alanlar sadece tek bir grup mikroorganizmaya etkilidirlerBelkide dar spektrumlu bir antibiyotik mikroorganizmaların kontrolü için oldukça değerli olabilirAntibiyotikler ve diğer kemoterapatik ajanlar kimyasal yapıları veya etki şekillerine göre gruplandırılabilmişlerdirDaha önce belirttiğimiz gibi bakterilerde antibiyotik etkisinin en önemli hedefi hücre duvarı,sitoplazmik membran,protein ve nükleik asitlerin biyosentez prosesleridirBazı kemoterapatik ajanlar hücre metabolizmasında ihtiyaç duyulan önemli üreme faktörlerini taklit ederek çalıştıkları için üreme faktör analoglarıdırMikroorganizmalar tarafından üretilen antibiyotikler kimyasal bakımdan statik veya sidal bileşenler şeklinde ayrılmışlardırHastalık etkeni olan mikroorganizmalar çok çeşitli olabilirlerBu mikroorganizmaların yapısına göre gelişen hastalıklar,bakteriyel enfeksiyon hastalıkları,mantarların oluşturduğu hastalıklar,protozoonların neden olduğu hastalıklar,viral hastalıklar,vermiformlar(plathyhelminthes grubu)olarak sınıflandırılabilirler Antimikrobik spekturum Bir antibiyotik ilacın spektrumu,o ilacın enfeksiyon yerindeki etkin konsantrasyonundan etkilenen mikroorganizma türlerini gösterirFazla sayıda bakteri ve mikroorganizma türlerini karşı etkili olan ilaçlar geniş spekrumlu kemoterapatikler olarak nitelendirilirler Etkinin tipi Kemoterapatikler mikroorganizmalar üzerindeki etki derecelerine göre 2 grupta incelenirler 1Bakteriostatik etki:Bakteri hücrelerinin gelişmesi ve üremesi önlenmiştirBakteriyi doğrudan öldürmezler,gelişmesi ve üremesi duran bakteri vücudun normal savunma mekanizmaları tarafından kolayca yok edilirÖR:Tetrasiklinler”chloromphenical”,”sülfo no midler”,”makrolidler”ve”linkozamidler”dir(grup adları dırantibiyotik isimleri değil) 2Bakterisid etki:Bakteri hücresini doğrudan yok ederlerÖR penicilinler,sefolosporinler,aminogluko zidler,kinolonlar,rifamicin,vancomycin,nitroimidaz ollergibi Enfeksiyonların tedavisinde ilaç seçiminde eğilim daha çok bakterisid etki gösteren ilaçlaradırÇünkü bu ilaçlar enfeksiyonu daha hızlı bir şekilde ortadan kaldırırlar ve patojenlerin bu ilaçlara direnç geliştirebilme süreleri kısadır (septisemi,mikroorganizmanın kana geçmesi) Etkinin potensi Antimikrobik ilaçların,bakteriostatik etki gücünün kantitatif göstergesi minimum inhibitör konsantrasyonudur(MIC) Bakterisid etki gücünün göstergesi ise minimum bakterisital konsantrasyonudur(MBC) Bu değer sıvı kültür ortamında standart koşullarda bakterilerin % 999 dan fazlasını öldüren minimum ilaç konsantrasyonudur |
|