Tarihin Tanımı,Tarihi Olaylarda Sebep- Sonuç İlişkileri,Tarih Biliminin Yöntemi |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Tarihin Tanımı,Tarihi Olaylarda Sebep- Sonuç İlişkileri,Tarih Biliminin YöntemiTARİHİN TANIMI,TARİHİ OLAYLARDA SEBEP- SONUÇ İLİŞKİLERİ,TARİH BİLİMİNİN YÖNTEMİ Tarihin tanımı,tarihi olaylarda sebep- sonuç ilişkileri,tarih biliminin yöntemi TARİHİN TANIMIèSosyal birimlerin bir dalı olan tarih, insan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını, faaliyetlerini, birbirleriyle olan ilişkilerini yer ve zaman göstererek, sebep ve sonuç ilişkisine göre izleyen bilimdir ![]() TARİH; İnsan topluluklarının geçmişteki etkinliklerini konu edinir ![]() ÞMeydana gelen çeşitli olayların sebeplerini, gelişmelerini ve sonuçlarını ele alır ![]() ÞZAMAN, MEKAN VE KONULARI ESAS ALARAK TARİHİ SINIFLANDIRIRIZ!!! TARİHİ OLAYLARDA SEBEP- SONUÇ İLİŞKİLERİ: ÞTarihi meydana getiren her olay diğerinin sebebi ya da sonucudur ![]() Þİnsanların sebep olduğu olayların bilgilerine erişebilmemiz ve onları doğru olarak kavrayıp yorumlayabilmemiz için belgelere ihtiyacımız vardır Bu yüzden tarih belgelere dayanır![]() TARİH BİLİMİNİN YÖNTEMİ a)KAYNAK ARAMA Yazısız Kaynaklar Yazılı Kaynaklar 1-Görsel Yazısız kaynaklar: 1-Kitabeler: Eski çağlardan günümüze ÞToplumların hayatında, geç- kadar gelen çeşitli taş,deri, maden vs mişten günümüze gelen belgeler üstüne yazılmışlardır Çoğu köprü, vardır Mezar gibi eserlerde bilgi vermek üzereÞKalıntı adı verilen bu eserler ü- yazılmışlardır ![]() zerlerinde yazı olmasa da bize bu- 2-Şecereler: Bir kimsenin ya da ailenin lundukları çağ ile ilgili bilgi verir soyunu belirtirler Bu soy çizelgesi ge-ler Leneği bazı toplumlarda eski devirÞAyrıca evler, kaleler, köprüler lerden beri yerleşmiştir ![]() Vs de bu gruba girer 3-Yıllık, kronik ve vakayinameler :ÞKalıntı niteliği taşımayan harita gerek yıllıklar gerekse kronikler olay Resim, film gibi, özellikle son za ların zaman sırasına göre kaydedildiği Manlar için önemli belgeler bulnr Belgelerdir Genelde resmi kayıttırlar![]() Vakayinameler ise daha ayrıntılıdır ![]() a)Kaynak Arama 2-Sözlü Kaynaklar 4-Biyografiler: Kişilerin hayalarını ÞSözlü haber olarak kuşaktan ku- ele alır ![]() Şağa aktarılan destanlar, hikayeler, 5-Seyahatnameler: Gezginlerin gezip Fıkralar bu gruba girmektedirler Gördüğü yerleri kaydetmeleriyle ortaBunlar sonradan yazıya geçirilmiş- ya çıkan eserlerdir ![]() Tir Yalnız bunlar ağızdan ağıza ge- 6-Hatıralar: Kişilerin, kendi şahsi haÇerken değişime uğradığı gibi ya- yatlarını bizzat kendilerinin ele alması Zıyada farklı şekilde yansımıştır –yla meydana getirdikleri eserlerdir![]() 7-Takvimler, fermanlar, paralar, ka -nunlar , mahkeme kayıtları, mektuplar gruba girmektedirler ![]() b) VERİLERİ TASNİF, TAHLİL VE TENKİT ETME: 1)İlk elde edilen bilgilerin tespit edilip toplanmasıdır Daha sonra verilerin doğruluğu, zaman olarak önceliği ve yazılmak istenen eserdeki yeri göz önüne alınarak sınıflandırılır Yapılan bu işe tasnif denir![]() 2)Tahlil, mevcut verilerin genel bir değerlendirilmesi, gözden geçirilmesidir Daha önce sıraya konan belgeler burda daha ayrıntılı olarak gruplandırılır![]() 3)Bu aşamada tarihçinin daha titiz davranması gerekmektedir Herhangi bir kaynak doğrulanırken iki açıdan ele alınmalıdır; 1)DIŞ kritik: a)Kaynağın düzmece olup olmadığının b)Ne zaman ve nerede yazıldığı c)Eserin yada kalıntının kim tarafından yapıldığının d)Kaynağın özgün mü, taklit mi olduğunun anlaşılmasıdır ![]() 2)İÇ kritik: Kaynaklarının içeriğinin doğruluğunun anlaşılmasıdır ![]() Böylece verilen bilgilerin doğruluğu, güvenilirliği tespit edilerek o kaynağın değerlendirilmesi sağlanır ![]() c)TERKİP (SENTEZ): ÞYazılırken neyi,niye,nasıl,niçin yapıldığı bilinmelidir ![]() ÞTeknikler iyi bilinmeli ve bu tekniklerden azami şekilde yararlanılmalıdır ![]() TARİHİN SINIFLANDIRILMASI: a)ZAMANA GÖRE SINIFLANDIRMA: 1)Tarihin sınıflandırılmasında en yaygın olarak kullanılan yöntem ![]() 2)Kronoloji ve kültür esasları ele alınarak yapılmaktadır ![]() 3)İlk canlıya rastlandığından bu yana geçen süre ise 4 jeolojik ana zaman süresine ayrılır ![]() 4)İnsan neslinin ortaya çıkışı ‘DÖRDÜNCÜ ZAMAN DA’ olmuştur ![]() 5)İnsanla ilgili ilk buluntular 600 bin yıl geriye gitmektedir Demek ki, insanlık tarihinin başlangıcı da bu kadar eskidir 6)Yazı, tarih bilimi için önemli bir dönüm noktası kabul edilir ![]() 7)Arkeologlar yazıdan önceki devreyi iki aşamada ele alırlar: Taş Devri, Maden Devri ![]() TAŞ DEVRİ: Eski Taş devri (paleolitik): ÞM Ö 600 000 – 10 000 yılları arasındaki zamanı kapsar![]() Þİnsanlar küçük gruplar halinde doğal barınak ve mağaralarda yaşamışlardır ![]() ÞAvcılık ve toplayıcılıkla karınlarını doyurmuşlardır ![]() ÞÇakmak taşından, kemik ve ağaçtan çeşitli aletler yapmışlar, mağaralara hayvan ve insan resimleri çizmişlerdir ![]() Orta Taş Devri (mezolitik) : ÞM Ö 10 000-8 000 yılları arasında geçen süreyi içine alır![]() Þİnsanlar yine avcılık yapmış ve doğadaki hazır yiyeceklerden yararlanmışlar, ancak bu dönemde üretime de geçmişlerdir ![]() ÞBesin depolama, ev yapımı , ölü gömme adeti bu zamanda ortaya çıkmıştır ![]() ÞAlet yapımında biraz daha gelişmişlerdir ![]() ÞDevrin sonlarında ateşte kullanmışlardır ![]() ÞAteş, insanların soğuktan ve vahşi hayvanlardan korunmalarını sağlamıştır ![]() Cilalı Taş Devri (Neolitik): ÞM Ö 8 000-5500 yılları arasını kapsar Þİnsanlar yaptıkları aletlerde daha ustaca davranmışlardır ![]() ÞÇanak-çömlek yapımına geçilmiştir ![]() ÞToprağın sürümü , hayvanların ehlileştirilmesi, ilk köy yerleşme alanları bu devredeki temel gelişmelerdir ![]() Bakır-Taş Devri (kalkolitik): ÞCİLALI TAŞ DEVRİYLE MADEN DEVRİNE GEÇİŞ ![]() ![]() ![]() ÞM Ö 5500-2500 yılları arasındaki geçiş dönemidir![]() ÞTaş aletlerin yanı sıra bakırdan aletler de yapılmıştır ![]() ÞTarım ve hayvancılıkta gelişmeler olmuş, yerleşim merkezleri büyümüş ve kentleşmeye doğru adım atılmıştır ![]() |
|
|
|