SÂlİh ve sÂdiklarla berÂber olmak / sÂlİh ve sÂdiklarla berÂber olmak

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-23-2012

SÂLİH VE SÂDIKLARLA BERÂBER OLMAK

- Osman Nûri Topbaş

:: 1 ::
Kalb içinde bulunduğu vasatın rengine şekline ve âhengine bürünür

Ancak bu hâl kalbde belli tesirlerin kök salıp yerleşmesindeki başlangıç hâlidir

Sonradan vâkî olan müsbet veyâ menfî tesirler evvelkilere benzerlik veyâ zıdlık sebebiyle müsbet de olabilirler menfî de

Lâkin kalb başlangıçta iyi tesirlere tâbî kılınıp belli bir kıvâma getirilmedikçe büyük bir tehlikeye mâruzdur

Zîrâ bütün tesirler karşısında kalbde mevcûd olan muhabbet onun tesir altında kalıcı; nefret ise bu tesirleri reddedici bir rol oynar

İşte bu sebepledir ki insanın mânen yükselip alçalmasında muhabbet ve husûmetin yerinde kullanılması pek mühim bir müessirdir

Gerçekten muhabbeti lâyıkına husûmeti de müstehakkına tevcîh edebilmek sâhibini âbâd ederken aksine muhabbeti nâ-lâyıkınahusûmeti ise gayr-ı müstehakkına tevcîh bunu yapanı bu tevcîhlerdeki şiddet nisbetinde bedbaht kılar

Bu hakîkat göz önünde tutulduğunda mânevî terakkî için Allâh'ın sâlih kullarıyla berâber olup onların tesir dâiresi içinde yaşamanın lüzûm ve ehemmiyeti net bir şekilde ortaya çıkar

Ancak bu takdîrde de istifâde muhâtaba duyulan muhabbet nisbetinde gerçekleşir

Yoksa kuru kuruya bir berâberlik -az çok bir fâide sağlasa da- matlûb olan netîceyi hâsıl etmez

Ayrıca "sahâbî" ve "sohbet" kelimelerinin aynı kökten geliyor olması da câlib-i dikkattir

Ashâb-ı Kirâm Allâh Rasûlü'ne duydukları muhabbet hürmet ve edeb hissiyâtı içinde mânevî sohbet ve terbiyeden murâd edilen istifâdenin en müşahhas ve mükemmel bir nümûnesi oldular

Ancak nâil oldukları bu istifâdenin âdetâ şartını ifâde eder mâhiyette de Rasûlullâh'ın sohbetinde büründükleri huzur ve edeb hâlini:
"-Sanki başımızın üzerinde bir kuş var

Kıpırdasak uçacak zannederdik

" şeklinde ifâde ederlerdi

Ashâb-ı Kirâmın mâzileri itibâriyle çorak topraklara benzeyen gönül âlemleri Allâh Rasûlü'nün sohbet meclisindeki mânevî iklimin rahmet ve bereket sağanaklarıyla yoğruldu

Bu sâyede zamânında üstüne toprak basılmış eşsiz fazîlet ve mânâ tohumları neşv ü nemâ buldu

Sadırdan sadıra in'ikâs eden muhabbet ve rûhâniyet alışverişiyle yıldız şahsiyetler inkişâf etti

Câhiliyye devrinin merhametsiz vicdansız kız çocuklarını diri diri gömecek kadar katı hak ve hukûk tanımaz insanı eridi kayboldu

Aynı silüet içinde fakat bu defâ gözü gönlü yaş dolu diğergâm ince rakîk hassas bir insan hüviyeti teşekkül etti

O insanlar Allâh Rasûlü'nün şahsiyetini ve yüce ahlâkını gittikleri her yere taşıdılar

Kıyâmete kadar menkıbeleri devâm edecek fazîletler sergilediler

Onlar hakkında âyet-i kerîmede Yüce Rabbimiz de şöyle buyurur: "(İslâm dinine girme hususunda) öne geçen ilk muhacirler ve ensar ile onlara güzellikle tabi olanlar var ya işte Allâh onlardan razı olmuştur onlar da Allâh'tan razı olmuşlardır Allâh onlara içinde ebedi kalacakları zemininden ırmaklar akan cennetler hazırlamıştır İşte bu büyük kurtuluştur" (et-Tevbe 100)
İbâdet vecdi içinde geçen bütün sohbetler Allâh Rasûlü'nün sohbetlerinden bir akistir

Zîrâ mânevî istifâdenin merkezi O'dur

Rûhî heyecânlarla dolu sohbetler de hep o merkezden teselsülen naklolan parıltılardır

Sâdık ve sâlihlerin böyle meclislerini ganîmet bilmelidir

Zîrâ bu meclisler öyle bir cennettir ki; içinde ilâhî aşk ile çağlayan gözler ve gönüller vardır

Kalbî hayâtın muhâfazası için gâfil ve fâsıklarla ünsiyetten şiddetle sakınmalıdır

Zîrâ teaffün etmiş (kokuşmuş) mezbele ve leşler üzerinden geçip gelen bir rüzgar onların mülevves kokularını alarak etrâfa yayarnefesleri tıkar ve rûhları daraltır

Şeyh Ubeydullâh Ahrâr -kuddise sirruh-bu hususta yârânına şöyle nasîhat eder:
"-Ağyâr ve bîgânelerle sohbet etmek kalbe fütûr rûha dağınıklık ve gönle perişanlık verir

Nitekim Bâyezîd-i Bistâmî bir gün içinde böyle bir perişanlık duydu

Bir türlü kendisini toplayamadı; meclisindekilere:
"-Hele bir bakın meclisimde yabancı biri var mı?" dedi

Araştırdılar kimseyi bulamadılar

Fakat Bâyezid-i Bistâmî ısrâr etti:
"-Hele iyi araştırın

Asâların olduğu yere de bakın

Eğer öyle olmasaydıiçimde bu perişanlık olmazdı

" dedi

Tekrar araştırdılar ve bir gâfilin asâsını buldular

O asâyı dışarı attılar; Bayezid-i Bistâmî'nin gönül huzûru da yerine geldi

Yine bir gün Hâce Ubeydullâh Ahrâr Hazretleri huzûruna gelen yakınlarından birine:
"-Senden yabancılık kokusu geliyor

" dedi ve ilâve etti:
"-Gâlibâ sen yabancı birinin elbisesini giymişsin

"
O kimse hayretle:
"-Evet öyle

" dedi ve o elbiseyi değiştirip tekrar geldi

Bunun zıddı bir misâl de Yusuf -aleyhisselâm- ile babası Yâkûb -aleyhisselâm- arasında vâkî olmuştur

Hazret-i Yâkûb oğlu Yûsuf'ta kendi husûsiyetlerini görünce ona diğer çocuklarından daha fazla meyletti

Bu muhabbette öyle aynîleşme oldu ki daha sonra Yûsuf'un gömleği Mısır'dan kendisine getirilirken o Ken'an ilinde olduğu hâlde gömleğin kokusunu almaya başladı

Halbuki ondan başka hiç kimse o kokudaki sırrı hissetmemekteydi

Mânevî hâllerin eşyâya bile sirâyet etmesi karşısında eşyâdan daha hassas olduğunda şüphe bulunmayan insan kalbini ne denli titizlikle muhâfaza etmek gerektiği ortadadır

Yine büyükler bu hususta derler ki:
"Halkın amel ve ahlâkından cansız varlıklar bile in'ikâs alır

Bu itibarla türlü çirkinliklerin irtikâb edildiği bir yerdeki ibâdetle amel-i sâlih ve hayırlara mekân olmuş bir yerdeki ibâdet kıymetçe birbirinden çok farklıdır

Bunun içindir ki Kâbe hareminde kılınan bir namaz sâir yerlerde kılınanlardan misillerce üstündür

"
Bu hâlin zıddı olarak Hazret-i Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz Arafat'la Müzdelife arasındaki Vâdi-i Muhassır mevkiinden hızlı olarak geçmişlerdir

Bu tavır karşısında ashâb merâkla:
"-Yâ Rasûlallâh! Ne hâl oldu ki burada süratlendiniz?" diye sorunca Hazret-i Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz:
"-Cenâb-ı Hak bu mekânda zâlim Ebrehe ordusunu kahretti

" buyurmuşlardır

Yine binbir meşakkat dolu Tebük Seferi'nden dönüşte ashâb-ı kirâm gölgelenmek ve su temin edebilmek için Semûd Kavmi'nin taşları oyarak yapmış olduğu köşklere girdiler

Bunun üzerine -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz:
"Bu mekânda Cenâb-ı Hak Semûd Kavmi'ni helâk etti

O kahırdan bir hisse gelmemesi için buralardan su almayınız

" buyurdu

Ashâb:
"-Yâ Rasûlallâh! Kırbalarımıza su doldurduk ve bu sudan hamur yaptık

" deyince Hazret-i Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem-:
"-Suları boşaltın ve hamurları dökün!" emrini vermiştir

Bu ve benzeri hâdiseler hâllerin cemâdâta (cansız varlıklara) dahî sirâyet ve in'ikâsını gösteren tipik birer misâldir

06-23-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	SÂlİh ve sÂdiklarla berÂber olmak / sÂlİh ve sÂdiklarla berÂber olmak SÂLİH VE SÂDIKLARLA BERÂBER OLMAK - Osman Nûri Topbaş :: 1 :: Kalb içinde bulunduğu vasatın rengine şekline ve âhengine bürünür Ancak bu hâl kalbde belli tesirlerin kök salıp yerleşmesindeki başlangıç hâlidir Sonradan vâkî olan müsbet veyâ menfî tesirler evvelkilere benzerlik veyâ zıdlık sebebiyle müsbet de olabilirler menfî de Lâkin kalb başlangıçta iyi tesirlere tâbî kılınıp belli bir kıvâma getirilmedikçe büyük bir tehlikeye mâruzdur Zîrâ bütün tesirler karşısında kalbde mevcûd olan muhabbet onun tesir altında kalıcı; nefret ise bu tesirleri reddedici bir rol oynar İşte bu sebepledir ki insanın mânen yükselip alçalmasında muhabbet ve husûmetin yerinde kullanılması pek mühim bir müessirdir Gerçekten muhabbeti lâyıkına husûmeti de müstehakkına tevcîh edebilmek sâhibini âbâd ederken aksine muhabbeti nâ-lâyıkınahusûmeti ise gayr-ı müstehakkına tevcîh bunu yapanı bu tevcîhlerdeki şiddet nisbetinde bedbaht kılar Bu hakîkat göz önünde tutulduğunda mânevî terakkî için Allâh'ın sâlih kullarıyla berâber olup onların tesir dâiresi içinde yaşamanın lüzûm ve ehemmiyeti net bir şekilde ortaya çıkar Ancak bu takdîrde de istifâde muhâtaba duyulan muhabbet nisbetinde gerçekleşir Yoksa kuru kuruya bir berâberlik -az çok bir fâide sağlasa da- matlûb olan netîceyi hâsıl etmez Ayrıca "sahâbî" ve "sohbet" kelimelerinin aynı kökten geliyor olması da câlib-i dikkattir Ashâb-ı Kirâm Allâh Rasûlü'ne duydukları muhabbet hürmet ve edeb hissiyâtı içinde mânevî sohbet ve terbiyeden murâd edilen istifâdenin en müşahhas ve mükemmel bir nümûnesi oldular Ancak nâil oldukları bu istifâdenin âdetâ şartını ifâde eder mâhiyette de Rasûlullâh'ın sohbetinde büründükleri huzur ve edeb hâlini: "-Sanki başımızın üzerinde bir kuş var Kıpırdasak uçacak zannederdik" şeklinde ifâde ederlerdi Ashâb-ı Kirâmın mâzileri itibâriyle çorak topraklara benzeyen gönül âlemleri Allâh Rasûlü'nün sohbet meclisindeki mânevî iklimin rahmet ve bereket sağanaklarıyla yoğruldu Bu sâyede zamânında üstüne toprak basılmış eşsiz fazîlet ve mânâ tohumları neşv ü nemâ buldu Sadırdan sadıra in'ikâs eden muhabbet ve rûhâniyet alışverişiyle yıldız şahsiyetler inkişâf etti Câhiliyye devrinin merhametsiz vicdansız kız çocuklarını diri diri gömecek kadar katı hak ve hukûk tanımaz insanı eridi kayboldu Aynı silüet içinde fakat bu defâ gözü gönlü yaş dolu diğergâm ince rakîk hassas bir insan hüviyeti teşekkül etti O insanlar Allâh Rasûlü'nün şahsiyetini ve yüce ahlâkını gittikleri her yere taşıdılar Kıyâmete kadar menkıbeleri devâm edecek fazîletler sergilediler Onlar hakkında âyet-i kerîmede Yüce Rabbimiz de şöyle buyurur: "(İslâm dinine girme hususunda) öne geçen ilk muhacirler ve ensar ile onlara güzellikle tabi olanlar var ya işte Allâh onlardan razı olmuştur onlar da Allâh'tan razı olmuşlardır Allâh onlara içinde ebedi kalacakları zemininden ırmaklar akan cennetler hazırlamıştır İşte bu büyük kurtuluştur" (et-Tevbe 100) İbâdet vecdi içinde geçen bütün sohbetler Allâh Rasûlü'nün sohbetlerinden bir akistir Zîrâ mânevî istifâdenin merkezi O'dur Rûhî heyecânlarla dolu sohbetler de hep o merkezden teselsülen naklolan parıltılardır Sâdık ve sâlihlerin böyle meclislerini ganîmet bilmelidir Zîrâ bu meclisler öyle bir cennettir ki; içinde ilâhî aşk ile çağlayan gözler ve gönüller vardır Kalbî hayâtın muhâfazası için gâfil ve fâsıklarla ünsiyetten şiddetle sakınmalıdır Zîrâ teaffün etmiş (kokuşmuş) mezbele ve leşler üzerinden geçip gelen bir rüzgar onların mülevves kokularını alarak etrâfa yayarnefesleri tıkar ve rûhları daraltır Şeyh Ubeydullâh Ahrâr -kuddise sirruh-bu hususta yârânına şöyle nasîhat eder: "-Ağyâr ve bîgânelerle sohbet etmek kalbe fütûr rûha dağınıklık ve gönle perişanlık verir Nitekim Bâyezîd-i Bistâmî bir gün içinde böyle bir perişanlık duydu Bir türlü kendisini toplayamadı; meclisindekilere: "-Hele bir bakın meclisimde yabancı biri var mı?" dedi Araştırdılar kimseyi bulamadılar Fakat Bâyezid-i Bistâmî ısrâr etti: "-Hele iyi araştırın Asâların olduğu yere de bakın Eğer öyle olmasaydıiçimde bu perişanlık olmazdı" dedi Tekrar araştırdılar ve bir gâfilin asâsını buldular O asâyı dışarı attılar; Bayezid-i Bistâmî'nin gönül huzûru da yerine geldi Yine bir gün Hâce Ubeydullâh Ahrâr Hazretleri huzûruna gelen yakınlarından birine: "-Senden yabancılık kokusu geliyor" dedi ve ilâve etti: "-Gâlibâ sen yabancı birinin elbisesini giymişsin" O kimse hayretle: "-Evet öyle" dedi ve o elbiseyi değiştirip tekrar geldi Bunun zıddı bir misâl de Yusuf -aleyhisselâm- ile babası Yâkûb -aleyhisselâm- arasında vâkî olmuştur Hazret-i Yâkûb oğlu Yûsuf'ta kendi husûsiyetlerini görünce ona diğer çocuklarından daha fazla meyletti Bu muhabbette öyle aynîleşme oldu ki daha sonra Yûsuf'un gömleği Mısır'dan kendisine getirilirken o Ken'an ilinde olduğu hâlde gömleğin kokusunu almaya başladı Halbuki ondan başka hiç kimse o kokudaki sırrı hissetmemekteydi Mânevî hâllerin eşyâya bile sirâyet etmesi karşısında eşyâdan daha hassas olduğunda şüphe bulunmayan insan kalbini ne denli titizlikle muhâfaza etmek gerektiği ortadadır Yine büyükler bu hususta derler ki: "Halkın amel ve ahlâkından cansız varlıklar bile in'ikâs alır Bu itibarla türlü çirkinliklerin irtikâb edildiği bir yerdeki ibâdetle amel-i sâlih ve hayırlara mekân olmuş bir yerdeki ibâdet kıymetçe birbirinden çok farklıdır Bunun içindir ki Kâbe hareminde kılınan bir namaz sâir yerlerde kılınanlardan misillerce üstündür" Bu hâlin zıddı olarak Hazret-i Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz Arafat'la Müzdelife arasındaki Vâdi-i Muhassır mevkiinden hızlı olarak geçmişlerdir Bu tavır karşısında ashâb merâkla: "-Yâ Rasûlallâh! Ne hâl oldu ki burada süratlendiniz?" diye sorunca Hazret-i Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz: "-Cenâb-ı Hak bu mekânda zâlim Ebrehe ordusunu kahretti" buyurmuşlardır Yine binbir meşakkat dolu Tebük Seferi'nden dönüşte ashâb-ı kirâm gölgelenmek ve su temin edebilmek için Semûd Kavmi'nin taşları oyarak yapmış olduğu köşklere girdiler Bunun üzerine -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz: "Bu mekânda Cenâb-ı Hak Semûd Kavmi'ni helâk etti O kahırdan bir hisse gelmemesi için buralardan su almayınız" buyurdu Ashâb: "-Yâ Rasûlallâh! Kırbalarımıza su doldurduk ve bu sudan hamur yaptık" deyince Hazret-i Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem-: "-Suları boşaltın ve hamurları dökün!" emrini vermiştir Bu ve benzeri hâdiseler hâllerin cemâdâta (cansız varlıklara) dahî sirâyet ve in'ikâsını gösteren tipik birer misâldir