Matematik Tarihi Ve Buluşların Önemi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Matematik Tarihi ve Buluşların Önemi

Matematiğin tarihi

tarihçesi
Matematiksel buluşların önemi

Matematik Tarihi ve Buluşların Önemi Hakkında Bilgi Matematik Tarihi ve Buluşların Önemi Bilim dünyasında şüphesiz en önemli yeri matematik tutmaktadır

Tıptan teknolojiye kadar her alanda en önemli bilim dalı olan matematik tarih boyunca bu gelişim sürecini sürdürmüştür

Büyük matematikçilerin katkıları sonucunda bugünkü teknoloji ve ilmin sınırları zorlanmaktadır

Temelleri milattan önceye dayanan matematiğin bugünkü geldiği noktada geçiş süreceine bakılınca ne kadar büyük bir yol katedildiği daha iyi anlaşılmaktadır

Milattan Önce Matematik Buluşları Matematik sözcüğü

ilk kez

M

Ö

550 civarında Pisagor okulu üyeleri tarafından kullanılmıştır

Yazılı literatüre girmesi

Platon’la birlikte

M

Ö

380 civarında olmuştur matematiğin M

Ö

3000-2000 yılları arasında Mısır ve Mezopotamya’da başladığını söyleyebiliriz

Herodotos’a (M

Ö

485-415) göre matematik Mısır’da başlamıştır 3000 Mısır Hiyeroglif denen yazı sistemi bulundu 3000 Babil’de ilk toplama makinesi kullanıldı 540 Miletli (Batı Anadolu’da liman kenti) THALES geometri okulunu kurdu ve kendi teoremini geliştirdi Milattan Sonra Matematik Buluşları 1614 İskoçyalı John NAPİER Logaritma cetvelini ict etti ” 1642 Fransız matematikçi Blaise PASCAL ilk toplama makinesini icat etti Olasılığın (prior) tanımı 1654 yılında Pascal ve Fermat arasındaki yazışmalarda formüle edildi

1855 İskoç James MAXWELL Faraday kanunlarını matematiksel olarak kanıtladı ve kendi kuramını yazdı Meşhur Bernoulli teoremi ve binom dağılımı 1713 yılında ortaya atıldı “Minifici Logaritmorum Canonis Descripto’’logaritma cetveli tanımı ve iki ayrı trigonometri ile bütün matematik hesaplarında kolay ve çabuk kullanılmasına genel açıklaması) adlı

zamanın bilim dili olan Latince olarak kaleme alınmış eser

ilk kez 1614 yılında Edinburg şehrinde yayınlandı

Matematik Tarihi ve Gelişmeler
1- Sayıların cisimlerden ‘kurtulması’ (örneğin 12 sayısının 12 elmadan ayrılması)

insanlık tarihinin en büyük düşünsel devrimlerinden biridir

2- Basamak kavramının oluşumu

matematiğin önünü açmıştır

Basamak olmasaydı

en fazla tek rakamlı sayılarla yine tek rakamlı sonuçlar veren dört işlem yapabilirdik

3- Bilim kendini geometri ile belli etmiştir

Algılanabilir nesnelerden çizgileri

açıları ve yüzeyleri soyutlama onuru ilk olarak Tales’e aittir

4- Bir şeklin önemli noktalarını harflerle gösterme düşüncesi ilkin Euclides’e aittir

5- M

S

700 yıllarında sıfır kavramı bulundu

Sıfır olmasaydı

ne bilim

ne sanayi

ne de ticaret hızlı bir biçimde ilerleyebilirdi

6- Bayağı kesirler (örneğin 24/5 ) 4000 yıldan beri biliniyordu

Ama ondalık sayılar (örneğin 4

8 ) ilk kez 16

yüzyılda François Vi’ete (1579′da) ve Simon Stevin (1585′de) tarafından kullanılmaya başlandı

7- İsveç’li matematikçi John Napier

1614′te logaritmayı geliştirdi

8- 10 Kasım 1619 tarihi

modern matematiğin doğuşunun resmi tarihidir

O günde

geometri cebirselleşti

cebir de görselleşti

Kartezyen geometri hem fonksiyon kuramının

hem de uzayın sayısallaştırılmasının başlangıç noktasıdır

9- Değişmezler için a

b

c

değişkenler için de x

y

z

Descartes’ten beri (1637′den beri) kullanılmaktadır

10- Sonsuz sembolü ilk kez 1655′de John Wallis tarafından kullanılmış ve bu sembol genel kabul görmüştür

11- Diferansiyel ve integral hesap metodu

1666 yılında Newton tarafından geliştirildi

Leibniz’in de eşzamanlı olarak geliştirdiği bu metot olmasaydı

mühendislik ve mimarlık ancak dahilerin işi olarak kalırdı

Limiti sıfıra giden bir değişkene

Newton ve Leibniz ‘den beri ’sonsuz küçük’ denmektedir

12- Olasılık hesabı

17

yüzyılda Fermat ve Pascal tarafından kuruldu

Galileo

olasılık hesabının olabilirliğini ve gerekliliğini sezmişti

Olasılık hesabını daha sonra Laplace ve Gauss geliştirdiler

13- Euclides

bütünün parçasından daha büyük olduğunu söylemişti

19

yüzyılın ikinci yarısında kümeler kavramı ve teorisi doğdu

14- Öklitçi olmayan geometrinin kurucuları

Lobaçevski

Bolyai ve Gauss ‘tur

Küresel geometri

paraleli olmayan geometridir

Matematik Alanında İlginç Buluşlar ve Bilgiler

İLK LOGARİTMA CETVELİ 1614 yılında İskoç Napier tarafından bulundu

Çok fazla işe yaramasa da zaman zaman ihtiyaç duyulur

İLK DEFA SİNÜSÜN KULLANILMASI Battanî10

yy’da sinüs ile hesaplar yapmaya başladı

İLK DEFA TANJANTIN KULLANILMASI Ebu’l Vefa10

yy’da matematiğe tanjantı getirdi

İLK DEFA SIFIRIN KULLANILMASI Harezmî9

yy’da sıfırı buldu

Daha önceki yıllarda sıfır yerine boşluk bırakılıyordu

Bu da zaman zaman işlem hatalarına yol açıyordu

İlk olarak Türk matematikçi sıfırı Avrupalılara tanıttı ve hemen kabul gördü

İLK DEFA ALGORİTMANIN KULLANILMASI Harezmî9

yy’da

(Algoritma ismi Harezmî’nin değişmiş hâlidir

)

İLK BİNOM AÇILIMI Ömer Hayyam

11

yy

İLK PASCAL ÜÇGENİ Ömer Hayyam

11

yy

Pİ SAYISININ HESAPLANAN EN BÜYÜK DEĞERİ Yıllarca pi sayısının tam değeri bulunamadı

Günümüzde ise 1 milyarıncı basamağa kadar biliniyor

İSİMLENDİRİLMİŞ EN BÜYÜK SAYI 10 üzeri 100 sayısı (1 ve yanında 100 tane sıfır) googol olarak adlandırılır

ROMA RAKAMI İLE YAZILAN EN UZUN SAYI 3888 sayısı:MMMDCCCLXXXVIII alıntı

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Matematik Tarihi Ve Buluşların Önemi Matematik Tarihi ve Buluşların Önemi Matematiğin tarihi tarihçesi Matematiksel buluşların önemi Matematik Tarihi ve Buluşların Önemi Hakkında Bilgi Matematik Tarihi ve Buluşların Önemi Bilim dünyasında şüphesiz en önemli yeri matematik tutmaktadırTıptan teknolojiye kadar her alanda en önemli bilim dalı olan matematik tarih boyunca bu gelişim sürecini sürdürmüştürBüyük matematikçilerin katkıları sonucunda bugünkü teknoloji ve ilmin sınırları zorlanmaktadır Temelleri milattan önceye dayanan matematiğin bugünkü geldiği noktada geçiş süreceine bakılınca ne kadar büyük bir yol katedildiği daha iyi anlaşılmaktadır Milattan Önce Matematik Buluşları Matematik sözcüğü ilk kez MÖ 550 civarında Pisagor okulu üyeleri tarafından kullanılmıştır Yazılı literatüre girmesi Platon’la birlikte MÖ 380 civarında olmuştur matematiğin MÖ 3000-2000 yılları arasında Mısır ve Mezopotamya’da başladığını söyleyebiliriz Herodotos’a (MÖ 485-415) göre matematik Mısır’da başlamıştır 3000 Mısır Hiyeroglif denen yazı sistemi bulundu 3000 Babil’de ilk toplama makinesi kullanıldı 540 Miletli (Batı Anadolu’da liman kenti) THALES geometri okulunu kurdu ve kendi teoremini geliştirdi Milattan Sonra Matematik Buluşları 1614 İskoçyalı John NAPİER Logaritma cetvelini ict etti ” 1642 Fransız matematikçi Blaise PASCAL ilk toplama makinesini icat etti Olasılığın (prior) tanımı 1654 yılında Pascal ve Fermat arasındaki yazışmalarda formüle edildi 1855 İskoç James MAXWELL Faraday kanunlarını matematiksel olarak kanıtladı ve kendi kuramını yazdı Meşhur Bernoulli teoremi ve binom dağılımı 1713 yılında ortaya atıldı “Minifici Logaritmorum Canonis Descripto’’logaritma cetveli tanımı ve iki ayrı trigonometri ile bütün matematik hesaplarında kolay ve çabuk kullanılmasına genel açıklaması) adlı zamanın bilim dili olan Latince olarak kaleme alınmış eser ilk kez 1614 yılında Edinburg şehrinde yayınlandı Matematik Tarihi ve Gelişmeler 1- Sayıların cisimlerden ‘kurtulması’ (örneğin 12 sayısının 12 elmadan ayrılması) insanlık tarihinin en büyük düşünsel devrimlerinden biridir 2- Basamak kavramının oluşumu matematiğin önünü açmıştırBasamak olmasaydıen fazla tek rakamlı sayılarla yine tek rakamlı sonuçlar veren dört işlem yapabilirdik 3- Bilim kendini geometri ile belli etmiştirAlgılanabilir nesnelerden çizgileriaçıları ve yüzeyleri soyutlama onuru ilk olarak Tales’e aittir 4- Bir şeklin önemli noktalarını harflerle gösterme düşüncesi ilkin Euclides’e aittir 5- MS 700 yıllarında sıfır kavramı bulunduSıfır olmasaydıne bilim ne sanayine de ticaret hızlı bir biçimde ilerleyebilirdi 6- Bayağı kesirler (örneğin 24/5 ) 4000 yıldan beri biliniyorduAma ondalık sayılar (örneğin 48 ) ilk kez 16 yüzyılda François Vi’ete (1579′da) ve Simon Stevin (1585′de) tarafından kullanılmaya başlandı 7- İsveç’li matematikçi John Napier1614′te logaritmayı geliştirdi 8- 10 Kasım 1619 tarihimodern matematiğin doğuşunun resmi tarihidir O günde geometri cebirselleşticebir de görselleştiKartezyen geometri hem fonksiyon kuramının hem de uzayın sayısallaştırılmasının başlangıç noktasıdır 9- Değişmezler için abc değişkenler için de xyz Descartes’ten beri (1637′den beri) kullanılmaktadır 10- Sonsuz sembolü ilk kez 1655′de John Wallis tarafından kullanılmış ve bu sembol genel kabul görmüştür 11- Diferansiyel ve integral hesap metodu 1666 yılında Newton tarafından geliştirildiLeibniz’in de eşzamanlı olarak geliştirdiği bu metot olmasaydımühendislik ve mimarlık ancak dahilerin işi olarak kalırdıLimiti sıfıra giden bir değişkeneNewton ve Leibniz ‘den beri ’sonsuz küçük’ denmektedir 12- Olasılık hesabı 17 yüzyılda Fermat ve Pascal tarafından kurulduGalileoolasılık hesabının olabilirliğini ve gerekliliğini sezmiştiOlasılık hesabını daha sonra Laplace ve Gauss geliştirdiler 13- Euclidesbütünün parçasından daha büyük olduğunu söylemişti19yüzyılın ikinci yarısında kümeler kavramı ve teorisi doğdu 14- Öklitçi olmayan geometrinin kurucuları LobaçevskiBolyai ve Gauss ‘tur Küresel geometriparaleli olmayan geometridir Matematik Alanında İlginç Buluşlar ve Bilgiler İLK LOGARİTMA CETVELİ 1614 yılında İskoç Napier tarafından bulunduÇok fazla işe yaramasa da zaman zaman ihtiyaç duyulur İLK DEFA SİNÜSÜN KULLANILMASI Battanî10yy’da sinüs ile hesaplar yapmaya başladı İLK DEFA TANJANTIN KULLANILMASI Ebu’l Vefa10yy’da matematiğe tanjantı getirdi İLK DEFA SIFIRIN KULLANILMASI Harezmî9 yy’da sıfırı bulduDaha önceki yıllarda sıfır yerine boşluk bırakılıyorduBu da zaman zaman işlem hatalarına yol açıyorduİlk olarak Türk matematikçi sıfırı Avrupalılara tanıttı ve hemen kabul gördü İLK DEFA ALGORİTMANIN KULLANILMASI Harezmî9 yy’da(Algoritma ismi Harezmî’nin değişmiş hâlidir) İLK BİNOM AÇILIMI Ömer Hayyam 11yy İLK PASCAL ÜÇGENİ Ömer Hayyam 11yy Pİ SAYISININ HESAPLANAN EN BÜYÜK DEĞERİ Yıllarca pi sayısının tam değeri bulunamadıGünümüzde ise 1 milyarıncı basamağa kadar biliniyor İSİMLENDİRİLMİŞ EN BÜYÜK SAYI 10 üzeri 100 sayısı (1 ve yanında 100 tane sıfır) googol olarak adlandırılır ROMA RAKAMI İLE YAZILAN EN UZUN SAYI 3888 sayısı:MMMDCCCLXXXVIII alıntı