Dikkat! Erkekleri Dişileştiriyor!

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-06-2012

Diğer kimyasallarla birleştirilerek içecek şişeleri

biberon gibi gıda kaplarının yapımında kullanılan Bisfenol A (BPA) maddesi

erkek farelerin "dişileşmesiyle" bağlantılı olabilir

ABD'nin Missouri Üniversitesinden bilim adamlarının fareler üzerinde yaptığı araştırma

cenin haldeyken BPA'ya maruz kalan farelerin dişi gibi davrandığını gösterdi

Araştırmaya imza atanlardan Cherly Rosenfeld

insanınkiyle orantılı olarak bu kimyasal maddeye maruz kalan farelerin normal gibi göründüğünü ancak dişilerin

BPA'ye maruz kalan erkeklerle çiftleşmek istemediğini

bu erkek farelerin özellikle yön bulma yeteneklerinin "dişileştiğini" ve dişi bulmakta zorlandığını vurguladı

Amerikan PNAS dergisinde yayımlanan makalede

bilim adamları

bu araştırmanın BPA'nın erkek çocukların bilişsel davranışlarını kızlardan farklı etkileyebilmesini inceleyecek daha sonraki araştırmalar için temel oluşturabileceği görüşünde

Bisfenol A

hormon sisteminde etkilere neden olabilen kimyasallardan biri

Plastiklerin zarar görmesi ile bu madde gıdalara geçebiliyor

Türkiye'de

kanserojen olabileceği şüphesi üzerine

AB ile paralel olarak BPA kullanımı yasaklanmıştı

POLİKARBON DAMACANALAR TEMİZE ÇIKMIŞTI
Hacettepe Üniversitesi Gıda Araştırma Merkezi (HÜGAM)

PC damacanalarda bulunan ve ?endokrin bozucu? etkisi dolayısıyla kansere neden olabileceği belirtilen Bisfenol A'nın (BPA) içme suyuna geçme riskini araştırmış ve bu riskin

insan sağlığına etkisi açısından ?yok denebilecek düzeyde? olduğunu ortaya koymuştu

Dünyada ilk kez Türkiye'de yapılan ve geçen yıl Eylül'de sonuçlandırılan araştırmaya göre

polikarbonat (PC) damacanalarda bulunan BPA

damacana 35 derecede 60 gün bekletilse bile

uluslararası düzeyde belirlenen sağlık limitlerinin 200'de biri kadar suya geçiyor

Saptanan migrasyon (göç-suya geçiş) düzeyi ile bir insanın PC damacanalardan sağlığı tehdit eder düzeyde BPA alabilmesi için

günde 60 damacana

bir bebeğin de 6 damacana su içmesi gerektiği belirtildi

HÜGAM Müdür Yardımcısı ve araştırma grubunun başkanı Prof

Dr

Yaşar Kemal Erdem

yaklaşık 3 ayda tamamlanan ve piyasadan alınan örneklerin de kullanıldığı araştırma sonucunda

PC damacanalardaki BPA'nın suya geçiş oranlarını test ettiklerini

bu oranların

uluslararası sağlık limitlerinin çok altında kaldığını saptadıklarını belirtmişti

Prof

Dr Erdem'in verdiği bilgiye göre

dünya genelinde 2

5 milyon ton BPA kullanımı var

Epoksi reçineler

konserve kutu lakları

PVC borular

PC ambalajlar

havacılık

otomotiv

yapı malzemeleri gibi çok yaygın bir alanda kullanılan BPA'nın zayıf östrojenik özelliğe sahip olduğu biliniyor ve bu nedenle endokrin bozucu olarak nitelendiriliyor

Bazı otoriteler

BPA'nın düşük dozlarının da sağlık açısından ters etki yaratabileceği görüşünü savunuyor

AB mevzuatında ve Türk Gıda Kodeksi'nde

BPA bileşiğine ilişkin spesifik migrasyon (geçiş) limiti 0

6 mg/kg ile sınırlandırılmış

Yani polikarbonat (PC) ambalajlarda satışa sunulan veya ambalaj materyali içerisinde BPA bulunan

insan beslenmesine yönelik herhangi bir gıda maddesinde BPA migrasyonu söz konusu ise BPA derişiminin

o gıdanın kilogramında 0

6 miligramı geçmemesi gerekiyor

Vücuda alınabilecek miktarının da vücut ağırlığı başına 0

05 mg/kg'ı geçmemesi gerektiği için

70 kg ağırlığındaki bir yetişkinin günde en fazla 3

5 mg BPA alması

sağlık açısından riskli görülmüyor

Türkiye'de son yıllarda yiyecek ve içecek ambalajlarının büyük çoğunluğunda PET ve PC kullanılması nedeniyle

BPA migrasyonu

?kanser riski?ne dikkat çekilerek sık sık kamuoyunun gündemine getiriliyor

Özellikle 19 litrelik PC damacana ambalajlarda tüketime sunulan doğal kaynak suları ve mineralli sularda BPA varlığının saptanması

halk sağlığı

tüketici bilgilendirilmesi ve üretici sorumluluğu açısından büyük önem taşıyor

Araştırma yaparken

PC damacanalarının yarıya yakınının bu yıl imal edildiğini

toplamda ise en az yüzde 80'inin 2008-2010 yılı ürünü olduğunu belirlediklerini kaydeden Prof

Dr

Yaşar Erdem

daha önce yaptığı açıklamada

sektörde 3 yıldan daha eski damacana kullanma oranının çok düşük olduğunu belirtmişti

Prof

Dr

Erdem

?damacana eskidikçe BPA migrasyonunda bir artış olmadığını? da belirlediklerini vurgulamıştı

Piyasadan toplanan örnekler üzerinde yapılan incelemede

örneklerin dolum tarihlerinin de 10 günü geçmediğinin saptandığına işaret eden Prof

Dr

Erdem

araştırma sonuçları hakkında şunları söylemişti:
?PC damacana ambalajlarda satışa sunulan doğal kaynak suyu örneklerinde 4 derecede 60 günlük depolama süresince BPA migrasyonu gözlenmedi

Oda sıcaklığında

20 derecede 60 gün bekletilen damacanalardaki BPA migrasyonu ise 0

6 mg/kg'lık yasal sınırın 450'de birinden daha az

0

001 mg/kg olarak saptandı

Damacanaların doğrudan güneş ışığına maruz kalma olasılığı dikkate alınarak 35 derecede depolanması halinde ise BPA migrasyonu en çok 0

003 mg/kg oldu

Bu oranın AB ve Türk mevzuatında günlük yasal sınır olan 0

6 mg/kg'ın 200'de birinden daha düşük olduğu dikkate alınırsa

bu oranlarda BPA varlığının sağlık açısından herhangi bir risk yaratmayacağı dile getirilebilir

Bu kadar düşük oranlarda BPA varlığının risk oluşturabilmesi için PC damacanalardaki doğal kaynak ve mineralli suların 35 derecede yaklaşık 32 yıl depolanması gerekir

Bu düzeyde BPA varlığı söz konusuyken

sağlık açısından bir risk oluşturabilmesi için bir yetişkinin günde 1200 litre (60 damacana)

bir bebeğin günde 120 litre (6 damacana) su içmesi gerekecektir

BPA'nın konserve kutularının iç laklarında da kullanıldığını hatırlatan Prof

Dr

Yaşar Kemal Erdem

HÜGAM'da

metal kaplarda satışa sunulan gıda maddeleri (konserveler

gazlı/gazsız içecekler vb

) konusunda ve tüketici sağlığı açısından riskleri tartışılan PET ambalajlarda satışa sunulan özellikle yemeklik yağlar

içecekler

süt vb

gıdalarda kanserojen madde migrasyonu konusunda araştırma planladıklarını kaydetmişti

Bisfenol A

iki fenol ve polikarbonat moleküllerinin birleşmesiyle elde edilen bir tür organik bileşik ve özellikle plastik

naylon

polyester ve PVC gibi maddelerin üretilmesinde etkin rol oynuyor

09-06-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Dikkat! Erkekleri Dişileştiriyor! Diğer kimyasallarla birleştirilerek içecek şişeleri biberon gibi gıda kaplarının yapımında kullanılan Bisfenol A (BPA) maddesi erkek farelerin "dişileşmesiyle" bağlantılı olabilir ABD'nin Missouri Üniversitesinden bilim adamlarının fareler üzerinde yaptığı araştırma cenin haldeyken BPA'ya maruz kalan farelerin dişi gibi davrandığını gösterdi Araştırmaya imza atanlardan Cherly Rosenfeld insanınkiyle orantılı olarak bu kimyasal maddeye maruz kalan farelerin normal gibi göründüğünü ancak dişilerin BPA'ye maruz kalan erkeklerle çiftleşmek istemediğini bu erkek farelerin özellikle yön bulma yeteneklerinin "dişileştiğini" ve dişi bulmakta zorlandığını vurguladı Amerikan PNAS dergisinde yayımlanan makalede bilim adamları bu araştırmanın BPA'nın erkek çocukların bilişsel davranışlarını kızlardan farklı etkileyebilmesini inceleyecek daha sonraki araştırmalar için temel oluşturabileceği görüşünde Bisfenol A hormon sisteminde etkilere neden olabilen kimyasallardan biri Plastiklerin zarar görmesi ile bu madde gıdalara geçebiliyor Türkiye'de kanserojen olabileceği şüphesi üzerine AB ile paralel olarak BPA kullanımı yasaklanmıştı POLİKARBON DAMACANALAR TEMİZE ÇIKMIŞTI Hacettepe Üniversitesi Gıda Araştırma Merkezi (HÜGAM) PC damacanalarda bulunan ve ?endokrin bozucu? etkisi dolayısıyla kansere neden olabileceği belirtilen Bisfenol A'nın (BPA) içme suyuna geçme riskini araştırmış ve bu riskininsan sağlığına etkisi açısından ?yok denebilecek düzeyde? olduğunu ortaya koymuştu Dünyada ilk kez Türkiye'de yapılan ve geçen yıl Eylül'de sonuçlandırılan araştırmaya göre polikarbonat (PC) damacanalarda bulunan BPA damacana 35 derecede 60 gün bekletilse bile uluslararası düzeyde belirlenen sağlık limitlerinin 200'de biri kadar suya geçiyor Saptanan migrasyon (göç-suya geçiş) düzeyi ile bir insanın PC damacanalardan sağlığı tehdit eder düzeyde BPA alabilmesi için günde 60 damacana bir bebeğin de 6 damacana su içmesi gerektiği belirtildi HÜGAM Müdür Yardımcısı ve araştırma grubunun başkanı Prof Dr Yaşar Kemal Erdem yaklaşık 3 ayda tamamlanan ve piyasadan alınan örneklerin de kullanıldığı araştırma sonucunda PC damacanalardaki BPA'nın suya geçiş oranlarını test ettiklerini bu oranların uluslararası sağlık limitlerinin çok altında kaldığını saptadıklarını belirtmişti Prof Dr Erdem'in verdiği bilgiye göre dünya genelinde 25 milyon ton BPA kullanımı var Epoksi reçineler konserve kutu lakları PVC borular PC ambalajlar havacılık otomotiv yapı malzemeleri gibi çok yaygın bir alanda kullanılan BPA'nın zayıf östrojenik özelliğe sahip olduğu biliniyor ve bu nedenle endokrin bozucu olarak nitelendiriliyor Bazı otoriteler BPA'nın düşük dozlarının da sağlık açısından ters etki yaratabileceği görüşünü savunuyor AB mevzuatında ve Türk Gıda Kodeksi'nde BPA bileşiğine ilişkin spesifik migrasyon (geçiş) limiti 06 mg/kg ile sınırlandırılmış Yani polikarbonat (PC) ambalajlarda satışa sunulan veya ambalaj materyali içerisinde BPA bulunaninsan beslenmesine yönelik herhangi bir gıda maddesinde BPA migrasyonu söz konusu ise BPA derişiminin o gıdanın kilogramında 06 miligramı geçmemesi gerekiyor Vücuda alınabilecek miktarının da vücut ağırlığı başına 005 mg/kg'ı geçmemesi gerektiği için 70 kg ağırlığındaki bir yetişkinin günde en fazla 35 mg BPA alması sağlık açısından riskli görülmüyor Türkiye'de son yıllarda yiyecek ve içecek ambalajlarının büyük çoğunluğunda PET ve PC kullanılması nedeniyle BPA migrasyonu ?kanser riski?ne dikkat çekilerek sık sık kamuoyunun gündemine getiriliyor Özellikle 19 litrelik PC damacana ambalajlarda tüketime sunulan doğal kaynak suları ve mineralli sularda BPA varlığının saptanması halk sağlığı tüketici bilgilendirilmesi ve üretici sorumluluğu açısından büyük önem taşıyor Araştırma yaparken PC damacanalarının yarıya yakınının bu yıl imal edildiğini toplamda ise en az yüzde 80'inin 2008-2010 yılı ürünü olduğunu belirlediklerini kaydeden Prof Dr Yaşar Erdem daha önce yaptığı açıklamadasektörde 3 yıldan daha eski damacana kullanma oranının çok düşük olduğunu belirtmişti Prof Dr Erdem ?damacana eskidikçe BPA migrasyonunda bir artış olmadığını? da belirlediklerini vurgulamıştı Piyasadan toplanan örnekler üzerinde yapılan incelemede örneklerin dolum tarihlerinin de 10 günü geçmediğinin saptandığına işaret eden Prof Dr Erdem araştırma sonuçları hakkında şunları söylemişti: ?PC damacana ambalajlarda satışa sunulan doğal kaynak suyu örneklerinde 4 derecede 60 günlük depolama süresince BPA migrasyonu gözlenmedi Oda sıcaklığında 20 derecede 60 gün bekletilen damacanalardaki BPA migrasyonu ise 06 mg/kg'lık yasal sınırın 450'de birinden daha az 0001 mg/kg olarak saptandı Damacanaların doğrudan güneş ışığına maruz kalma olasılığı dikkate alınarak 35 derecede depolanması halinde ise BPA migrasyonu en çok 0003 mg/kg oldu Bu oranın AB ve Türk mevzuatında günlük yasal sınır olan 06 mg/kg'ın 200'de birinden daha düşük olduğu dikkate alınırsa bu oranlarda BPA varlığının sağlık açısından herhangi bir risk yaratmayacağı dile getirilebilir Bu kadar düşük oranlarda BPA varlığının risk oluşturabilmesi için PC damacanalardaki doğal kaynak ve mineralli suların 35 derecede yaklaşık 32 yıl depolanması gerekir Bu düzeyde BPA varlığı söz konusuyken sağlık açısından bir risk oluşturabilmesi için bir yetişkinin günde 1200 litre (60 damacana) bir bebeğin günde 120 litre (6 damacana) su içmesi gerekecektir BPA'nın konserve kutularının iç laklarında da kullanıldığını hatırlatan Prof Dr Yaşar Kemal Erdem HÜGAM'da metal kaplarda satışa sunulan gıda maddeleri (konserveler gazlı/gazsız içecekler vb) konusunda ve tüketici sağlığı açısından riskleri tartışılan PET ambalajlarda satışa sunulan özellikle yemeklik yağlar içecekler süt vb gıdalarda kanserojen madde migrasyonu konusunda araştırma planladıklarını kaydetmişti Bisfenol A iki fenol ve polikarbonat moleküllerinin birleşmesiyle elde edilen bir tür organik bileşik ve özellikle plastiknaylon polyester ve PVC gibi maddelerin üretilmesinde etkin rol oynuyor