Yunan Edebiyatı-Eski Yunan Edebiyatı

**Şengül Şirin** · 02-13-2010

Yunan Edebiyatı-Eski Yunan Edebiyatı

Eski Yunan'ın en büyük edebiyat yapıtları İlyada ve Odysseia adlı, destan tarzında yazılmış uzun şiirlerdir

Her ikisinin de İÖ yaklaşık 800'de şair Homeros tarafından yazıldığı kabul edilmekle birlikte, bunları inceleyen bazı uzmanlar bu destanların başka başka yazarların yapıtları olduğu kanısındadır

Sürükleyici bir dille kaleme alınmış olan bu şiirlerde, savaşlar ve değişik ülkelere yolculuklar canlı bir dille betimlenmiş; insanlardan yana ve insanlara karşı olan tanrılardan söz edilmiştir

Homeros'tan sonraki iki ya da üç yüzyıl boyunca şiirden başka hiçbir türde yapıt ortaya konmadı

Eskiden, kitap basım yöntemlerinin bulunmasından önce koşuk dili düzyazıdan daha çok akılda kalıp aktarılabili-yordu

Yunanistan'daki kent devletleri öylesine küçüktü ki, şiir okunduğu zaman yurttaşların hepsi bir araya toplanıp bunu dinleyebiliyorlardı

İÖ 5

yüzyılda, Atina'da düzenli aralıklarla sahnelenen tiyatro oyunlarında Yunanca en zengin anlatım gücüne kavuştu

Aiskhylos, Sofokles ve Öripides'in yazdıkları trajediler, izleyenlerde acıma ve kendilerini oyun karak-terleriyle özdeşleştirme gibi duygular uyandıran ciddi konuları işliyordu

Bu trajedilerde, tanrıların insanların işlerine karışmalarıyla yazgıları değişen soylu erkek ve kadınların sürüklendikleri durumlar, iyi niyetli ve dürüst davransalar bile, felaketle sonuçlarııyordu

Sözgelimi, tanrısal yasalara ya da vicdanına uymak arasında bocalayan bir oyun kişisi, hangi yolu seçerse seçsin sonunda ya tanrılar ya da insanlar tarafından cezalandırılıyordu

Devlet yönetimini eleştirme amacı taşıyan komedi türünde ise en büyük yazar Aristo-fanes'ti

Geçerliliğini yitiren ya da ânlamsızlaşan bazı yönetim kararlarına halkın gülmesini sağlayan bu tür oyunlar bu kararların değiştirilmesine yol açıyordu

02-13-2010	#2
Şengül Şirin	Yunan Edebiyatı-Eski Yunan Edebiyatı Yunan Edebiyatı-Eski Yunan Edebiyatı Eski Yunan'ın en büyük edebiyat yapıtları İlyada ve Odysseia adlı, destan tarzında yazılmış uzun şiirlerdir Her ikisinin de İÖ yaklaşık 800'de şair Homeros tarafından yazıldığı kabul edilmekle birlikte, bunları inceleyen bazı uzmanlar bu destanların başka başka yazarların yapıtları olduğu kanısındadır Sürükleyici bir dille kaleme alınmış olan bu şiirlerde, savaşlar ve değişik ülkelere yolculuklar canlı bir dille betimlenmiş; insanlardan yana ve insanlara karşı olan tanrılardan söz edilmiştir Homeros'tan sonraki iki ya da üç yüzyıl boyunca şiirden başka hiçbir türde yapıt ortaya konmadı Eskiden, kitap basım yöntemlerinin bulunmasından önce koşuk dili düzyazıdan daha çok akılda kalıp aktarılabili-yordu Yunanistan'daki kent devletleri öylesine küçüktü ki, şiir okunduğu zaman yurttaşların hepsi bir araya toplanıp bunu dinleyebiliyorlardı İÖ 5 yüzyılda, Atina'da düzenli aralıklarla sahnelenen tiyatro oyunlarında Yunanca en zengin anlatım gücüne kavuştu Aiskhylos, Sofokles ve Öripides'in yazdıkları trajediler, izleyenlerde acıma ve kendilerini oyun karak-terleriyle özdeşleştirme gibi duygular uyandıran ciddi konuları işliyordu Bu trajedilerde, tanrıların insanların işlerine karışmalarıyla yazgıları değişen soylu erkek ve kadınların sürüklendikleri durumlar, iyi niyetli ve dürüst davransalar bile, felaketle sonuçlarııyordu Sözgelimi, tanrısal yasalara ya da vicdanına uymak arasında bocalayan bir oyun kişisi, hangi yolu seçerse seçsin sonunda ya tanrılar ya da insanlar tarafından cezalandırılıyordu Devlet yönetimini eleştirme amacı taşıyan komedi türünde ise en büyük yazar Aristo-fanes'ti Geçerliliğini yitiren ya da ânlamsızlaşan bazı yönetim kararlarına halkın gülmesini sağlayan bu tür oyunlar bu kararların değiştirilmesine yol açıyordu __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır