Cevap : Anonim Türk Halk Edebiyatı

**Şengül Şirin** · 05-13-2010

Anonim (Ortak) Halk Edebiyatı

Anonim Halk Edebiyatı ürünlerinin temel özelliği yaratıcılarının belli olmamasıdır

Bunlar, sözlü gelenekte yaşar ve ağızdan ağıza yayılır

Bu ürünlerin en önemlileri: Halk Masalları, Halk Hikayeleri‘dır diğer ürünler aşağıda kısaca açıklanmıştır:

Efsaneler:

İçlerinde olağanüstü kişi ve olaylar bulunan, tarihsel olaylarla Örülmüş halk masallarıdır

Destan ve masala benzer ancak masal gibi iyi sonla bitmez

Karagöz ile Hacivat:

Seyirlik halk oyunlarındandır

Bir gölge oyunu olan türün başlıca kahramanı olan Karagöz cahil halk tipini; Hacivat ise aydın ya da yan aydın tipi temsil eder

Deriden kesilen ve “tasvir” denen birtakım biçimlerin, arkadan ışıklandırılmış beyaz bir perdeye yansıtılması temeline dayanır

Orta Oyunu:

Karagöz’de olduğu gibi tuluata (doğaçlamaya ) dayalıdır

Yazılı bir metne bağlı kalınmaz

Seyircilerle çevrilmiş bir alanda oynanır

En önemli kişileri kavuklu ve Pişekar’dır

Yanlış anlamalar, şive taklitleri söz oyunları, hazır cevaplık başlıca güldürü öğeleridir

Meddah :
Tek kişilik gösteridir

Meddah, öyküler anlatırken, öykülerde yer alan kişilerin de taklitlerini yapar

Olabildiğince, onların kılığına bürünür

Meddah öykülerinde konuşma dili kullanılır

Bilmeceler:

Çoğu ölçülü, uyaklı, aliterasyonudur

Bir söz oyunu niteliği gösterir

Amaç, bir varlık ya da nesnenin niteliklerini söyleyerek onun ne olduğunu karşıdakine buldurmaktadır

,

Fıkralar:

Fıkralar, nükteli küçük öykülerdir

Güldürürken düşündürmeyi de amaçlar

Nasrettin Hoca Fıkraları, Bektaşi ve incili Çavuş fıkraları ünlüdür

Atasözleri:

Kimin, ne zaman söylediği belirsizdir

Uzun gözlem ve deneyimin ürünüdür

Toplumumuzun, kültürünün, yaşam felsefesinin yansıdığı en önemli ürünlerdir

İnsanlara öğüt vererek yol gösterir

Çoğu hece ölçüsüyle söylenmiştir

Ninniler:

Küçük çocukları uyutmak amacıyla söylenirler

Ezgilidirler

Türkü biçimiyle oluşturulurlar

Ağıtlar:

Ninniler gibi ezgiyle söylenirler

Türkülerin bir türü sayılabilir

Sevilen bir kişinin ölümünden duyulan acı anlatılır

Türküler:

Değişik konularda söylenebilir

Her zaman ezgilidir

Genellikle hecenin 11′li kalıbı kullanılır

Düzenleyicileri genellikle bilinmez

Maniler:

Sevgi, doğa gibi konularda söylenir

Tek dörtlükten oluşur

Uyaklanışı (a a b a) biçimindedir

05-13-2010	#2
Şengül Şirin	Cevap : Anonim Türk Halk Edebiyatı Anonim (Ortak) Halk Edebiyatı Anonim Halk Edebiyatı ürünlerinin temel özelliği yaratıcılarının belli olmamasıdır Bunlar, sözlü gelenekte yaşar ve ağızdan ağıza yayılır Bu ürünlerin en önemlileri: Halk Masalları, Halk Hikayeleri‘dır diğer ürünler aşağıda kısaca açıklanmıştır: Efsaneler: İçlerinde olağanüstü kişi ve olaylar bulunan, tarihsel olaylarla Örülmüş halk masallarıdır Destan ve masala benzer ancak masal gibi iyi sonla bitmez Karagöz ile Hacivat: Seyirlik halk oyunlarındandır Bir gölge oyunu olan türün başlıca kahramanı olan Karagöz cahil halk tipini; Hacivat ise aydın ya da yan aydın tipi temsil eder Deriden kesilen ve “tasvir” denen birtakım biçimlerin, arkadan ışıklandırılmış beyaz bir perdeye yansıtılması temeline dayanır Orta Oyunu: Karagöz’de olduğu gibi tuluata (doğaçlamaya ) dayalıdır Yazılı bir metne bağlı kalınmaz Seyircilerle çevrilmiş bir alanda oynanır En önemli kişileri kavuklu ve Pişekar’dır Yanlış anlamalar, şive taklitleri söz oyunları, hazır cevaplık başlıca güldürü öğeleridir Meddah : Tek kişilik gösteridir Meddah, öyküler anlatırken, öykülerde yer alan kişilerin de taklitlerini yapar Olabildiğince, onların kılığına bürünür Meddah öykülerinde konuşma dili kullanılır Bilmeceler: Çoğu ölçülü, uyaklı, aliterasyonudur Bir söz oyunu niteliği gösterir Amaç, bir varlık ya da nesnenin niteliklerini söyleyerek onun ne olduğunu karşıdakine buldurmaktadır, Fıkralar: Fıkralar, nükteli küçük öykülerdir Güldürürken düşündürmeyi de amaçlar Nasrettin Hoca Fıkraları, Bektaşi ve incili Çavuş fıkraları ünlüdür Atasözleri: Kimin, ne zaman söylediği belirsizdir Uzun gözlem ve deneyimin ürünüdür Toplumumuzun, kültürünün, yaşam felsefesinin yansıdığı en önemli ürünlerdir İnsanlara öğüt vererek yol gösterir Çoğu hece ölçüsüyle söylenmiştir Ninniler: Küçük çocukları uyutmak amacıyla söylenirler Ezgilidirler Türkü biçimiyle oluşturulurlar Ağıtlar: Ninniler gibi ezgiyle söylenirler Türkülerin bir türü sayılabilir Sevilen bir kişinin ölümünden duyulan acı anlatılır Türküler: Değişik konularda söylenebilir Her zaman ezgilidir Genellikle hecenin 11′li kalıbı kullanılır Düzenleyicileri genellikle bilinmez Maniler: Sevgi, doğa gibi konularda söylenir Tek dörtlükten oluşur Uyaklanışı (a a b a) biçimindedir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır