Prof. Dr. Sinsi
|
Sofra Hazırlama Kuralları
masa düzeni - masay çatal bıçak yerleştirme düzeni - bardak düzenleme şekilleri - masa düzei hakkında püf noktalar
Sofra Hazırlama Kuralları
MASA DÜZENİ
Bir sofrada bir çift konuk için, onur yeri vardır ve bu yerler daima ev sahibi ve sahibesinin sağ taraflarıdır Onur konuklarının yakınlarındaki diğer sandalyeler de onur konuklarından sonra gelen mevki ve yakınlıklarına göre dizilirler
Ev sahibi ve sahibesinin karşılıklı iki başa oturduğu, dikdörtgen masalarda, davet edilen misafir sayısı ikiye bölündüğünde tek rakam çıkarsa, ev sahibesi sandalyesini bir sola kaydırır Böylece misafirler bir bay ve bir bayan şeklinde otururlar
Ancak eğer bu tip oturuşlarda davet edilen misafir sayısı ikiye bölündüğünde çift rakam çıkarsa iş daha kolay olur O zaman ev sahibi ve sahibesi masabaşlarında karşılıklı oturur Bir bay ve bir bayan sırası da korunmuş olur
Davet edilen misafir sayısını ikiye böldüğünüzde tek rakam elde ediliyorsa, dikdörtgen masalarda ev sahibi ve sahibesi karşılıklı oturamazlar Bir taraflarında iki, diğer taraflarında üç misafir bulunur Ev sahibi ile onur konuğunun eşi yan yana ve ev sahibesi ile onur konuğu yan yana otururlar Bir bay ve bir bayan sırası yine korunarak, kurallara uyulur
Davet edilen misafir sayısı ikiye bölündüğünde çift rakam elde ediliyorsa, o zaman oturuş çok daha kolaydır ve ev sahibi ile ev sahibesi masa başına karşılıklı oturabilirler Onur konuğunun eşi ev sahibinin hemen yanında sağında ve onur konuğu da ev sahibesinin hemen yanında sağında oturur Bir bay ve bir bayan sırası korunmuş olur
Yuvarlak masada oturma düzeni mantık olarak da, şekil olarak da dikdörtgen masadan farklı değildir Yine bir bay ve bir bayan oturma sırasını korumak için davet edilen misafir sayısı ikiye bölündüğünde tek rakam elde edilirse, ev sahibi ile ev sahibesi karşılıklı oturamazlar Ev sahibesi sandalyesini bir sola kaydırır Onur konuğu, ev sahibi ile karşılıklı gelir ve ev sahibinin sağında onur konuğunun eşi oturur Ev sahibesinin hemen sağında da onur konuğu oturur
Davet edilen misafir sayısıın ikiye bölümüyle elde edilen rakam eğer çiftse, misafirleri oturtmak yine daha kolaydır Ev sahibi ile ev sahibesi karşılıklı otururlar ve onur konuğunun eşi ev sahibinin sağında, onur konuğu da ev sahibesinin sağında otururlar Bir bay ve bir bayan oturma sırası yine bozulmamış olur
Yukarıda her oturma şeklini size planlarla göstermeye çalıştık Unutulmaması gereken en önemli kurallardan birisi de bir bay ve bir bayan oturma sırasının bozulmamasıdır
SOFRA HAZIRLAMA KURALLARI
Bu bölümde yine sizler için sofra kurallarını ele alacağız Belli başlı sofra kurallarını herkes biliyordur; ancak biz burada daha geniş incelemek istedik

1 Yemek listesini hazırlarken konuklarınızın yaşlarını, yaşadıkları yeri, sağlık durumlarını ve hatta cinsiyetlerini bile düşünün
2 Yemek listesinde mümkün olduğunca hazmı güç yemekleri kullanmayın
3 Bir yemek listesinde iki salçalı veya birbirine benzeyen iki yemek ve birbirine benzeyen isimler bulunmamalı
4 Bir kral sofrası ile aile sofrası arasındaki fark yemek takımlarının lüks oluşudur Ancak yemek kuralları aynıdır
5 Sofraya üç takımdan fazla bıçak, çatal koymayın Ancak bardaklar dört adet olabilir
6 Misafir olan sofrada her yemek kendi takımıyla yenmelidir ve her yemekte çatal, bıçak ve tabak değişmelidir
7 Soğuk yemek soğuk tabakta, sıcak yemek ısıtılmış tabakta verilmelidir
8 Çatalları kullanış sırasına göre, sivri tarafı havaya kalkık olarak ve tabağın soluna yerleştirilir Sadece tatlı çatalı tabağın önüne sapı solda kalacak şekilde yerleştirilir
9 Bıçaklar keskin tarafı tabağa dönük olarak, tabağın sağına yerleştirilirler Sadece tatlı bıçağı tabağın önüne, sapı sağda kalacak şekilde ve ekmek bıçağı da ekmek tabağının üzerinde sağ kenarında kullanılır
10 Bardaklar her zaman sağda dururlar
11 Kaşıklar oyuk kısmı havaya bakar şekilde ve tabağın sağında, bıçağın sağına yerleştirilir Tatlı kaşığı kullanılacaksa tatlı bıçağı kaldırlır yerine tatlı kaşığı koyulur
12 Çiçekler, Şamdan vb misafirlerin birbirlerini görmelerini engelleyecek şekilde konmamalıdır
13 Tuzluk ve biberlik, tatlı çatal ve bıçağının arkasında, masanın ortasına yakın konur
14 Hardal, ketçap, mayonez önceden sofraya konmaz eğer bunların kullanılacakları yemek varsa o yemekle beraber sofraya getirilir
15 Elle yenmesi icap eden yemeklerde el tası ilave edilmelidir İçinde yarısına kadar ılık su ve bir dilim limon olmalıdır Sol taraf çatalın önüne koyulur
16 Meyve için el tası ilave edilecekse içindeki su soğuk olmalı ve yine bir dilim limon koyulmalıdır Mümkünse içine 3-4 gül, karanfil vb yaprağı konur
17 El tası verilmeyecekse, özellikle elle yenen yemeklerden sonra hafif sabunlu ve kokulu el bezi verilmelidir
18 Bazı yemeklerin yenmeyen kısımları, kemikler ve kılçıklar için yemek tabağının sol önüne bir kemik tabağı konmalıdır
19 İki kişinin omuzunun arasındaki boşluk hedef alınır şekilde sofrada her iki kişiye bir sigara tablası konur
20 Yemek masası için en uygun çiçek şekli basık çiçek şeklidir Onur konuklarının önüne masanın ortasına doğru konmalıdır
21 Davetlilerin rahatça yemek yiyebilmeleri için her kişiye 60 cm yer olmalıdır
22 Peçeteler sofraya mümkün olduğunca sade şekilde konur Şekilli katlamalar doğru değildir
23 Evin hanımı yemek servisini, evin beyi içki servisini yapmalıdır
24 Kirli takımlar sağdan alınır ve yerine temizleri yine sağdan sofraya koyulur Bunların içinden sadece el tası, ekmek ve slata tabağı soldan alınır ve soldan koyulur
25 Yemekten önce içki servisini yapılır
26 Yemeğe çorba ile başlanacaksa içki servisi yapmayınız Çorba bittikten sonra içki servisine başlayabilirsiniz
27 Garnitürler ve soslar ayrı servis edildiği için soldan verilmelidir
28 Önce hafif şaraplar, sonra kuvvetli şaraplar verilmelidir
29 Sofrada hastalık sebebiyle yada özel sebeplerle içki almayan konuklar için alkolsuz içki ve meyve suyu bulundurulmalıdır
30 Sofrada hastalık sebebiyle, özel sebeplerle yada inanç sebepleriyle her şeyi yiyemeyen konukları zor durumda bırakmayan yemekler olmalıdır
31 Kalabalık ziyafet sofrasında elle yenen yemekler verilmez
32 Ziyafet sofrasında yenmesi güç yemekler yada sarımsaklı yemekler verilmez
SOFRA SERVİS TAKIMLARI
Bu bölümde sofra servis takımları hakkında bilgi vermeyi tercih ettik Az çok herkesin bildiği bu takımlar hakkında dağarcığımızı genişletelim istedik
Tabaklar…
Çorba Tabağı : 22-23 cm büyüklüğünde çukur tabak
Kuver Tabağı : Salonun dekoruna uygun genel görüntü için masanın üzerine önceden konan tabak
Yemek Tabağı : Normal düz tabak
Tatlı Tabağı : Yemek tabağından küçük düz tabaklardır Salata tabağı veya tatlı tabağı olarak kullanılır
Ekmek Tabağı : 16-17 cm büyüklüğünde düz yuvarlak tabak
Et Suyu Fincanı: İki kulplu fincandır
Çatallar…
Yemek Çatalı : Normal 4 taraklı çataldır 19-20 cm büyüklüğündedir
Balık Çatalı : Üç taraklı, yaklaşık 18-19 cm büyüklüğünde bir çataldır
Pasta Çatalı : Üç taraklıdır ve sol tarafındaki tarak daha kalındır Yaklaşık 15-16 cm büyüklüğündedir
Küçük Çatal : Normal yemek çatalının biraz küçüğüdür 4 taraklıdır Sofrada en çok kullanılan çatal cinsidir Yaklaşık 17-18 cm büyüklüğündedir
Meyve Çatalı : Üç taraklıdır ve meyveye kolayca batabilecek sivri uçları vardır Yaklaşık 17-18 cm büyüklüğündedir
İstiridye Çatalı : Üç taraklı ve yaklaşık 15 cm büyüklüğündedir Sol elde kullanılır, sağ elde ise soslu kısmı yemek için çay kaşığı kullanılır
Sosis Çatalı : İki ince uzun taraklı ve sivri uçlu bir çataldır
İstakoz Çatalı – Kabuklu Deniz Ürünleri Çatalı : Özellikle İstakoz ve Pağuryaların içindeki etleri çıkarmak için kullanılan bir çataldır İki küçük dişi vardır
Bıçaklar…
Yemek Bıçağı : Normal yemek bıçağıdır, yaklaşık 21-22 cm büyüklüğündedir
Et Bıçağı : Normal yemek bıçağı ile aynı ancak, biraz daha ufak ve eti iyi kesmesi için ağzının bir kısmı yada tamamı tırtıklıdır
Balık Bıçağı : Yaklaşık 19-20 cm büyüklüğünde, keskin olmayan ve palet şeklinde bir bıçaktır
Meyve Bıçağı : Küçük bıçağın biraz daha küçüğüdür ve daha keskindir
Küçük Bıçak : Yemek bıçağının küçüğüdür, yaklaşık 19-20 cm büyüklüğündedir En çok kullanılan bıçaktır Salata, tatlı, meyve ve ordövr yerken kullanılır
Peynir Bıçağı : Palet biçimindedir, her yerde bulunmaz ve yerine küçük bıçak kullanılabilir
Tereyağı Bıçağı : İki şekilde tereyağı bıçağı vardır Biri palet şeklindedir, diğer, küçük bıçağın küçüğüdür
Havyar Bıçağı : İki çeşittir biri mala şeklinde diğeri ağzı sapına eşit bir bıçaktır Yaklaşık 17-18 cm büyüklüğündedir
Kaşıklar…
Çorba Kaşığı : Yaklaşık 20 cm büyüklüğündedir
Tatlı Kaşığı : Çorba kaşığının biraz küçüğüdür, yaklaşık 17-18 cm dir
Et Suyu (Konsome) Kaşığı : Yuvarlak ağızlı kaşıktır
Buzlu Çay Kaşığı – Kokteyl Kaşığı – Frape Kaşığı : Uzun saplı çay kaşığı
Çay Kaşığı : Normal çay kaşığı, yaklaşık 13-14 cm dir
Yumurta Kaşığı : Çay kaşığı büyüklüğündedir
Kahve Kaşığı : Çay kaşığının biraz küçüğüdür
Dondurma Kaşığı : Çay kaşığı büyüklüğünde kürek biçimli ve düz ağızlı bir kaşıktır
Servis Takımları…
Salata Servis Çatalı – Salata Servis Kaşığı : Yaklaşık 25 cm büyüklüğünde hafif çukur büyük çatal ve kaşık
Yemek Servis Çatalı – Yemek Servis Kaşığı : Yemek dağıtmakta kullanılan yaklaşık 23-24 cm büyüklüğünde çatal kaşık
Balık Servis Çatalı – Balık Servis Bıçağı : 4 taraklı, mala biçimli çatal ve geniş ağızlı palet biçimli bıçak Yaklaşık 24-25 cm büyüklüğündedirler
Ordövr Servis Çatalı – Ordövr Servis Kaşığı : Geniş ağızlı, hafif çukur ve 4 kısa dişli çatal ve düz iki yanı hafif köşeli kaşık
Et Kesme Çatalı – Et Kesme Bıçağı : Et kesmekte kullanılan sofra takımlarına uygun bıçak ve iki dişli çatal
Sebze Servis Kaşığı – Sebze Servis Çatalı : Hafif çukur, düz uçlu ve iki yan uçları hafif köşelidir Yaklaşık 23-24 cm büyüklüğündedir
Çorba Kepçesi : Çorba servisi için kullanılır
Piliç Kesme Makası : En çok aile sofralarında piliç kesmek için kullanılan makas
Kuşkonmaz Servis Paleti : Izgaralı mala biçimli palet
Tost Servis Çatalı : Üç taraklı büyük çataldır
Pavurya Pensi : İstakoz ve böcek için de kullanılır
Kabuklu Deniz Ürünleri Servis Çatalı ve Servis Bıçağı : Yaklaşık 28-29 cm büyüklüğünde 2 dişli çatal ve bıçak
Pasta Servis Pensi : Pastayı bozmadan kavrayabilecek geniş ağızlı pens
Ceviz Pensi : Peynir ile ceviz servis edildiğinde ceviz kırmaya yarayan pens
Şeker Pensi : Kesme şekeri tutmaya yarayan pens
Sos Kepçesi : Sos servis etmede kullanılır
Pudra Şekeri Servis Kaşığı : Altı süzgeç gibi delikli büyük kaşık
Ekmek Bıçağı : Ekmek kesmeye yarayan büyük bıçak
Pasta Bıçağı : Büyük palet biçimli bıçak
Pat Servis Paleti : Su böreği, lazanya, fırın makarna vs servis etmeye yarayan palet
Pasta Servis Paleti : Mala biçimli bir palettir ve bazı modellerinde bir tarafı biraz keskindir
Dondurma Bıçağı : Büyük palet tipli bıçak
BARDAKLAR
Bütün içecekler kendi bardağında sunulursa daha güzel olur Sizlere sofrada servis yaparken kullanılan bardakları tanıtmaya çalışacağız
Beyaz Şarap Bardağı : Lale tipi ayaklı bardaklarda yada aynı büyüklükte balon bardaklarda içilir
Kırmızı Şarap Bardağı : Lâle tipi ayaklı bardaklarda veya aynı büyüklükte balon bardaklarda içilir
Konyak Bardağı : Ayaklı konyak bardaklarında içilir Geniş gövdeli eve dar ağızlıdır Kokuyu daha iyi hissetmeniz açısından bu şekilde yapılandırılmıştır
Şampanya Bardağı : Flüt bardakta içilir İnce, uzun ve ayaklı bir bardaktır
Köpüklü Şarap Bardağı : Ayaklı, geniş ağızlı ve kase biçimli bardaklarda içilir
Su bardağı : Ayaklı balon bardaklarda, düz ayaksız bardaklar veya ayaklı lâle tipi bardaklarda içilir
Rakı bardağı : Ayaksız limonata bardaklarında içilir
Viski Bardağı : Düz dipli ağzı geniş bardaklarla da içilir, rakı bardaklarıyla da içilir
Bira Bardağı : Bira bardakları çeşitlidir Her bira üreticisi firmanın ayrı tip bira bardağı vardır
Ancak genellikle fazla kapasiteli bardaklarda içilir
MASAYA BARDAK YERLEŞTİRME ŞEKİLLERİ
Şimdi de masaya bardakların nasıl yerleştirildiklerini, sizler için çizdiğimiz planlarla görelim
Yukarıda 2 ve 3 bardak dizilişlerini, aşağıda ise 4 bardak dizilişini görüyorsunuz 2 ve 3 bardak dizilişlerinde su bardağı en başta yer alırken, 4 bardak dizilişinde en başta şampanya bardağı yer almaktadır Ancak diziliş değişmemektedir
|