Hücre Zarında Madde Taşınması - Homolog Organ - Hücre Zarı Biyolojik Bilgi
 

HOMOLOG ORGAN

HÜCRE ZARINDA MADDE TAŞINMASI

Kökenleri farklı görevleri aynı organlardır.ÖRN:İnsan

1)DİFÜZYON: kolu, kuş kanadı.

*Madde moleküllerinin çok olduğu yerden azolduğu yere doğru Günümüzde sınıflandırma yapılırken hücrelerin çekir-

madde geçişine denir. değine bakılarak iki ayrı gruba ayrılır.

*Difüzyon her iki ortamın madde moleküllerinin miktarı eşit olun-

caya kadar devam eder.Buna denge hali denir ve difüzyon durur. 1)Prakaryotik Hücreler

*Difüzyonun gerçekleşme nedeni madde moleküllerinin sahip ol- *Çekirdek zarı, çekirdekçik, çekirdek özsıvısı, zarlı

dukları hızdan kaynaklanır. Organeller bu tür hücrelerde bulunmaz.

*Katı, sıvı, gaz hallerde difüzyon gerçekleşir. *Yönetici molekül olan kromozom veya DNA stoplaz-

A)Normal Difüzyon maya dağınık bulunurlar.

*Yoğunluğun çok olduğu yerden az olduğu yere doğru madde geç. *Fotosentetik olanlarda klorofil molekülü stoplazma-

(Yoğunluk:Birim hacimdeki madde miktarıdır.) ya dağılmıştır.

*Geçecek olan moleküllerin çapı hücre zarı korunun çapından kü- *Oksijenli solunum yapanlarda solunum mesezomu

çük olması gerekir. Vardır.

*Hücre zarı korundan geçebilecek maddeler; glikoz,gliserol,yağ asitleri

amino asitler, elementler,su ve bazı inorganik bileşiklerdir.2)Ökoryatik Hücreler

*Hücre zarındaki difüzyon canlı ve cansız hücrelerde gerçekleşir. Normal çekirdeğe ve zarlı organellere sahiptir.

B)Kolaylaştırılmış difüzyon TÜR:Ürediklerinde kısır olmayan verimli yavrular

*Hücre zarında taşıyıcı molekül vardır. Oluşturan canlı topluluklarıdır.

*Protein yapıdaki bu molekül hücre korundan geçecek büyüklükteki mad-

deleri çok yoğun ortamdan az yoğun ortama doğru taşırlar.Molekül çapıVİRÜSLER

büyük olan maddeler bu şekilde taşınır.

*Bu taşıma canlı hücrelerde görülür. *Işık mikroskobuyla görülebilen organik bileşiklerdir.

*Enerji kaybı görülmez *Virüsteki protein kılıf nükleik asiti korur.

2)OSMOS *Her virüs türü canlı organizmanın değişik yerinde

*Yoğunluğun az olduğu yerden çok olduğu yere doğru yarı geçirgen bir yaşar.

zardan su geçişidir.1)Bitki Virüsleri

*Sıvılarda çözünen maddeler yoğunluğa etki eder. *Yalnız RNA taşırlar.Kristalleri iğne şeklindedir.

*Nişasta, seliloz, bazı proteinler, katı yağlar suda çözünmediğinden yo-2)Hayvan Ve İnsan Virüsleri

ğunluğa etki etmezler. *Hayvan ve insanlarda hastalık yaparlar.

Emme Kuvveti:Yoğun ortamın yoğunluğundan dolayı diğer ortamdan *Nükleik asidi RNA olan virüsler AIDS,kabakulak,

Su emebilme kuvvetine denir. kızamık, grip,kuduz hastalığı virüsleridir.

Osmatik Bsınç:Yoğun ortama doğru hareket eden su molekülleri zardan *AIDS son yıların en zararlı virüsü olup henüz müca-

Geçebilmek için zara uyguladığı kuvvete denir. delesine devam edilmektedir.

Turgor Basınç:Yoğun olan hücrelere aşırı su geçişi sonucu dolan hücre

hacminin su tutamayacağından suyun dışarı çıkmak için zara yaptığı ba-BAKTERİLER

sınca denir.

Plasmolis:Yoğun ortamlara koyulan hücrelerin zamanla su kaybederek *Dünyanın her yerinde havada, karada, suda hatta

büzülmesi olayına denir.Eğer hücre çok yoğun ortama konulursa ölebilir. Buzullar içinde yaşarlar.

Deplazmolis:Az yoğun ortama koyulan hücrelerin zamanla su alarak şiş- *Boyları0,5-10 mikron çapı 0,2-1 mikron arasında

mesi olayına denir.Hücrenin konulduğu ortam çok sulu olduğundan şişe- değişir.

rek patlayabilir. *Sulu ortamda rahat hareket ederler.

Hipotonik Çözelti:Çözeni fazla çözüneni az olan sulu çözeltidir. *Uygun ırtamda 20 dk. İçinde bölünebilirler.

Hizotonik “ “ :Çözeni ve çözüneni eşit olan çözeltilerdir.

Hipertonik “ “ :Çözeni az çözüneni fazla olan yoğun çözelilerdir.Bakteri Metobolizması

*Enzim sistemleri hayvan ve yeşil bitkilerle benzerlik

gösterir.

3)AKTİF TAŞIMA:*Çok azı ototrof olup ortamdaki basit inorganik mad-

*Hücre zarından geçebilecek küçüklükteki maddelerin canlı hücrelerde delerden kemosentez yoluyla organik madde sentezler

madde molekülerinin az olduğu yerden çok olduğu yere doğru zardaki *Bazıları parazit olarak beslenir.

taşıyıcı moleküller yardımıyla enerji harcanarak madde taşımasıdır. *Bunlar hastalık yaptığından dolayı patojen bakteri-

*Taşıma işini zardaki taşıyıcı molekül yapar. lerdir.

*Taşıyıcı molekül madde taşıyacağı zaman enerji harcayarak şekil değiş-

tirir.Maddeyi yakalar ve taşıma yönüne doğru hareket ettirerek taşır.MAVİ-YEŞİL ALGLER

*Cansız varlıklarda aktif taşıma olayı görülmez.

*Belirli bir çekirdeği ve kloroplastı bulunmaz.

4)ENDOSİTOZ:*Bir hücrelidirler.(Prakaryot)

*Hücre zarından geçemeyecek büyüklükteki maddelerin hücre içine ta- *Fotosentez yapmalarını sağlayan klorofil pigmenti

şınması olayıdırç tanecikler halinde bulunduğundan renkleri yeşildir.

*Canlı hücrelerde gerçekleşir. *Göllerde, tatlı su birikintilerinde,denizlerde yaşar.

*Taşınacak olan madde hücre zarına değerek bir çöküntü meydana ge-

tirir.Madde bu çöküntüyle beraber hücre içine çöker.İleriki aşamada

hücre zarıyla beraber koparak hücre içine geçmiş olur.

*Parçalanan maddeler hücre içindeki yapım ve yıkım reaksiyonlarından

geçerek enerji için kullanılır.

KAMÇILILAR

*Hücre zarından dışarıya doğru protein yapıda ince uzun çıkıntı-

lara kamçı denri

*Kamçılar hareketli olup hem besin yakalamada hem de hareket

etmede görev alır.

*İnsanlarda hastalık oluşturabilirler.

*Eşeysiz olarak çoğalırlar

KÖKAYAKLILAR

*Hücre şekilleri belirgin değildir.

*Tek hücrelidirler.

*Hetetrof beslenirler.

*Çoğalmaları hücre bölünmesiyle gerçekleşir.

SPORLULAR

*Hem eşeyli hem eşeysiz üreme şekli olan metagenez ile

çoğalırlar.

*Parazit olarak yaşayanları vardır.

*İnsanlarda sıtma hastalığına yol açarlar.

*Karaciğer ve alyuvar hücrelerinde çoğalırlar.