Ergenlik Döneminde Kullanılan Savunma Mekanizmaları

Ergenlik Döneminde Kullanılan Savunma Mekanizmaları

Savunma mekanizmaları,yaşadığımız stresle baş edebilmemiz için kullandığımız tekniklerdirBu mekanizmalar,çatışmayı,kaygıyı,engellenmeyi ve baskıyı azalttıkları için bireye iyi gelirSavunma mekanizmalarını bilinçli olarak yada farkında olmadan bilinçaltımızın bir ürünü olarak kullanabilirizNereden gelirse gelsinler bireylerin bu mekanizmaları stresli anlarınla sıklıkla kullandıkları yadsınamaz

Ergenlik döneminde bireyde biyolojik,hormonal,cinsel ve sosyal bir çok değişikliklerin yaşandığı göz önünde bulundurulursa ergenlerin de savunma mekanizmalarına başvurmaları olağandırBu mekanizmalara başvurmak bireyin nörotik (sorunlu,problemli) olduğunun işareti değildirEğer birey tüm yaşantısını bu mekanizmalar üzerine inşa ettiyse o zaman problemli bir durumdan bahsedilebilir
Ergen aile içerisindeki otorite figürünün baskıcı tutumlarına karşı duyduğu tepkiyi o kişiye ifade edemiyorsa,zaman zaman bu tepkiyi başka otorite figürlerine sergileyebilirBu tepki geçicidir ve zaman zaman yaşanabilir,bu durumun nörotik boyutta olduğunu göstermez

Ergenlik döneminde en çok kullanılan savunma mekanizmalarına kısaca göz atalım ;

Yer değiştirme : Sigmund Freud’un kızkardeşi Anna Freud’a göre bu dönemde en çok kullanılan savunma mekanizmasıdırBirey duygu,düşünce ve isteklerini başka bir kişiye,nesneye transfer ederÖrneğin ergenler karşı cinsten ebeveynlere karşı aşırı bağlılık geliştirebilirlerYani bir kız ergen,babasına ; bir erkek ergen de ; annesine aşırı derecede bağlanmış olabilir ve bu duyguları başka yetişkinlere transfer ederek rahatlarlar Bu yetişkinler, futbolcular,okuldaki öğretmenler , ünlü yıldızlar olabilir

Yer değiştirme mekanizması sevgi gibi bir duygu için de,nefret ve düşmanlık gibi duygular için de geçerli olabilir Ergenler ebeveynlerine karşı duydukları nefreti diğer yetişkinlere yönlendirebilirlerBu durumlarda bilinçli ebeveynlerin de ergenlerin üzerine gitmemeleri ve durumu anlayışla karşılamaları gerekirÇoğu anne baba bu durumun farkında olmadığı için evde tartışmalar yaşanabilirBu durumun önüne geçmek için , ebeveynlerin sözlü ve sözsüz iletişime dikkat etmesi ve ergene bu zorlu süreci kolaylaştırmak için elinden geleni yapmaları gerekirOtorite sahibi olan ebeveynler ses tonuna,duruşuna,iletişiminin biçimine dikkat etmezse ergenle olan diyolog bir süre sonra monologa dönüşebilir ve ergen kendisini iletişime kapatabilir

Duyguları tersine çevirme: Bu mekanizmayı kullanan bireyler,duygu ve isteklerini tam tersi biçimde ifade ederlerÖrneğin ,öfke duyduğu birine tepkisini göstermek yerine bu durumu sakinlikle karşılayabilir Yada başkalarına yakın olma arzusu duyan bir ergen bu duygusunu içine kapanarak ,insanlardan uzaklaşarak ifade edebilir
Uyuşmazlık : Hayatın karmaşıklığını kabul etmekten kaçınmaktırErgenin olaylara bakış açısı doğru yada yanlış şeklindedirErgenler kendi görüşlerini olumlu /doğru olarak kabul ederken,karşıt fikirleri olumsuz /yanlış olarak tanımlarlarBu mekanizmayı benimseyen ergenlerin profesyonel yardım alması gerekmektedir

Geriye dönme : Çocukça davranış ve savunmalara geri dönmek olarak ifade edilebilir Bu mekanizmayı kullanmanın nedeni, çocuk kalma halini devam ettirerek yetişkin sorumluluğundan uzaklaşmaktırErinliğin başlangıçlarında giyim tarzları ,oynadıkları oyunlar ile son çocukluk dönemini (erinlikten önceki dönem ) uzatmaya çalışırlarYinede erinlik dönemine çabuk uyum sağlanır ve bu mekanizma kısa süreliğine kullanılmış olur

Çilecilik : Haz duymayı reddetmek olarak tanımlanabilir Bazı ergenler,kendilerine haz veren,güzel gelen duyguları reddederek çileci olmayı tercih ederler Uyku ,yiyecek ve mutluluk reddederler