Çok Sayıda Ruhsal Bozukluğu Taklit Eden Bir Yapay Bozukluk Olgusu-İ

Yapay bozukluk fizik ya da psikolojik belirti ya da bulguların amaçlı olarak ortaya çıkarılması ya da bu tür belirti ya da bulgular varmış gibi davranılmasıyla belirli bir ruhsal bozukluktur Ekonomik kazanç sağlamak ya da yasal sorumluluktan kaçınmak gibi böyle davranmayı gerektiren bir dış etken yoktur ve altta yatan motivasyon, hasta rolünün benimsenmesidir Hastanın geçmişinde sıklıkla reddeden ya da kötüye kullanan anne-baba öyküsü ve benzeri travmatik yaşantılar söz konusudur1-3 Bu nedenle hasta bağımlılık gereksinimlerini karşılamak ve ilgi görmek için hasta rolünü benimser DSM-IV'e göre "daha çok psikolojik belirti ve bulguları olan", "daha çok fizik belirti ve bulguları olan" ve "psikolojik ve fizik belirti ve bulgular birarada olan" biçiminde üç türü vardır 4 Hastada kalıcı hasarlara yol açabilen ve toplum için yüksek sağaltım giderlerine neden olan yapay bozukluk, sağlık çalışanları için en fazla sorun yaratan durumlardan birisi olarak önemini korumaktadır5,6 Yapay bozukluk konusundaki bilgi, olgu sunumları ve daha az sayıdaki olgu serilerine dayanmaktadır Hastalığın istemli olarak ortaya çıkarılması nedeni ile standart araç ve yöntemlerin kullanılmasına dayalı toplum araştırmaları yoktur Çeşitli yayınlarda yapay bozukluğun hastanede yatan hastalardaki yaygınlığı %05-2 arasında bildirilmiştir7-9 Fizik belirti ve bulguları olan yapay bozukluk nöroloji, dermatoloji, hematoloji gibi hemen tüm organ sistemleri ile ilgili olarak görülebilmektedir 10,11 Psikolojik belirti ve bulguları olan yapay bozukluğun yaygınlığı ise daha azdır ve %01-05 olarak bildirilmektedir9 Psikolojik belirti ve bulguların olduğu yapay bozukluğun yas, depresyon, travma sonrası stres bozukluğu, ağrı bozukluğu, psikoz, bipolar bozukluk, dissosiyatif kimlik bozukluğu, yeme bozukluğu, amnezi, madde kullanımı ile ilişkili bozukluklar, parafili, hipersomni, transaaaaüalizm görünümlerinden herhangi birisi ile ortaya çıkabildiği bilinmektedir3 Varsanılarla giden ya da sınır kişilik organizasyonu temelinde görülen yapay bozukluk olguları da bildirilmiştir Biz de bu yazıda yalnız psikolojik belirtilerle giden ve birden çok sayıda ruhsal bozukluğu taklit eden bir yapay bozukluk olgusunu sunmayı amaçladık OLGU 48 yaşında, evli, 3 çocuklu, yüksek okul mezunu, vekil öğretmen olarak çalışan, kadın hasta 2003 Ocak ayında sıkıntı, mutsuzluk, ağlama nöbetleri, “cin” dediği küçük yaratıklar görme, banyoya girmekten korkma, “gel kendini öldür” diyen sesler duyma, belli belirsiz gölgeler görme, evde eşyaları kırıp dökme ve çocuğunu dövme yakınmalarıyla hastanemiz psikiyatri polikliniğine başvurdu Ölüm düşünceleri de olan hasta özkıyım riski nedeni ile psikiyatri sevisine yatırılarak izlenmeye başlandı Psikiyatrik Öykü Yakınmaları 1979 yılında, 23 yaşındayken başlamış Eşiyle tartışmaları sırasında bayılan hasta bir üniversite hastanesine götürülmüş Orada yapılan değerlendirmede “psikotik bozukluk” tanısı konmuş ve yatırılarak tedavi edilmiş Hastaneden çıkışından sonra ilaç kullanmamasına karşın üç yıl boyunca herhangi bir yakınması olmamış Üç yıl sonra sıkıntı, bayılma, ölüm düşünceleri, ”gel” diyen sesler duyma yakınmaları ile başvurduğu başka bir üniversite hastanesinde “şizofreni” tanısı ile altı ay yatırılarak tedavi görmüş Hastaneden çıktıktan sonra yine ilaç kullanmamış ve iki buçuk yıl boyunca yakınması olmamış 1985 yılında sıkıntı ve bayılma yakınmaları ile polikliniğimize başvurmuş Konversiyon bozukluğu tanısıyla tedaviye alındıktan iki ay sonra, camları kırma isteği, unutkanlık, başkasının duymadığı kokular duyma yakınmaları ortaya çıkınca kliniğimize yatırılmış ve “temporal lob epilepsisi” düşünülerek nöroloji konsültasyonu istenmiş; ancak yapılan değerlendirmede herhangi bir nörolojik bozukluğu olmadığı belirtilmiş 1988-1999 yılları arasında çeşitli yakınmalarla polikliniğimize başvurmuş ve borderline kişilik bozukluğu, histrionik kişilik bozukluğu, konversiyon bozukluğu, atipik psikoz, dissosiyatif bozukluk, depresif bozukluk tanıları ile tedavi görmüş Yirmi üç yıl boyunca hasta hemen her gruptan antidepresan ve antipsikotik ilaçlar ve tüm duygudurumu düzenleyici ilaçları kullanmış Öz ve Soygeçmişi Dört kardeşin üçüncüsüdür Olağan bir gebeliğin ardından dünyaya gelmiş Anne ve babasının boşanması nedeniyle dört yaşından sonra babasını hiç görmemiş Üç yaşında febril konvülzyon, 27 yaşında sarılık geçirmiş Otuz dokuz yaşında erken menopoza girmiş Otuz iki yaşında arabası ile kaza yapmış Hastanın anlattığına göre önce “öldü” denerek üzeri gazeteyle örtülmüş, ama sonra hastaneye kaldırılmış ve kurtarılmış Şu anda ikinci eşi ve kızı ile yaşıyor İlk eşi ve ondan olan iki çocuğunu ayrıldıktan sonra geçen onbeş yılda hiç görmemiş Ruhsal Durum Muayenesi Yatış sırasında yapılan görüşmede, cin gördüğü biçiminde görsel varsanılar, cinin kendisini öldürmesini emreden sesini duyma biçiminde işitsel varsanılar tanımlıyordu Cinin içine girdiğini ve içinde yaşadığını belirtiyordu Bunun yanısıra iç sıkıntısı, moral bozukluğu, ilgisizlik, kimse ile görüşmek istememe, uykusuzluk, özkıyım düşünceleri, bazı geçmiş olayları anımsayamama, önceden tanıdığı insanları geçici sürelerle anımsayamama ve tanımama yakınmaları getiriyordu Anksiyöz duygulanım gözlenmemekle birlikte hasta yoğun anksiyete tanımlıyordu Fizik Muayene ve Laboratuar İncelemeleri Hastanın fizik muayenesi olağan olarak değerlendirildi Rutin laboratuar bakıları olağan sınırlar içerisindeydi EEG, kranial tomografi ve kranial MRG bakıları olağan sınırlar içerisindeydi Psikometrik incelemeleri hastanın çeşitli nedenler ileri sürerek geciktirmesi ve sık sık yarıda bırakması nedeni ile 3 haftada tamamlanabildi
Kaynak: http://lokmancuedutr/psikiyatri/dt/2004/249pdf