|
|||||||
  |
|
|
Konu Araçları |
| anlatımı, detaylı, dönemi, ile, ilgili, konu, meşrutiyet |
 |
Meşrutiyet Dönemi - Meşrutiyet Dönemi İle İlgili Detaylı Konu Anlatımı |
 |
12-20-2012
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Meşrutiyet Dönemi - Meşrutiyet Dönemi İle İlgili Detaylı Konu AnlatımıÖNSÖZ Olayları cereyan ettiği devrin şartlarına göre değerlendirmek gerekir  Türkiye’de meşrutiyete yönelik hareketlerin başladığı ve geliştiği devirdeki dünyanın durumuna bakılırsa, mevcut mutlakiyet idaresinin yerini demokratikleşmeye bıraktığı ve siyasi, içtimai, iktisadi sistemlerde yeniden yapılanma faaliyetlerinin bulunduğu görülür Osmanlı devleti‘ninde vaziyeti bu devirde oldukça kritikti Fransızihtilalinin yaydığı fikirler, yeni bir silah olarak emperyalistlerin eline geçmişti Devleti parçalamak için osmanlı tebaası gayri müslimler lehineıslahatlar istemekteydiler Bu sebeple haliçte bitmek bilmeyen harpler devamederken dahilide de istiklallerini isteyen azınlıkların isyanları başlamıştı O devir devlet adamlarına ve avrupa görmüş aydınlara göre emperyalistlerin baskısını ortadan kaldırmak ve devleti içine düştüğü kötü durumdan kurtarmak için onlar gibi olmak, hiç olmazsa görünüş itibariyle avrupalı gibi olmak gerekiyordu Bu yönde 19 Asrın ikinci devresinde başlattıkları faaliyetleri1876 ve 1908 ‘ de iki defa meşrutiyeti idareyi gerçekleştirdi Bu ödevimde Türkiye’deki batı kaynaklı fikri inkişafların siyasi hadiselere verdiği istikametin bir neticesi olarak ortaya çıkan meşrutiyeti incelemeye çalıştık Şuphesiz meşrutiyetin sonucu ortaya çıkan 31 martolayıda tarihimizde önemli bir yere sahiptir Bu ödevin hazırlanmasında bize yardımlarını esirgemeyen Kürşat GÖKKAYA hocamıza teşekkürlerimizi bir borç biliriz Mehmet DEMİR -GİRİŞ- Meşrutiyeti; siyasi rejimlerden birisidir Hükümdarın başkanlığı altındaanayasalı parlemento idaresidir Meşrutiyet yöntemi, mutlak manarşidentemsili rejime geçiş merhalesinde yer alır Meşrutiyet ilk önce İngilterede gelişti sonra diğer avrupa ülkelerine nakledildi Krallık ve parlemento müessesinin bir arada yürüdüğü ingilteregünümüz demokrasi rejimlerinin doğuş yeridir Batıda ise demokrasihareketinin gelişimi halkın ekseriyetine mal olan ve kanlı mucadeleler neticesinde mümkün oldu Osmanlı devletinde ise halk hiç bir şekilde ülke idaresinde söz sahibi olmak için harekette bulunmadı Bunuda dini nedenlere bağlamak mümkündürMeşrutiyet hareketleri halktan gelen birir hareket değildi Bazı devletadamları ile avrupa kültürüyle yetiştirilmiş kişiler avrupa devletlerinden de destek görerek sürdükdükleri faaliyetleri neticesinde ortaya çıktı 1876’da ikinci meşrutiyeti ilan edildi Ama osm Devl Yapısı gereğiparlementer sistemin uygulaması zordu Çünkü devlet sadece türklerden ibaretdeğildi Çeşitli ırk ve mezheplerden insanlar vardı O zamanlardamilliyeteçilik hızla giderek böyle bir sistem osmanlıyı paröalyabilirdi Ayrca meşrutiyeti destekleyenler örgütsüz olmaları v s gibi nedenlerkolayca duruma hakim oldu Bu nedenlerden dolayı II Abdülhamit meclis-i mebusanı kapattı 1908 yılınakadar bir daha toplanamadı Ödevimizde yer alacak bir takım nedenler vekoşullar sonucu 23 temmuz 1908 yılında 2 Meşrutiyet ilan edildi Bundaittihat ve terakkinin payı büyüktü 2 meşrutiyetin ilanından sonra ortaya çıkan özgürlük ortamı gereğince yenikurulan partilerin ittihat ve terakki cemiyetine muhalefetleri sonucu 31 mart irtica olayı patlak vermiştir 31 mart isyanının bastırılmasınınardından II Abdülhamit tahttan indirilerek yerine 5 Sultan Mehmet Reşatgetirilmiştir İTTİHAT VE TERAKKİNİN KURULUŞU İttihat ve terakki avrupalıların jön türkleri dediğini 1865’te kurulup 1872’de dağılan namık kemal ve arkadaşlarının vücuda getirdikleri yeni osmanlılar cemiyetinin kuruluşu 1889 senesine rastlar Bu cemiyeti kuran vehedefi belirleyen fikirler ise çok önceden ortaya çıkmıştır Cemiyetikuralları geniş kapsamıyla abdülhamit idaresine muhalif olanlar ve meşruti idariyi arzu edenler olarak düşünmek mümkündür Terakki cemiyetininkuruluşundan abdülhamit’e karşı mücadelenin bir programa alınmasına kadar görülen muhalif hareketler dört grupta toplanır: 1 Üç harbiyeli öğrencinin kurdukları fakat üzerinde pek az şey bildiğimizörgüt, 2 Çırağan olayı (20 Mayıs 1878)3 Scali eri aziz bey komitesi (temmuz 1878’de)4 Bu son komitede ali şefkati beyin napoli ve cenevrede 1879 ve 1881arasrnda çıkardığı istiklal gazetesidir Cemiyetin teşkilatlanmasında da italyan cerbanari örgütünün hücre teşkilatı örnek alınmıştır 1889-1895’e kadar cemiyet iç teşkilatlanmasını yapkış zamanladayeni atılımlarda sayısını arttırmıştır Cemiyetin bir numaralı üyesi ibrahim temo’durCemiyet 1897’de dağıtılarak üyeleri sürgün edilmiştir BÖLÜM-1 İTTİHAT VE TERAKKİ CEMİYETİ VE MEŞRUTİYETİN İLANI A- İTTİHAT VE TERAKKİ CEMİYETİNİN KURULMASI İttihat ve terakki cemiyeti 1889 mayısı’nın 21 Günü tıbbıye bahçesinde biraraya gelen ibrahim temo, arap kirli, abdullh cevdet, diyarbakırlı ishak sukuti kafkasyalı mehmet reşit, bakulu heseyinzade ali adlı tıbbıye öğrencileri tarafından kuruldu Bu sıralar abdülhamit pan islamizmi savunuyor başkagelişmelere musade etmemekteydi Cemiyeti bu yüzden faaliyetlerini gizliolarak yürütüyordu Toplantıları ahmet rıza bey başkanlığında avrupadagizlice yapıyordu Gazete ve dergiler gizlice yurda sokulup dağılıtılıyorduİlk şubesini bulgaristanda açan ittahat ve terakki hızla yayılmaya başladı Selanik ve manastır şubelari kuruldu Kordineli hareket edilmeye başlandıŞamda görevli olmasına rağmen makedonya’ daki çalışmalarda Mustafa Kemal’in dahi kunuda önemli rol oynadığı anlaşılıyor erzurumda hürriyetçilerinçıkardığı fakat başarısızlığa uğrayan ayaklanma artık faaliyete geçildiğinin ilk işreti olmuştur 1906’da selanikte kurulan gizli osmanlı hürriyetcemiyeti ertesı yıl paristeki İ T: cemiyeti ile birleşti Öte yandanrumelideki ordulardaki büyük huzursuzluk artık cemiyetin varlığını herkese duyurmaya başladı B- MEŞRUTİYETİN İLANI Rus japon savaşının çok geniş yankıları oldu Avrupada ki emperyalistlerinyenilmezliğine vurulan damga onların yenilebileceğine gösterdi Avrupa’da demokrasi yolunda faaliyetler hazırlanırken iranda bile meşirutiyet ilan edildi Çin’de meşrutiyete yöneldi Bütün bu olanlar isejön türklere cesaret veriyor inandıkları yolda azimle yürümelerini sağlıyordu IIjön türk kongresinde osmanlı terakki ve ittihat cemiyetiteşebbüs-ü şahsi ve adem-i merkeziyet-i mmeşrutiyet cemiyeti londra’da türkçe ve arapça çıkan “hilafet-in yazı kurulu, taşnaksutyan, mısır cemiyeti israliyesi bazı ermeni yayınların yöneticileri birleşik ihtilal ile birlikte hareket edeceklerini duyurdu 5 ocak 1908’de pro-armeniz dergisinde kongrede alınan kararları duyurdu Rumeli şehirlerinde birbirine takiben toplantılar yapıldı Kosora’da 30 binkadar arnavut toplanarak meşrutiyet üzerine yemin çekilen telgrafla abdül hamite bildirildi Artık imparatorluk kendi kendisini mahvetmek üzere olantehlikelerle karşı karşıyadır Bütün bu olaylarda genel istek (1876) kanun-i esasi’nin tekrar yürürlüğe konmasıdır ve amaca ulaşılmazsa “üçüncü orduyu hümayunla beraber” maksadı elde etmek için tahta doğru hareket hazırlanmıştır Yıldız büyük çapta halk hareketi karşısında bulunduğuna inanmış dehşet içinde kalmıştır mMeşrutiyet 21 temmuz günü 21 pare topla manastır’da meşrutiyet terakki ve ittihat tarafından ilan edilir Yine o gün terakki ve ittihat rumelinin birçok merkezinde meşrutiyeti törenlerle ilan eder ve durum bir telgraf yağmuru halinde yıldıza duyrulur ve hükümetin buna uyması istenir Abdülhamit durumun farkındadır ve böyle olacağınıda biliyor İstemeyerekteolsa meşrutiyeti ilan etmekten başka çaresi kalmamıştır Nihayrtinde zatenmeşrutiyet ilan olunmuştur Nitekim İ T cemiyetinin amacı 1876 kanun-i esasi’nin yürürlüğekoyulmasını, osmanlı mebusan meclisinin açılışını sağlamaktı Cemiyet 1908‘de rumelide büyük bir silahlı ayaklanma bastırılamadığı gibi 23 temmuz 1908’de manastır, selanik ve rumelide hürriyet ilan edilmiş bunun sonucu olarak kanun-i esasi yürürlüğe koyulmuştur 1908 yılında böylece IIMeşrutiyet dönemi başlamıştır İT cemiyeti bir ölçüde II Meşutiyeti ilanettirerek bir başarı kazanıyorlardı 31 MART OLAYININ HAZIRLANMASI 1908 yılında II Abdülhamit rumelinin zoruyla II Meşrutiyeti ilan etmekzorunda kaldı Padişah II Abdülhamit ve meclis kanun-i esasiyi bildirdiğiiçin mutlakiyet devrinin bütün adamları baştaydı Bu kadroyla IImeşrutiyetikorumaya çalışacaktır II Meşrutiyetin ilanından sonra yapılan seçimlerdeseçilip millet vekili olanların cesaretle savunacağı bir görüşlerinin olmaması muhalefetin ekmeğine yağ sürdü Eğer İT bir darbeyle devrilsemeclis bu durum karşısında boyun eğip uysallıkla muhalefetin ekmeğine yağ sürdü Daha önce kamil paşayı oy birliğiyle destekleyen meclis bir kaç haftasonra onun savunmasını beklemeden devirmişti Bu durumu gören İT’ye karşıçevrede şöyle bir konu uyanmıştı; eğer İ T bir darbe ile devrilirse meclisbu durum karşısında boyuneğip uysallıkla muhalefetin ardından giderdi İşte31 mart’a böyle bir hava içinde yavaş yavaş yaklaşılıyordu Bu hava içinde muhalefetin faliyeti artmıştı Bir yandan din adamlarıylabir yandan da ordudan çıkarılan alaylı subayların kışkırtmasıyla askerler ayaklanmaya teşvik edilip yapılacak olan askeri hükümet derbesine doğru yavaş yavaş yaklaşılmaktadır 31 mart’tan önceki düşünce ve tavırlarınıizlemeye başlayabiliriz II abdülhamit istanbulda İT alehine bir ayaklanma çıkacağını 31 mart’tanönce bunu biliyordu Bu durumu tayyar bey jurnalinde “der saadet içindeihtilal çıkarmak için mevcut askerin kısmı azamı müttefiktir En baştamevlanzade rıfat olduğu halde bir kaç güne kadar ittihat aleyhine hücüm edeceklerdir ” İkimci abdülhamitin isyancıların kendisine zara vememesiiçin para dağıttığı zair gerçektir 31 mart olayı hazırlanırken padişah ve istibdahçıların tutumu muhalif parti ve cemiyetler ulema ve askerler incelenmesi gerekenlerdir 31 Mart Olayının Başlaması Artık kamu oyu ve asker yapılan propogandalar sonucu da yeter derecede dolmuş özellikle askeri kandırmak için yapılan propogandalar meyva verecek hale gelmişti 30 mart’ı 31 mart’ bağlayan gece yani 12-13 nisan 1909 geceyarısı meşrutiyeti savunmak için rumelinden avcı taburları isyanı başlattı Hareket saatinin geldiğine karar veren komutanlar tutuklanıp hapsedildi Kışla kapıları açılarak dışarda askeri lışkırtanların bulunduğu bir grup hocadaittihat-ı muhammedi cemiyetinin bayraklarıyla bu askerlere katılıp meydanda toplandılar Meydanda askerlerle medrese softaları ittihafımuhammedi cemiyeti üyeleri bir arada toplanır “isyancılar ilk günden kan dökmeye başlarlar Meclis-i mebusan reisi Ahmetrızaya benzeterek adliye nazırı Nazım paşayı sirkecide öldürürler Gene ordalazkiye mebusu Arslan bey hüseyin sahite benzetilerek öldürtülür İlk bazımektepli subaylarda galata köprüsünde yüzbaşı spatarı divan yolunda öldürülür İsyancıların istekleri “ isyancılar daha sonra mebusan meclisine girerek şeriat istediklerini ve alaylı subaylar içinde bazı şeyler istenir Busırada isyancıların sözcülüğünü üstlenen beyazıd camisi müezzini hoca rasim isteklerini şeyhul islama sunmuştur |
|
 |
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
«
Önceki Konu
|
Sonraki Konu
»
|
|
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.