Amur ırmağı

Amur ırmağı



Asıl Amur Irmağı 2824 km uzunluğundadır, ama iki önemli koluyla birlikte toplam uzunluğu 4444 kilometreyi bulur Bu büyük ırmak Doğu Sibirya'yı geçerek Büyük Okyanus'a dökülmeden önce SSCB ile Çin arasındaki sınırın bir parçasını oluşturur Çığırının büyük bölümü küçük teknelerle ulaşıma elverişliyse de, ağzı çok sığ olan ve yılın yansından çoğunda sulan donan

Amur Irmağı Volga kadar büyük bir ticaret yolu değildir 200 kadar küçük akarsuyun döküldüğü Amur, bütün kollanyla birlikte 1844080 km2'lik bir alanı akaçlar; böylece dünyadaki ırmak havzalan içinde onuncu sırayı alır

Irmağın kıyılanndaki tek tük yerleşmelerde, daha çok ormandan kestikleri keresteleri
suda yüzdürerek taşıyan oduncular yaşar Çevresindeki toprak yazın bile donduğu için Amur havzası tanma elverişli değildir Buna karşılık balık açısından çok zengin olan ve bilindiği kadarıyla yaklaşık 100 tür balığı barındıran Amur'un kıyılarında yaşayanlar balıkçılıkla geçinirler

Amur bölgesinde birdenbire patlayan şiddetli fırtınalar, yaz sonlarında ırmak sularının sık sık taşmasına yol açar Bu yüzden Çinliler ırmağa Kara Ejder anlamındaki Amur adını vermişlerdir

AMUR IRMAĞI

Amur ırmağı,Çince HEILONG JIANG,Moğolca KARAMÜREN,Doğu Asya"da ırmakRusya Federasyonu ile Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki sınırın bir bölümünü oluşturur

Amur"u besleyen kollar, Çin"in kuzeydoğusu ile İç Moğolistan Özerk Bölgesinin kuzey sınırları boyunca uzanan yörelerden doğarAsıl Amur ırmağıŞilka ve Argun ( Ergun) ırmaklarının birleşmesiyle oluşurToplam uzunluğu 2824 km olan Amur,Rusya- Çin sınırı boyunca,Sibiryadaki Habarovsk"a kadar kabaca doğu ve güneydoğu yönlerinde akarHabarovsk"ta kuzeydoğuya kıvrılarak Ris topraklarından geçer ve güneydeki Japon Denizi ile kuzeydeki Ohotsk Denizini birleştiren Tatar Boğazında Büyük Okyanusa dökülür

Amur"un akaçlama havzası 1885000 km2"lik bir alana yayılırBaşlıca kolları Zeya,Bureya,Songhua,Ussuri ve Amgun"durAmur"un yukarı ve orta çığırları önce vadilerden sonra açık plato bölgesinden akarAşağı çığırının büyük bölümü,alçak taşkına uğrayan yamaçlar arasından geçerek yüzeyi kanallarla yarılmış ,göl ve gölcüklerle dolu geniş bir bataklığa ulaşırIrmak yatağı birçok yerde dallara ayrılırve çok genişlerAmur Havzasında muson iklimi ağır basarrüzgarlar ya mevsime göre anakaradan ya da okyanustan eserKışın Sibiryadan esen kuru ve soğuk rüzgar şiddetli donlara yol açan açık ve kuru bir hava getiriryazın ise nemli okyanus rüzgarları görülürYıllık ortalama debisi saniyede 10900 m3 olan Amur,ağırlıklı olarak,yazın ve sonbaharda yağan muson yağmurlarıyla beslenirSuyun yükseldiği mayıs-ekim döneminde Aşağı Amur Havzasındaki bölgeler sık sık geniş göllerle kaplanır

Amur balık bakımından zengindirIrmakta,ticari değeri olan yirmi beşi aşkın balık türü yaşarAmur Havzası önceleri avcı ve sığırtmaç göçebe kabilelerin konak yeriydi18yüzyıldan sonra Ruslarla ,Tatarlar,Letonlar ve Avrupa Rusyasından sürülen başka halklar ırmağın kuzeyine yerleştilerIrmağın güneyinde ise Çinliler ,Moğollar,Mançolar ve birçok başka halk yaşarAmur"un tamamı yılın yaklaşık altı ayında ulaşıma elverişlidirAmur Havzasının hidroelektirk enerji üretimi için son derece zengin olanakları varsa da bugüne değin bu alanda sınırlı bir gelişme sağlanmıştır

Kaynak:AnaBritannica cilt 2 frmsinsinet için derlenmiştir