Amino Asitler - Lisin Nedir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

Lisin

Lisin (Lys, K) bir alfa-aminoasittir

Kimyasal formülü HO2CCH(NH2)(CH2)4NH2 ve molekül ağırlığı 146

188 g/mol?dür

Sistematik adı 2,6-diaminoheksanoik asittir

Kodları AAA ve AAG şeklindedir

İnsan vücudunda sentezlenmez, bu nedenden dolayı esansiyel bir aminoasittir

Lisin, arginin ve histidin gibi bazdır

Genelde epsilon-amino grubu hidrojen bağlarına katılır ve katalizde genel bir baz olarak bulunur

(Yaygın post-translasyonel değişimler epsilon-amino grubun metilasyonunu (metil-, dimetil-, and trimetillisin oluşturarak) içerir

Sonraki değişim kalmodulinde gerçekleşir

Lisindeki diğer bir post-translasyonel değişim asetilasyon ve ubikitinasyon proseslerini içerir

)

Biyosentezi

Esansiyel bir aminoasit olan lisini hayvanlar sentezleyemez

Bitkiler ve mikroorganizmalar ise aspartik asitten sentezlerler

Kapak zincir reaksiyonu, delta1-piperidin-2,6-dikarboksilata indirgenen dihidropikolinat oluşturur

Heterosikliğin açık halkasında lisini meydana getiren pimelik asit türevleri görülür

Lisin biyosentezine katılan enzimler şunlardır:
[*]Aspartokinaz[*]Beta-aspartat semialdehit dehidrojenaz[*]Dihidropikolinat sentaz[*]delta1-piperidin-2,6-dikarboksilat dehidrojenaz[*]N-sukkinil-2-amino-6ketopimelat sintaz[*]Sukkinil diaminopimelat aminotransferaz[*]Sukkinil diaminopimelat desukkinilaz[*]Diaminopimelat epimeraz[*]Diaminopimelat dekarboksilaz

Memelilerde, alfa-ketoglutarat başlangıç transaminasyonu sayesinde asetil-CoA üretmek amacıyla lisin metabolize olur

Dekarboksilasyonla, lisinin bakteriyel parçalanması sonucunda kadaverin çıkar

Sentetik ve rasemik lisin sentezi kaprolaktamla başlar

Besin Kaynakları

Bir insanda günlük lisin ihtiyacı 1-1

5g?dır

Lisin, tüm tahıllarda limitleyici aminoasittir

Lisin içeren bitkiler şunlardır: Soya fasulyesi, su teresi, sukabağı, keçiboynuzu, fasulye, kabuklu yemiş, kuşkonmaz, ıspanak, horozbibiği çiçeği, Karaman kimyonu, acı bakla, mercimek

Lisin kaynakları genelde protein bakımından zengin olan besinlerdir

Bunların içinde et (kırmızı et, domuz eti ve tavuk eti), peynir, balık ve yumurta da vardır

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Amino Asitler - Lisin Nedir? Lisin Lisin (Lys, K) bir alfa-aminoasittir Kimyasal formülü HO2CCH(NH2)(CH2)4NH2 ve molekül ağırlığı 146188 g/mol?dür Sistematik adı 2,6-diaminoheksanoik asittir Kodları AAA ve AAG şeklindedir İnsan vücudunda sentezlenmez, bu nedenden dolayı esansiyel bir aminoasittir Lisin, arginin ve histidin gibi bazdır Genelde epsilon-amino grubu hidrojen bağlarına katılır ve katalizde genel bir baz olarak bulunur (Yaygın post-translasyonel değişimler epsilon-amino grubun metilasyonunu (metil-, dimetil-, and trimetillisin oluşturarak) içerir Sonraki değişim kalmodulinde gerçekleşir Lisindeki diğer bir post-translasyonel değişim asetilasyon ve ubikitinasyon proseslerini içerir) Biyosentezi Esansiyel bir aminoasit olan lisini hayvanlar sentezleyemez Bitkiler ve mikroorganizmalar ise aspartik asitten sentezlerler Kapak zincir reaksiyonu, delta1-piperidin-2,6-dikarboksilata indirgenen dihidropikolinat oluşturur Heterosikliğin açık halkasında lisini meydana getiren pimelik asit türevleri görülür Lisin biyosentezine katılan enzimler şunlardır: []Aspartokinaz[]Beta-aspartat semialdehit dehidrojenaz[]Dihidropikolinat sentaz[]delta1-piperidin-2,6-dikarboksilat dehidrojenaz[]N-sukkinil-2-amino-6ketopimelat sintaz[]Sukkinil diaminopimelat aminotransferaz[]Sukkinil diaminopimelat desukkinilaz[]Diaminopimelat epimeraz[]Diaminopimelat dekarboksilaz Memelilerde, alfa-ketoglutarat başlangıç transaminasyonu sayesinde asetil-CoA üretmek amacıyla lisin metabolize olur Dekarboksilasyonla, lisinin bakteriyel parçalanması sonucunda kadaverin çıkar Sentetik ve rasemik lisin sentezi kaprolaktamla başlar Besin Kaynakları* Bir insanda günlük lisin ihtiyacı 1-15g?dır Lisin, tüm tahıllarda limitleyici aminoasittir Lisin içeren bitkiler şunlardır: Soya fasulyesi, su teresi, sukabağı, keçiboynuzu, fasulye, kabuklu yemiş, kuşkonmaz, ıspanak, horozbibiği çiçeği, Karaman kimyonu, acı bakla, mercimek Lisin kaynakları genelde protein bakımından zengin olan besinlerdir Bunların içinde et (kırmızı et, domuz eti ve tavuk eti), peynir, balık ve yumurta da vardır