Tarihimizde Garip Olaylar

Dalkavuklar

*Bugün dalkavukluk bir ruh ve tıynet meselesidir,iş meslek olmaktan çıkmıştırTanzimat'tan önceki devirlerde
ise,dalkavuklar,kahyaları,nizamnameleri ve narhları olan bir esnaf topluluğuyduTopkapı Sarayı arşivinde
IMahmud devrine ait kime hitap ettiği belli olmayan bir arzuhal bulunmuştur ki bugünkü yazı dilimize çevrilmiş
şekli şudur:

"Devletli,inayetli,merhametli efendim,

Kimsesiz dalkavuk kullarınızın arzuhalidir:her sene Ramazan-ı Şerif geldiğinde ,İstanbul'da davetli
davetsiziftarlara gideriz;ulemanın,ricali devletin ve sair büyükleri,mevkii sahiplerinin sofralarında çeşitli nefis çeşitli nefis yemekler şerbetler,türlü türlü reçeller,tavuk göğüsleri,elmaspareler,helvalar,kaymaklı baklavalar
ekmek kadayıfları süzme aşurele,hoşaflar yer yer ve içeriz;üstüne göbek tütünü ve kahveyle ikram görürüz

Lakin içimizde bazı terbiyesizler bulunup edebe uymayan hareket ve tavırlarıyla velinimetlerimiz efendilerimizi
gücendirmekte,zararı hepimize dokunmaktadır

Dalkavukluk sağlam bir nizama bağlanmazsa cümlemizin açlıktan öleceğimiz aşikardırKadim nizam ve kanuna göre yeniden bir nizama bağlanmasını,uygunsuzların içimizden kovulmasını,tavır ve hareketleri hepimizin makbulü olan Şakir Ağa'nın cümlemize kahya tayin olunmasını ve eline memuriyetini bildiren bir kıta ruhsatname ihsan
buyurulmasını niyaz ederizEmir ve ferman devletli,inayetli efendim sultanım hazretlerinindir

Dalkavuk kulları"


*Bu değerli belgenin altına şu şayanı dikkat satırlar yazılmıştır:

"Dalkavuklar kibar ve rical huzuruna girdiklerinde el etek öperlerOturacakları yer,tırabzan yanındaki küçük minderdirVazifeleri ,hane sahibi olan zatın mizaç ve karakterine göre uygun şekilde konuşmak,meclise neşe vermek,keder verici sözlerden,uygunsuz küfürlerden sakınmaktırHane sahibi ne söylerse fevkalade yardakçılıkla tasdik edecekler ve asla aykırısında söz söylemeyeceklerdirVerilen ihsanı gizlice alacaklardır
Verilen paranın çokluğuyla meslektaşları arasında övünmeyeceklerdir"

*Yine bu vesikada bulunan "dalkavuk narhı'ndan,dalkavukluğun sadece sözle bir velinimete yardakçılık olmadığını öğreniyoruz

*Dalkavuk vücudunu da eğlence aleti yapmış bir zavallı,bir biçaredir,hatta dalkavukluk tehlikeli meslektir
Yapılacak çeşitli eğlencelere göre dalkavuklara konulacak narh da şudur:

-Dalkavuğun burnuna fiske vurma(fiske başına): 20 para
-Başına kabak vurma: 30 para
-Yüzünü tokatlama(tokat başına): 30 para
-Merdivenden aşağı yuvarlama : 180 para( bir yeri incinir,kırılırsa tedavi ve cerrah parasını öder)
-Çıplak başına tokat atma(tokat başına) : 45 para
-Elinde beş on kıl kalmak ve dişlerini leylek gibi çatırdatmak şartıyla sakal zelzelesine : 60 para
-Kuyruğu dışarda kalmamak üzere bir fındıksıçanını ağzının içine kapama: 400 para

*Bu belge gösteriyor ki,eski dalkavuklarla zamanımızda dalkavuk kelimesinden anladığımız mana ne kadar ayrı ayrı şeylerdir

***

Alıntı:Reşat Ekrem KOÇU-Tarihimizde Garip Vakalar-S11-12-13