06-23-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
AŞik Veysel Şatıroğlu kimdir-AŞik Veysel Şatıroğlu hayatı,biyografisi
AŞik Veysel Şatıroğlu kimdir-AŞik Veysel Şatıroğlu hayatı,biyografisi
1894’te Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan köyünde dünyaya geldi
Babası “Karaca” lakaplı, Ahmet adında bir çiftçidir Veysel’in doğduğu
sıralar, çiçek hastalığı Sivas yöresinde etkisini çok şiddetli gösteriyordu
Çiçek yüzünden Veysel’den önce, iki kız kardeşi yaşamlarını yitirmişti
1901’de yedi yaşına girdiği sıralarda Sivas’ta çiçek salgını yeniden
yaygınlaştı ve o da yakalandı bu hastalığa Sağ gözünün görme şansı vardı ve
ışığı seçebiliyordu bu gözüyle o sıralar Ne var ki, yakasını bırakmayan
olumsuzluklar Veysel’in diğer gözünün de kör olmasına sebep oldu
Emlek yöresi olarak adlandırılan Sivas’ın âşığı ve ozanı bol diyarında,
Veysel’in babası da şiire meraklı ve tekkeyle içli-dışlı birisiydi
Veysel’in üzüntüsünü az da olsa unutması için bir saz aldı ve halk
ozanlarından şiirler okuyup, ezberletir oğluna İlk saz derslerini babasının
arkadaşı olan Divriği’nin köylerinden Çamışıhlı Ali Ağa’dan (Âşık Alâ) aldı
ve kendini de iyice saza verdi; usta malı şiirlerden çalıp söylemeye
başladı
Aşık Veysel’in hayatında ikinci önemli değişiklik seferberlikte başladı
Kardeşi Ali ve arkadaşları harp için cephelere gidince, arkadaşsızlık ve
kardeş acısı, sefalet, onu umutsuzluğa sürükledi ve yalnızlığı daha derinden
hissetmeye başladı
Veysel’in annesi ve babası seferberlik sonlarına doğru “belki biz ölürüz ve
kardeşi Veysel’e bakamaz” düşüncesiyle Veysel’i akrabalarından Esma adında
bir kızla evlendirdiler ve Esma’dan bir kız, bir oğlu oldu Veysel’in Oğlan
çocuğunun daha on günlükken ölümüyle hayata küsen Veysel, bundan sonra 24
Şubat 1921’de annesi, ondan 18 ay sonra da babasının ölümüyle iyice yıkıldı
Ağabeysi Ali’nin bir kız çocuğu daha olunca çocuklara ve işlere bakması için
bir hizmetkâr tuttular Bu hizmetkar ileride Veysel’in bağrında açılacak
başka yaranın da sebebi olacaktır Bir gün Veysel hasta yatarken, kardeşi
Ali de keven toplamakta iken, Veysel’in ilk eşi olan Esma’yı kandırarak
kaçırdı Veysel’in acılı yaşamına bir acı daha eklendi böylece
Karısı bir başına bırakıp gittiğinde Veysel’in kucağında henüz altı aylık
kızı vardı İki yıl yaşadıktan sonra o da hayata gözlerini yumdu
Veysel’in köyünden ilk ayrılışı şöyledir: Zara’nın Barzan Baleni köyünden
Kasım adında birisi Veysel’i köyüne götürerek iki üç ay beraber yaşadılar
Kendisini Adana’ya göndermeyen Deli Süleyman, Sivas’lı Kalaycı Hüseyin,
Veysel’e yol arkadaşlığı ettiler Dönüşte Veysel, Hafik’in Yalıncak köyüne
ve Zara’nın Girit köyüne uğrayarak 9 liraya güzel bir saz aldı; Sivas’tan
Sivrialan’a dönerken arkadaşları bir “üç kağıtçı” grubuna yakalanarak bütün
paralarını kaybettiler Arkadaşları Veysel’in 9 lirasını da alarak kumara
verdiler Veysel bu hadiseden bir müddet sonra Hafik’in Karayaprak köyünden
Gülizar adlı bir kadınla evlendi ”
<font color="#CC0000">Kara Toprak</font>
Dost dost diye nicesine sarıldım
Benim sadık yarim kara topraktır
Beyhude dolandım boşa yoruldum
Benim sadık yarim kara topraktır
Nice güzellere bağlandım kaldım
Ne bir vefa gördüm ne faydalandım
Her türlü isteğim topraktan aldım
Benim sadık yarim kara topraktır
Koyun verdi kuzu verdi süt verdi
Yemek verdi ekmek verdi et verdi
Kazma ile dövmeyince kıt verdi
Benim sadık yarim kara topraktır
Ademden bu deme neslim getirdi
Bana türlü türlü meyva yetirdi
Her gün beni tepesinde götürdü
Benim sadık yarim kara topraktır
Karnın yardım kazma ile bel ile
Yüzün yırttım tırnak ile el ile
Yine beni karşıladı gül ile
Benim sadık yarim kara topraktır
İşkence yaptıkça bana gülerdi
Bunda yalan yoktur herkesler gördü
Bir çekirdek verdim dört bostan verdi
Benim sadık yarim kara topraktır
Havaya bakarsam hava alırım
Toprağa bakarsam dua alırım
Topraktan ayrılsam nerde kalırım
Benim sadık yarim kara topraktır
Dileğin var ise Allah'tan
Almak için uzak gitme topraktan
Cömertlik toprağa verilmiş Hak'tan
Benim sadık yarim kara topraktır
Hakikat ararsan açık bir nokta
Allah kula yakın kul Allah'a
Hak'kın hazinesi gizli toprakta
Benim sadık yarim kara topraktır
Bütün kusurlarım toprak gizliyor
Merhem çalıp yaralarım düzlüyor
Kolun açmış yollarımı gözlüyor
Benim sadık yarim kara topraktır
Herkim olursa bu sırra mazhar
Dünyaya bırakır ölmez bir eser
Gün gelir Veysel'i bağrına basar
Benim sadık yarim kara topraktır </font></td>
<td width="305" valign="top">
<p align="justify"><font face="Tahoma" size="2">1931 yılında Sivas
Lisesi edebiyat öğretmeni olan Ahmet Kutsi Tecer ve arkadaşları
“Halk Şairlerini Koruma Derneği”ni kurdular Ve 5 Aralık 1931
tarihinde de üç gün süren Halk Şairleri Bayramı’nı düzenlediler
Böylece Veysel’in yaşamında önemli bir dönüm noktası işlemeye
başladı
1933’e kadar usta ozanlarından şiirlerinden çalıp söyledi
Cumhuriyet’in 10 yıldönümünde Ahmet Kutsi Tecer’in direktifleriyle
bütün halk ozanları Cumhuriyet ve Mustafa Kemal Atatürk üzerine
şiirler yazdılar Bunlar arasında Veysel’in de vardı şiirleri
Veysel’in gün ışığına çıkan ilk şiiri böylece “Atatürk’tür
Türkiye’nin ihyası”  dizesiyle başlayan şiir oldu Bu şiirin gün
yüzüne çıkışı, Veysel’in de köyünden dışarıya çıkması anlamına
geliyordu
O zaman Sivrialan’ın bağlı olduğu Ağacakışla nahiyesi müdürü Ali
Rıza Bey, Veysel’in bu destanını çok beğeniyor, “Ankara’ya
gönderelim” diye istiyordu Veysel de “Ata’ya ben giderim” diye
arkadaşı İbrahim ile yürüyerek yola düştüler ve Ankara’ya gittiler
Veysel Ankara’da konuksever tanıdıkların evlerinde kırkbeş gün
misafir kaldı Destanı Atatürk’e getirmek hevesiyle geldiğini
söylüyorsa da destanı Atatürk’e okumak kısmet olmadı Ancak,
Hakimiyet-i Milliye (Ulus) basımevinde destanı gazeteye verildi ve
destan gazetede üç gün boyunca yayınlandı Bundan sonra da bütün
yurdu dolaşmaya, dolaştığı yerlerde çalıp-söylemeye başladı
Köy Enstitüleri’nin kurulmasıyla birlikte, yine Ahmet Kutsi Tecer’in
katkılarıyla, sırasıyla Arifiye, Hasanoğlan, Çifteler, Kastamonu,
Yıldızeli ve Akpınar Köy Enstitüleri’nde saz öğretmenliği yaptı
Öğretmenlik yaptığı bu okullarda Türkiye’nin kültür yaşamına
damgasını vurmuş birçok aydın sanatçıyla tanışma olanağı buldu 1965
yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi, özel bir kanunla Âşık
Veysel’e, “Anadilimize ve milli birliğimize yaptığı hizmetlerden
ötürü” 500 lira aylık bağlandı
21 Mart 1973 günü, sabaha karşı saat 3 30’da doğduğu köy olan
Sivrialan’da, şimdi adına müze olarak düzenlenen evde yaşama
gözlerini yumdu </font>
|
|
|