Shogi Hakkında

Birçok kaynağa göre satranç ailesi oyunların atası Hindistan'da doğan çaturangadır Batıya yolculuğu sonunda oynadığımız batı satrancı şekline gelmiştir Doğuya olan yolculuğu ise daha ilginçtir Geçtiği yerdeki kültürden etkilenmiş ve değişik taşlar, kurallar ortaya çıkmıştır Tayland satrancı, Burma satrancı, Kore satrancı, Çin satrancı, Japon satrancı gibi birçok çeşidi ortaya çıkmıştır Bahsedilen değişikliklere, Çin satrancındaki nehiri, Japon satrancındaki indirme kuralını örnek gösterebiliriz

Batı satrancı ile olan temel farklılıklardan biri vezir kavramıdır Batı satrancındaki gibi bir vezir doğu satrançlarında pek görünmez Vezir yerine kralın yakın korumaları diyebileceğimiz taşlar vardır Bu taşlar bir anda uzak mesafelere gidemezler Öyle ki; Çin ve Kore satrançlarında kralın da içinde bulunduğu dokuz yer dışına çıkamazlar Şogideyse, istedikleri kadar uzaklaşabilirler ancak hareket kabiliyetleri çok sınırlıdır

Bu bölümde, şogi bakış açısı hakkında fikir sahibi olabilirsiniz Satranç ile benzerliği, bilgisayarın şogi oyunundaki seviyesi hakkında bilgi edinebilirsiniz Ayrıca, dünyanın en iyi şogi oyuncularından Sato Yasumitsu'nun Türk Japon Vakfı'nda yaptığı konuşmayı da bulabilirsiniz

Satranç ailesi oyunlar arasında önemli bir yeri olan bu ilginç oyun, 16 yüzyıl sonları, 17 yüzyıl başlarından beri bugünkü haliyle oynanmaktadır

Şoginin çok çeşitli türleri vardır Ancak günümüzde kabul gören, çağdaş şogidir Bu nedenle, kuralların, taşların anlatıldığı bu bölüm, çağdaş şogi göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır

Bu bölümde; çağdaş şogi, taşları, kuralları ile anlatılsa da merak edenler için diğer şogi türleri ile ilgili kısa bilgiler de bulunmaktadır

Tahta

Şogi tahtası 9x9luktur Şekilde görüldüğü gibi oyuna dokuzar piyade, ikişer mızrakçı, ikişer silahşör, ikişer gümüş kumandan, ikişer altın kumandan, birer çapraz koşucu, birer uçan araba, birer kral olmak üzere yirmişer parça taşla başlanır Taşların her iki yüzü de kullanıldığı için taşlar düz şekildedir Ayrıca indirme kuralından dolayı taşların renkleri yoktur (Kurallar hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız) Çünkü bir tarafın yitirdiği taş diğeri tarafından kullanılabilir Sadece krallar arasında küçük bir çizgi farkı vardır Taşların sivri uçları saldırılan yönü gösterir Bir başka deyişle iki tarafın taşları, dönük olduğu yönleriyle ayrılır Esir edilen taşlar rakibin görebileceği şekilde tahtanın yanında durur, gerektiğinde oyuna sürülür



Şekilde görüldüğü gibi oyuna başlarken taşlar, üç sıraya yayılmış şekildedir Ilk sırada dokuz piyade yer alır Ikinci sırada ( şekilde görüldüğü gibi ) çapraz koşucu ve uçan araba vardır Son sıradaysa, kral ortadadır ve simetrik olarak iki yanında sırayla, altın kumandan, gümüş kumandan, silahşör ve mızrakçı bulunur

Taşlar



Piyade :
Piyade bir kare öne gidebilir Sadece o karede bulunan taşı yiyebilir Terfi ettiğinde altına dönüşür Son sıraya ulaşan bir piyade, başka şekilde hareket şansı kalmadığı için altına terfi etmelidir Bu nedenle son sıraya indirilemez

Mızrakçı:
Bulunduğu sütunda ilerleyebilir Dolayısıyla o sütunda önündeki taşı yiyebilir Terfi ettiğinde altına dönüşür Son sıraya ulaşan bir mızrakçı, başka şekilde hareket şansı kalmadığı için altına terfi etmelidir Bu nedenle son sıraya indirilemez

Silahşör:
Ancak önündeki karenin ön çaprazında bulunan iki kareye gidebilir Başka deyişle dik "L" şeklinde hareket edebilir Batı satrancındaki ata benzer Farkı sadece öne doğru dik gidebilmesidir Altına terfi eder Son iki sıradan birine ulaşan silahşör, başka şekilde hareket şansı kalmadığı için altına terfi etmelidir Tahmin edileceği gibi son iki sıraya indirilme şansı yoktur

Gümüş kumandan:
Şekildeki taş gümüş kumandan ya da kısaca gümüştür Şekilde görüldüğü gibi önündeki üç kare ve arkasındaki iki çapraz kareye gidebilir Altına terfi eder Istenen her yere indirilebilir

Altın kumandan:
Arkasındaki iki çapraz kare hariç her tarafa birer kare ilerleyebilir Terfi etmez Her yere indirilebilir Yukarıda adı geçen taşlar terfi ettiklerinde bu taşın özelliklerine sahip olurlar

Çapraz koşucu:

Çapraz olarak istediği gibi hareket edebilir Terfi ettiğinde ata dönüşür - batı satrancındaki at ile karıştırılmamalıdır


Şekildeki taş attır Çapraz koşucunun terfi etmiş halidir - birer kare yatay ve dikey gitme özelliği kazanmıştır

Uçan araba:

Yatay ve dikey olarak istediği gibi hareket edebilir Terfi ettiğinde ejderhaya dönüşür


Şekildeki taş ejderhadır Uçan arabanın terfi etmiş halidir - birer çapraz kare gitme hakkı kazanmıştır

Kral:
Her tarafa birer kare gidebilir Terfi etmesi söz konusu değildir Yitirilmesi halinde oyun kaybedilir



Devamı gelecek (birazdan)

Abi sen kafayı satrança takmışsın hayırdır satranç aşkınmı alevlendi sana bir satranç bulucam arıyorum daha ama çocuğu çocuk satrancıı

Temel Kurallar

Tüm satranç türlerinde olduğu gibi şogide de amaç kralı - imparatoru, şahı - ele geçirmektir Kralı etkisiz hale getiren taraf oyunu kazanır Oyuna siyah taraf başlar

Şogide taşlar gidebildikleri yerlerdeki rakip taşları yiyebilirler Örneğin, piyadelerin satrançtaki piyonlar gibi düz gidip çapraz yeme şansları yoktur Her zaman önlerindeki kareye gidebilirler Piyadeler ilk hamlelerinde iki kare ilerleme hakkına da sahip değildirler




Şekildeki tahtanın a, b ve c sıraları ile g, h ve i sıraları oyuncuların savunma alanlarıdır Bu alanlara giren rakip taşlar terfi edebilir Terfi etme - bazı durumlar haricinde - oyuncunun isteğine bağlıdır Terfi eden taşın arka yüzü çevrilir Bu işlemin geri dönüşü yoktur Terfi etme ancak taşın bir hareketi sonucunda olabilir Bir başka deyişle taş hareket ettikten sonra terfi edebilir Önce terfi edip sonra yeni özellikleriyle hareket etme şansı yoktur

Terfi etme, rakip savunma alanına girerken ve içeride hareket ederken olabileceği gibi alandan çıkarken de olabilir Bazı taşların terfi etmiş halleri tabloda gösterilmiştir:

Taşın aslı Terfi etmiş hali

Piyade Altın
Mızrakçı Altın
Silahşör Altın
Gümüş Altın
Altın -
Çapraz koşucu At
Uçan araba Ejderha
Kral -


Görüldüğü gibi altın kumandanın ve kralın terfi etme şansı yoktur

Şogiyi diğer tüm satranç türlerinden ayıran bir özellikten bahsedilmişti İndirme adını verebileceğimiz bu kurala göre yitirilen taşlar düşman güçleri saflarında yaniden oyuna dönebilirler Kazanılan bir taş oyun tahtasının yanında durur, istenildiği zaman oyuna sürülür Bu işlem bir hamle sayılır ve sıra rakibe geçer

Genel olarak her taş istenilen yere indirilebilir Bu durumun birkaç istisnası vardır Yasaklanan indirmeler:

Bir sütunda ancak bir piyade olabilir Bu yüzden piyadenin bulunduğu bir sütuna bir başka piyade indirilemez Terfi etmiş piyadenin bulunduğu sütuna bir piyade indirilebilir

Piyade, mızrakçı son sıraya, silahşör son iki sıraya indirilemez - bunlar taşların özellikleri anlatıldığında daha iyi anlaşılacaktır

Piyade, kralı ele geçirecek şekilde indirilemez
Eğer ele geçirilen taş terfi etmiş bir taş ise oyuna ancak asıl hali ile indirilebilir Örneğin; altına terfi etmiş bir mızrakçı ele geçirilince ancak mızrakçı olarak indirilir

Unutulmamalıdır ki; terfi etme bir hareket sonucunda mümkündür Bu nedenle rakip alana indirilen bir taşın o anda terfi etmesi mümkün değildir Taş önce indirilir, ardından hareket edince terfi edebilir


Shogi Terimleri

Shoogi o sasu : Şogi oynamak
Kishi : Profosyonel şogi oyuncusu
Kiteki : Rakip
Kifu : Oyun kaydı
Ban : Oyun tahtası
Furigoma : Başlayacak tarafı belirlemek için beş piyadenin havaya atılışı
Mochigoma : Ele geçirilen taşlar
Komadai : Ele geçirilen taşların konduğu yer
Jijin : (Kendi) savunma alanı
Tekijin : (Rakip) savunma alanı
Chuuoo : Merkez
Hashi : Kenar
Ooshoo : Kral
Hisha : Uçan araba
Kaku : Çapraz koşucu
Kin : Altın
Gin : Gümüş
Kei : Silahşör
Kyoo : Mızrakçı
Fu : Piyade
Nari gin : Terfi etmiş gümüş
Tokin : Terfi etmiş piyade
Ryuu : Ejderha
Uma : At
Sente : Siyah
Gote : Beyaz
Tsumu : Mat etmek
Tsumi : Mat
Katsu : Kazanmak
Makeru : Kaybetmek
Te : Hamle
Kooshu : İyi hamle
Akushu : Kötü hamle
Kyuusen : Hızlı saldırı
Sakusen : Strateji

S-A-T-R-A-N-Ç bende söyleyebiliyorum =)

bu satranç değil shogi ;) ve genelde shogi bilen yoktur bilelim-öğrenelim demi ;)