Karaciğer Büyümesi, Hepatomegali

Karaciğer büyümesi, Hepatomegali
KARACİĞER BÜYÜMESİ Güncelleme Tarihi:23-08-07

Karaciğerin muayenede ele geliyor olması karaciğerin mutlaka büyük olduğu anlamına gelmez Karaciğerin büyümesine hepatomegali denir Hepatomegali olmadan karaciğerin palpe edildiği durumlar şunlardır
–Sağ diyaframın (Göğüs boşluğu ile karın boşluğunu ayıran kalın zarımsı yapı, soluk alıp vermeye katkısı olur) aşağı doğru yer değiştirdiği haller (amfizem, astım)
–Subdiyafragmatik (diaphram altında) lezyonlar (abse)
–Riedel lobu (sağ lobun inguinal bölgeye kadar uzandığı karaciğerin konjenital anomalisi)
–Astenik (aşırı zayıf) veya karın kasları zayıf kişiler

Karaciğer derin soluk almada 1-3 cm aşağı inebilir
Safra kesesi, kolon kanseri yada ele gelen fekal (gaita) kitle hepatomegali ile karışabilir
Dolayısıyla Hepatomegali radyolojik inceleme ile doğrulanmalıdır

HEPATOMEGALİ NEDENLERİ
Konjestif hepatomegaliler(karaciğer içinde kanın göllenmesine sebep olan durumlar)
–Sağ kalp yetersizliği
–Budd-Chiari sendromu (hepatik ven tormbozu)
–Konstriktif perikardit
–Trikuspit yetersizliği
–Hepatik venüllerin tıkayıcı hastalığı (venooclusive disease)
Safra yollarında tıkanma
–Koledokta (Ana safra kanalı) darlık, taş, tm vs

İnflamatuar bozukluklar
–Yerel enfeksiyonlar-
amibik veya pyojenik abseler
–Diffüz enfeksiyonlar-
viral hepatit,
tbc , brucelloz, histoplazmoziz
Tifo
Sepsis
İnfeksiyoz mononucleosis
Sıtma, şistozomiasis, kala azar

Siroz(geç dönemde karaciğer küçülür)

İnfiltratif hepatomegaliler(değişik hücrelerce veya organik maddelerce karaciğerin içten içe işgali)
–Kemik iliği ve retiküloendotelial hücreler
Ekstramedüller hematopoez
Lösemi, lenfoma
–Yağ
Karaciğer yağlanması (steatohepatit, alkol- diyabet-toksinlere bağlı)
Lipoidozlar
–Amiloidoz
–Hemokromatozis
–Granülomatöz hastalık (tüberküloz, sarkoidoz)

Neoplazik (Kanserle ilgili) Hepatomegaliler
–Primer(karaciğerin kendinden kaynaklanan)
–aaaastatik(Başka organlardan yayılıp gelen kanserler)
Kistik(içi sıvı dolu keseciklerle giden) Hepatomegaliler
–Kist hidatik (Köpek veya benzeri yabani vahşi hayvanların dışkısından bulaşır) dışkılarınan bulaşır
–Polikistik hastalık

Fizik Muayene

karaciğerin ele gelmesi ve ele gelirken aşağıdaki bazı özellikleri önemlidir
–Hassasiyet
–Düzenlilik
–Kıvamı
–Keskinliği

Hassas inflamasyon ---------(hepatit)
kenar künt olması------------konjesyon (kalp yetmezliği)
Karaciğerde pulsasyon------–Hepatojugular reflü Triküspid yetmezliğinde pozitif, Budd chiari sendromunda (-)dir

Karaciğerin venöz konjesyonu -------–Ağrılı, yumuşak ve düzgün yüzeyli olurlar

Enfeksiyon hastalıklar
–KC ağrılı veya ağrısız, yumuşak veya sert olabilir
–Sistemik infeksiyonun parçası olduğunda diğer bulgulara dikkat edilmelidir
–Viral markerlar, seroloji, ve kültürler faydalıdır
nİnfiltratif hastalıklar (Hücresel boyutda karaciğerin dokusunun işgael uğraması)
–Kc büyük orta sert veya sert ve genelde ağrısızdırlar
–Birikebilen Maddeler: glikojen, lipid, galaktoz, amiloid, demir, bakır
–Hücreler:lösemi, lenfoma, myeloproliferatif hastalıklar sarkoidoz

Kenar sert------------------- sirotik karaciğer
Ağrısız büyük safra kesesi -----pankreas başı ca ve kronik pankreatitde olabilir ikter ön plandadır
Kaya sertliğinde --------------karaciğer tümör
En çok büyüten hastalıklar----- karsinom, yağlı infiltrasyon, konjestif kalp yetmezliği, hodgkin hastalığı, amiloidoz

KC boyutlarının hızla azalması--------------------konjestif kalp yetersizliği, masif hepatik nekroz
Frotman (karaciğer üstünde sürtünme sesi) ------yeni yapılan biyopsi, tümör, perihepatit
Venöz hum -------------------------------------portal hipertansiyon
Arteryel üfürüm---------------------------------Hepatosellüler karsinom (primer karaciğer kanseri)

LABORATUVAR

Hepatomegalide tanı için gerekli laboratuar tetkikleri
–Kan sayımı (anemi MPD sıtma)
–Transaminazlar (ALT, AST, ALP, GGT)
–Albumin
–Protrombin zamanı
–LDH (hemoliz?)
–AFP
–AKŞ, lipid profili
–Bilirübin
–Cu, seruloplazmin
–Fe, transferrin

Serolojik Testler
(Gruber vidal, Wright, antiHAV IgM, HbsAg, AntiHBc Ig M, HBV-DNA; anti HCV; HCV-RNA, otoantikorlar, EBV serolojisi)
PA akc grafi(tbc ve konjestif kalp yetersizliği)
PPD(tüberküloz cilt testi9
Kemik iliği aspirasyon ve biyopsisiBazı kan hastalıkları karaciğeri büyütebilir Bu kan hastalıkları kemik iliği örneğinin incelenmesi ile tanısı konabilir biyopside (lösemi, lenfoma, myeloproliferatif hastalıklar) ve kültürde (tbc, bru, histoplasmoziz) gibi hastalıkların tanısı konabilir
Karaciğer biopsisi- karaciğer hastalığı alınan parçadan mikroskopla incelenerek, sebebi araştırılır
Görüntüleme yöntemleri(U/S, karaciğer ve safra yolları sintigrafisi, CT, MRI)
Laparoskopi- Karın içini ince aaaal çubuklarla girerek gözle incelemek Bu çıbuklarrın ucunda görmeyi sağlayan kamera sistemi olur
Özofagoskopi- özofagusta (yemek borusunda) siroza ilerlemiş karaciğer hastalıklarında varisler oluşur Bu varislerin görülmesi siroz şüphesini artırır

Tüm bu testlerle tanı konduğunda hastalık sebebe göre tedavi edilir