![]() |
Aksaray İlimizde Halıcılık... |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Aksaray İlimizde Halıcılık...Aksaray ilimizde halıcılık ![]() ![]() ![]() HALlCILlK Çatal Höyük'te ortaya çıkarılan duvar resimlerinde; av, ölü törenleri yanında geometrik dokuma kumaş motiflerine rastlanmıştır ![]() Doğal ihtiyaçlardan doğan dokumacılık, çok eski çağlardan beri Aksaray'da sürdürülen bir uğraştır ![]() ![]() ![]() ![]() Geleneksel Türk el sanatları içerisinde halı dokumacılığının ayrı bir yeri vardır ![]() ![]() ![]() ![]() Geleneksel Aksaray halı tarihi gelişimine ışık tutan müzemizde dört halı vardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Günümüz halıları adını verdiğimiz 1950 yıllarından beri devam eden Aksaray yöresi halıları ilimize bağlı "Ova Köyleri" (Armutlu, Yenikent, Eskil, Eşmekaya, Kutlu Köyü, Sultanhanı, Yeşilova) "Bayıraltı Köyleri" (Altınkaya, Ulukışla, Yeşiltepe) "Hasandağı Köyleri" Elmacık, Koçpınar, incesu, Karataş, Gözlükuyu, Taşpınar Kasabalarında dokunmaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() Aksaray yöresi halılarında günümüze kadar gelen en eski nakış "Üç Göbekli Halı" bezemesidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Halılarımızda ana renkler koyu kırmızı ve koyu mavi (Iacivert)'dir ![]() ![]() Taşpınar halıları taban, kelle, çift somya, minder, namazlık, yastık, heybe ve eğerlik örtüsü adı verilen çeşitlerde dokunmuştur ![]() Yörede bordürlere "ayak", dikdörtgen çerçeveye "sandık", sütunceye "sallama", köşe bağlantılarına "tug", üçgen köşelerdeki dar sulara "sızı" kompozisyonun merkezine yerleştirilen madalyona "göbek" adı verilir ![]() ![]() ![]() ![]() Geleneksel el sanatlarından bahsederken Aksaray'ımızda da bir zamanlar meşhur olup da şimdilerde kaybolmaya yüz tutmuş kimi sanatlardan bahsetmek yerinde olur ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Aksaray İlimizde Halıcılık... |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Aksaray İlimizde Halıcılık...SULTANHANI HALICILIĞI VE HALI TAMİRİ Aksaray da halıcılık günümüzde modern anlamda devam ederken Sultanhanı Kasabası halı dokuma ve tamiri özelliklede eski halıların tamiri konusunda ülkemizdeki en önemli merkez konumuna gelmiştir Sultanhanı ile bilinen ve bu yönü ile pek tanımayan halı tamircileri çeşitli sebeplerle yıpranmış, bozulmuş, yanmış ve kelleşmiş halıları büyük ustalıkla tamir etmekte ve halılara orijinal görünümünü kazandırmaktadırlar Tamir konusunda yurt dışında bilinen ve geçmişten gelen bu mahareti halı dokuma ve tamir sektörüne dönüştüren belde adeta Sultanhanındaki taş işçiliğinin ustalığını halı üzerinde taşımışlardır Ulusumuzun geçmişini günümüze yansıtan halı sanatı, Aksaray'da günümüzde de tüm canlılığı ile devam etmekte, yöreye ve ülkeye sanatsal olduğu kadar ekonomik yararlar sağlamaktadır |
![]() |
![]() |
![]() |
Aksaray İlimizde Halıcılık... |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Aksaray İlimizde Halıcılık...TARİH ÇİZGİSİNDE TAŞPINAR HALICILIĞI'NIN KÖKENİ: Taşpınar Kasabası'nın bulunduğu yörenin; ilk çağdan başlayarak bir yerleşim birimi olduğu Sardes-Ninova tarihi ticaret yolunun kalıntılarından anlaşılmaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() Roma-Bizans-Selçuk paralarının bulunması bölgenin bu dönemlerde canlı bir yerleşim ve ticaret merkezi olduğuna işaret etmektedir ![]() Taşpınar ile ilgili daha sonraki somut bulgular Osmanlı yükseliş döneminin başlangıcına denk düşmektedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Halı, Anadolu'ya Selçuklu Türkleri ile gelmiştir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İbn-i Batuta H ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kılıçarslan Devri'nden itibaren Türkleşerek gelişen ticaret ve kervan yollarının kesiştiği ve hanların odaklaştığı noktada yer alan Aksaray, Konya'dan sonra Selçuklu Devletinin en önemli kentlerinden biri olmuştur ![]() Aksaray'ın bu parlak döneminde ibn-i Said ve ibn-i Batuta'nın 13 ![]() ![]() ![]() ![]() Tarih içinde Taşpınar'ın yerini ararken Kanuni Devrine ilişkin tarihsiz “il Yazıcı Defteri”nin 571 ![]() ![]() ![]() Halı olarak Taşpınar adının geçtiği ilk yazılı kaynak 1869-70 tarihli II ![]() ![]() Günümüz Taşpınar Halılarının değerlendirmesini yapabilmek için bugünkü örneklerden giderek geçmişle bağlarını kurmak istediğimizde Eskil Ulu Camisi'nde bulunan 19 ![]() ![]() ![]() ![]() Anadolu’da halıcılık köklü geçmişin ilmek ilmek dokunduğu, atılan her düğümde günümüze geleneklerin taşındığı özgün bir el sanatıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Taşpınar halılarının günümüze değin titizlikle koruduğu özelliklerden bir tanesi atkı, çözgü ve düğüm iplerinin tamamen yün olmasıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bugün Taşpınar halılarında kalite belirlenmesi tezgaha gerilen ip sayısına göre hesaplanmaktadır ![]() ![]() Bugün Taşpınar halılarında kalite belirlenmesi tezgaha gerilen ip sayısına göre hesaplanmaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Taşpınar halıları taban, kelle, çift somya, minder, namazlağı, yastık, heybe ve eğerlik örtüsü adı verilen çeşitlerde dokunmuştur ![]() “çifthalı” dokunmaktadır ![]() ![]() Taşpınar halılarının tüm çeşitleri geometrik düzende yerleştirilmiş bitkisel kökenli motiflerle bezelidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|