Madde Kullanımı İle İlgili Bozukluklar...

KAFEİN
Kafein sıklıkla kahve ya da çay biçiminde batılı ülkelerde en yaygın kullanılan psikoaktif maddedir Önemli miktardaki kafein kakao çikolata ve hafif içkilerde bulunur
Kafein 100 mg’ lık dozlarda insanlarda hafif öfori 300 mg’lık dozlarda artmış anksiyete ve hafif disfori ile birliktelik gösterir ve olumlu rol oynamaz
Kafeinle ilişkili bozuklukların ayırıcı tanısı yaygınlaşmış anksiyete bozukluğu agorafobisiz ya da agorafobili panik bozukluğu bipolar II bozukluğu dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve uyku bozukluğunu içermelidir

Kafein entoksikasyonu; 250 mg’ dan fazla kafeinin psikomotor ajitasyon huzursuzluk kas krampları yüzde kızarıklık bunaltı diürez gastrointestinal sıkıntı aşırı terleme el ve ayak parmaklarında titreme ve insomnia gibi psikofizyolojik belirtileri içerir 10 gr’ dan fazla kafein tüketilmesi generalize tonik klonik nöbetlere solunum zayıflığına ve ölüme yol açabilir

Kafein kullanıcıların P-75’in de kafein yoksunluk belirtilerinin olduğunu bildirmektedir En sık karşılaşılan kafein yoksunluk belirtileri başağrısı yorgunluktur; diğer belirtiler anksiyete huzursuzluk hafif depresif belirtiler psikomotor performansta bozulma bunaltı kusma kafein açlığı kas ağrısı ve sertliğini de içermektedir
Kafein uykuya dalmayı geciktirir uykuyu sürdürmeyi olanaksızlaştırır ve sabah erken uyanmaya neden olur

ALKOL :
Alkol kötüye kullanımı ve bağımlılığı en sık karşılaşılan maddeye bağlı bozukluktur Alkole bağlı bozukluğu olan kişilerde en sık karşılaşılan ölüm sebepleri; intihar kanser kalp hastalığı ve karaciğer hastalığıdır
Alkol kullanımı kişinin yaşamını yaklaşık 10 yıl kısaltmaktadır Alkol maddeye bağlı ölümlerde ilk sırayı almaktadır

Aktif alkol kullanımlarının en yüksek yüzdesi 20-35 yaşlar arasında kümelenmektedir
Alkole bağlı bozukluklar yüksek eğitim almış ve yüksek sosyo-ekonomik kişilerde daha yüksektir Alkole bağlı bozukluklar ile en sık beraber görülen psikiyatrik tanılar; diğer maddelere bağlı bozukluklar anti-sosyal kişilik bozukluğu duygudurum bozukluğu ve anksiyete bozukluğudur

Anksiyete bozukluklarında panik bozukluk ve fobi en sık karşılaşılan eş tanılardır
Alkole bağlı bozukluğu olan hastaların özkıyım prevalansı -15 arasında değişmektedir Çocukluğunda dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu davranım bozukluğu öyküsü yada her ikisinin olması erişkinlikte
alkole bağlı bozukluk açısından çocuğun riskini arttırmaktadır
Psikoanalitik teoriye göre benliklerine karşı cezalandırıcı sert süper egosu olan kişiler bilinçdışı streslerini azaltabilmek için alkole başvurmaktadır

NİKOTİN
Tütünün psikoaktif bileşeni nikotindir; MSS’ inde nikotinik tip asetilkolin reseptörlerine agonist olarak etki gösterir Sigara içiminde inhale edilen nikotinin yaklaşık %’ i kana ulaşır ve nikotin beyine 15 dakika içinde ulaşır Nikotinin yarı ömrü yaklaşık 2 saattir
Yoksunluk belirtileri son sigaranın içiminden sonraki 2 saat içinde gelişebilir; genellikle ilk 12-48 saat içinde tepe noktasına çıkar ve haftalar ve aylarca sürebilir
Nikotin çok toksik bir kimyasaldır Erişkinde 60 mg’ lık dozları solunum paralizisine ikincil olarak ölümle sonuçlanır; ortalama bir sigara içimiyle 05 mg nikotin alınır
Hamilelik sırasında tütün kullanımı düşük doğum ağırlıklı bebek olasılığının artışıyla ilgilidir

SEDATİF-HİPNOTİK VEYA ANKSİYOLİTİK
Sedatifler özgül gerilimi azaltan ve mental sakinlik yaratan ilaçlardır “Sedatif” terimi gerçekte anksiyolitik terimi ile aynı anlamda kullanılmaktadır; anksiyeteyi azaltan ilaç anlamına gelir Hipnotikler uykuya dalabilmek için kullanılan ilaçlardır
Bu sınıf madde ile ilişkili bozuklukları yaratan ilaçlar; benzodiyazepinler barbituratlar barbiturat benzeri maddeler ve glutethimiddir
Bu maddelerin birincil etkisi GABA A reseptör kompleksi üzerinedir

İNHALAN
Çözücüler yapıştırıcılar uhular aerosoller propanlar tiner ve benzinin yol açtığı psikiyatrik bozuklukları içerir
Bu maddelerin özgül örnekleri benzin tiner çakmak gazı maket yapıştırıcısı lastik çimento temizleme sıvısı sprey boya ayakkabı boyası ve daktilo düzeltici sıvıdır
Bu uçucuların aktif bileşimleri; toluen aseton benzin trikoloetilen perkloroetilen 12-dikloropropen ve halojenli hidrokarbonları içerir

Ergenler arasındaki uçucu kullanımı; davranım bozukluğu ya da antisosyal kişilik bozukluğu ile de ilişkilidir
Uçucular genellikle MSS depresanı olarak hareket ederler Uçucular akciğer yoluyla hızlı bir şekilde emilmekte ve hızla beyne ulaşmaktadır Etkiler; 5 dakika içinde görülmekte ve uçucu maddeye ve dozuna bağlı olarak 30 dakika ile saatler arasında sürebilmektedir

Uçucular kanda kullanımından 4-10 saat sonra dahi tespit edilebilir ve eğer kullanımdan şüpheleniliyorsa kan örnekleri acilde alınmalıdır
Entoksikasyon durumunu sıklıkla apati sosyal ve iş işlevselliğinde azalma yargılama bozukluğu ve impulsif veya agresif davranışla karakterizedir
En ciddi yan etki; solunum depresyonu kardiyak aritmiler asfiksi kusmuğun aspirasyonu veya kaza ya da yaralanmalarla sonuçlanabilecek ölümdür