Abdülaziz Efendi (Hekimbaşı) - Abdülaziz Efendi Kimdir (Türk Hekimler)

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-21-2012

Abdülaziz Efendi (Hekimbaşı) - Abdülaziz Efendi Kimdir

Hekimbaşı Abdülaziz Efendi Türk hekim, tıp bilgini, bestekâr ve şairdir

Osmanlı Devleti'nde Subhizadeler diye bilinen ve çok sayıda devlet adamı, hekim, şair ve bestekar yetiştiren bir aileye mensuptur

İstanbul’da 1735 yılında doğdu

Tıp tahsili görerek hekim oldu

Muhtemelen bir süre Viyana’da da tıp eğitimi gördü

Pek çok doğu ve batı dilini öğrendi

Osmanlı saray hekimleri arasına girdi

Yüksek müderris (Ordinaryus Profesöre denk akademik derece) oldu

Meşhur Hollandalı hekim Herman Boerhaave tarafından yazılmış olan Aphorismi de cognoscendis et curandis morbis adlı kitabı Latince’den Türkçe’ye tercüme etti

Bu eser Türk tıp tarihinde tercüme edilen ilk batı tıp eseridir

41 yaşında hekimbaşı oldu

Görevi dışındaki devlet işlerine müdahale ettiği gerekçesiyle bu görevden azledildi

Daha sonra İstanköy adasına sürgün edildi

14 Zilhicce 1191 (13 Ocak 1778) tarihinde İstanköy adasında vefat etti ve oraya defnedildi

Mezar taşı günümüze kadar gelmiştir

Hekimbaşı Abdülaziz Efendi “Aziz” mahlasıyla Türkçe ve Farsça şiirler yazmıştır

Küçük bir divan oluşturacak sayıdaki şiirlerinin elyazması tek nüshası İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinde bulunmaktadır

Klasik divan şiiri kaidelerine uygun olarak yazılmış olan şiirleri, edebi açıdan orta seviyededir

Çeşitli şiirleri kendisi ve başka bestekârlar tarafından bestelenmiştir

Özellikle “Arâm edemem yâre nigâh eylemedikçe” sözleriyle başlayan gazeli çok sevilmiştir

Bu şiir üzerine kendisi ve başka bestekârlar tarafından çok sayıda beste yapılmıştır

Hekimbaşı Abdülaziz Efendi Klasik Türk Musikisi alanında önemli bir bestekardır

Musiki konusunda eserler de kaleme almıştır

Klasik büyük formlarda bestelediği 6 eser günümüze kadar gelmiştir

TRT repertuvarında da yer alan bu eserler şunlardır:

Bayati Beste: Ey gamze söyle zahm-ı dilimden zebânım ol (Güfte: Nedîm)

Bayati Nakış Ağır Semai: Ârâm edemem yâre nigâh eylemedikce (Güfte kendisinin)

Bayati Nakış Yürük Semai: Söyle güzel rûh-i musavver misin? (Güfte kendisinin)

Hüzzam Beste: Âşıka tân etmek olmaz mübtelâdır neylesin (Güfte: Nef’î)

Şehnaz Buselik Ağır Semai: Be-şeset tîğ-ı tegafül

Şehnaz Buselik Yürük Semaî: Bir dilberi sevdim ki güzeller güzelidir

06-21-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Abdülaziz Efendi (Hekimbaşı) - Abdülaziz Efendi Kimdir (Türk Hekimler) Abdülaziz Efendi (Hekimbaşı) - Abdülaziz Efendi Kimdir Hekimbaşı Abdülaziz Efendi Türk hekim, tıp bilgini, bestekâr ve şairdir Osmanlı Devleti'nde Subhizadeler diye bilinen ve çok sayıda devlet adamı, hekim, şair ve bestekar yetiştiren bir aileye mensuptur İstanbul’da 1735 yılında doğdu Tıp tahsili görerek hekim oldu Muhtemelen bir süre Viyana’da da tıp eğitimi gördü Pek çok doğu ve batı dilini öğrendi Osmanlı saray hekimleri arasına girdi Yüksek müderris (Ordinaryus Profesöre denk akademik derece) oldu Meşhur Hollandalı hekim Herman Boerhaave tarafından yazılmış olan Aphorismi de cognoscendis et curandis morbis adlı kitabı Latince’den Türkçe’ye tercüme etti Bu eser Türk tıp tarihinde tercüme edilen ilk batı tıp eseridir 41 yaşında hekimbaşı oldu Görevi dışındaki devlet işlerine müdahale ettiği gerekçesiyle bu görevden azledildi Daha sonra İstanköy adasına sürgün edildi 14 Zilhicce 1191 (13 Ocak 1778) tarihinde İstanköy adasında vefat etti ve oraya defnedildi Mezar taşı günümüze kadar gelmiştir Hekimbaşı Abdülaziz Efendi “Aziz” mahlasıyla Türkçe ve Farsça şiirler yazmıştır Küçük bir divan oluşturacak sayıdaki şiirlerinin elyazması tek nüshası İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinde bulunmaktadır Klasik divan şiiri kaidelerine uygun olarak yazılmış olan şiirleri, edebi açıdan orta seviyededir Çeşitli şiirleri kendisi ve başka bestekârlar tarafından bestelenmiştir Özellikle “Arâm edemem yâre nigâh eylemedikçe” sözleriyle başlayan gazeli çok sevilmiştir Bu şiir üzerine kendisi ve başka bestekârlar tarafından çok sayıda beste yapılmıştır Hekimbaşı Abdülaziz Efendi Klasik Türk Musikisi alanında önemli bir bestekardır Musiki konusunda eserler de kaleme almıştır Klasik büyük formlarda bestelediği 6 eser günümüze kadar gelmiştir TRT repertuvarında da yer alan bu eserler şunlardır: Bayati Beste: Ey gamze söyle zahm-ı dilimden zebânım ol (Güfte: Nedîm) Bayati Nakış Ağır Semai: Ârâm edemem yâre nigâh eylemedikce (Güfte kendisinin) Bayati Nakış Yürük Semai: Söyle güzel rûh-i musavver misin? (Güfte kendisinin) Hüzzam Beste: Âşıka tân etmek olmaz mübtelâdır neylesin (Güfte: Nef’î) Şehnaz Buselik Ağır Semai: Be-şeset tîğ-ı tegafül Şehnaz Buselik Yürük Semaî: Bir dilberi sevdim ki güzeller güzelidir