Yahya Kemal Beyatlı Biyografisi

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-28-2012

Yahya Kemal Beyatlı (1884 - 1958)

1884 yılında Üsküp'te dünyaya gelir

Asıl adı Ahmed Agâh'tır

İlk öğrenimini Üsküp'te gördü

İstanbul Vefa Lisesi mezunudur

Başlangıçta Sultan II

Abdülhamit yönetimine karşı muhaliflerin safında yer alarak Paris'e kaçtı

Fransa'da siyasal bilgiler okurken hocası Albert Sorrel'in etkisinde kalarak düşüncelerinde değişmeler oldu

Fransa'da 9 yıl kaldı

Fransız Edebiyatı'nı ve edebiyatçılarını yakından tanıma imkânı buldu

Onlardan etkilendi

Doğu Dilleri Okulu'na devam ederek Arapça ve Farsça'sını geliştirdi

Divan şiiri üzerinde yoğunlaştı

1913 yılında İstanbul'a döndü

Darüşşafaka, Medresetü'l-Vâizin ve Darülfünûn'da tarih ve edebiyat dersleri okuttu

Gazete ve dergilerde yazılar yazdı

Lozan Konferansı'na katıldı

1923'te Urfa Milletvekili seçildi

Çeşitli ülkelerde diplomatik görevler alarak Türkiye'yi temsil etti

Yozgat, Tekirdağ ve İstanbul Milletvekilliği yaptı

Pakistan Büyükelçiliği görevindeyken emekli oldu (1949) ve yurda döndü

Tedavi için Paris'e gitti

Bir yıl sonra da öldü (1958)

Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en büyük temsilcilerinden birisidir

Aruzla yazmıştır

Klasik şiirimizin temel özelliklerine bağlı kalarak, kendine özgü bir şair olmuştur

Sanatta ve edebiyatta millî ve manevî değerlere bağlı kalmıştır

Şairin bazı şiirleri

HAYAL ŞEHİR

Git bu mevsimde, gurub vakti, Cihangir'den bak!

Bir zaman kendini karşındaki rüyaya bırak!

Başkadır çünkü bu akşam bütün akşamlardan;

Güneşin vehmi saraylar yaratır camlardan;

O ilah isteyip eğlence hayalhanesine,

Çevirir camları birden peri kaşanesine

Som ateşten bu saraylarla bütün karşı yaka

Benzer üç bin sene evvelki mutantan şarka

Mest olup içtiği altın şarabın zevkinden

Elde bir kırmızı kaseyle ufuktan çekilen

Nice yüz bin senedir şarkın ışık mimarı

Böyle ma'mur eder ettikçe hayal Üsküdar'ı

O ilahın bütün ilhamı fakat anidir;

Bu ateşten yaratılmış yapılar fanidir;

Kaybolur hepsi de bir anda kararmakla batı

Az sürer gerçi fakir Üsküdar'ın saltanatı;

Esef etmez güneşin şimdi neler yıktığına;

Serviler şehri dalar kendi iç aydınlığına,

Ezeli mağfiretin böyle bir ikliminde

Altının göz boyamaz kalpı kadar halisi de

Halkının hilkati her semtini bir cennet eden

Karşı sahilde karanlıkta kalan her tepeden,

Gece bir çok fıkara evlerinin lambaları

En sahih aynadan aksettiriyor Üsküdar'ı

Bir Başka Tepeden

Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul!

Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer

Ömrüm oldukça gönül tahtına keyfince kurul!

Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer

Nice revnaklı şehirler görünür dünyada,

Lakin efsunlu güzellikleri sensin yaratan

Yaşamıştır derim en hoş ve uzun rüyada

Sende çok yıl yaşayan, sende ölen, sende yatan

İstanbul'un Fethini Gören

Üsküdar Üsküdar, bir ulu rüyayı görenler şehri!

Seni gıpta ile hatırlar vatanın her şehri

Hepsi der: "Hangi şehir görmüş onun gördüğünü?

Bizim İstanbul'u fethettiğimiz mutlu günü!"

Elli üç gün en mehabetli temaşa idi o!

Sanki halkın uyanık gördüğü rüya idi o!

Şimdi beş yüz sene geçmiş o büyük hatıradan;

Eli üç günde o hengame görülmüş buradan;

Canlanır levhası hala beşer ettikçe hayal;

O zaman ortada, her saniye gerçek bir hal

Gürlemiş Topkapı'dan bir yeni şiddetle daha

Şanlı namiyle 'Büyük Top' denilen ejderha

Sarf edilmiş nice kol kuvveti gündüz ve gece,

Karadan sevk edilen yüz gemi geçmiş Haliç'e;

Son günün cengi olurken ne şafakmış o şafak,

Üsküdar, gözleri dolmuş, tepelerden bakarak,

Görmüş İstanbul'a yüz bin meleğin uçtuğunu;

Saklamış durmuş asırlarca hayalinde bunu

Leyla

Gece, Leyla’yı ayin on dördü,

Koyda, tenha, yıkanırken gördü

"Kız, vücudun ne güzel böyle açık!

Kız, yakından göreyim sahile çık!

"

Baktı etrafına ürkek, ürkek

Dedi; tenhada bu ses ne olsa gerek?

"Kız vücudun sari güller gibi ter!

çık sudan kendini üryan göster!

"

Aranırken ayin ölgün sesini

Soğuk ay öptü beyaz ensesini

Sardı her uzvunu bir ince sizi

Bu öpüş gül gibi soldurdu kızı,

Soldu, günden güne sessiz soldu

Dediler hep "kıza bir hal oldu!"

Ta

içinden geliyor hıçkırığı,

Kalbinin vardı derin bir kırığı,

Yattı, bir ses duyuyormuş gibi lal,

Yattı, aylarca devam etti bu hal

Simdi sirasira, aksam hüzünü,

Böyle yastıkta görenler yüzünü,

Avuturlarken uzun sözlerle,

O susup Baktı derin gözlerle

Evi rüzgar gibi bir sır gezdi,

Herkes endişeli, bir şeyi sezdi,

Bir sabah söyledi son sözlerini,

Yumdu dünyaya ela gözlerini

Koptu evden acı bir vaveyla,

Odalar inledi Leyla - Leyla!

Geldi köy kızları el bağladılar,

Diz çöküp ağladılar, ağladılar,

Nice günler bu saadetli ölüm;

Oldu çok kimseye bir gizli düğüm

Nice günler bakarak dalgalara

Dediler "Leyla uğradı nazarca

"

Akıncılar

Bin atlı akınlarda çocuklar gibi sendik

Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik

Haykırdı ak tolgalı beylerbeyi "ilerle"

Bir yaz günü geçtik turadan kafilelerle

Simsek gibi atıldık bir semte yedi koldan

Simsek gibi Türk atlarının geçtiği yoldan

Bir gün yine doludizgin atlarımızla

Yerden yedi kat arsa kanatlandık o hızla

Cennette bu gün gülleri açmış goruruzde

Hala o kızıl hatıra gitmez gözümüzde

Bin atlı akınlarda çocuklar gibi sendik

Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik

07-28-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Yahya Kemal Beyatlı Biyografisi Yahya Kemal Beyatlı (1884 - 1958) 1884 yılında Üsküp'te dünyaya gelir Asıl adı Ahmed Agâh'tır İlk öğrenimini Üsküp'te gördü İstanbul Vefa Lisesi mezunudur Başlangıçta Sultan IIAbdülhamit yönetimine karşı muhaliflerin safında yer alarak Paris'e kaçtı Fransa'da siyasal bilgiler okurken hocası Albert Sorrel'in etkisinde kalarak düşüncelerinde değişmeler oldu Fransa'da 9 yıl kaldı Fransız Edebiyatı'nı ve edebiyatçılarını yakından tanıma imkânı buldu Onlardan etkilendi Doğu Dilleri Okulu'na devam ederek Arapça ve Farsça'sını geliştirdi Divan şiiri üzerinde yoğunlaştı 1913 yılında İstanbul'a döndü Darüşşafaka, Medresetü'l-Vâizin ve Darülfünûn'da tarih ve edebiyat dersleri okuttu Gazete ve dergilerde yazılar yazdı Lozan Konferansı'na katıldı 1923'te Urfa Milletvekili seçildi Çeşitli ülkelerde diplomatik görevler alarak Türkiye'yi temsil etti Yozgat, Tekirdağ ve İstanbul Milletvekilliği yaptı Pakistan Büyükelçiliği görevindeyken emekli oldu (1949) ve yurda döndü Tedavi için Paris'e gitti Bir yıl sonra da öldü (1958) Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en büyük temsilcilerinden birisidir Aruzla yazmıştır Klasik şiirimizin temel özelliklerine bağlı kalarak, kendine özgü bir şair olmuştur Sanatta ve edebiyatta millî ve manevî değerlere bağlı kalmıştır Şairin bazı şiirleri HAYAL ŞEHİR Git bu mevsimde, gurub vakti, Cihangir'den bak! Bir zaman kendini karşındaki rüyaya bırak! Başkadır çünkü bu akşam bütün akşamlardan; Güneşin vehmi saraylar yaratır camlardan; O ilah isteyip eğlence hayalhanesine, Çevirir camları birden peri kaşanesine Som ateşten bu saraylarla bütün karşı yaka Benzer üç bin sene evvelki mutantan şarka Mest olup içtiği altın şarabın zevkinden Elde bir kırmızı kaseyle ufuktan çekilen Nice yüz bin senedir şarkın ışık mimarı Böyle ma'mur eder ettikçe hayal Üsküdar'ı O ilahın bütün ilhamı fakat anidir; Bu ateşten yaratılmış yapılar fanidir; Kaybolur hepsi de bir anda kararmakla batı Az sürer gerçi fakir Üsküdar'ın saltanatı; Esef etmez güneşin şimdi neler yıktığına; Serviler şehri dalar kendi iç aydınlığına, Ezeli mağfiretin böyle bir ikliminde Altının göz boyamaz kalpı kadar halisi de Halkının hilkati her semtini bir cennet eden Karşı sahilde karanlıkta kalan her tepeden, Gece bir çok fıkara evlerinin lambaları En sahih aynadan aksettiriyor Üsküdar'ı Bir Başka Tepeden Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul! Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer Ömrüm oldukça gönül tahtına keyfince kurul! Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer Nice revnaklı şehirler görünür dünyada, Lakin efsunlu güzellikleri sensin yaratan Yaşamıştır derim en hoş ve uzun rüyada Sende çok yıl yaşayan, sende ölen, sende yatan İstanbul'un Fethini Gören Üsküdar Üsküdar, bir ulu rüyayı görenler şehri! Seni gıpta ile hatırlar vatanın her şehri Hepsi der: "Hangi şehir görmüş onun gördüğünü? Bizim İstanbul'u fethettiğimiz mutlu günü!" Elli üç gün en mehabetli temaşa idi o! Sanki halkın uyanık gördüğü rüya idi o! Şimdi beş yüz sene geçmiş o büyük hatıradan; Eli üç günde o hengame görülmüş buradan; Canlanır levhası hala beşer ettikçe hayal; O zaman ortada, her saniye gerçek bir hal Gürlemiş Topkapı'dan bir yeni şiddetle daha Şanlı namiyle 'Büyük Top' denilen ejderha Sarf edilmiş nice kol kuvveti gündüz ve gece, Karadan sevk edilen yüz gemi geçmiş Haliç'e; Son günün cengi olurken ne şafakmış o şafak, Üsküdar, gözleri dolmuş, tepelerden bakarak, Görmüş İstanbul'a yüz bin meleğin uçtuğunu; Saklamış durmuş asırlarca hayalinde bunu Leyla Gece, Leyla’yı ayin on dördü, Koyda, tenha, yıkanırken gördü "Kız, vücudun ne güzel böyle açık! Kız, yakından göreyim sahile çık!" Baktı etrafına ürkek, ürkek Dedi; tenhada bu ses ne olsa gerek? "Kız vücudun sari güller gibi ter! çık sudan kendini üryan göster!" Aranırken ayin ölgün sesini Soğuk ay öptü beyaz ensesini Sardı her uzvunu bir ince sizi Bu öpüş gül gibi soldurdu kızı, Soldu, günden güne sessiz soldu Dediler hep "kıza bir hal oldu!" Ta içinden geliyor hıçkırığı, Kalbinin vardı derin bir kırığı, Yattı, bir ses duyuyormuş gibi lal, Yattı, aylarca devam etti bu hal Simdi sirasira, aksam hüzünü, Böyle yastıkta görenler yüzünü, Avuturlarken uzun sözlerle, O susup Baktı derin gözlerle Evi rüzgar gibi bir sır gezdi, Herkes endişeli, bir şeyi sezdi, Bir sabah söyledi son sözlerini, Yumdu dünyaya ela gözlerini Koptu evden acı bir vaveyla, Odalar inledi Leyla - Leyla! Geldi köy kızları el bağladılar, Diz çöküp ağladılar, ağladılar, Nice günler bu saadetli ölüm; Oldu çok kimseye bir gizli düğüm Nice günler bakarak dalgalara Dediler "Leyla uğradı nazarca" Akıncılar Bin atlı akınlarda çocuklar gibi sendik Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik Haykırdı ak tolgalı beylerbeyi "ilerle" Bir yaz günü geçtik turadan kafilelerle Simsek gibi atıldık bir semte yedi koldan Simsek gibi Türk atlarının geçtiği yoldan Bir gün yine doludizgin atlarımızla Yerden yedi kat arsa kanatlandık o hızla Cennette bu gün gülleri açmış goruruzde Hala o kızıl hatıra gitmez gözümüzde Bin atlı akınlarda çocuklar gibi sendik Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik