Hücre Zarında Madde Taşınması - Homolog Organ - Hücre Zarı Biyolojik Bilgi

HOMOLOG ORGAN

HÜCRE ZARINDA MADDE TAŞINMASI

Kökenleri farklı görevleri aynı organlardırÖRN:İnsan

1)DİFÜZYON: kolu, kuş kanadı

*Madde moleküllerinin çok olduğu yerden azolduğu yere doğru Günümüzde sınıflandırma yapılırken hücrelerin çekir-

madde geçişine denir değine bakılarak iki ayrı gruba ayrılır

*Difüzyon her iki ortamın madde moleküllerinin miktarı eşit olun-

caya kadar devam ederBuna denge hali denir ve difüzyon durur 1)Prakaryotik Hücreler

*Difüzyonun gerçekleşme nedeni madde moleküllerinin sahip ol- *Çekirdek zarı, çekirdekçik, çekirdek özsıvısı, zarlı

dukları hızdan kaynaklanır Organeller bu tür hücrelerde bulunmaz

*Katı, sıvı, gaz hallerde difüzyon gerçekleşir *Yönetici molekül olan kromozom veya DNA stoplaz-

A)Normal Difüzyon maya dağınık bulunurlar

*Yoğunluğun çok olduğu yerden az olduğu yere doğru madde geç *Fotosentetik olanlarda klorofil molekülü stoplazma-

(Yoğunluk:Birim hacimdeki madde miktarıdır) ya dağılmıştır

*Geçecek olan moleküllerin çapı hücre zarı korunun çapından kü- *Oksijenli solunum yapanlarda solunum mesezomu

çük olması gerekir Vardır

*Hücre zarı korundan geçebilecek maddeler; glikoz,gliserol,yağ asitleri

amino asitler, elementler,su ve bazı inorganik bileşiklerdir2)Ökoryatik Hücreler

*Hücre zarındaki difüzyon canlı ve cansız hücrelerde gerçekleşir Normal çekirdeğe ve zarlı organellere sahiptir

B)Kolaylaştırılmış difüzyon TÜR:Ürediklerinde kısır olmayan verimli yavrular

*Hücre zarında taşıyıcı molekül vardır Oluşturan canlı topluluklarıdır

*Protein yapıdaki bu molekül hücre korundan geçecek büyüklükteki mad-

deleri çok yoğun ortamdan az yoğun ortama doğru taşırlarMolekül çapıVİRÜSLER

büyük olan maddeler bu şekilde taşınır

*Bu taşıma canlı hücrelerde görülür *Işık mikroskobuyla görülebilen organik bileşiklerdir

*Enerji kaybı görülmez *Virüsteki protein kılıf nükleik asiti korur

2)OSMOS *Her virüs türü canlı organizmanın değişik yerinde

*Yoğunluğun az olduğu yerden çok olduğu yere doğru yarı geçirgen bir yaşar

zardan su geçişidir1)Bitki Virüsleri

*Sıvılarda çözünen maddeler yoğunluğa etki eder *Yalnız RNA taşırlarKristalleri iğne şeklindedir

*Nişasta, seliloz, bazı proteinler, katı yağlar suda çözünmediğinden yo-2)Hayvan Ve İnsan Virüsleri

ğunluğa etki etmezler *Hayvan ve insanlarda hastalık yaparlar

Emme Kuvveti:Yoğun ortamın yoğunluğundan dolayı diğer ortamdan *Nükleik asidi RNA olan virüsler AIDS,kabakulak,

Su emebilme kuvvetine denir kızamık, grip,kuduz hastalığı virüsleridir

Osmatik Bsınç:Yoğun ortama doğru hareket eden su molekülleri zardan *AIDS son yıların en zararlı virüsü olup henüz müca-

Geçebilmek için zara uyguladığı kuvvete denir delesine devam edilmektedir

Turgor Basınç:Yoğun olan hücrelere aşırı su geçişi sonucu dolan hücre

hacminin su tutamayacağından suyun dışarı çıkmak için zara yaptığı ba-BAKTERİLER

sınca denir

Plasmolis:Yoğun ortamlara koyulan hücrelerin zamanla su kaybederek *Dünyanın her yerinde havada, karada, suda hatta

büzülmesi olayına denirEğer hücre çok yoğun ortama konulursa ölebilir Buzullar içinde yaşarlar

Deplazmolis:Az yoğun ortama koyulan hücrelerin zamanla su alarak şiş- *Boyları0,5-10 mikron çapı 0,2-1 mikron arasında

mesi olayına denirHücrenin konulduğu ortam çok sulu olduğundan şişe- değişir

rek patlayabilir *Sulu ortamda rahat hareket ederler

Hipotonik Çözelti:Çözeni fazla çözüneni az olan sulu çözeltidir *Uygun ırtamda 20 dk İçinde bölünebilirler

Hizotonik “ “ :Çözeni ve çözüneni eşit olan çözeltilerdir

Hipertonik “ “ :Çözeni az çözüneni fazla olan yoğun çözelilerdirBakteri Metobolizması

*Enzim sistemleri hayvan ve yeşil bitkilerle benzerlik

gösterir

3)AKTİF TAŞIMA:*Çok azı ototrof olup ortamdaki basit inorganik mad-

*Hücre zarından geçebilecek küçüklükteki maddelerin canlı hücrelerde delerden kemosentez yoluyla organik madde sentezler

madde molekülerinin az olduğu yerden çok olduğu yere doğru zardaki *Bazıları parazit olarak beslenir

taşıyıcı moleküller yardımıyla enerji harcanarak madde taşımasıdır *Bunlar hastalık yaptığından dolayı patojen bakteri-

*Taşıma işini zardaki taşıyıcı molekül yapar lerdir

*Taşıyıcı molekül madde taşıyacağı zaman enerji harcayarak şekil değiş-

tirirMaddeyi yakalar ve taşıma yönüne doğru hareket ettirerek taşırMAVİ-YEŞİL ALGLER

*Cansız varlıklarda aktif taşıma olayı görülmez

*Belirli bir çekirdeği ve kloroplastı bulunmaz

4)ENDOSİTOZ:*Bir hücrelidirler(Prakaryot)

*Hücre zarından geçemeyecek büyüklükteki maddelerin hücre içine ta- *Fotosentez yapmalarını sağlayan klorofil pigmenti

şınması olayıdırç tanecikler halinde bulunduğundan renkleri yeşildir

*Canlı hücrelerde gerçekleşir *Göllerde, tatlı su birikintilerinde,denizlerde yaşar

*Taşınacak olan madde hücre zarına değerek bir çöküntü meydana ge-

tirirMadde bu çöküntüyle beraber hücre içine çökerİleriki aşamada

hücre zarıyla beraber koparak hücre içine geçmiş olur

*Parçalanan maddeler hücre içindeki yapım ve yıkım reaksiyonlarından

geçerek enerji için kullanılır

KAMÇILILAR

*Hücre zarından dışarıya doğru protein yapıda ince uzun çıkıntı-

lara kamçı denri

*Kamçılar hareketli olup hem besin yakalamada hem de hareket

etmede görev alır

*İnsanlarda hastalık oluşturabilirler

*Eşeysiz olarak çoğalırlar

KÖKAYAKLILAR

*Hücre şekilleri belirgin değildir

*Tek hücrelidirler

*Hetetrof beslenirler

*Çoğalmaları hücre bölünmesiyle gerçekleşir

SPORLULAR

*Hem eşeyli hem eşeysiz üreme şekli olan metagenez ile

çoğalırlar

*Parazit olarak yaşayanları vardır

*İnsanlarda sıtma hastalığına yol açarlar

*Karaciğer ve alyuvar hücrelerinde çoğalırlar