07-23-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Aşi Tedavisi
Allerjik
hastalıklar kalıtsal yani genetik kökeni olan
hastalıklardır Bilinen hiçbir tedavi allerjik genetik
yapıyı ortadan kaldıramaz Ancak, immunoterapi allerjik
şikayetleri başlatan en önemli etken olan allerjenlere
karşı duyarlılığı büyük oranda azaltabilir
Aşı
tedavisi bilgi ve tecrübe gerektirir Tedavinin
EMNİYETLİ ve
BAŞARILI olması için,
allerji testlerinin uygulanması, aşı kararının
verilmesi, planlanması ve sürdürülmesi mutlaka bu konuda
ihtisas sahibi olan hekimler, yani ALLERJİ uzmanları ya
da bu konuda deneyimi olan Klinik İmmünoloji uzmanları
tarafından yapılmalıdır İmmunoterapi
nedir ?
Allerjik rinit ve arı allerjisi olanlarda
(bazen durumu uygun olan hafif astımlı hastalarda), hastanın duyarlı
olduğu allerjenlerin gittikçe artan dozlarda enjekte edilmesidir
Amaç, hastanın allerjik olduğu maddelere karşı duyarlılığını
azaltmak ve allerjik şikayetleri önlemektir İmmunoterapi
kimlere uygulanır ?
İlaç tedavilerinden
yeterli oranda fayda görmeyen, şikayetleri yılboyu devam eden,
ilaçları çeşitli nedenlerle kullanamayan ya da ilaca bağlı yan
etkilerin gözlendiği ve aşı uygulanmasına engel bir başka sağlık
sorunu olmayan hastalara uygulanır İmmunoterapi
nasıl etki eder ?
İmmunoterapide
kullanılan aşılar hastanın bağışıklık sistemine, duyarlı olduğu
allerjenlere karşı allerjik yanıt vermemelerini öğretir İmmunoterapinin yan etkileri var mıdır ?
Enjeksiyonlardan hemen
sonra bazen allerjik reaksiyonlar görülebilir En sık gözlenen
enjeksiyon yerinde kızarıklık ve şişlik oluşmasıdır
Çok daha nadir olarak
ta vücutta kızarıklık ve şişlik, nefes darlığı, öksürük gibi
bulguların ortaya çıktığı şiddetli reaksiyonlar görülebilir Bu
reaksiyonlar genellikle enjeksiyonu takiben 20-30 dakika içinde
geliştiğinden, hastaların aşıdan sonra uygulama yapılan yerde en az
30 dakika beklemesi gereklidir Bu reaksiyonlar ivedi olarak tedavi
edilir ve ortadan kaldırılır
İmmunoterapinin bilinen
başka bir yan etkisi yoktur
Gebelikte immunoterapi uygulanır mı?
Gebelik sırasında yeni bir immunoterapi programına
başlanmaz
İmmunoterapi enjeksiyonları devam ederken hamilelik gelişen hastalarda ise,
sorunsuz süren bir immunoterapi programına doz artırımı yapmadan devam
edilebilir İmmunoterapiye bağlı bebekte anormallik gelişmesi diye bir durum
sözkonusu değildir
ANCAK, bu konuda çoğu merkezin genel yaklaşımı (gelişebilecek bir sistemik
reaksiyon ve onun tedavisinde kullanılması gereken ilaçlar vs gibi durumlar
gözönüne alınarak) gebelikte immunoterapinin kesilmesi gibi emniyetli bir yolun
seçilmesidir İmmünoterapide hastaların uyması gereken kurallar nelerdir?
Aşıların faydalı etkileri en erken
6 -12 ay içinde ortaya çıkmaya başlar Bu
nedenle özellikle ilk aylarda hastaların allerjilerine yönelik ilaç tedavilerine
de devam etmeleri gereklidir
Hastalar enjeksiyon için geldiğinde; bir önceki enjeksiyon sonrasındaki
saatlerde sorun olup olmadığını, halen herhangi bir şikayetleri olup olmadığını
doktorlarına ifade etmelidirler
Enjeksiyondan sonraki ilk saatlerde aşırı fiziksel aktivite ve sıcak banyo
yapılmamalıdır
Herhangi bir nedenle başka bir hekim tarafından başlanmış olan allerji dışı
ilaçlar hekime bildirilmelidir
Enjeksiyondan sonra en az 30 dakika süre ile enjeksiyon yapılan merkezden
ayrılmamalıdır Enjeksiyonlar nerede uygulanmalıdır?
İmmunoterapi enjeksiyonları mutlaka
bu konuda ihtisas sahibi olan hekimler, yani ALLERJİ uzmanları ya da bu konuda
deneyimi olan Klinik İmmünoloji uzmanları
kontrolünde ve reaksiyon geliştiğinde acil tedavilerin uygulanabileceği
merkezlerde, deneyimli sağlık personelince yapılmalıdır
Aşılar kesinlikle evde ya da iş yerinde yapılmamalıdır Bu çok hatalı bir
davranıştır Aşıların içinde ne var?
Aşıların içinde, hastanın allerjik olduğu allerjenler
(polenler veya ev tozu akarları gibi) vardır
Bu durum ancak deri testleriyle
tespit edilebilir !
Aşılar özel tekniklerle ve steril şartlarda hazırlanmaktadır
Günümüzde genellikle Sağlık Bakanlığı tarafından onaylı ve ruhsatlandırılmış aşılar
kullanılmaktadır
İmmünoterapi ile birlikte ilaç tedavisine devam edilecek mi?
İmmunoterapiye başlar başlamaz allerjik şikayetlerin kaybolmasını beklemek doğru
değildir Çünkü bu tedavinin faydalı etkileri en erken 6 ay-1 yıl içinde ortaya
çıkmaya başlar
Bu nedenle özellikle ilk aylarda hastaların allerjilerine yönelik ilaç
tedavilerine devam etmeleri gereklidir
Aşı tedavisine başlandı diye ilaçları birden kesmek, allerji şikayetlerinin
şiddetlenmesine neden olacaktır
Allerji ilaçlarına ne kadar süreyle ve hangi dozlarda devam edileceği size
bildirilecektir İmmunoterapiden ne oranda fayda göreceğim tedavi öncesinden belli midir ?
Bu değişik faktörlerin bir arada bulunmasına bağlıdır
Deneyimli bir Allerji Uzmanı, tedaviye başlamadan önce bu faktörleri ayrıntılı
olarak değerlendirir ve daha sonra aşı kararını verir
Allerji testi ile allerjik olduğu tespit edilen herkese aşı başlamak modern
allerji bilimine uygun değildir Ancak ne yazık ki deneyimsiz ellerde bu tür
uygulamalar sıklıkla gerçekleşmektedir
İmmunoterapinin etkili olup olmadığı nasıl değerlendirilir ?
Aşı tedavisinin faydalı olup olmadığına, belli aralıklarla hastanın allerjik
şikayetleri derecelendirilerek, aşı öncesi dereceler ile karşılaştırılmasıyla
karar verilir
Bunun dışında bilinen daha faydalı bir yöntem yoktur
Belli aralıklarda allerji deri testleri veya kan tetkiklerinin tekrar yapılması
SADECE arı allerjisi için yapılan immunoterapilerde faydalıdır
[b]
|
|
|