Tüp Ligrasyonu (Tüplerin Bağlanması)

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-14-2012

Ovulasyon (yumurtlama) döneminde yumurtalıkta

[1] gelişen folikülden

[2] salınan oositin (yumurta hücresi)

[3] sperm hücresi tarafından döllendiği kanalcıklara

fallop tüpü adı verilir

Uterusun sağında ve solunda birer adet olmak üzere "boynuz şeklinde" iki adet fallop tüpü bulunur

Sterilizasyon, fallop tüplerinin geçirgenliğinin cerrahi yöntemlerle kalıcı olarak bozulması işlemidir

Tüplerin geçirgenliği yakma, bağlama ya da tüplerin etrafına halka takılması suretiyle bozulduğunda oosit ile sperm hiçbir şekilde karşılaşamadığından gebelik oluşmaz

Bu yöntemle tüplerde ciddi hasar oluştuğundan tüplerin eski haline getirilmesi çok zordur

Koruyuculuk oranı ve koruma süresi

*

Yöntemin koruyuculuk oranı %100'e yakın olmakla beraber uygulanan cerrahi işlemin niteliği (yakma veya bağlama gibi) ve bazı bireysel özellikler nedeniyle çok ender durumlarda gebelik oluşabilir

*

Koruma süresi ömür boyudur

Uygulanması

*

Uygulamaya geçmeden önce kadının ve eşinin imzalı onayı gerekir

*

En sık uygulama şekli genel anestezi altında, laparoskopi yöntemiyle tüplerin yakılması şeklindedir

*

Ameliyat öncesi gerekli ön incelemeler yapılır ve randevu verilir

Randevu sabahı bir şey yiyip içmeden hastaneye gelmek gereklidir

30 dakikalık bir anestezi süresi içerisinde uygulanabilir

Genellikle geceyi hastanede geçirmek gerekmez

Resimde fallop tüpüne uygulanan yakma işlemi görülmektedir

Trokar adı verilen 5 mm çaplı çubuklar karna açılan delikten içeri sokulmakta ve tüp uygun yerden tutularak yakılmaktadır

Resimde yakılan bölgenin renginin beyazlaşması tüpe verilen hasarı göstermektedir

Bu resimde de tüplere yakma işlemi yerine kesme-bağlama işlemi uygulanmıştır

Her iki yöntemde de sonuç aynıdır: tüplerin geçirgenliği bozulmuştur

Kimlerde uygulanması sakıncalıdır?

*

İleride çocuk sahibi olmak isteyip istemediği konusunda kararsız olan kadınlarda uygulanmaz

*

30 yaşın altında olan kadınlarda uygulanması, kadının henüz doğurganlık döneminin ortalarında olması ve ileride muhtemel bir eş değişikliği yapmak ve yeni bir aile kurmak durumunda olabilmesi nedeniyle sakıncalıdır

*

Eşin rızası olmadan yapılan uygulamalarda eş boşanma söz konusu olduğunda "çocuk sahibi olamama" nedeniyle haklı bir boşanma talebinde bulunabilir

Avantajları

Koruyuculuğu çok yüksek bir yöntemdir ve tek bir uygulamayla kalıcı kontrasepsiyon (korunma) sağlar

Dezavantajları

Yaşam şartlarındaki değişiklik nedeniyle yeniden çocuk sahibi olmak istediğinde tekrar operasyon gerektirir

Tüplerin geçirgenliğinin tekrar sağlanmaya çalışıldığı bu operasyonlar başarı şansları düşük ve maliyetleri yüksek operasyonlardır

Riskleri

Genel anestezi ile yapıldığında tüm genel anestezi risklerini, laparoskopi ile yapıldığında tüm laparoskopik operasyon risklerini taşır

Uyarılar

*

İleride çocuk isteği oluşması ihtimalini çok iyi gözden geçirin

Eşinizin de mutlaka onayını alın

*

Doktorunuzla hangi yöntemi uygulayacağını konuşun

Laparoskopi yöntemi oldukça basit bir yöntemdir, ancak her doktor tarafından uygulanmamaktadır

Eğer laparoskopi yöntemi uygulanması için engel teşkil edecek tıbbi bir durum söz konusu değilse bu yöntemi uygulayan bir doktor tercih edin

Özel durumlar

*

Tüp ligasyonuna rağmen gebe kalınması

Çok ender görülen bir durumdur

Tüplerin aldıkları tüm hasara karşın yeniden kanal oluşturmalarına bağlı olarak ortaya çıkar

Operatör hatası pratik olarak mümkün değildir ancak yine de bir etken olabilir

Tüp ligasyonu sonrası oluşan gebeliklerin önemli bir kısmı dış gebelik olduğundan ilk önce bu yönde inceleme yapılır

Dış gebelik saptanırsa uygun tedaviye geçilir

Rahim içi gebelik saptanırsa ve bebek isteniyorsa gebelik devam ettirilir

Bebek istenmiyorsa ve gebelik süresi yasal sınırı aşmamışsa tahliye edilir

Gebelik sonlandırıldıktan sonra korunma yöntemlerinin tekrar gözden geçirilmesi ve uygun bir yöntem seçilmesi gerekir

*

Yeniden çocuk sahibi olma arzusunun ortaya çıkması

Bu gerçekten problemli bir durumdur

İleri derecede hasar görmüş tüpleri tekrar geçirgen hale getirme operasyonları başarı oranları oldukça düşük ve maliyetleri yüksek operasyonlardır

Başarı sağlanamazsa ve çocuk arzusu devam ederse IVF (tüp bebek) yöntemine geçmek gerekebilir

07-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Tüp Ligrasyonu (Tüplerin Bağlanması) Ovulasyon (yumurtlama) döneminde yumurtalıkta [1] gelişen folikülden [2] salınan oositin (yumurta hücresi) [3] sperm hücresi tarafından döllendiği kanalcıklara fallop tüpü adı verilir Uterusun sağında ve solunda birer adet olmak üzere "boynuz şeklinde" iki adet fallop tüpü bulunur Sterilizasyon, fallop tüplerinin geçirgenliğinin cerrahi yöntemlerle kalıcı olarak bozulması işlemidir Tüplerin geçirgenliği yakma, bağlama ya da tüplerin etrafına halka takılması suretiyle bozulduğunda oosit ile sperm hiçbir şekilde karşılaşamadığından gebelik oluşmaz Bu yöntemle tüplerde ciddi hasar oluştuğundan tüplerin eski haline getirilmesi çok zordur Koruyuculuk oranı ve koruma süresi * Yöntemin koruyuculuk oranı %100'e yakın olmakla beraber uygulanan cerrahi işlemin niteliği (yakma veya bağlama gibi) ve bazı bireysel özellikler nedeniyle çok ender durumlarda gebelik oluşabilir * Koruma süresi ömür boyudur Uygulanması * Uygulamaya geçmeden önce kadının ve eşinin imzalı onayı gerekir * En sık uygulama şekli genel anestezi altında, laparoskopi yöntemiyle tüplerin yakılması şeklindedir * Ameliyat öncesi gerekli ön incelemeler yapılır ve randevu verilir Randevu sabahı bir şey yiyip içmeden hastaneye gelmek gereklidir 30 dakikalık bir anestezi süresi içerisinde uygulanabilir Genellikle geceyi hastanede geçirmek gerekmez Resimde fallop tüpüne uygulanan yakma işlemi görülmektedir Trokar adı verilen 5 mm çaplı çubuklar karna açılan delikten içeri sokulmakta ve tüp uygun yerden tutularak yakılmaktadır Resimde yakılan bölgenin renginin beyazlaşması tüpe verilen hasarı göstermektedir Bu resimde de tüplere yakma işlemi yerine kesme-bağlama işlemi uygulanmıştır Her iki yöntemde de sonuç aynıdır: tüplerin geçirgenliği bozulmuştur Kimlerde uygulanması sakıncalıdır? * İleride çocuk sahibi olmak isteyip istemediği konusunda kararsız olan kadınlarda uygulanmaz * 30 yaşın altında olan kadınlarda uygulanması, kadının henüz doğurganlık döneminin ortalarında olması ve ileride muhtemel bir eş değişikliği yapmak ve yeni bir aile kurmak durumunda olabilmesi nedeniyle sakıncalıdır * Eşin rızası olmadan yapılan uygulamalarda eş boşanma söz konusu olduğunda "çocuk sahibi olamama" nedeniyle haklı bir boşanma talebinde bulunabilir Avantajları Koruyuculuğu çok yüksek bir yöntemdir ve tek bir uygulamayla kalıcı kontrasepsiyon (korunma) sağlar Dezavantajları Yaşam şartlarındaki değişiklik nedeniyle yeniden çocuk sahibi olmak istediğinde tekrar operasyon gerektirir Tüplerin geçirgenliğinin tekrar sağlanmaya çalışıldığı bu operasyonlar başarı şansları düşük ve maliyetleri yüksek operasyonlardır Riskleri Genel anestezi ile yapıldığında tüm genel anestezi risklerini, laparoskopi ile yapıldığında tüm laparoskopik operasyon risklerini taşır Uyarılar * İleride çocuk isteği oluşması ihtimalini çok iyi gözden geçirin Eşinizin de mutlaka onayını alın * Doktorunuzla hangi yöntemi uygulayacağını konuşun Laparoskopi yöntemi oldukça basit bir yöntemdir, ancak her doktor tarafından uygulanmamaktadır Eğer laparoskopi yöntemi uygulanması için engel teşkil edecek tıbbi bir durum söz konusu değilse bu yöntemi uygulayan bir doktor tercih edin Özel durumlar * Tüp ligasyonuna rağmen gebe kalınması Çok ender görülen bir durumdur Tüplerin aldıkları tüm hasara karşın yeniden kanal oluşturmalarına bağlı olarak ortaya çıkar Operatör hatası pratik olarak mümkün değildir ancak yine de bir etken olabilir Tüp ligasyonu sonrası oluşan gebeliklerin önemli bir kısmı dış gebelik olduğundan ilk önce bu yönde inceleme yapılır Dış gebelik saptanırsa uygun tedaviye geçilir Rahim içi gebelik saptanırsa ve bebek isteniyorsa gebelik devam ettirilir Bebek istenmiyorsa ve gebelik süresi yasal sınırı aşmamışsa tahliye edilir Gebelik sonlandırıldıktan sonra korunma yöntemlerinin tekrar gözden geçirilmesi ve uygun bir yöntem seçilmesi gerekir * Yeniden çocuk sahibi olma arzusunun ortaya çıkması Bu gerçekten problemli bir durumdur İleri derecede hasar görmüş tüpleri tekrar geçirgen hale getirme operasyonları başarı oranları oldukça düşük ve maliyetleri yüksek operasyonlardır Başarı sağlanamazsa ve çocuk arzusu devam ederse IVF (tüp bebek) yöntemine geçmek gerekebilir