Ulama

Cümle içerisinde sessiz harf ile biten bir sözcükten sonra sesli harf ile başlayan bir sözcük gelirse, bu iki sözcük okunurken bitişikmiş gibi okunur Bu olaya ulama denir

Ulama sadece okuma ve söylemede geçerlidir Yazmada geçerli değildir


NOT: Noktalama işlaretleri ulamayı bozar

Anlamı bozulan sözcükler arasında ulama olmaz


ÖRNEK ( 1 ) : Güzel bir ev satın aldık

Bu cümlede, " bir " sözcüğü ile " ev " sözcüğü arasında ulama vardır Yine " satın " ile "aldık " sözcükleri arasında da ulama vardır


ÖRNEK ( 2 ) : Portokal, ağaçta yetişen turunçgil meyvelerdendir

Bu cümlede, " portokal " ile " ağaçta " sözcükleri arasında ulama yoktur Çünkü; bu iki sözcük arasında noktalama işaretlerinden olan virgül ( , ) vardır


ÖRNEK ( 3 ) : Taze kan almış gibi koşuyordu

Bu cümlede, " kan " ile " almış " sözcükleri arasında ulama yoktur Çünkü, bu iki sözcük bitişikmiş gibi okunduğunda başka bir anlam, başka bir sözcük oluşmaktadır Oluşan sözcük ise " kanalmış " dır

NOT: Bileşik sözcüklerin hecelere ayrılmasında, ulama kuralına uyulur


ÖRNEK: İlk + okul = İlkokul

Bu oluşumdan meydana gelen ve yeni bir anlam kazanan bileşik " İlkokul " sözcüğü hecelerine ayrılırken, kendini oluşturan " ilk " ve " okul " sözcüklerinin ayrı ayrı hecelerine ayrılmasına uygun olarak hecelerine ayrılmaz Ya nasıl ayrılır?

Şöyle ayrılır: İl - ko - kul

Halbuki " İlk " ve " okul " sözcüklerini ayrı ayrı hecelerine ayırırken şöyle yaparız:

İlk= - İlk

Okul = O - kul

Çünkü, " İlkokul " sözcüğü bileşik sözcüktür Yukarıda da belittiğimiz gibi, bileşik sözcüklerin hecelere ayrılmasında ULAMA kuralına uyarız

Yani;" sessiz harf ile biten bir sözcükten sonra, sesli harf ile başlayan bir sözcük gelirse, bu iki sözcük bitişikmiş gibi okunur " Hecelere ayırmada ise, böyle iki sözcük bileşmiş olduğu için sessiz harften sonra gelen sesli harfler, sessiz harfe ile birleştirilerek hecelerine ayrılır

ÖRNEKLER: Kızıl = Kı - zıl

Ay = ay

Kızlay = kı - zı - lay


Baş = baş

Öğretmen = öğ - ret - men

Başöğretmen = ba - şöğ - ret - men


Hanım = ha - nım

Eli = e - li

Hanımeli = ha - nı - me - li


Semiz = se - miz

Otu = o - tu

Semizotu = se - mi - zo - tu


Kırk = kırk

Ayak = a - yak

Kırkayak = kır - ka - yak