|
Prof. Dr. Sinsi
|
Cumhuriyetten Günümüze Başbakanlık Teşkilatı
12 Eylül 1980 Sonrası Kurulan
***
Bülent Ulusu
44- Ulusu Hükümeti (20 091980 - 13121983): Hükümeti kurma görevi, Devlet Başkanı, Genelkurmay Başkanı ve Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren tarafından Emekli Oramiral Bülend Ulusu'ya verildi Kurulan hükümet, 5 üyeli Milli Güvenlik Konseyi'nden güvenoyu aldı Hükümet, 1983'te yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi
Anap İktidarı
***
Turgut Özal
45- I Özal Hükümeti (13121983 - 21121987): Genel seçimler sonrasında Cumhurbaşkanı Kenan Evren, hükümeti kurma görevini İstanbul Milletvekili Turgut Özal'a verdi 24 Aralık 1983'te yapılan güven oylamasında kullanılan 393 oyun 213'ü kabul, 115'i ret, 65'i çekimser çıktı Hükümet, 1987'de yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi
46- II Özal Hükümeti (21121987 - 09111989):Genel seçimler sonrasında Cumhurbaşkanı Kenan Evren, hükümeti kurma görevini İstanbul Milletvekili Turgut Özal'a verdi 30 Aralık 1987'de yapılan güven oylamasında, kullanılan 443 oyun 290'ı kabul, 153'ü ret yönünde çıktı Başbakan Özal'ın 9 Kasım 1989'da Cumhurbaşkanı seçilmesiyle hükümet sona erdi
Yıldırım Akbulut
47- Akbulut Hükümeti (09111989 - 23061991):
Başbakan Turgut Özal Cumhurbaşkanı seçilince, Başbakanlık görevinden ayrıldı Cumhurbaşkanı Özal, hükümeti kurma görevini, Erzincan Milletvekili Yıldırım Akbulut'a verdi 15 Kasım 1989'da yapılan güven oylamasında kullanılan 373 oyun 278'i kabul, 95'i ret çıktı 73 milletvekili oylamaya katılmadı 15 Haziran 1991'de yapılan ANAP Olağan Büyük Kongresi'nde Mesut Yılmaz'ın ANAP Genel Başkanı seçilmesiyle, Akbulut, Başbakanlıktan ayrıldı
Mesut Yılmaz
48- I Yılmaz Hükümeti (23061991 - 20111991):
Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından Rize Milletvekili Mesut Yılmaz'a verildi 5 Temmuz 1991'de yapılan güven oylamasında kullanılan 418 oyun 265'i kabul, 153'ü ret çıktı 1991 erken genel seçimleri nedeniyle hükümet sona erdi
DYP-SHP ve DYP-CHP Koalisyonları
***
49- VII Demirel Hükümeti (20111991 - 25061993):
1991 erken genel seçimleri sonrasında hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından Isparta Milletvekili Süleyman Demirel'e verildi Demirel, DYP ve SHP'nin katılımıyla bir koalisyon hükümeti kurdu 30 Kasım 1991'de yapılan güven oylamasında kullanılan 444 oyun 280'i kabul, 164'ü ret çıktı Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın ölümünden sonra, 16 Mayıs 1993'te Süleyman Demirel'in Cumhurbaşkanı seçilmesi ile hükümet istifa etti
Tansu Çiller
50- I Çiller Hükümeti (25061993-05101995): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'e verildi Çiller, DYP ve SHP'den oluşan bir koalisyon hükümeti kurdu 5 Temmuz 1993'te yapılan güven oylamasında kullanılan 432 oyun 247'si kabul, 184'ü ret, 1'i çekimser çıktı DYP-SHP ortaklığı, Erdal İnönü'nün Başbakan Yardımcılığı ile başladı Erdal İnönü'nün SHP Genel Başkanlığı'ndan ayrılması üzerine yapılan 4 Olağan Kurultay'da, Murat Karayalçın SHP Genel Başkanı seçildi Bunun üzerine, Erdal İnönü hükümetten istifa etti 12 Eylül 1993 tarihinde DYP-SHP ortaklığı Murat Karayalçın'ın Başbakan Yardımcılığı ile devam etti SHP'nin 18 Şubat 1995'te yapılan 9 Olağanüstü Kurultayı'nda; SHP, CHP'ye katıldı CHP Genel Başkanlığı'na Hikmet Çetin seçildi Murat Karayalçın hükümetteki görevinden ayrıldı DYP-CHP koalisyonu Hikmet Çetin'in Başbakan Yardımcılığı ile devam etti 9 Eylül 1995 tarihinde yapılan CHP'nin 27 Olağan Kurultayı'nda ise Genel Başkanlığa Deniz Baykal seçildi Başbakan Tansu Çiller, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ile anlaşamayınca 20 Eylül 1995'te istifa etti
51- II Çiller Hükümeti (05101995 - 30101995):
Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'e verildi Tansu Çiller, azınlık hükümeti kurdu ancak hükümet güvenoyu alamadı Güven oylamasında kullanılan 421 oyun 191'i kabul, 230'u ret yönünde çıktı
52- III Çiller Hükümeti (30101995 - 6031996):
Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'e verildi Tansu Çiller, DYP-CHP koalisyon hükümetini kurdu 5 Kasım 1995'te yapılan güven oylamasında kullanılan 415 oyun 243'ü kabul, 172'si ret çıktı Hükümet, 1995 genel seçimleri nedeniyle sona erdi
Anayol-Refahyol-Anasol-D Hükümetleri
***
53- II Yılmaz Hükümeti (6031996 - 28061996):
Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından Rize Milletvekili Mesut Yılmaz'a verildi Yılmaz, DSP'nin dışardan desteğiyle ANAP-DYP azınlık hükümetini kurdu 550 üyeli TBMM'de, 12 Mart 1996'da yapılan güven oylamasında, 257 kabul, 207 ret oyu verilirken, DSP'li 80 milletvekili çekimser oy kullandı Refah Partisi, güven oylamasının Anayasa’nın 96'ncı maddesine göre geçersiz olduğu iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu Yüksek Mahkeme, 14 Mayıs 1996'da güven oylaması ile olağanüstü hal ve Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatılmasına ilişkin TBMM kararını iptal etti, fakat yeni oylamaya gerek olmadığını bildirdi Refah Partisi, 27 Mayıs 1996'da Başbakan Mesut Yılmaz hakkında gensoru önergesi verdi Yılmaz, koalisyon ortağı DYP ile aralarında çıkan anlaşmazlık üzerine, gensorunun görüşülmesini beklemeden 6 Haziran 1996'da istifa etti
Necmettin Erbakan
54- Erbakan Hükümeti (28061996 - 30061997):Mesut Yılmaz'ın istifasının ardından hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Demirel tarafından Konya Milletvekili Necmettin Erbakan'a verildi Erbakan, RP-DYP koalisyon hükümetini kurdu 8 Temmuz 1996'da yapılan güven oylamasında 278 kabul, 265 ret oyu çıktı 1 milletvekili çekimser oy kullandı Erbakan, başbakanlığı ortağı Çiller'e devretmek üzere istifa etti, ancak Cumhurbaşkanı, görevi Yılmaz'a verdi
55- III Yılmaz Hükümeti (30061997 - 11011999):
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 20 Haziran 1997 tarihinde hükümeti kurmakla ANAP Genel Başkanı ve Rize Milletvekili Mesut Yılmaz'ı görevlendirdi Yılmaz, ANAP-DSP-DTP ile azınlık hükümeti kurdu Hükümeti CHP de dışarıdan destekledi
30 Haziran 1997'de Cumhurbaşkanı Demirel tarafından onaylanan hükümet, 8 Temmuz 1997'de TBMM'den güvenoyu aldı Güven oylamasında 278 kabul, 265 ret oyu çıktı 1 milletvekili çekimser oy kullandı 30 Temmuz 1998 tarihinde TBMM'de yapılan oylamada 11'e karşı 486 kabul oyuyla, genel ve yerel seçimlerin 18 Nisan 1999 Pazar günü yapılması kararı alındı Başbakan Mesut Yılmaz hakkında verilen gensoru önergesinin, 25 Kasım 1998 tarihinde 314 oyla kabul edilmesi üzerine, hükümet düşürüldü
56- IV Ecevit Hükümeti (11011999 - 28051999):
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 2 Aralık 1998 tarihinde hükümeti kurmakla DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit'i görevlendirdi Ecevit, hükümeti kuramayınca 21 Aralık 1998 tarihinde görevi iade etti Cumhurbaşkanı'nca 23 Aralık 1999 tarihinde görevlendirilen Muğla Bağımsız Milletvekili Yalım Erez'in hükümet kurma çalışmaları da sonuç vermeyince, Ecevit, 7 Ocak 1999 tarihinde yeniden hükümeti kurma görevini üstlendi Ecevit'in kurduğu azınlık hükümeti, 11 Ocak 1999 tarihinde Cumhurbaşkanı tarafından onaylandı Hükümet, 17 Ocak 1999 tarihinde de TBMM'den güvenoyu aldı 495 milletvekilinin katıldığı güven oylamasında 306 kabul, 188 ret çıktı 1 milletvekili çekimser oy kullandı Hükümet, 18 Nisan 1999 tarihinde yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi
57- V Ecevit Hükümeti (28051999 - 18112002): Genel seçimlerden sonra, DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, Cumhurbaşkanı Demirel tarafından 3 Mayıs 1999 tarihinde hükümeti kurmakla görevlendirildi Ecevit, DSP-MHP-ANAP koalisyonu hükümetini kurdu Hükümet, 28 Mayıs 1999 tarihinde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından onaylandı Hükümet, 9 Haziran 1999 tarihinde TBMM'den güvenoyu aldı 536 milletvekilinin katıldığı güven oylamasında, 354 milletvekili kabul, 182 milletvekili ret oyu kullandı Ecevit, 3 Kasım 2002 tarihinde yapılan erken genel seçimi Adalet ve Kalkınma Partisi'nin kazanması sonucu 4 Kasım 2002 tarihinde hükümetin istifasını Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e sundu V Ecevit hükümeti, AK Parti Kayseri Milletvekili Gül'ün başbakanlığındaki 58 Hükümet'in kurulmasıyla fiilen sona erdi
AK Parti Dönemi
***
Abdullah Gül
58- Gül Hükümeti (18112002 -14 Mart 2003):
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, hükümeti kurma görevini 16 Kasım 2002 tarihinde Kayseri Milletvekili Abdullah Gül'e verdi Adalet ve Kalkınma Partisi Kayseri Milletvekili Gül, Bakanlar Kurulu listesini Sezer'in onayına sunarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin 58 Hükümeti'ni kurdu 1 AK Parti Hükümeti olarak nitelendirilen kabine 28 kasım günü 170 ret oyuna karşı 346 kabul oyu ile güvenoyu aldı
Recep Tayyip Erdoğan
59- Erdoğan Hükümeti(14 Mart 2003-): 3 Kasım seçimine AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, siyasi yasağı nedeniyle katılamadı Ancak Yüksek Seçim Kurulu(YSK) AK Parti'lilerin başvurusu üzerine, Siirt'in Pervari ilçesinde 'üç sandık kurulunun oluşturulmadığı ve bir sandığın da kırıldığı' gerekçesiyle 3 Kasım'daki Siirt seçimini iptal etti İptal sonrasında, 3 Kasım'daki seçime Siirt'ten Milletvekili seçilen, AK Parti'den Mervan Gül, CHP'den Ekrem Bilek ile bağımsız aday Fadıl Akgündüz'ün üyelikleri düştü
Siirt'teki seçimin 9 Mart 2003 tarihinde yenilenmesine karar veren YSK, Akgündüz'ün yeniden aday olamayacağını açıkladı AK Parti'nin birinci sıra adayı Mervan Gül ise Genel Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın seçilmesine imkan sağlamak amacıyla adaylıktan çekildi 9 Mart'ta yapılan seçimde AK Parti üç milletvekilinin tamamını aldı AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın TBMM'ye girmesinin ardından Abdullah Gül başkanlığındaki 58 Hükümet, 11 Mart 2003 tarihinde istifa etti Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, yeni hükümet kurma görevini aynı gün Erdoğan'a verdi Türkiye Cumhuriyeti'nin 59 Hükümeti, 14 Mart 2003 tarihinde kuruldu 2 AK Parti Hükümeti' olarak da nitelendirilen 59 Hükümet'in programı, 19 Mart'ta TBMM Genel Kurulu'nda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından okundu Hükümet programına ilişkin görüşmeler 21 Mart'ta yapıldı ve hükümet TBMM Genel Kurulu'nun 23 Mart'taki birleşiminde 162 'Ret' oyuna karşı 350 oyla güvenoyu aldı Erdoğan'ın başkanlığındaki 59 Hükümet'in bakan sayısı, Başbakan dahil olmak üzere 25'ten 23'e indi
|