Mezarlık Ve Mezar Taşları Bitlis

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-19-2012

Ahlat, Urartulardan Osmanlı dönemleri de dahil olmak üzere çeşitli devletlerin ve beyliklerin yönetiminde kalmıştır

Bunun yanı sıra Ahlat, mezar taşları ile ünlü bir yerleşim alanıdır

Gömülerin üzerine taş koymak tarih öncesi devirlere kadar inen bir gelenektir

Bu nedenle Anadolu’ya yerleşen çeşitli topluluklar, bu geleneğe bağlı kalmışlardır

Bunun sonucu olarak da kendilerine özgü biçimleri olan, plastik değerde mezar taşları Ahlat’ta da yapılmıştır

Doğu Anadolu’da, Akkoyunlu ve Selçuklular dönemlerinde koyun, koç ve atlardan oluşan mezar taşlarına rastlanmıştır

Bunun yanı sıra , çeşitli taşlar mezar veya mezar anıtı olarak dikilmişlerdir

Ahlat, Orta Çağın ekonomik yönden en zengin yerleşim yerlerinden biri olmasından ötürü burada 3-4 m yüksekliğinde mezar taşları yapılmıştır Bu taşlar Ahlat Mezarlığına uzak yerlerden getirilmişlerdir

Bu taşlara toplumun mimarisi de yansımıştır

Özellikle Selçukluların çok sık mimari de uyguladığı ince ve sık işlenmiş dekoratif motifler burada kullanılmıştır

Bazı örneklerde ise kaba motifler, gölge ışık oyunları ile daha da görkemli bir durma gelmişlerdir

Bazı taşlarda geometrik motifler, bazılarında da bitkisel motiflere yer verilmiştir

Çoğu kez de, aynı mezar taşında her ikisi birlikte kullanılmıştır

Selçuklu mimari yapılarında görülen mihraplar, mukarnaslar, rozetler, yıldız, fırfır motifleri bu mezarlarda çok sık görülmektedir

Ayrıca stilize hayvan, bitki,yazı şekilleri, mimari alınlıklar da onları tamamlamıştır

Ahlat Mezar Taşları

Ahlat’taki Meydanlık Mezarlığı, Malazgirt Savaşı’nda şehit düşenler için hazırlanmış bir mezarlıktır

Buradaki mezar taşlarında palmet, lotüs, rumi, rozet, geometrik geçmeler, laleler, saç örgüleri çeşitli bordür süslemeleri karşımıza çıkmaktadır

Buradaki mezar taşlarını ön ve arka yüzlerinde, yan cephelerinde, birbirlerinden farklı ayrı motifler işlenmiştir

Bu mezar taşların yükseklikleri ise ölenin sosyal konumu dikkate alınarak yapılmıştır

Bundan ötürü de bazılarının boyları 1 m

den 4-5 m’ye kadar ulaşmaktadır

Bu taşlar üzerinde sanatçıların ve hattatların isimleri,imzaları bulunmaktadır

Ahlat mezar taşlarında stilize edilmiş ejder motifleri de görülmektedir

Bunların çoğu lahit şahideli ve sanduka şeklinde mezarlardır

Bazı örnekler oda şeklinde olup toprağın altında kalmış olup çou günümüzde bilinmemektedir

Ahlat Mezar taşlarının bir özelliği de Ahlat tarihinin karmaşık oluşu ve değişik kültürlerin burada yaşamasından kaynaklanmaktadır

Orta Çağın önemli bir kültür merkezi olan Ahlat, bir çok sanatkar,kadı ve bilim adamını yetiştirmiştir

Günümüze gelen mezar taşlarının çoğu da onlara aittir

08-19-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Mezarlık Ve Mezar Taşları Bitlis Ahlat, Urartulardan Osmanlı dönemleri de dahil olmak üzere çeşitli devletlerin ve beyliklerin yönetiminde kalmıştır Bunun yanı sıra Ahlat, mezar taşları ile ünlü bir yerleşim alanıdır Gömülerin üzerine taş koymak tarih öncesi devirlere kadar inen bir gelenektir Bu nedenle Anadolu’ya yerleşen çeşitli topluluklar, bu geleneğe bağlı kalmışlardır Bunun sonucu olarak da kendilerine özgü biçimleri olan, plastik değerde mezar taşları Ahlat’ta da yapılmıştır Doğu Anadolu’da, Akkoyunlu ve Selçuklular dönemlerinde koyun, koç ve atlardan oluşan mezar taşlarına rastlanmıştır Bunun yanı sıra , çeşitli taşlar mezar veya mezar anıtı olarak dikilmişlerdir Ahlat, Orta Çağın ekonomik yönden en zengin yerleşim yerlerinden biri olmasından ötürü burada 3-4 m yüksekliğinde mezar taşları yapılmıştır Bu taşlar Ahlat Mezarlığına uzak yerlerden getirilmişlerdir Bu taşlara toplumun mimarisi de yansımıştır Özellikle Selçukluların çok sık mimari de uyguladığı ince ve sık işlenmiş dekoratif motifler burada kullanılmıştır Bazı örneklerde ise kaba motifler, gölge ışık oyunları ile daha da görkemli bir durma gelmişlerdir Bazı taşlarda geometrik motifler, bazılarında da bitkisel motiflere yer verilmiştir Çoğu kez de, aynı mezar taşında her ikisi birlikte kullanılmıştır Selçuklu mimari yapılarında görülen mihraplar, mukarnaslar, rozetler, yıldız, fırfır motifleri bu mezarlarda çok sık görülmektedir Ayrıca stilize hayvan, bitki,yazı şekilleri, mimari alınlıklar da onları tamamlamıştır Ahlat Mezar Taşları Ahlat’taki Meydanlık Mezarlığı, Malazgirt Savaşı’nda şehit düşenler için hazırlanmış bir mezarlıktır Buradaki mezar taşlarında palmet, lotüs, rumi, rozet, geometrik geçmeler, laleler, saç örgüleri çeşitli bordür süslemeleri karşımıza çıkmaktadır Buradaki mezar taşlarını ön ve arka yüzlerinde, yan cephelerinde, birbirlerinden farklı ayrı motifler işlenmiştir Bu mezar taşların yükseklikleri ise ölenin sosyal konumu dikkate alınarak yapılmıştırBundan ötürü de bazılarının boyları 1 mden 4-5 m’ye kadar ulaşmaktadır Bu taşlar üzerinde sanatçıların ve hattatların isimleri,imzaları bulunmaktadır Ahlat mezar taşlarında stilize edilmiş ejder motifleri de görülmektedir Bunların çoğu lahit şahideli ve sanduka şeklinde mezarlardırBazı örnekler oda şeklinde olup toprağın altında kalmış olup çou günümüzde bilinmemektedir Ahlat Mezar taşlarının bir özelliği de Ahlat tarihinin karmaşık oluşu ve değişik kültürlerin burada yaşamasından kaynaklanmaktadır Orta Çağın önemli bir kültür merkezi olan Ahlat, bir çok sanatkar,kadı ve bilim adamını yetiştirmiştir Günümüze gelen mezar taşlarının çoğu da onlara aittir