Şengül Şirin
|
Fransa
Fransa-Fransız Halkı-Kentler ve Köyler-Sanayi ve Ulaşım-Dil, Eğitim ve Spor
Avrupa kıtasındaki SSCB toprakları sayılmazsa, Avrupa'nın en büyük ülkesidir Fransa adı, bölgeyi İS 5 yüzyılda işgal eden Germen asıllı Franklar'dan gelir Kuzey ve güney uçları arasında 970 kilometrelik uzaklık vardır Doğu-batı uçları arasındaki genişlik de hemen hemen bu kadardır
Fransa'nın güney kıyısı Eskidünya'nın merkezi olan Akdeniz'e bakar Kolay geçit vermeyen Pirene Dağları İspanya ile sınır oluşturur Batı kıyısı Atlas Okyanusu'na, kuzey kıyısı ise Manş Denizi'ne bakar Doğuda İtalya ve İsviçre ile Alp Dağları Almanya Federal Cumhuriyeti ile de Ren Irmağı sınır çizer Ren Irmağı'ndan Kuzey Denizi'ne kadar uzanan kuzeydoğu sınırında doğal engeller bulunmadığından, işgal orduları tarihte Fransa'ya çoğunlukla bu yoldan girmiştir
Bu sınırlar içindeki Fransa toprakları, ortada geniş bir yayla ile içinden büyük ırmakların aktığı havzalar, vadiler ve ovalara bölünmüştür Ren Irmağı vadisi Alpler ile ortadaki yayla arasında geniş bir koridor oluşturur; aynı zamanda Akdeniz'in doğal girişidir Ren'in ağzında yer alan Marsilya limanı Fransa'nın en büyük limanıdır ve yaklaşık İÖ 600'de bölgeye yerleşen Yunanlılar'ca kurulmuştur Fransa'nın Atlas Okyanusu'na dökülen batıdaki ırmakları Garonne ve Loire'dır Garonne'un ağzındaki başlıca liman Borde-aux, Loire'ın ise Nantes ve St Nazaire'dir Kuzeydeki en önemli akarsu olan Sen, ülkenin başkenti Paris'ten geçerek Manş Denizi' ne dökülür Akarsu ağzı yakınlarında Rouen limanı vardır
Fransa'nın iklimi ülkenin bir bölgesinden öbürüne büyük farklılıklar gösterir Kuzey bölgelerinde kışlar soğuk, yazlar sıcak ve bol yağmurlu geçerken, güney kıyılarında yazın çok ender yağmur yağar ve kışlar genellikle güneşlidir Bu nedenle Fransızlar buraya "mavi kıyı" (Cote d'Azur) adını verirler Avrupa'nın en yüksek dağı olan Mont Blanc da içinde olmak üzere, Alpler'in en yüksek dağları yıl boyunca karla örtülüdür
Fransa'nın yaklaşık beşte biri ormanlıktır Voj ve Jura dağlarında geniş çam ve köknar ormanları, daha alçak bölgelerde ise kayın, meşe ve kestane ağaçları vardır Güney kıyılarında zeytin ve incir ağaçlarına sık rastlanır
FRANSA'YA İLİŞKİN BİLGİLER
RESMİ ADI: Fransa Cumhuriyeti
YÖNETİM BİÇİMİ: İki meclisli cumhuriyet
YÜZÖLÇÜMÜ: 543 965 km2
BAŞKENT: Paris
BAŞLICA KENTLER VE NÜFUSLARI (1990): Paris (9 060 257), Lyon (1 262 223), Marsilya (1 231 082), Bordeaux (685 456), Toulouse (608 430), Nice (475 507), Nantes (492 255), Strasbourg (338 483), Montpellier (236 788)
DOĞAL YAPI: Büyük Kuzey Avrupa Ovası ülkenin kuzey, batı ve güneybatısında Pireneler'e kadar uzanır Ülkenin yüzölçümünün yaklaşık altıda birini kaplayan Massif Central, Alpler ve doğuda Jura arasında Saö-ne-Rhöne vadisi vardır 4 807 metre yüksekliğindeki Mont Blanc en yüksek dağdır
BAŞLICA ÜRÜNLER: Buğday, patates, yulaf, arpa, şekerpancarı, meyve, sebze, şarap, tereyağı, peynir, kömür, demir cevheri, potas tuzu, kayatuzları, boksit, kükürt
SANAYİ: Demir-çelik, motorlu araçlar, gemi, uçak yapımı, elektrikli aletler, çimento, parfüm, kimyasal maddeler ve kozmetikler
DENİZAŞIRI İLLER: Fransız Guyanası, Guadeloupe, Martinik, Mayotte, Reunion, St Pierre ve Miquelon EĞİTİM: 6-16 yaşları arasında eğitim zorunludur
Pireneler'de ise meşe mantar meşesi, dişbudak ve kayın ağaçları yetişir Batı kıyısında bazı yerlerde toprak kaymasını önlemek için çam ağaçları dikilmiştir
Dağlarda boz ayılara, ormanlarda yaban domuzu, tilki ve kunduzlara rastlanır Dağların tepelerinde elik denen kır keçileri yaşar Güney kıyılarında flamingolar, Alsace"da leylekler vardır
1986'daki Ulusal Meclis ve Senato seçimlerinde sağ partiler az farkla çoğunluğu ele geçirmişler ve Cumhurbaşkanı François Mitterrand, ülkeyi Jacques Chirac başkanlığındaki sağ hükümetle birlikte yönetmek zorunda kalmıştı 1988'de yeniden cumhurbaşkanı seçilen Mitterrand, başbakanlığa Sosyalist Par-ti'den (SP) Michel Rocard'ı getirdi Mali yolsuzlukların ortaya çıkmasının yarattığı olumsuzluklar, çözülemeyen ekonomik sorunlar ve ırkçı eğilimlerin yarattığı şiddet olaylarıyla geçen 1989 yılında yapılan yerel seçimlere ve Avrupa Parlamentosu seçimlerine ilgi de oldukça düşüktü Seçimlerden ırkçı Jean-Marie Le Pen'in önderlik ettiği Ulusal Cephe (UC) ile Yeşiller kazançlı çıktı
Fransız Devrimi'nin 200 yıldönümü görkemli bir biçimde kutlandı Fransa, kutlamalar için dünyanın her yanından gelen çok sayıda devlet adamı ve sanatçıyı konuk etti Gösterinin doruk noktası olan, Paris'te 14 Tem-muz'da yapılan geçit törenine 1 milyonu aşkın kişi katıldı 1989'da kutlanan bir başka olay da Eiffel Kulesi'nin 100 yıldönümüydü
1989 ve 1990 Mitterrand ve Fransa için siyasal açıdan oldukça hareketli yıllardı Dış politikadan birinci derecede sorumlu olan cumhurbaşkanını yakından ilgilendiren konuların başında Doğu Avrupa'daki olaylar ve Körfez Bunalımı geliyordu Paris'te Eylül 1990'da Birleşmiş Milletler Azgelişmiş Ülkeler Konferansı, kasımda da Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) toplandı
Fransa'da hükümet özellikle 1990'da çeşitli toplumsal kesimlerin hoşnutsuzluğunu yansıtan protesto gösterileriyle ve grevlerle karşı karşıya kaldı Ülke tarihinde ilk kez adliyede genel greve gidildi Çiftçiler, ulaşım sektörü çalışanları, öğrenciler protestolarını bazen şiddete, yağmaya başvurarak gösterdiler Ekonomide liberalleşme önlemleri ve Fransız yatırımcıların dışa açılma girişimlerine sağlanan destekler sürerken, bir yandan da, özellikle Körfez Bunalımı sırasında sıkı tasarruf önlemleri uygulamaya kondu
1991 ise Fransa için oldukça sıkıntılı, karanlık bir yıl oldu Yolsuzluklar, ekonomik ve sosyal sorunların sokağa döktüğü çiftçiler, göçmen akımı ve benzeri rahatsızlıklar hükümeti iyice zor durumda bıraktı Sonuçta Mit-terrand başbakanlığa Fransa tarihinde ilk kez bir kadını, Edith Cresson'u atadı Enflasyon hızı düştüyse de, işsiz sayısı arttı Öte yandan, bazı Fransız şirketleri uluslararası düzeyde başarılar elde ettiler
Fransa Körfez Savaşı'nda Müttefikler arasında yer aldı Mitterrand'ın SSCB'deki başarısız darbe girişimi sırasında ilk anda kararsız bir tavır takınması protestolara yol açtı Sosyalistler Mart 1992'deki yerel seçimlerde oy yitirince Cresson başbakanlıktan çekildi Yerine Pierre Beregovoy geçti Avrupa Topluluklarına üye ülkeler arasında daha yakın bir birlik oluşturulmasını öngören Maastricht Antlaşması Eylül 1992'de halkoyuna sunuldu ve küçük bir farkla kabul edildi Yıl sonuna doğru Fransa bir kez daha çiftçilerin şiddetli protesto gösterileriyle sarsıldı
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|