|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
büyük, devri, harrekan’da, meraga’da, selçuklular |
![]() |
Meraga’Da Büyük Selçuklular, Harrekan’Da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular Devri |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Meraga’Da Büyük Selçuklular, Harrekan’Da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular DevriMeraga’da Büyük Selçuklular, Harrekan’da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular devrinde Yapılanlar Meraga’da Büyük Selçuklular, Harrekan’da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular devri SELÇUKLULAR Selçuklular Türk-İslâm devletlerinin en büyüklerindendir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Devlete adını veren Selçuk Bey,Aral Gölüyle Hazar Denizi arasına hâkim olan OÄŸuz Yagbu Devletinin kumandanlarından Dukak Subaşı’nın oÄŸludur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selçuk Beyin idâresindeki Türkler,kısa zamanda İslâmiyeti kabul ettiler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selçuk Bey;Mikâil,Arslan,İsrâil,Yũsuf ve Mũsâ adındaki oÄŸullarıyla Büyük Selçuklu Devletinin temelini atıp,TuÄŸrul ve ÇaÄŸrı adında iki torun bırakarak yüz yaÅŸlarında vefât etti ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selçukluların güçlenmesi,bölgenin hâkimi Karahanlılar ile Gaznelileri zor durumda bıraktı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Mâhir süvârilerden meydana gelen Selçuklular,kalabalık hayvan sürüleri ve atları için bol otlaklı,geniÅŸ yaylalar aradılar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Büyük Selçuklu Devleti (1040-1157) Ermeni ve Gürcü kuvvetlerini maÄŸlup ederek,bölgenin otlak ve yaylaklarının keÅŸfiyle gerekli siyâsî, etnik,kültürel ve askerî stratejik bilgileri topladı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selçukluların esir tabguları Arslan,1032 senesinde Hindistan’da hapsedilmiÅŸ bulunduÄŸu Kâlencer Kalesinde vefât edince,Gaznelilerle münâsebet daha da bozuldu ![]() girerek;Merv,Nişâbur ve Serahs havâlisini ele Sultan Sencer geçirdiler ![]() tanımak mecbũriyetinde kaldı ![]() ve ÇaÄŸrı beylere bulundukları yerlerin vâliliklerini Mescid-i Ali ![]() verdi ![]() kısa bir müddet devâm etti ![]() Selçuklu mücâdelesi,daha da ÅŸiddetlendi ![]() hafif süvârî kuvvetleriyle,Gaznelilerin fillerle takviye edilmiÅŸ ağır techîzâtlı,çoÄŸu piyâdeden meydana gelen ordusuna,gerilla harpleriyle çok kayıp verdirdiler ![]() 1038 senesinde Serahs civârında yapılan muhârebede,Gazneli ordusu ağır bir yenilgiye uÄŸradı ![]() Gazneli Sultan Mes’ũd büyük bir devlet adamı, cesâretli bir kumandan olmasına raÄŸmen,bu yenilgiden sonra Nişâbur’u Selçuklulara terk edip, kesin netîce alınacak büyük muhârebeyi devamlı geciktirdi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dandanakan’ın muzaffer baÅŸkumandanı ÇaÄŸrı Bey,zafer sonrasında verilen toy,yâni büyük ziyâfette üstün idârecilik vasfı ve keskin siyâsi zekâsını takdir ettiÄŸi kardeÅŸi TuÄŸrul Beyi Selçuklu Sultânı îlân etti ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Henüz yeni kurulan devlet kısa zamanda,Büveyhîlerin iÅŸgâlindeki BaÄŸdat hâriç,bölgedeki bütün İslâm topraklarına hâkim oldu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() halîfe tarafından “Dünyâ hâkânı” ilân edilmesi, MelikÅŸah Türklere büyük îtibâr kazandırdığı gibi,alplik tarafından rũhunu okÅŸayarak İslâm dîninin cihâd 1088 tarihinde emrine daha fazla sarılmalarına yol açtı ![]() sene TuÄŸrul Bey,tahrikler sebebiyle isyân Mescid-i eden üvey kardeÅŸi İbrâhim Yınal’ı Cuma’nın cezâlandırdı ![]() 1060’ta,TuÄŸrul Bey ise, 1063’te yetmiÅŸ iç avludan yaşında vefât etti ![]() ![]() temeller üzerine oturtarak,sınırlarını Ceyhun’dan Fırat’a kadar geniÅŸletti ![]() üzerine yaptığı akınlarla, Bizans idâresinde bulunan bölgenin Türk yurdu olması için ilk harcı koydu ![]() TuÄŸrul Beyin oÄŸlu olmadığından,ÇaÄŸrı Beyin oÄŸlu Muhammed Alparslan Selçuklu sultânı oldu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Alparslan,1067 senesinde Kirman melîki olan kardeÅŸi Kavurd’un isyânıyla karşılaÅŸtı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sultan Alparslan vefât ettiÄŸinde,devlet toprakları,doÄŸuda KaÅŸgar’dan,batıda Ege kıyıları ve İstanbul BoÄŸazına,kuzeyde Hazar-Aral arasından,güneyde Yemen’e kadar olan bir bölgeye yayılmıştı ![]() Alparslan’ın yerine oÄŸlu ve veliahtı Melikşâh,Selçuklu sultanı oldu ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Meraga’Da Büyük Selçuklular, Harrekan’Da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular Devri |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Meraga’Da Büyük Selçuklular, Harrekan’Da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular DevriMeraga’da Büyük Selçuklular, Harrekan’da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular devrinde Yapılanlar Devrinde yapılan Kümbet-i devrine ait Ebu Mansur Bey Elsi yapılan Demavend Türbesi ![]() Kabut ![]() ![]() DoÄŸu sınırlarını garantiye alan Sultan MelikÅŸah,babasının vezîri ve kendisinden de hocası olan sapık ve bâtınî akımlara karşı sünnîliÄŸin müdafası için Nizammiye Medreselerini kuran Tuslu Nizâmülmülk Hasan’dan vezirliÄŸe devâm etmesini istedi ![]() ![]() Sultan MelikÅŸah,çok halim-selîm,affedici,fakat devlet ve millet iÅŸlerinde ciddî, müstesnâ bir ÅŸahsiyetti ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() KutalmışoÄŸlu Süleymân Åžah,güneydoÄŸu hatekâtıyla,Adana dolaylarını fethetmekle meÅŸguldü ![]() ![]() Artuk Bey,Sultan Melikşâh’ın emriyle DoÄŸu harekâtını idâre etti ![]() ![]() ![]() ![]() Orta,Kuzey-batı ve Batı harekâtını İran’da Süleymân Şâh idâre edip,Bizanslılrla Selçuklular mücâdele ve onların âsî kumandanlarıyla ittifak döneminde yaptı ![]() mücâdelesi ve iç hâdiseler üzerine sinde sera- Selçuklulardan yardım istediler ![]() talepleri Selçukluların menfaatleri yapılmış doÄŸrultusunda karşılandı ![]() yerleÅŸerek,bu ÅŸehri Türkiye Selçukluları ibrik ![]() Devletinin merkezi yaptı ![]() sâhil ÅŸehirleri dışında Toroslar ve Çukurova’dan Üsküdar’a kadar bütün bölgeye yerleÅŸtiler ![]() Çin’e elçilik heyeti göndererek,Selçukluların doÄŸudan tazyik edilmesini istediler ![]() mürâcaatları netîcesiz kaldı ![]() Diyarbekir bölgesinin fethi için Selçuklu seferleri,Fahrüddevle Cüheyr’in İsfehân’a gelmesiyle baÅŸladı ![]() ![]() Fahrüddevle’nin kumandanlığındaki Büyük Selçuklu birlikler,çevredeki Mardin,Hasankeyf,Cizre ve hükümdarı daha oyuz kadar keleyi ele geçirdi ![]() Fahrüddeve’nin oÄŸlu Zaimüddevle ve adına 1058 emrindeki kuvvetlerin 4 Mayıs 1085’te ÅŸehre senesinde girmesiyle düştü ve Mervânîler Devleti ortadan Herat’ta kalktı ![]() Musul’un fethine memur edilen altın para ![]() Aksungur ve diÄŸer Türkmen emirleriÅŸehre harpsiz girdiler ![]() Musul’a gelen Melikşâh,büyük bir merâsimle karşılandı ![]() tâyin etti ![]() Sultan Alparslan zamânından beri Sũriye ve daha güneye yürüyen meÅŸhur Selçuklu kumandanlarından Atsız,seferlerini Melikşâh zamânında da sürdürdü ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sultan Melikşâh,kardeÅŸi TutuÅŸ ile KutalöışoÄŸlu Süleymân Åžahın mücâdelesi üzerine 1086’da İsfehan’dan hareket ederek Suriye’de asâyiÅŸi yeniden tesis etti ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selçukluların İslâma ve insanlığa hizmeti sâyesinde kısa zamanda geniÅŸlemesi,düşmanlarını hızlı bir faaliyet içine soktu ![]() ![]() ![]() Melikşâh’ın ölümüyle baÅŸlayan saltanat mücâdelesinde Åžam Meliki TutuÅŸ,derhal sultanlığını îlân etti ![]() ![]() ![]() ![]() Terken Hâtunun bir sũikast netîcesinde öldürülmesiyle saltanat mücâdelesi TutuÅŸ’la Berkyaruk arasında kaldı ![]() ![]() ![]() Sultan Berkyaruk zamânında Selçuklu Devleti; a)Irak ve Horosan, b)Sũriye, c)Kirman, d)Türkiye Selçukluları olmak üzere dörde bölündü ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bu arada Gence meliki ve kardeÅŸi Muhammed Tapar,Berkyaruk’a saltanat iddiâsıyla isyan etti ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Büyük Selçuklu Devleti,iki devlete ayrılmak sũretiyle Türkiye ile birlikte üç Selçuku sultânı ortaya çıktı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Berkyaruk’un vefâtıyla oÄŸlu Melikşâh ile Muhammed Tapar saltanat mücâdelesine baÅŸladılar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İleri gelen devlet adamları,Muhammed Tapar’ın henüz küçük yaÅŸtaki oÄŸlu Mahmũd’u tahta geçirdilerse de,Melikşâh’ın oÄŸlu ve Horosan meliki olan Sencer,yeÄŸeni Mahmũd’un sultanlığını kabul etmeyerek,saltanat iddiâsında bulundu ![]() ![]() Sultan Sencer,batı iÅŸlerinden çok doÄŸu ile uÄŸraÅŸtı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Karahitaylardı ![]() tehlikeyle uÄŸraÅŸtı ![]() yıkarak Seyhun boylarını zorlayan ait eserlerden Karahitaylarla çarpışan Sencer,onlarla 10 Damgan’da Eylül 1141 senesinde yaptığı Katvan İmamzade Meydan Muhârebesini kaybetti ![]() muhârebeden sonra Seyhun Nehrine kadar Alemdar olan topraklar Karahitayların eline geçti ![]() ![]() Katvan Meydan Muhârebesiyle Büyük Selçuklu Devleti târihinde yeni bir devir baÅŸladı ve Selçuklu ülkesi Müslüman olmayan Türk ve MoÄŸol birliklerinin isitilâsına uÄŸradı ![]() Sultan Sencer’in bu mâğlubiyetinden istifâde etmek isteyen Gũr hükümdârı Alâeddîn Hüseyin, yıllık vergiyi vermemek,sultanlık peÅŸinde koÅŸmak gibi davranışlarla Sencer’e olan tâbiliÄŸinen kurtulmaya çalışıyordu ![]() ![]() ![]() Gũr gâlibiyetinden sonra eriÅŸilen ihtiÅŸam fazla uzun sürmedi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Esir Sultanı kurtarmak için ilk harekete geçen,onu harbe sürükleyen Belh vâlisi Emir Kumac’ın torunu Müeyyed Ayaba oldu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Meraga’Da Büyük Selçuklular, Harrekan’Da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular Devri |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Meraga’Da Büyük Selçuklular, Harrekan’Da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular DevriDevlet teÅŸkilâtı :Selçukluları meydana getiren OÄŸuzlar,Orta Asya’dan Mâverâünnehr ve Horosan’a gelince bütünüyle İslâmiyeti kabul ettiler ![]() ![]() ![]() Hükümdar :Töre müesseselerin yanıdığı haklarla devletin tek hakimidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Saray teÅŸkilâtı :Sarayda sultanın âilesi ve maiyeti otururdu ![]() ![]() ![]() ![]() MelikÅŸah’ın İsfehan’da yaptırdığı Mescid-i Cuma’da Selçuklu Sultanı Sencer’in Merv ÅŸehrindeki Kubbe-i MelikÅŸah adıyla anılan kubbe ![]() ![]() Sultanı MelikÅŸah’ın kabri buradadır ![]() Emîr-i candâr :Saray muhâfızlarının başı olup,maiyetindeki hassa birlikleriyle sarayın ve sultanın emniyetini saÄŸlamakla vazifeliydi ![]() ![]() Emîr-i alem :Sultânın “Râyet’i Devlet” denilen bayrağını,saltanat sancaklarını taşımak ve muhâfaza etmekle vazifeliydi ![]() ![]() ![]() Câmedâr :Sultânın elbiselerinin muhâfızıydı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hükũmet :Devleti idâre etmek için iÅŸler dîvânlarda yürütülürdü ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selçuklularda ,İstifâ dîvânı; mâlî iÅŸlerle alâkadar olup,en önemli âzâsına Müstevfî denirdi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Adlî teÅŸkilât :Adliye,ÅŸer-î ve örfî kazâ olmak üzere ikiye ayrılırdı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Örfî mahkemelerin başında Emîr-i dâd denilen adâlet emîri bulunurdu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ordu :Devletin temeli olan ordu,Hassa ordusu ve Tımarlı sipâhilerden meydana geliyordu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selçuklu ordusunun gezici hastaneleri ve Çerge denilen hamamları vardı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sosyal hayat :Selçuklularda sınırsız bir cemiyet hayatı vardı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İktisadi ve ticari hayat :Selçukluların hakim olduÄŸu Horasan,İran,Irak,Anadolu ve diÄŸer OrtadoÄŸu ülkeleri bu devirde iktisadi bakımdan en yüksek seviyeye çıkarak,milletler ve kıtalararası ticarette köprü vazifesi görüyordu ![]() ![]() ![]() ![]() Yabancı ülkelerle ticari anlaÅŸmalar yapılıp,çok düşük gümrük tarifesiyle ihracat ve ithalat teÅŸvik edildi ![]() ![]() ![]() Ticaretin geliÅŸmesi,gümrüklerin azlığı,istihsalin bolluÄŸu,otlak ve hayvanların çokluÄŸu sebebiyle, Selçuklu ülkesinde zenginlik ve refah vardı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İlim :Selçuklular İslamiyet’e tam baÄŸlı,itikatta ve amelde Ehl-i sünnet mezhebine mensuptular ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selçuklu medreselerinde dini fenni bütün ilimler,konunun mütehassısları tarafından okutulurdu ![]() ![]() ![]() Bunları Türkiye Selçukluları devrinde;evliyanın büyüklerinden ve gönül sultanı Mevlana Celaleddin-i Muhammed Rumi (1207-1273) ve oÄŸlu Sultan Veled (1227-1307); evliyadan Åžemsi Tebrizi (?-1247) takip etmiÅŸtir ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Meraga’Da Büyük Selçuklular, Harrekan’Da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular Devri |
![]() |
![]() |
#4 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Meraga’Da Büyük Selçuklular, Harrekan’Da Büyük Selçuklular, Büyük Selçuklular DevriSelçuklular,İslami ilimlerin öğretim ve eÄŸitiminin yapıldığı ve zamanın fenni ilimlerinin öğretildiÄŸi çeÅŸitli fakültelere sahip,üniversite mahiyetinde büyük medreseler yaptırdılar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Selçuklu sultan ve devlet adamlarının destek ve himayesiyle kıymetli edip ÅŸairler yetiÅŸerek çok güzel eserler meydana getirildi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Mimarlık ve sanat :Selçuklu mimari ve sanat eserlerinin çoÄŸu birer ÅŸaheserdir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() türbeler ülkenin her tarafında mevcuttu ![]() İlk Büyük Selçuklu Hükümdarı TuÄŸrul Beyin Rey’de Künbed-i TuÄŸrul,İsfehan,Hemedan ve Merv’de diÄŸer sultanların muhteÅŸem türbeleri çok süslü,kıymetli eÅŸya ve mefruÅŸatla doluydu ![]() BaÄŸdat’ta İmam-ı A’zam Ebu Hanife’ye ve Necef’te hazret-i Ali’nin makamına muhteÅŸem türbe ve külliyelerin Sultan MelikÅŸah tarafından yapılması,Selçukluların Sahabe-i kiram,Ehl-i beyt, alim ve muhterem zartlara hürmetlerindendir ![]() Hemedan,BaÄŸdat ve NiÅŸabur’da muhteÅŸem saraylar ve camiler inÅŸa ettiler ![]() İsfehan ve BaÄŸdat’ta rasathaneler kurularak,miladi Gregorien sisteminden daha saÄŸlam ve hassas olan Celali Takvimi,Sultan MelikÅŸah’ın Celaleddin lakabına nispetle hazırlandı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|